LONGI DIA 43
Yave Ofilanga e Nkubik’andi
“‘Ke mu ngolo za makesa ko ngatu muna nkum’a wantu, kansi muna mwand’ame,’ u kavovele o Yave a vu.”—ZAK. 4:6.
NKUNGA WA 40 Kwa Nani Tuvuilu?
MANA TULONGOKA *
1. Nkia mambu bafwete kwamanana vanga ana bavubwa?
NGA wavubwa kala? Avo i wau, vava wavubwa, wasonga vana meso ma ndonga vo okwikilanga muna Yave ye ozolele kunsadila kumosi ye nkubik’andi. * Wau vo wavubwa, o lukwikilu lwaku muna Yave lufwete kwamanana kumama. Kansi, ofwete mpe kwamanana kwikila vo Yave osadilanga e nkubik’andi o unu.
2-3. Nkia fu tatu kesonganga o Yave muna mpila kefidilanga o nkangu andi o unu? Sasila.
2 O unu, Yave ofilanga e nkubik’andi muna mpila isonganga e fu yandi, kani diandi ye nsiku miandi. Yambula twavovela fu tatu ya Yave ina imonekanga muna nkubik’andi.
3 Kiantete, “Nzambi ke sianga mpambula ko.” (Mav. 10:34) O zola kwafila Yave mu vana Mwan’andi se ‘lukûlu kwa wantu awonso.’ (1 Tim. 2:6; Yoa. 3:16) Yave osadilanga o nkangu andi mu samuna e nsangu zambote kwa awonso ana bazolele wá. Muna mpila yayi, Yave osadisanga ulolo wa wantu mu vua e nluta mia lukûlu yo vuluzwa. Kiazole, Yave ke Nzambi a mvuanga ko, kansi a luvuvamu. (1 Kor. 14:33, 40) Muna kuma kiaki, ovavanga vo asambidi andi bansadila kuna luvuvamu ye kondwa kwa mvuanga. Kiatatu, Yave i “Nlongi Anene.” (Yes. 30:20, 21) Kiaki i kuma e nkubik’andi ivangilanga mawonso muna longa o wantu e Diambu dia Nzambi muna nkutakani ye muna salu kia umbangi. Ozevo, aweyi e fu tatu yayi ya Yave yamonekena muna Akristu a tandu kiantete? Aweyi e fu yayi imonekenanga omu lumbu yeto? Aweyi o mwand’avelela ulenda kusadisila ekolo osalanga kumosi ye nkubik’a Yave o unu?
NZAMBI KE SIANGA MPAMBULA KO
4. Landila e sono kia Mavangu 1:8, adieyi Yesu kakanikina kwa alandi andi? Nkia lusadisu batambula?
4 Muna tandu kiantete. E nsangu kasamunanga o Yesu zavana e vuvu kwa wantu awonso. (Luka 4:43) Wakanikina alandi andi vo bakwamanana sala e salu kina kayantika yo sila umbangi “yakuna nsuk’a nza.” (Tanga Mavangu 1:8.) Dialudi vo ke badi sala e salu kiaki muna ngolo za yau kibeni ko. Muna kuma kiaki, mwand’avelela bavuanga o mfunu, i sia vo, “nsadisi” una Yesu kabasila o nsilu.—Yoa. 14:26; Zak. 4:6.
5-6. Aweyi mwand’avelela wasadisila alongoki a Yesu?
5 Alandi a Yesu batambula o mwand’avelela muna lumbu kia Pentikosti wa mvu wa 33 T.K. Muna lusadisu lwa mwand’avelela, vana vau bayantika samuna e nsangu zambote. Ke vavioka kolo kiayingi ko, ulolo wa wantu batambulwila e nsangu zazi. (Mav. 2:41; 4:4) Vava o wantu bayantika kubabangika, alongoki a Yesu ke bamona wonga ko, kansi balomba lusadisu lwa Nzambi muna sambu. Basamba vo: “Sadisa ntaudi zaku bazindalala vovela diambu diaku kuna unkabu wawonso.” Muna kuma kiaki, bazala yo mwand’avelela yo kwamanana ‘vovela e diambu dia Nzambi kuna unkabu.’—Mav. 4:18-20, 29, 31.
6 Alongoki a Yesu bawanana mpe ye mpasi zankaka. Kasikil’owu, ke bakala ye kopi zayingi ko za Sono. Ke bakala mpe ye nkanda ko miasasilanga e Sono nze emi tuna miau o unu. Diavavanga mpe vo basamuna e nsangu zambote kwa wantu bavovanga ndinga zankaka. Kana una vo banuana ye mpasi zazi zawonso, alongoki awaya avema bavanga e diambu diamonekenanga vo diampasi. Mu tezo kia mvu 30 kaka, basamuna e nsangu zambote “muna nsema wawonso kuna nsi a zulu.”—Kol. 1:6, 23.
7. Mu mvu 100 miviokele kala, aweyi selo ya Yave bazayila mana Nzambi kavavanga kwa yau? Adieyi bavanga?
7 Omu lumbu yeto. Yave okwamanananga fila yo kumika o nkangu andi. Osadilanga e Diambu diandi diavumunuinua muna mwand’andi avelela muna fila nkangu andi. Muna Bibila, tutanganga oma ma salu kina Yesu kasala yo nkanikinu kavana kwa alandi andi vo bakwamanana e salu kina kayantika. (Mat. 28:19, 20) Ekolo mvu miaviokanga, Eyingidilu dia Yuli, 1881 (mu Kingelezo) diavova vo: “Yave katusola ko ngatu kutukusa kimana twakembelwa yovo kituka se amvuama, kansi watusola kimana twasadila yawonso tuna yau muna samuna e nsangu zambote.” E finkanda A Quem se Confia a Obra, fiavaikiswa muna mvu wa 1919 (mu Kingelezo), fiavova vo: “Salu kiayingi tuna kiau mu sala, kansi salu kia Mfumu. Yandi kaka okutuvana o nkuma muna sala e salu kiaki.” Kieleka, nze Akristu a tandu kiantete, mpangi zazi kuna unkabu wawonso bayivana muna salu. Bakala ye vuvu vo o mwand’avelela ukubasadisa mu samuna e nsangu zambote kwa wantu a mpila zawonso. O unu mpe, tukwikilanga vo o mwand’avelela ukutusadisa.
8-9. Nkia ndekwa e nkubik’a Yave isadilanga muna sayanesa e nsangu zambote?
8 Tuka kolo, e nkubik’a Yave isadilanga salanganu isundidi o wete muna sayanesa e nsangu zambote. Muna mvu miavioka, yasadilanga nkanda mianietekwa, “Fotodrama da Criação,” fonógrafo, makalu mawisanga e zú dia ndinga ye radio. Omu lumbu yayi, isadilanga komputadore ye Internete. E nkubik’a Yave isekolanga mpe e nkanda mu ndinga zayingi. E salu kiaki ke kisidi salwa ko muna lusansu lwawonso lwa wantu. Ekuma besadilanga e salu kiaki? Kimana wantu a mpila zawonso bawá e nsangu zambote muna ndinga zau. Yave ke sianga mpambula ko. Wasakula vo e nsangu zambote zisamunua “kwa zula yawonso, makanda, ndinga ye nkangu.” (Lus. 14:6, 7) Ozolele vo wantu awonso bawá e nsangu zambote za Kintinu.
9 Adieyi tuvova mu kuma kia awana ke balendi wá e nsangu zambote ko muna nzo zau kadi mu nzo zandá zina zitoma yingilwanga bezingilanga? Muna sila umbangi kwa ayingi muna wantu awaya, Yave osadisanga o nkangu andi mu sadila mpila zaswaswana za sila umbangi muna fulu ya ndonga. Kasikil’owu, muna mvu wa 2001, Selo Yambuta bavana o nswa kwa ampangi kuna França mu sadila e tandabala ye mpila zankaka za kayanesena e nkanda mieto. Kuna kwalanda, ampangi muna nsi zankaka bayantika mpe sadila e ndekwa zazi. Nluta miayingi kikilu zatwasa. Muna mvu wa 2011, ampangi kuna Estados Unidos bayantika sadila e ndekwa zazi zampa vana fulu kiviokelanga wantu ayingi kuna Mbanz’a Nova York. Muna mvu wauna, ampangi bakaya 102.129 mia nkanda ye 68.911 dia mazulunalu. Wantu 4.701 balomba e longi dia Bibila. Kieleka, tumonanga una Yave kesadilanga o mwand’andi avelela mu yikama e salu kiaki. Muna kuma kiaki, Selo Yambuta bavana o nswa kwa ampangi mu nza yawonso mu sadila e tandabala ye mpila zankaka za kayanesena e nkanda mieto.
10. Adieyi tulenda vanga muna kala ateleki ye alongi ambote?
10 Dina olenda vanga. Muna tukutakanu tweto, Yave okutulonganga una tufwete sila umbangi. Muna kuma kiaki, sadilanga mana olongokanga muna tukutakanu twatu. Vaikanga konso lumingu ye mpangi za buka kiaku kia salu kia umbangi. E mpangi za buka kiaku balenda kusadisa mu kituka nteleki ye nlongi ambote. Balenda mpe kukasakesa muna mbandu au ambote. Kwamanana sila umbangi kana una vo onuananga ye mambu mampasi. Nze una ukutusungamesanga e sono kibongelo e longi diadi, ke tuvanganga o luzolo lwa Nzambi muna nkuma wa yeto kibeni ko, kansi muna nkum’a mwand’avelela. (Zak. 4:6) Wau vo e salu tusalanga kia Nzambi, okutuvana o nkuma tuvuidi o mfunu muna lungisa e salu kiaki.
YAVE KE NZAMBI A MVUANGA KO, KANSI A LUVUVAMU
11. Aweyi e selo yambuta muna tandu kiantete basadila kumosi kimana valembi kala mvuanga vana vena nkangu a Nzambi?
11 Muna tandu kiantete. E selo yambuta kuna Yerusaleme basalanga kumosi kimana valembi Mav. 2:42) Kasikil’owu, muna mvu wa 49 T.K., vava vabwa e ntantani mu kuma kia diambu ditadidi zengwa, e selo yambuta bafimpa e diambu diadi muna lusadisu lwa mwand’avelela. Kele vo e ntantani mu kuma kia diambu diadi zakwamanana muna nkutakani, e salu kia samuna e nsangu zambote ke kiadi salwa mu mpila yambote ko. Kana una vo antumwa ye akuluntu Ayuda bakala, ke bavukumunua ko muna kinkulu kia Ayuda ngatu kwa awana basiandamanga muna kinkulu kiaki. Bayambula vo e Diambu dia Nzambi yo mwand’avelela wabafila muna baka e nzengo zambote. (Mav. 15:1, 2, 5-20, 28) E nzengo zazi nkia nluta zatwasa? Yave wasambula e nzengo zau. O luvuvamu yo ungudi wakwamanana muna nkutakani, e salu kia samuna e nsangu zambote mpe kiakwamanana sayana.—Mav. 15:30, 31; 16:4, 5.
kala mvuanga vana vena nkangu a Nzambi, kansi luvuvamu kaka. (12. Nki kisonganga vo e nkubik’a Yave o unu mu luvuvamu ina yo kondwa e mvuanga?
12 Omu lumbu yeto. E nkubik’a Yave ivanganga mawonso kimana vakala ye luvuvamu yo lembi kala ye mvuanga vana vena nkangu a Yave. Kana nkutu muna mvu wa 1895, e zulunalu A Torre de Vigia de Sião e Arauto da Presença de Cristo, dia 15 Novemba diavaikisa e longi diakala yo ntu a diambu vo, “Decentemente e em Ordem” dina diabongelwa muna sono kia 1 Korinto 14:40. E longi diadi diavova vo: “Antumwa mambu mayingi basonekena ampangi muna nkutakani mu kuma kia vangila o mambu mu mpila yambote . . . Ozevo, diamfunu kwa yeto mu kwamanana lemvokela ‘mawonso mateka sonekwa muna kutulonga.’” (Roma 15:4) O unu mpe, e nkubik’a Yave isianga e ngolo kimana e nkutakani zakala mu luvuvamu yo lembi kala ye mvuanga nze una wakala muna tandu kiantete. Muna bonga e nona: Avo mu nkutakani yankaka ozolele kwenda landila e longi dia Eyingidilu, kiakala mu nsi aku yovo ku nsi yankaka, ozaya e longi dilongokwa ye una difidilwa. Kieleka, kukuyimwena ko vo u nzenza. E kintwadi kiaki kilendakana kaka muna lusadisu lwa mwand’avelela.—Sef. 3:9, yl.
13. Landila e sono kia Yakobo 3:17, nkia yuvu tufwete kukiyuvulanga?
13 Dina olenda vanga. Yave ozolele vo nkangu Efe. 4:1-3) Muna kuma kiaki, ukiyuvula: ‘Nga itatidilanga e kintwadi ye luvuvamu muna nkutakani? Nga ilemvokelanga awana bevitang’o ntu muna nkutakani? Nga akaka balenda kumbunda e vuvu musungula avo kiyekwa ngina kiau muna nkutakani? Nga isadisanga akaka vana vau yo kala ye tima dia kubasadila?’ (Tanga Yakobo 3:17.) Avo omwene vo vena ye diambu ofwete singika, lomba mwand’avelela muna sambu. Avo oyambwidi vo o mwand’avelela wafila e fu ye mavangu maku, omona vo e mpangi zaku betoma kuzola yo yangalela mana ovanganga muna nkutakani.
andi ‘watatidila kintwadi kia mwanda muna kangwa kia ungudi.’ (YAVE OKUTULONGANGA YO KUTUVANA INA TUVUIDI O MFUNU
14. Landila e sono kia Kolosai 1:9, 10, aweyi Yave kasadisila o nkangu andi muna tandu kiantete mu vua o “zayi wasikila wa luzolo lwandi”?
14 Muna tandu kiantete. Yave otoma yangalelanga longa o nkangu andi. (Nku. 32:8) Ozolele vo o nkangu andi wanzaya, wanzola yo zinga yakwele mvu nze wan’andi anzolwa. Mawonso mama ke madi lendakana ko kondwa kwa malongi mandi. (Yoa. 17:3) Muna tandu kiantete, Yave wasadila e nkutakani muna longa o nkangu andi. (Tanga Kolosai 1:9, 10.) O mwand’avelela, i sia vo, “nsadisi” una Yesu kasila o nsilu wasadisa mpe alongoki. (Yoa. 14:16) O mwand’avelela wasadisa alongoki muna bakula e Diambu dia Nzambi yo kubasungamesa mawonso Yesu kavova yo vanga nze una wasonama muna Matai, Maku, Luka ye Yoane. O zayi wau wakumika lukwikilu lwa Akristu a tandu kiantete muna Nzambi, muna Mwan’andi ye kwa muntu yo nkwandi.
15. Nkia mambu mesonganga vo Yave olungisanga o ungunza wasonama muna Yesaya 2:2, 3?
15 Omu lumbu yeto. Yave wasakula vo “muna lumbu yambaninu,” o wantu a zula yawonso bekwenda vana “mongo” andi, i sia vo, beyikama asambidi andi aludi kimana balongwa e nzila zandi. (Tanga Yesaya 2:2, 3.) O unu, tumonanga e ndungan’a ungunza wau. Tumonanga vo e nsambil’aludi isundidi nsambila zawonso zaluvunu. Ekwe ulolo wa madia ma mwanda kekutuvananga o Yave! (Yes. 25:6) Osadilanga “ntaudi akwikizi yo lulungalalu” muna kutuvana ulolo wa malongi mevaikiswanga mu mpila zaswaswana. Kasikil’owu, tulenda tanga malongi mama, wá yo tala e video. (Mat. 24:45) Tulenda vova nze Eleyu wa nkundi a Yobi ona wavova vo: “Nkia nlongi ofwanane [yo Nzambi]?”—Yobi 36:22.
16. Adieyi olenda vanga muna nungunuka muna mwanda?
16 Dina olenda vanga. Mwand’avelela a Nzambi ulenda kusadisa mu lemvokela mana otanganga yo longoka muna Diambu diandi. Olenda tanginina ntozi a nkunga ona wasamba vo: “E Yave, undonga e nzil’aku. Ikangalela muna ludi kiaku. Sikidisa ntim’ame kimana yavumina e nkumbu aku.” (Nku. 86:11) Muna kuma kiaki, kwamanana tanga yo longoka e Bibila ye nkanda miankaka kevaikisanga o Yave muna nzil’a nkubik’andi. Kansi, e kani diaku ke kudikila kaka zayi ko. Ofwete kotesa e ludi muna ntim’aku yo sadila mana olongokanga muna zingu kiaku. O mwand’a Yave ulenda kusadisa mu vanga wo. Ofwete mpe kasakesanga mpangi zaku muna tukutakanu. (Ayib. 10:24, 25) Ekuma? E kuma kadi oyau i yitu yaku muna mwanda. Lomba lusadisu lwa mwand’avelela muna sambu kimana wavana e mvutu za nsi a ntima yo toma kubika avo kiyekwa okala kiau muna lukutakanu. Muna mpila yayi, osonga kwa Yave ye kwa Mwan’andi vo ozolanga “mameme” mau mantalu.—Yoa. 21:15-17.
17. Aweyi olenda songela vo oyikamanga e nkubik’a Yave ye kwikizi kiawonso?
17 Ke kolo ko, nkubika imosi kaka ikala ova ntoto, ina ifilwanga kwa mwand’a Nzambi. Muna kuma kiaki, salanga kumosi ye nkubik’a Yave. Nze Nzambi, zolanga wantu awonso muna kubasamunuinanga e nsangu zambote. Nzambi ozolanga vo mambu mavangilwa mu mpila yambote yo luvuvamu, olenda kuntanginina muna tatidilanga ungudi muna nkutakani. Wanga e nding’a Nlongi aku Anene muna longokanga malongi mawonso kevaikisanga. Ozevo, ekolo nza ya Satana ikwendanga ku mfoko, kumona wonga ko. Kansi, kuna unkabu wawonso okala kumosi ye awana beyikamanga e nkubik’a Yave ye kwikizi kiawonso.
NKUNGA WA 3 Yave i Nkum’eto, Tininu Dieto ye Vuvu Kieto
^ tini. 5 Nga okwikilanga vo Yave ofilanga e nkubik’andi o unu? Mu longi diadi, tuvovela una Yave kafidila Akristu muna tandu kiantete ye una kefidilanga o nkangu andi o unu.
^ tini. 1 MVOVO MISASILU: E nkubik’a Yave ina ye ndambu zole. E ndambu imosi kuna zulu, e ndambu yankaka ova ntoto. Mu longi diadi, o mvovo “nkubika” usadilwa mu yika e nkubik’a Yave ova ntoto.
^ tini. 52 FOTO: Kuna nim’a tala e video yo mona una mpangi zankaka besadilanga mu nsi zivuidi ateleki ayingi o mfunu, mpangi mosi ankento una vo mviti a nzila obakidi e nzengo za tanginina e mbandu au. Owau, olungisi e kani diandi dia kwenda sadila kuna zunga kivuidi ateleki ayingi o mfunu.