Kwamanana Zikuka Muna Mwanda
“Nukangalelanga muna mwanda.”—NGALATIA 5:16.
1, 2. Adieyi mpangi mosi kabakula mu kuma kia yandi kibeni? Nkia nzengo kabaka?
MPANGI Robert wavubwa vava kakala nleke. Kansi, kasianga ludi va fulu kiantete ko muna zingu kiandi. Wavova vo: “Kiavanganga kwame mambu mambi ko. Kansi yakala nze seke diafwa meso. Yamonekenanga nze muntu wazikuka muna mwanda, kadi kiakondwanga ko muna tukutakanu yo sala nkumbu miayingi nze mviti a nzila ansadisi. Kansi, diambu diakondwanga.”
2 Mpangi Robert kabakulanga ko dina diakondwanga yavana kasompa. Yandi yo nkaz’andi bavanganga e nsaka za yuvuziana yuvu ya Nkand’a Nzambi. O nkento andi zayi wayingi kakala wau wa Nkand’a Nzambi, wavananga e mvutu muna sazu kiawonso. Kansi, nkumbu miayingi o mpangi Robert kalendanga vana mvutu ko. Ediadi nsoni diamfusulwisanga. Wavova vo: “Yakimwenanga nze zowa. Yavovanga muna nsi a ntima vo: ‘Avo nzolele kala ntu kwa nkaz’ame muna mambu ma mwanda, diambu mfwete vanga.’” Muna kuma kiaki wabaka e nzengo. Wavova vo: “Yayantika longoka, longoka yo longoka diaka Nkand’a Nzambi. Malembe malembe mambu mayantika soba.
Umbakuzi wame wawokela. E ngwizani ame mpe yo Yave yawokela.”3. (a) Adieyi tulenda longoka muna mbandu a mpangi Robert? (b) Nkia yuvu yamfunu tubakila e mvutu mu longi diadi?
3 Tulenda longoka diambu muna mbandu a mpangi Robert. Tulenda zaya maka mambu ma Nkand’a Nzambi, kwenda muna tukutakanu twawonso yo vaika nkumbu miayingi muna salu kia umbangi. Kansi, ediadi ke disongele ko vo twazikuka muna mwanda. Dilenda kala mpe vo ngolo tuvanganga muna kala yo nyindu a mwanda. Kansi avo tutomene kuyifimpa, tulenda mona mambu mana tufwete singika. (Filipi 3:16) Mu longi diadi, tubaka e mvutu za yuvu tatu: (1) Adieyi dilenda kutusadisa mu zaya vo nyindu a mwanda tuna wau? (2) Aweyi tulenda zikukila muna mwanda? (3) O kala wazikuka muna mwanda aweyi dilenda kutusadisila muna zingu kieto kia lumbu ke lumbu?
AWEYI TULENDA ZAYILA VO NYINDU A MWANDA TUNA WAU?
4. Aki nani bafwete sadila luludiku luna muna Efeso 4:23, 24?
4 Vava twayantika sadila Nzambi, nsobani zayingi twavanga muna zingu kieto. Ediadi ke disongele ko vo ke tuvanga diaka nsobani ko kuna nim’a luvubu. Nkand’a Nzambi ukutuvovesanga vo: “Nukwamanana vanguluka muna nyindu mieno.” (Efeso 4:23, 24) Wau vo tu wantu alembi lunga, tufwete kwamanana vanga e nsobani. Kana nkutu vo se mvu miayingi tusadilanga Yave, tufwete kwamanana siamisa kikundi kieto yo Yave.—Filipi 3:12, 13.
5. Nkia yuvu ilenda kutusadisa mu zaya kana vo nyindu a mwanda tuna wau?
5 Kiakala vo tu ambuta yovo aleke, tufwete kuyifimpanga ye ziku kiawonso. Tulenda kukiyuvula: ‘Nga ibakulanga vo mu zikuka ngina muna mwanda? Nga mu tanginina ngina Kristu? E mpila ikadilanga muna tukutakanu adieyi isonganga? E mbokena zame adieyi zisonganga mu kuma kia dina nzolele muna zingu kiame? E mpil’ame ya longokela, vuata yo kuyikubika ye dina ivanganga avo bampene longi adieyi disonganga mu kuma kiame? Adieyi ivanganga vava itontwanga mu vanga edi diambi? Nga yazikuka kikilu ngina muna mwanda?’ (Efeso 4:13) E yuvu yayi ilenda kutusadisa mu zaya kana yamu nkia tezo twazikukila muna mwanda.
6. Adieyi diaka dilenda kutusadisa mu zaya vo nyindu a mwanda tuna wau?
6 Ezak’e ntangwa lusadisu lwa wantu ankaka tuvuanga o mfunu mu zaya kana vo nyindu a mwanda tuna wau. Paulu wa ntumwa wavova vo nkwa nyindu a kinitu ke bakulanga ko vo e mpila kenatinanga e zingu kiandi ke iyangidikanga Nzambi ko. Vo i nkwa nyindu a mwanda, obakulanga una Nzambi kebadikilanga e mambu. Ozeye wo vo Yave ketondanga mavangu ma nitu ko. (1 Korinto 2:14-16; 3:1-3) Akuluntu ana bena yo nyindu a Kristu bebakulanga vana vau vo ampangi bayantikidi vanga oma ma kinitu. Bevanganga mawonso muna kubasadisa. Vava akuluntu bevavanga kutusadisa, nga tutambulwilanga lusadisu lwau yo vanga e nsobani? Avo tuvangidi wo, tusonga vo mu zikuka twina muna mwanda.—Kimpovi 7:5, 9.
ZIKUKA MUNA MWANDA
7. Aweyi tuzayidi wo vo o kala yo zayi wa Nkand’a Nzambi ke diau kaka ko divavuanga muna kala yo nyindu a mwanda?
7 O kala yo zayi wa Nkand’a Nzambi ke diau kaka ko divavuanga muna kala yo nyindu a mwanda. Solomo wa ntinu mayingi kazaya mu kuma kia Yave. Malongi mayingi ma Solomo masonama muna Nkand’a Nzambi. Kansi kuna kwalanda, e ngwizani andi yo Yave yakuluka, kasikila ye kwikizi ko. (1 Ntinu 4:29, 30; 11:4-6) Muna kuma kiaki, adieyi diaka divavuanga vana ntandu a kala yo zayi wa Nkand’a Nzambi? Tufwete kwamanana kumika lukwikilu lweto. (Kolosai 2:6, 7) Aweyi tulenda wo vangila?
8, 9. (a) Adieyi dilenda kutusadisa mu kumika lukwikilu lweto? (b) Nkia kani tufwete kala diau vava tulongokanga yo badika? (Tala e fwaniswa kuna lubantiku lwa longi.)
8 Muna tandu kiantete, Paulu wakasakesa Akristu vo ‘banungunuka yamuna nzikuka.’ (Ayibere 6:1) Aweyi tulenda sadila e longi diadi o unu? Imosi muna mpila tulenda wo vangila i longoka nkanda Sikila Muna Zola kwa Nzambi. Ediadi dikutusadisa mu zaya una tulenda sadila e nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna zingu kieto. Avo walongoka kala nkanda wau, vena ye nkanda miankaka olenda longoka muna kumika lukwikilu lwaku. (Kolosai 1:23) Tufwete mpe badikanga mana tulongokanga yo samba kwa Yave kimana katusadisa mu zaya una tulenda mo sadila muna zingu kieto.
9 Vava tulongokanga yo badika, tufwete kala ye kani dia wokesa e tima dieto dia yangidika Yave yo kunlemvokela. (Nkunga 40:8; 119:97) Tufwete mpe venganga konso diambu dilenda kutukakidila mu lembi zikuka muna mwanda.—Tito 2:11, 12.
10. Adieyi aleke balenda vanga muna zikuka muna mwanda?
10 Avo wakinu nleke, nga makani ma mwanda Kimpovi 12:1, 13.
una mau? Mpangi mosi osadilanga kuna Betele ozolanga mokena ye aleke ana bazolele vubwa muna lukutakanu lwa zunga yo kubayuvula makani ma mwanda bena mau. O mpangi omonanga vo aleke ayingi betoma yindulanga dina bazolele vanga kuna sentu muna salu kia Yave. Ayingi bena ye kani dia kota muna salu kia ntangwa ke ntangwa yovo kwenda sadila ku zunga kivuidi ateleki ayingi o mfunu. Kansi, aleke akaka ke bezayanga ko e mvutu bafwete kumvana. Nga aleke awaya bemonanga vo ke dina kwandi mfunu ko mu kala ye makani ma mwanda? Avo wakinu u nleke, ukiyuvula: ‘Nga ikwendanga muna tukutakanu ye muna salu kia umbangi wau vo i diau mase mame bazolele vo yavanga? Nga ngina ye ngwizani ya mono kibeni yo Yave?’ Yeto awonso tufwete kalanga ye makani ma mwanda, kiakala vo tu aleke yovo ambuta. O kala ye makani ma mwanda dikutusadisa mu zikuka muna mwanda.—11. (a) Adieyi tufwete vanganga muna kala yo nyindu a mwanda? (b) Nkia nona kia Nkand’a Nzambi tulenda tanginina?
11 Avo tumwene dina tulenda singika, tufwete vanga e nsobani vana vau. Ediadi diamfunu kikilu kadi diambu dia moyo yovo lufwa. (Roma 8:6-8) Yave ke vingilanga ko vo twakituka wantu alunga, okutuvananga mwand’andi avelela mu kutusadisa. Kansi, tufwete kwamanana vanga e ngolo. Lumbu kimosi, mpangi John Barr, ona wakala mosi muna Buka kia Selo Yambuta, wasasila e sono kia Luka 13:24 yo vova vo: “Ayingi beyoyanga kadi ke bevanganga ngolo ko.” Tufwete tanginina e mbandu a Yakobo ona wanuana ye mbasi, kayoya ko yavana o mbasi kansambula. (Etuku 32:26-28) Kana una vo diakiese dikalanga mu longoka Nkand’a Nzambi, ke tufwete vavanga ko vo Nkand’a Nzambi watusevesanga nze yeto tutalanga filme. Tufwete sianga e ngolo za solola tusalu twa mwanda tulenda kutusadisa.
12, 13. (a) Adieyi dilenda kutusadisa mu sadila e sono kia Roma 15:5? (b) Aweyi e mbandu ye luludiku lwa Petelo lulenda kutusadisila? (c) Adieyi olenda vanga muna zikuka muna mwanda? (Tala e babu “ Aweyi Olenda Zikukila Muna Mwanda?”)
12 Avo tusidi e ngolo za zikuka muna mwanda, o mwand’avelela ukutusadisa mu soba e mpila tubadikilanga o mambu. Malembe malembe, tukala yo nyindu nze una Kristu kakala wau. (Roma 15:5) O mwand’avelela ulenda kutusadisa mu venga zolela yambi yo songa e fu iyangidikanga Nzambi. (Ngalatia 5:16, 22, 23) Avo tumwene vo mavua yovo nsaka tusianga vana fulu kiantete, ke tufwete yoya ko. Tukwamanana lomba o mwand’avelela kwa Yave kimana watusadisa mu sia e sungididi muna mambu masundidi o mfunu. (Luka 11:13) Sungamena e mbandu a Petelo wa ntumwa. Ke ntangwa zawonso ko kakalanga yo nyindu nze wa Kristu. (Matai 16:22, 23; Luka 22:34, 54-62; Ngalatia 2:11-14) Kansi wau vo Petelo kayoya ko, Yave wansadisa. Malembe malembe, Petelo wayantika yindula nze Kristu. Diau dimosi tufwete vanga.
13 Kuna kwalanda, Petelo wayika e fu ina ilenda kutusadisa. (Tanga 2 Petelo 1:5-8.) Tufwete sianga e ngolo za songa e volo, luzindalalu, zola vana vena ampangi ye fu yankaka yambote. Konso lumbu, tukiyuvulanga e kiuvu eki: ‘Nkia fu mfwete tomesa o unu eki kilenda kunsadisa mu zikuka muna mwanda?’
SADILANGA NKANIKINU MIA NKAND’A NZAMBI LUMBU YAWONSO
14. O kala yo nyindu a mwanda nkia mfunu dina muna zingu kieto?
14 Avo tukedi yo nyindu a Kristu, ediadi disoba e mpila tukadilanga kuna sikola, e mpil’eto ya vovela ye nzengo tubakanga konso lumbu. E nzengo zeto zisonga kana vo tima dia tanginina Kristu tuna diau. Avo tukedi yo nyindu a mwanda, ke tuyambula konso diambu ko diafwasa e ngwizani eto yo Yave. Vava tutontwanga mu vanga edi diambi, e ngwizani eto yo Yave ikutusadisa mu zizidila e ntonta. Vitila twabaka e nzengo, tufwete teka fimpa e diambu yo kukiyuvula: ‘Nkia nkanikinu mia Nkand’a Nzambi milenda kunsadisa?’ Adieyi Kristu kadi vanga muna diambu diadi? Nkia nzengo ziyangidika Yave?’ Tufwete kalanga ye fu kia teka fimpa e nzengo tuzolele baka. Muna kuma kiaki, yambula twabadika maka mambu mevavanga vo twabaka e nzengo. Muna konso diambu, tufimpa nkanikinu wa Nkand’a Nzambi ulenda kutusadisa mu baka e nzengo zambote.
15, 16. O kala yo nyindu a Kristu aweyi dilenda kutusadisila mu baka nzengo zambote muna diambu ditadidi (a) sola muntu olenda kazala yandi? (b) sola akundi?
15 Sola muntu olenda kazala yandi. Vena yo nkanikinu tulenda sadila una muna 2 Korinto 6:14, 15. (Tanga.) Paulu watoma dio kiesesa vo ndiona una yo nyindu a mwanda waswaswana kikilu yo ndiona una yo nyindu a nitu muna mpila ina kebadikilanga o mambu. Aweyi o nkanikinu wau ulenda kusadisila mu sola muntu olenda kazala yandi?
1 Korinto 15:33. (Tanga.) Ndiona una yo nyindu a mwanda ovenganga vanga kikundi yo wantu balenda yoyesa lukwikilu lwandi. Yindula una olenda sadila nkanikinu wau. Kasikil’owu, aweyi ulenda kusadisila mu baka nzengo muna diambu ditadidi sadila rede social? Aweyi ulenda kusadisila mu baka nzengo kana vo ofwete vanga e nsaka muna internete yo wantu ana kuzeye ko?
16 Sola akundi. O nkanikinu wa Nkand’a Nzambi tulenda sadila una muna17-19. O kala yo nyindu a mwanda aweyi dilenda kusadisila (a) mu venga e salu ilenda kutwasila o mfwilu? (b) mu kuyisila makani ma mwanda? (c) mu singika e ntantani?
17 Salu ilenda fwasa ngwizani eto yo Yave. Tulenda solola luludiku lwamfunu muna Ayibere 6:1. (Tanga.) Nkia “mavangu mafwa” tufwete venga? I salu yovo mambu mana ke mekutusadisanga ko mu zikuka muna mwanda. O lulukisu lwalu mu kuma kia mavangu mafwa lulenda kutusadisa mu vana e mvutu za yuvu eyi: ‘Nga e salu kiaki nluta kikuntwasila yovo mfwilu? Nga mfwete kuyikotesa muna kinkita kiaki? Ekuma kilendi yikamena ko e buka kivavanga soba o mambu ova nza?’
18 Makani ma mwanda. Muna Longi diandi vana Mongo, Yesu wavana luludiku lwamfunu muna diambu ditadidi kuyisila makani. (Matai 6:33) O nkwa kimwanda osianga Kintinu vana fulu kiantete muna zingu kiandi. O nkanikinu wau ulenda kutusadisa mu vana e mvutu za yuvu eyi: ‘Nga mfwete kota sikola zandá? Nga mfwete tambulwila e salu kingandi?’
19 Ntantani. Longi dia Paulu kwa esi Roma dilenda kutusadisa avo tubakanene diambu yo muntu ankaka. (Roma 12:18) Wau vo Kristu tutangininanga, tuvanganga mawonso mu ‘kadila kuna luvuvamu yo wantu awonso.’ Adieyi tuvanganga avo tubakanene diambu yo muntu? Nga diampasi dikalanga mu tonda e ngindu za muntu ankaka? Nga tuzayakene vo tu avangi a luvuvamu?—Yakobo 3:18.
20. Ekuma ozolele zikukila muna mwanda?
20 E nona yayi isonganga una nkanikinu mia Nkand’a Nzambi milenda kutusadisila mu baka nzengo zambote zisonga vo mwand’a Nzambi ukutufilanga. Avo tukedi yo nyindu a mwanda, kiese kiayingi tukala kiau muna zingu. Mpangi Robert ona tuyikidi kala wavova vo: “Vava e kikundi kiame yo Yave kiawokela, yakituka yakala diambote ye se diambote. E kiese kiame mpe kiawokela.” Avo tuvangidi mawonso tulenda muna zikuka muna mwanda, nsambu zayingi dikututwasila. Tukala ye zingu kiakiese owau, kuna sentu tuvua moyo una vo “moyo kikilu.”—1 Timoteo 6:19.