1. Nkia nsangu Yesaya wa ngunza kazayisa kwa Aneyisaele?

 YESAYA wa ngunza wayikila Yave vo “Nzambi a ludi.” O mvovo wau wasekolwa vo “ludi” muna ndinga sina, una ye nsasa vo “amen.” (Yes. 65:16) O mvovo “amen,” una ye nsasa vo “yambula diakala wowo” yovo “i wau kikilu.” Vava Bibila kisadilanga mvovo “amen” mu kuma kia Yave yovo Yesu, i lusikidisu vo diambu diodio dialudi. Muna kuma kiaki, e nsangu za Yesaya kwa Aneyisaele i zazi: Konso diambu Yave kesakulanga, vangama divangama. Yave osonganga vo olungisanga e nsilu miandi miawonso.

2. Ekuma tulenda kadila ye vuvu muna nsilu mia Yave mu kuma kia kusentu? Nkia yuvu tufimpa mu longi diadi?

² Nga yeto mpe tulenda kala ye vuvu vo e nsilu mia Yave mu kuma kia kusentu lungana milungana? Vioka tezo kia 800 za mvu kuna nim’a lumbu ya Yesaya, Paulu wa ntumwa wayika e kuma tufwete kadilanga ye vuvu vo nsilu mia Nzambi lungana kaka milungana. Paulu wavova vo: “Nzambi kalendi vuna ko.” (Ayib. 6:18) Wauna e nto imosi ke ilendi vaikisila maza ma nua ye maza ma mungwa ko, Yave mpe kalendi vuna ko kadi yandi i Nto aludi. Muna kuma kiaki, tulenda bunda emvimba e vuvu vo mawonso o Yave kevovanga maludi, kumosi ye nsilu miandi mia kusentu. Mu longi diadi, tufimpa e yuvu eyi: Nkia Yave nsilu kasia mu kuma kia  kusentu? Nkia lusikidisu Yave katuvana muna songa vo olungisa nsilu wau?

3. (a) Nkia nsilu e selo ya Nzambi betoma yangalelanga? (Lusengomono 21:3, 4) (b) Adieyi akaka bevovanga vava tukubasonganga nsilu wau?

³ O nsilu tulongoka mu longi diadi, e selo ya Nzambi mu nza yawonso betoma wo yangalelanga. (Tanga Lusengomono 21:3, 4.) Ndonga mu yeto muna salu kia umbangi, tukalanga ye kiese kiatangila wantu e tini yayi ivovelanga una ukala e zingu muna paradiso. Akaka, adieyi bevovanga vava tukubasonganga nsilu wau? Nanga bevovanga vo: “E nsilu wau wambote, kansi kikwikidi ko vo lungana ulungana.”

4. (a) Vava Yave kasia nsilu wa paradiso, nkia diambu kazaya divangama mu lumbu yeto? (b) Nkia diambu diaka kavanga?

⁴ Vava kavumunuina Yoane wa ntumwa mu soneka nsilu wa paradiso, Yave wazaya wo vo mu lumbu yeto tuzayisa nsilu wau kwa akaka muna salu kia samuna e nsangu za Kintinu. Yave wazaya wo mpe vo diampasi dikala kwa wantu ayingi mu kwikila mu nsilu wau. (Yes. 42:9; 60:2; 2 Kor. 4:3, 4) Aweyi tulenda sadisila akaka mu kwikila vo nsambu ziyikwanga muna Lusengomono 21:3, 4 zakieleka? Yave kasia kaka nsilu wau ko, kansi wasonga mpe kuma kiasikila tufwete kadila ye vuvu vo olungisa nsilu wau. Nkia kuma kasonga?

5. Nkia sono isonganga ekuma tufwete bundila e vuvu muna nsilu wa Nzambi wa paradiso? Adieyi ivovanga?

⁵ E tini ilende isonganga e kuma tufwete kadila ye vuvu mu nsilu a Yave wa paradiso. Tutanganga vo: “Ndiona ofongele vana kunda ovovele vo: ‘Tala! Mu vanga ngina e lekwa yawonso se yampa.’ Ovovele mpe vo: ‘Soneka, kadi e mvovo miami mia ziku ye mia ludi.’ Umpovese vo: ‘Milungane! Omono i Alfa ye Omega, i lubantiku ye nsuka.’”—Lus. 21:5, 6a.

6. E mvovo mia lusikidisu miasonama muna Lusengomono 21:5, 6, ekuma misiamisinanga e vuvu kieto muna nsilu a Nzambi?

⁶ E sono yayi ya Bibila ekuma isiamisinanga e vuvu kieto muna nsilu a Nzambi? Muna kuma kia tini yayi, o nkanda Clímax de Revelação uvovanga vo: “Dina nze yandi kibeni Yave osidi dimbu muna nkand’a lusikidisu muna songa vo akwa kwikizi bevua e nsambu zazi kuna sentu.” b O nsilu wau wa Nzambi wasonama muna Lusengomono 21:3, 4. I bosi, muna tini kia 5 ye 6 Yave wasia dimbu kia lusikidisu muna songa vo nsilu wau lungana kieleka ulungana. Yambula twafimpa e mvovo mia Yave misonganga vo olungisa nsilu andi.

7. E mvovo miantete muna tini kia 5 mia nani? Ekuma minina miamfunu?

⁷ E tini kia 5 kiyantikilanga mu mvovo emi: “Ndiona ofongele vana kunda ovovele vo.” (Lus. 21:5a) E mvovo miami miamfunu kibeni kadi eyayi i nkumbu mosi muna nkumbu tatu Yave kavova muna nkand’a Lusengomono. Ke mbasi ko ngatu Yesu wavova e mvovo miami mia lusikidisu, kansi yandi kibeni Yave. Ediadi disongele vo tulenda bunda mvimba e vuvu muna mvovo milende. Ekuma? Kadi Yave “kalendi vuna ko.” (Tito 1:2) Ozevo, e mvovo tutanganga muna Lusengomono 21:5, 6 lungana kieleka milungana.

8. Adieyi Yave kavova muna songa vo nsilu andi lungana kieleka ulungana? (Yesaya 46:10)

⁸ Owau yambula twafimpa o mvovo: “Tala!” (Lus. 21:5) O mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo “tala!” mu fulu yayingi wasadilwa muna nkand’a Lusengomono. Nkanda mosi usasilanga vo mvovo wau usadilwanga se “mpila yatuntila e sungididi kia ntangi muna diambu dilende.” Nkia diambu dilende Nzambi kavova? Wavova vo: “Mu vanga ngina e lekwa yawonso se yampa.” Dialudi vo Yave kuna sentwala kevangila nsobani zazi. Kansi wau vo Yave una ye ziku vo e nsilu wau lungana kieleka ulungana, wavova nze yandi ovenge kala e nsobani zazi.—Tanga Yesaya 46:10.

9. (a) E mvovo “mu vanga ngina e lekwa yawonso se yampa,” aweyi misongele? (b) Adieyi dibwila e “zulu” ye “nza” ina owau?

⁹ E mvovo mia Yave mina muna Lusengomono 21:5, “mu vanga ngina e lekwa yawonso se yampa,” aweyi misongele? Mu kapu kiaki, Yave mambu mole kayika kevanga. Diantete, Yave ofwasa e nza yayi. Diazole, otwasa e nz’ampa. Muna Lusengomono 21:1 tutanganga vo: “E zulu diantete ye nza yantete iviokele.” (Lus. 21:1) “E zulu diantete,” i tuyalu twa wantu tufilwanga kwa Satana ye nkuya miandi. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoa. 5:19) O mvovo “nza” muna Bibila, nkumbu miayingi wantu uyikanga. Muna kuma kiaki, e “nza yantete,” i wantu ambi ana bezingilanga ova nza mu lumbu yeto. (Nsi. 32:1; Nku. 96:1) Yave ke vangulula e “zulu” ye “nza” ko ngatu singika yo, kansi ofwasa yo emvimba. I bosi, ovanga “e zulu diampa ye nz’ampa,” i sia vo, luyalu lwampa luyala ansongi.

10. Nkia lekwa Yave kekutula se yampa?

¹⁰ Nkia mpila yankaka Yave kevangila diaka e lekwa yawonso se yampa? (Lus. 21:5) Yave owuka ntoto yo wantu kimana bakituka se balunga. Yave okitula nza yawonso se fulu kiambote-mbote nze una wakala e mpatu a Edene. Okitula mpe konso muntu mu yeto se muntu ampa muna kutuwuka emvimba. O makoka, mpofo ye afwa matu bewukwa emvimba, kana nkutu awana bafwa bevutuka zinga diaka.—Yes. 25:8; 35:1-7.

11. Adieyi Yave kavovesa Yoane vo kavanga? Ekuma?

¹¹ Adieyi Nzambi kavova diaka muna sikidisa vo tulenda kweto kumbunda e vuvu? Yave wavovesa Yoane vo: “Soneka, kadi e mvovo miami mia ziku ye mia ludi.” (Lus. 21:5) Yave mayingi diaka kavanga, katuma kaka Yoane ko vo “soneka.” Wasonga mpe e kuma. Wavova vo: “Kadi e mvovo miami mia ziku ye mia ludi.” Kieleka, mawonso kevovanga Nzambi ma ziku ye mafwana bundwa e vuvu. Diamatondo wau vo Yoane walemvoka vava kavoveswa vo “soneka.” Owau tulenda tanga nsilu a Nzambi wa paradiso ye ulolo wa nsambu tutambula.

12. Ekuma Yave kavovela vo “malungane”?

¹² Adieyi Nzambi kavova diaka? “Malungane.” (Lus. 21:6) Ekuma Nzambi kavovela vo o nsilu wau wa paradiso ulungane? Kadi ke vena diambu ko dilenda kunkakidila muna lungisa e kani diandi. I bosi, Yave wavova diaka diambu disonganga vo nsilu andi lungana kieleka ulungana. Nkia diambu diaka kavova?

13. Ekuma Yave kavovela vo: “Mono i Alfa ye Omega”?

¹³ Nze una tuvovele muna tini iviokele, yandi kibeni Yave nkumbu tatu kavova muna mona-meso kia Yoane. (Lus. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Muna nkumbu tatu miami, Yave wavutukila o mvovo “Mono i Alfa ye Omega.” O mvovo Alfa i sono kiantete muna Alfabeto ya Kingerekia, Omega i sono kiansuka. Vava kavova vo yandi i “Alfa ye Omega,” Yave edi kazola vova, avo oyantikidi konso diambu, manisa kemanisa dio.

14. (a) Yika nona kisonganga e ntangwa ina Yave kavova vo “Alfa.” (b) E mvovo mina muna Tuku 2:1-3 adieyi misonganga?

¹⁴ Vava Yave kasema Adami yo Eva wabazayisa e kani diandi mu kuma kia ntoto yo wantu. E Bibila kivovanga vo: “Nzambi ubasambwidi, ubavovese vo: ‘Nuwutana yo wokela, nuzadisa o ntoto yo yala wo.’” (Tuku 1:28) Muna ntangwa yayina, o Yave wazayisa e kani diandi. Lwaluna i lubantiku, i sia vo, “Alfa.” Vava e kani diandi dilungana emvimba, i sia vo vava mbongo alunga ya Adami yo Eva izadisa o ntoto yo kitula wo se paradiso, yayina ikala se mfoko, i sia vo “Omega.” Vava kamanisa sema e “zulu yo ntoto ye lekwa yawonso ina mo,” Yave wavova diambu disonganga vo e kani diandi lungana kieleka dilungana. Tulenda solola e diambu diadi muna Tuku 2:1-3. (Tanga.) Yave wavova vo e lumbu kiansambwadi kiavauka. Ediadi aweyi disongele? Disongele vo e kani dia Yave mu kuma kia wantu yo ntoto dilungana emvimba kuna mfoko a lumbu kiansambwadi.

15. Ekuma Satana kafwana yindulwila vo ofungisa Nzambi muna lungisa e kani diandi?

¹⁵ I bosi Adami yo Eva bakolamena  Nzambi yo sambukisa e sumu yo lufwa kwa wan’au. (Roma 5:12) Muna mpila yayi, diamoneka vo Satana wafungisa e kani dia Nzambi dia sia vo wantu alunga ye akwa nlembo bazadisa ntoto. Diakala nze vika sia vo Yave ke lenda vova diaka ko vo “Omega.” Nanga Satana wayindula vo Yave kakala diaka ye dina kevanga ko muna lungisa o nsilu andi. Nanga wayindula vo e diambu kaka Nzambi kadi vanga muna lungisa e kani diandi mu kuma kia wantu, i vonda Adami yo Eva kimana kavanga yakala diankaka yo nkento ankaka. Kele vo Nzambi kavanga e diambu diadi, Nkadi ampemba wadi vova vo Nzambi nkwa luvunu. Ekuma? Kadi muna Tuku 1:28, Yave wavovesa Adami yo Eva vo e mbongo au yazadisa ntoto.

16. Ekuma Satana kadi vovela vo Yave ofungidi muna lungisa e kani diandi?

¹⁶ Nkia nzengo zankaka Satana kayindula vo Nzambi kalenda baka? Nanga Satana wayindula vo Yave wadi yambula vo Adami yo Eva bawuta wana. Kansi, wana awaya ke badi kituka wantu alunga ko. (Kim. 7:20; Roma 3:23) Muna mpila yayi Nkadi ampemba wadi vova vo Yave ofungidi. Ekuma? Kadi e nzengo zazi zadi fungisa e kani dia Nzambi diazadisa e paradiso yo wantu alunga, i sia vo, wan’a Adami yo Eva.

17. Aweyi Yave kasingikila ukolami wa Satana ye wantu antete? Nkia nluta ediadi ditwasa kuna mfoko? (Tala mpe e fwaniswa.)

¹⁷ E mpila Yave kasingikila e diambu ditadidi ukolami wa Satana yo wantu antete, Satana kayindulanga yo ko. (Nku. 92:5) Muna songa vo ke mvuni ko, Yave wayambula vo Adami yo Eva bawuta wana muna lungisa e kani diandi. Muna mpila yayi Yave wasonga vo, kavena muntu ko olenda kunkakidila mu vanga konso diambu kavovele. Muna lungisa e kani diandi, Yave wasakula vo otwasa “mbongo” ina ivuluza wan’a Adami yo Eva ana besonga nlemvo. (Tuku 3:15; 22:18) Nanga Satana watoma sivika mu kuma kia nkubik’a lukûlu Yave kavanga. Ekuma? Kadi lukûlu i mpila o Nzambi kasongela zola kwakieleka. (Mat. 20:28; Yoa. 3:16) Satana una vo nkwa loko kena ye fu kiaki ko. Ozevo, nkia diambu divangama mu kuma kia lukûlu? Kuna mfoko a luyalu lwa Kristu lwa funda dia mvu, wan’a Adami yo Eva bekituka se wantu alunga yo zingila mu paradiso vava ntoto, wauna Yave kakana kuna lubantiku.  Muna ntangwa yayina, dikala nze Yave ovova vo “Omega.”

18. Nkia kuma tatu o Nzambi kekutuvananga mu songa vo olungisa e nsilu miandi? (Tala e babu, “ Kuma Tatu Muna Bunda e Vuvu mu Nsilu a Nzambi.”)

¹⁸ Mu longi diadi tulongokele e kuma tulenda kadila ye ziku vo ntoto ukituka se paradiso. Adieyi tulenda vovesa kwa wantu muna kubasonga ziku vo e diambu diadi vangama divangama? Diantete, yandi kibeni Yave wasia nsilu wau. Muna nkand’a Lusengomono tutanganga vo: “Ndiona ofongele vana kunda ovovele vo: ‘Tala! Mu vanga ngina e lekwa yawonso se yampa.’” Yave una ye ngangu, nkuma ye luzolo lwa lungisa nsilu andi. Diazole, Yave ozeye wo vo mana kavova lungana kieleka melungana. I kuma kavovela vo: ‘E mvovo miami mia ziku ye mia ludi. . . . Milungane!’ Diatatu, kavena muntu ko olenda kakidila Yave mu fokola dina kayantika. I kuma kavovela vo: “Omono i Alfa ye Omega.” Yave osonga e ziku vo Satana mvuni ye kalendi fungisa e kani diandi ko.

19. Avo muntu ovovele vo diampasi mu kwikila mu nsilu a Nzambi wa paradiso, adieyi okumvovesa?

¹⁹ Sungamena vo konso ntangwa osamunanga kwa akaka mana Yave kavova muna songa e ziku vo nsilu miandi lungana kieleka milungana, osiamisanga vuvu kiaku muna yandi. Muna lumbu ilanda, avo tangidi muntu o nsilu wa kiese wa paradiso uyikwanga muna Lusengomono 21:4, yandi uvovese vo, “E nsilu wau wambote, kansi kikwikidi ko vo lungana ulungana,” adieyi okumvovesa? Olenda kuntangila tini kia 5 ye 6 yo sasila yo. Songa una Yave kasila e dimbu kia lusikidisu muna nsilu andi.—Yes. 65:16.