1, 2. (a) Ekuma e diambu ditadidi ubundu yo luvevoko diakadila diamfunu muna lumbu ya Paulu wa ntumwa? (b) Nani kayika o Paulu i Tuku dia luvevoko lwakieleka?

AKRISTU a tandu kiantete mu zunga kiayalwanga kwa luyalu lwa Roma bazingilanga. O nkangu bayangalelanga e nsiku miasikidiswa kwa luyalu lwalu kumosi ye mpila yafundisilwanga wantu ye luvevoko bakala lwau. Kansi, luyalu lwalu lwakala mpe ye ulolo wa abundu ana basadiswanga e salu yangolo. Vakala ye ntangwa, 1 vana vena wantu 3 muna luyalu lwa Roma mu ubundu kakala. Kieleka, e diambu ditadidi ubundu ye luvevoko mfunu kikilu diakala kwa nkangu kumosi ye kwa Akristu.

² Paulu wa ntumwa nkumbu miayingi kavovela oma ma luvevoko muna nkanda miandi. Kansi, Paulu kakala ye kani dia singika mambu ma nza yayi ko nze una wantu ayingi bavanganga muna tandu kiakina. Paulu ye mpangi zandi Akristu bavanganga mawonso mu longa o wantu e nsangu zambote  za Kintinu yo kubasadisa mu bakula o mfunu wa kimenga kia lukûlu kia Yesu. Wazayisa kwa mpangi zandi Akristu kuna balenda sololwela luvevoko lwakieleka. Wasoneka vo: “O Yave i Mwanda, vana vena mwand’a Yave, i vena luvevoko.”—2 Korinto 3:17.

3, 4. (a) Nkia diambu kavovela o Paulu vitila kayika e mvovo mina muna 2 Korinto 3:17? (b) Adieyi tufwete vanga muna kala yo luvevoko lutukanga kwa Yave?

³ Muna nkanda wanzole kasonekena esi Korinto, Paulu wayika dina diabwila Mose vava kakatuka vana ndose a mbasi a Yave. Ekolo kakulumukanga o Mongo a Sinai, o lose lwandi kezima lwakezimanga. Vava Aneyisaele bamona Mose, bayantika zakama yo wonga. Muna kuma kiaki, Mose wasia fukwa vana lose lwandi. (Luvaiku 34:29, 30, 33; 2 Korinto 3:7, 13) Paulu wavova vo: “Kansi avo muntu ovutukidi kwa Yave, e fukwa kikatulwanga.” (2 Korinto 3:16) Adieyi Paulu kazola vova?

⁴ Muna longi diaviokele, twalongokele vo Yave wa Mvangi a lekwa yawonso yandi kaka una yo luvevoko lukondelo e tezo. Muna kuma kiaki, tulenda vova ye ziku kiawonso vo vana ndose a Yave ye ‘vana vena mwand’andi’ i vena luvevoko. Kansi, Paulu wavova vo avo tuzolele kala ye luvevoko lwalu, tufwete vutuka kwa Yave. Ediadi disongele vo tufwete kala ye ngwizani ambote yo yandi. Vava Aneyisaele bakala muna makanga, babadikilanga o mambu mun’owu wa ngindu za wantu, ke mun’owu wa ngindu za Yave ko. Diakala nze yau bakala ye fukwa muna ngindu ye ntima miau. Bazolanga sadila luvevoko lwau mu lungisa zolela ya yau kibeni.—Ayibere 3:8-10.

5. (a) O mwand’a Yave nkia mpil’a luvevoko ukutuvananga? (b) Aweyi tuzayidi wo vo muntu olenda kala ye luvevoko lwakieleka kana una vo mu ubundu yovo mu pelezo kena? (c) Nkia yuvu yole tufimpa?

⁵ Luvevoko lutukanga muna mwand’a Yave ke mpasi vevolwa kaka ko muna ubundu. O mwanda wau uvananga wantu luvevoko luna ke basidi kala lwau ko. Mwand’a Nzambi ulenda kutuvevola muna ubandu wa sumu ye lufwa ye muna ubundu wa nsambila yaluvunu ye mavangu mandi. (Roma 6:23; 8:2) O lwalu i luvevoko lwakieleka! Kana nkutu ndiona una muna ubundu yovo mu pelezo olenda kwandi kala yo luvevoko lwalu. (Etuku 39:20-23) Mpangi ankento Nancy Yuen yo mpangi Harold King basiwa muna pelezo mu mvu miayingi mu kuma kia lukwikilu lwau. Kana una vo i wau, luvevoko lwakieleka bakala lwau. Olenda wá lusansu lwau muna JW Broadcasting. (Ziula vana vasonama Entrevistas e Casos Reais > Suportando Dificuldades.) Owau, yambula twafimpa yuvu yole. Aweyi tulenda songela vo tutoma yangalelanga luvevoko tuna lwau? Aweyi tulenda sadila luvevoko lweto mu mpila yambote?

6. Aweyi Aneyisaele basongela vo ke bavutulanga matondo ko muna luvevoko kabavana o Yave?

⁶ Avo tutambwidi lukau lwamfunu, tuvutulanga matondo kwa ndiona utuvene lo. Kansi, Aneyisaele ke batondanga Yave ko  muna luvevoko kabavana. Ngonde zakete kaka zavioka vava Yave kabavevola muna ubundu kuna Engipito, bayantika yindula madia basisa. Bayidimanga mu kuma kia mana, i sia vo, madia kabavananga o Yave. Bazola nkutu vutuka kuna Engipito! Kuna kwa yau, “e mbizi, malenge, sudia, e ndembe, nianza ye sabola” i zasunda o mfunu ke mu luvevoko ko luna Yave kabavana kimana bansambila. Yave wabafungila kikilu makasi. (Ntalu 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Tulenda longoka diambu diamfunu mu lusansu lwalu.

7. Aweyi Paulu kasadila e longi dina yandi kibeni kavana diasonama muna 2 Korinto 6:1? Aweyi tulenda sadila e longi diadi?

⁷ Paulu wa ntumwa walukisa Akristu awonso mu venga e fu kia lembi vutula matondo muna luvevoko katuvana o Yave muna nzil’a Mwan’andi Yesu Kristu. (Tanga 2 Korinto 6:1.) Wau vo Paulu muntu walembi lunga, mu ubundu wa sumu ye lufwa kakala. Ediadi diankendelekanga kikilu. Kana una vo i wau, wavova vo: “Ntondele Nzambi muna Yesu Kristu wa Mfumu eto!” Ekuma kavovela wo? Paulu wavovesa akwandi Akristu vo: “Kadi o nsiku a mwanda una uvanang’o moyo muna Kristu Yesu, unuvevuele muna nsiku a sumu yo lufwa.” (Roma 7:24, 25; 8:2) Nze Paulu, ke tufwete vilakananga ko vo Yave watuvevola muna ubundu wa sumu yo lufwa. O lukûlu lwatuziulwila e nzila kimana twasadila Nzambi ye ntona zavelela. Ediadi kiese kikilu dikututwasilanga.—Nkunga 40:8.

8, 9. (a) Nkia lulukisu kavana o Petelo wa ntumwa mu kuma kia mpila tufwete sadila luvevoko lweto? (b) Aweyi o muntu kalenda sadila luvevoko lwandi mu mpila yambi?

⁸ Ke tufwete vovanga kaka ko vo matondo tuvutulanga kwa Yave, kansi tufwete mpe kebanga muna lembi sadila luvevoko lweto mu mpila yambi. Kasikil’owu, Petelo wa ntumwa watulukisa twalembi sadilanga luvevoko lweto nze vakuba mu vanga oma  mambi. (Tanga 1 Petelo 2:16.) Lulukisu lwalu lukutusungamesanga dina diabwila Aneyisaele vava bakala muna makanga. O unu, diamfunu kikilu twalemvokelanga lulukisu lwalu. Satana ye nza ina muna wisa kiandi lekwa yayingi ivaikisanga ya vuata, dia, nua yovo sakanena. Akwa kinkita besadilanga wantu batoma vienga mu kutufila mu yindula vo oyeto mpe tufwete sumba e lekwa ina ke tuvuidi mfunu ko. Diasazu mu vukumunua kwa nza yayi yo yantika sadila luvevoko lweto mu mpila yambi.

⁹ Luludiku lwa Petelo lufwete sadilwa muna mambu mamfunu ma zingu kieto, nze sikidisa e tezo kia sikola tufwete tanga yovo sola e salu tufwete sala. Kasikil’owu, aleke bekomekenuanga mu kuyifuntuna kwayingi kimana batambulwa muna sikola zandá zitomene zayakana. Ayingi bekubavovesanga vo avo ke batangidi sikola zandá ko, ke bebaka salu yambote ko, ke bevuama ko ngatu zitiswa kwa wantu. Balenda zayiswa e nona ilenda kubakwikidisa vo awana bakota sikola zandá yau betoma futwanga nzimbu zayingi, nswaswani ye awana balembi kota sikola zandá. E ngindu za kota sikola zandá zilenda moneka vo zambote kikilu kwa aleke vava divavanga vo babaka e nzengo zilenda soba zingu kiau. Kansi, adieyi aleke awaya ye mase mau bafwete sungamenanga?

10. Adieyi tufwete sungamenanga vava tubakanga e nzengo muna mambu ma yeto kibeni?

¹⁰ Akaka balenda vova vo e mama i mambu mana konso muntu kafwete kuyibakila e nzengo. Beyindulanga vo bena yo nswa wa sola konso dina bazolele vanga, avo ke diyivisa ntona zau ko. Balenda nkutu vava e vakuba yo sadila e kiuvu kina Paulu kayuvula: “Ekuma luvevoko lwame lufundisilwa kwa ntona za muntu ankaka?” (1 Korinto 10:29) Kana una vo tuna yo nswa wa baka e nzengo muna mambu matadidi sikola yovo salu, tufwete sungamenanga vo luvevoko lweto luvuidi tezo, e nzengo tubakanga nluta yovo mfwilu zikututwasila. Ekiaki i kuma Paulu kavovela vo: “Mambu mawonso mansongi, kansi ke mawonso ko metwasanga nluta. Mambu mawonso mansongi, kansi ke mawonso ko mekumikanga.” (1 Korinto 10:23) Muna kuma kiaki, kana una vo tuna yo luvevoko lwa baka e nzengo muna mambu matadidi e zingu kieto, e zolela yeto ke yau ko isundidi o mfunu.

11. Ekuma Yave katukudila muna ubundu wa sumu ye lufwa?

¹¹ Vava Petelo katulukisa twalembi sadilanga luvevoko lweto mu mpila yambi, wasonga vo e mpila yambote ya sadila luvevoko i kala “ntaudi za Nzambi.” O Yave watuma Yesu keza kutukûla muna ubundu wa sumu ye lufwa kimana twansadila muna zingu kieto kiawonso.

12. Nkia mbandu batusisila o Noa ye esi nzo andi?

¹² E mpila yambote tulenda sadila luvevoko lweto i sadila ntangwa ye ngolo zeto muna salu kia Yave. O vanga wo dikututanina muna lembi sia e zolela yeto vana fulu kiantete muna zingu. (Ngalatia 5:16) Yindula dina Noa ye esi nzo andi bavanga. E nza bazingilanga yazala ye mavangu ma nsoki ye zumba. Kansi, ke balanda makani ye fu ya wantu ko ana bazinganga yau. Bayivana emvimba muna salu kina Yave kabatuma.  Batunga e nzaza, bakubika madia mu kuma kia yau kibeni ye bulu yo lukisa akaka mu kuma kia Kizalu. ‘Noa wavanga mawonso kakanikinua kwa Nzambi. I una kikilu kavanga.’ (Etuku 6:22) Muna kuma kiaki, Noa ye esi nzo andi bavuluka vava wantu a tandu kiakina bafwaswa.—Ayibere 11:7.

13. Nkia salu katuvana o Yave tufwete sala?

¹³ Nkia salu katuvana o Yave tufwete sala o unu? Wau vo tu alongoki a Yesu, tuzeye wo vo Nzambi watuvana e salu kia samuna e nsangu zambote. (Tanga Luka 4:18, 19.) O unu, Satana ofukanga meso ma wantu ayingi kimana balembi bakula vo mu ubundu bena wa nsambila zaluvunu, wa mavua ye tuyalu twa nza yayi. (2 Korinto 4:4) Nze Yesu, tuna ye lau dia sadisa akaka kimana bazaya yo sadila Yave wa Nzambi ona ovananga luvevoko. (Matai 28:19, 20) O sila umbangi kwa wantu ankaka ke diambu diakete ko. Muna fulu yankaka, o wantu ke bemonanga mfunu wa longoka oma ma Nzambi ko, akaka nkutu bekutufungilanga makasi vava tukubasamunuinanga e nsangu zambote. Kansi wau vo Yave watutuma twasamuna e nsangu zambote, tufwete kukiyuvulanga: ‘Nga ndenda sadila luvevoko lwame una ufwene muna salu kia Yave?’

14, 15. Nkia nzengo bebakanga ayingi muna selo ya Yave? (Tala e fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)

¹⁴ Dia lukasakeso mu mona vo selo yayingi ya Yave bebakulanga vo e mbaninu a nza yayi ifinamene kikilu. Muna kuma kiaki, bevevolanga zingu kiau yo kota muna salu kia kimviti a nzila. (1 Korinto 9:19, 23) Akaka besalanga se aviti a nzila muna zunga kiau, kansi akaka bekwendanga mu nkutakani zivavanga lusadisu. Mu mvu ntanu miviokele, tezo kia 250.000 ma mpangi bakota muna salu kia kimviti a nzila a ngonde ke ngonde. Owau, se vioka 1.100.000 ma mpangi besalanga se aviti a nzila a ngonde ke ngonde. Diakiese kikilu mu mona ulolo wa mpangi besadilanga luvevoko lwau mu mpila yambote muna salu kia Yave.—Nkunga 110:3.

¹⁵ Adieyi dikubasadisanga mu sadila luvevoko lwau mu mpila yambote? Badika e nona kia John yo Judith ana basadidi kala mu nsi zayingi mu mvu 30 miviokele. Bavova vo vava e Sikola ya Salu kia Kimviti a Nzila yayantika muna mvu wa 1977, alongoki bakasakeswanga mu kwenda sadila mu zunga yavuanga ateleki ayingi o mfunu. Muna lungisa e kani diau, diavavanga vo John yo Judith bavevola e zingu kiau. Ekiaki i kuma John kasobelanga e salu. Kuna kwalanda, bayaluka ku nsi yankaka mu kwenda sila umbangi. Adieyi diabasadisa mu sunda e nkaku nze wa longoka ndinga ya kinzenza yo kulukilwa fu ya kisi nsi ye nsungi? Basamba kwa Yave yo bunda e vuvu muna lusadisu lwandi. Aweyi bemonanga wau babaka e nzengo za sadila Yave mu mpila yayi mu mvu miami miawonso? John wavova vo: “Ngina ye ziku vo e salu kiaki i salu  kisundidi e salu yawonso ndenda sala. Yave wakituka se muntu akieleka kwa mono, una nze se dianzodi. Owau itoma bakulanga e nsas’a sono kia Yakobo 4:8 kivovanga vo: ‘Nufinama Nzambi, oyandi mpe okunufinama.’ Yasolola dina yavavanga, kala ye kani diasikila muna zingu.”

16. Aweyi mpangi zayingi besadilanga luvevoko lwau mu mpila yambote?

¹⁶ Nze John yo Judith, akaka belendanga sala e salu kia kimviti a nzila mu mvu miayingi. Akaka, mu kuma kia mambu mampasi mababwila, mvu miakete kaka bavanga muna salu kia kimviti a nzila. Ayingi mpe bekuyivananga kuna mvevo muna salu kia tunga kisalwanga mu nza yawonso. Kasikil’owu, tezo kia 27.000 ma mpangi z’akala ye z’akento bavana e moko muna salu kia tunga e vula diasina kuna Warwick, Nova York. Akaka tumingu tole bavanga, akaka ngonde, akaka mvu mosi yovo lutila. Ayingi muna mpangi zazi lekwa yayingi babembola muna kwenda yikama e salu kuna Warwick. E mpangi zazi bena se mbandu ambote y’awana besadilanga luvevoko lwau mu kembelela Yave wa Nzambi ona ovananga luvevoko.

17. Nkia nsambu tusinga vua avo tusadidi luvevoko lweto mu mpila yambote o unu?

¹⁷ Tuvutulanga matondo wau tuzeye Yave yo kala ye luvevoko lutukanga muna salu kiandi. Yambula twasonga muna nzengo tubakanga vo tutoma yangalelanga luvevoko lwalu. Vana fulu kia sadila luvevoko lweto mu mpila yambi, tusadila lo una ufwene muna salu kia Yave. Avo tuvangidi wo, tulenda vua e nsambu zina Yave kasia o nsilu vava kilungana o ungunza owu: “O nsema wau kibeni uvevolwa muna ubundu wa sumu ye lufwa yo tambula luvevoko lwa nkembo a wan’a Nzambi.”—Roma 8:21.