LONGI DIA 44
Siamisa e Vuvu Kiaku
“Bunda e vuvu muna Yave.”—NKU. 27:14.
NKUNGA WA 144 Sia Meso Muna Nsendo!
MANA TULONGOKA a
1. Nkia vuvu o Yave kekutuvananga?
YAVE watuvana e vuvu kiasikila kia vua moyo a mvu ya mvu. Akaka zingu kilembi fwanga bevua nze vangwa yamianda kuna zulu. (1 Kor. 15:50, 53) Kansi, wantu ayingi bena ye vuvu kia zingila ova ntoto yakwele mvu yo vimpi walunga ye kiese. (Lus. 21:3, 4) E vuvu kiaki kiamfunu kikilu kwa yeto kiakala vo ku zulu tuzingila yakwele mvu yovo ova ntoto.
2. E vuvu kieto akweyi kitukanga? Ekuma tuvovele wo?
2 Muna Bibila, o mvovo “vuvu” una ye nsansa vo, ‘vingila vo mambu mambote mavangama.’ Tufwete kala ye ziku vo mana tuvingilanga kuna sentu, lungana melungana, kadi Yave wasia nsilu wau. (Roma 15:13) Tuzeye mana Yave kasia o nsilu, ye tuzeye wo mpe vo mawonso kesianga o nsilu lungana kaka melungananga. (Nta. 23:19) Tuna ye ziku vo Yave una ye luzolo yo nkuma walungisa mawonso kasila o nsilu. E vuvu kieto ke kitukanga mu ngindu zeto ko yovo mana tuzolele vo mavangama, kansi muna mana tuzeye vo maludi.
3. Nkia mambu tulongoka mu longi diadi? (Nkunga 27:14)
3 Se dieto dia zulu otoma kutuzolanga ye ozolele vo twambunda e vuvu. (Tanga Nkunga 27:14.) Vava tusiamisanga e vuvu kieto muna Yave, tuzizidilanga konso mpasi tuwanananga zau kuna unkabu ye kiese. Muna kuma kiaki, yambula twabadika una e vuvu kieto kikututaninanga. Kansi e ntete, tuzaya aweyi e vuvu kieto kinina nze mbwa a nzaza ye mpu a vita. I bosi, tumona una tulenda siamisina e vuvu kieto.
E VUVU KIETO KINA NZE MBWA A NZAZA
4. Aweyi e vuvu kinina nze mbwa a nzaza? (Ayibere 6:19)
4 Muna nkand’andi kasonekena Ayibere, Paulo wa ntumwa watezanesa e vuvu kieto ye mbwa a nzaza. (Tanga Ayibere 6:19.) Nkumbu miayingi Paulu wakangalelanga muna nzaza ye wazaya wo vo e mbwa a nzaza yasadisanga kimana e nzaza yalembi vila. Lumbu kimosi, mu nzaza kakala vava vabwa tempwa kiangolo. Wamona akiti batubanga e mbwa a nzaza muna mbu kimana e nzaza zalembi wandama muna matadi. (Mav. 27:29, 39-41) Nze una mbwa a nzaza isimbininanga e nzaza, e vuvu kieto mpe kikutukumikanga yo kutusadisa twalembi bembola Yave ngatu lembi zaya dina tuvanga vava tukalanga muna mpasi. E vuvu kieto kiasikila, kikutusadisanga mu zizidila e mpasi za zingu kadi tuzeye wo vo ke kolo ko e mpasi zeto zifokoka. Tufwete sungamenanga lulukisu lwa Yesu lwa sia vo bangikwa tubangikwa. (Yoa. 15:20) Obadika e nluta tuvua kuna sentu, dikutusadisanga mu kwamanana sadila Yave ye kwikizi kiawonso.
5. Aweyi e vuvu kiasadisila Yesu mu zizidila lufwa?
5 Tala una e vuvu kiasadisila Yesu mu sikila ye kwikizi kana una vo wazaya wo vo lufwa lwampasi kefwa. Muna lumbu kia Pentikosti ya mvu a 33 wa T.K., Petelo wa ntumwa wayika ungunza wasonama muna Nkunga wayika una Yesu kadi songela e vuvu yo kala wavuvama. O Nkunga wau uvovanga vo: “Ikala ye vuvu; e kuma kadi kukunsisa ko muna Ziami, ngatu yambula munkwikizi aku kawola. . . . Okunzadisa ye kiese kiayingi vana ndose aku.” (Mav. 2:25-28; Nku. 16:8-11) Kana una vo Yesu wazaya wo vo fwa ke fwa, wakala ye vuvu kiasikila mu zaya vo Yave okumfutumuna yo kala ye kiese kiakala diaka kumosi yo Se diandi kuna zulu.—Ayib. 12:2, 3.
6. Adieyi mpangi mosi kavova mu kuma kia vuvu?
6 E vuvu kieto kisadisanga mpangi zayingi muna zindalala. Tala e nona kia mpangi Leonard Chinn, wa nkwa nkwikizi ona wazingila kuna Inglaterra. Muna kolo kia Vita Yantete ya Nz’a Mvimba, wasiwa mu pelezo wau kazola kota mu kisoladi ko. Wasiwa mu suku dia yandi mosi kaka mu ngonde zole, i bosi wakomekenua mu sala e salu yangolo. Kuna kwalanda wasoneka vo: “Dina yawanana diau diansonga e ziku vo e vuvu mfunu kikilu kina kwa yeto muna zizidila e mpasi. Muna Bibila tuna ye nona kia Yesu, kia antumwa, angunza ye nsilu mia Yave. Mawonso mama mekutuvananga e vuvu mu kuma kia kusentu yo kutuvana o nkuma muna zindalala.” E vuvu kiakala nze mbwa a nzaza kuna kwa mpangi Leonard, kilenda mpe kala nze mbwa a nzaza kwa yeto.
7. Aweyi e mpasi zilenda siamisina e vuvu kieto? (Roma 5:3-5; Yakobo 1:12)
7 Vava tuwanananga ye mambu mampasi yo mona una Yave kekutusadisilanga, e diadi dikutukwikidisanga vo tuna ye dienga dia Yave ye disiamisanga mpe e vuvu kieto. (Tanga Roma 5:3-5; Yakobo 1:12.) Muna kuma kiaki, e vuvu kieto kitoma sikilanga diaka ke mu kolo kina twayantika longoka e ludi ko. Satana ozolele vo twayoya mu kuma kia mpasi tumonanga, kansi muna lusadisu lwa Yave tulenda sunda konso mpasi tunuananga zau.
E VUVU KIETO KINA NZE MPU A VITA
8. Aweyi e vuvu kinina nze mpu a vita? (1 Tesalonika 5:8)
8 E Bibila mpe kitezanesanga e vuvu kieto nze mpu a vita. (Tanga 1 Tesalonika 5:8.) E mpu a vita itaninanga e soladi mu kuma kia mbeni. Muna kimwanda tufwete tanina e ngindu zeto mu kuma kia tambu mia Satana. Kadi Satana ovavanga sadila ngindu zabendomoka muna bebesa e mpila tuyindulwilanga e mambu. Nze una e mpu a vita itaninanga o soladi, e vuvu kieto mpe kitaninanga e ngindu zeto yo kutusadisa twasikila ye kwikizi muna Yave.
9. Adieyi divangamanga kwa awana ke bena ye vuvu ko?
9 E vuvu kieto kia vua moyo wa mvu ya mvu, kikutusadisanga muna kala ye ngangu yo baka e zengo zambote. Kuna diaka e sambu, avo tuyambwidi vo e vuvu kieto kiayoya, tufilwa kwa ngindu za nza ye o moyo a mvu ya mvu ke ukala diaka mfunu ko kwa yeto. Tala dina diabwila Akristu akaka ana bazingilanga kuna mbaz’a Korinto. Bavidisa o lukwikilu lwau muna nsilu amfunu wa Nzambi, i sia vo, vuvu kia lufuluku. (1 Kor. 15:12) Paulu wa ntumwa wasoneka vo awana ke bekwikilanga mu vuvu kia lufuluku ko bezinganga kaka mu kuma kia unu. (1 Kor. 15:32) O unu awana ke bekwikilanga muna nsilu mia Nzambi ko, benatinanga e zingu kiau vika sia vo e lumbu kia mbazi ke kina ko yo kuyivana muna lungisa e zolela yau. Kansi oyeto twaswaswana. Tubundanga e vuvu muna nsilu mia Nzambi mia kusentu. E vuvu kieto kina nze mpu a vita, kitaninanga e mpila eto ya yindulwila yo kutusadisa mu lembi sia kaka e zolela yeto va fulu kiantete yo fwasa e ngwizani eto yo Yave.—1 Kor. 15:33, 34.
10. Aweyi e vuvu kikututaninanga muna ngindu zambi?
10 E vuvu kieto mpe kilenda kutusadisa mu venga e ngidu za sia vo ke dina kwandi mfunu ko mu yangidika Yave. Kasikil’owu, akaka balenda yindula vo: ‘O mono kina kwame mfunu ko. Kisinga kala entwadi ko ye awana bevua o moyo a mvu ya mvu. Kiafwana ko muna lemvokela e nkanikinu mia Nzambi.’ Kansi, nga osungamene kana nani wasadila e mvovo mia mpila yayi kwa Yobi? I Elefaze wa nkundi andi mosi waluvunu. Wavovo vo: “O muntu nga olenda kala wavelela vana meso ma Nzambi?” I bosi, Elefaze wavova mu kuma kia Nzambi vo: “Ke bundanga vuvu kwa mbasi zandi ko, kana nkutu e zulu ke diavelela ko vana meso mandi.” (Yobi 15:14, 15) Ekwe o luvunu lwapwena Elefaze kavova! E ngindu za mpila yayi kwa Satana zitukanga. Kadi ozeye wo vo avo o muntu okwamanene yindula mu mpila yayi, e vuvu kiandi dimbuka kidimbuka. Muna kuma kiaki, venga luvunu lwampila yayi yo sia e sungididi muna nsilu mia Yave. Kukadi yo lukatikisu ko vo Nzambi ozolele vo wazinga yakwele mvu ye okusadisa muna lungisa e kani diadi.—1 Tim. 2:3, 4.
SIAMISA E VUVU KIAKU
11. Ekuma tufwete kadila yo luzindalalu ekolo tuvingilanga e ntangwa ina o Nzambi kelungisa e nsilu miandi?
11 Ke ntangwa zawonso ko dikalanga diasazu mu kwamanana siamisa e vuvu kieto. Kadi tulenda yoya ekolo tuvingilanga e ntangwa ina o Nzambi kelungisa e nsilu miandi. (2 Pet. 3:8, 9) Nzambi olungisa e nsilu miandi muna ntangwa yambote, kansi nanga ke muna mpila ina tuvingilanga ko. Nki kilenda kutusadisa mu siamisa e vuvu kieto ekolo tuvingilanga kuna luzindalalu lwawonso e ntangwa ina o Nzambi kelungisa e nsilu miandi?—Yak. 5:7, 8.
12. Landila e sono kia Ayibere 11:1, 6, aweyi e vuvu kinina e ngwizani yo lukwikilu?
12 E Bibila kitezanesanga e vuvu yo lukwikilu vo Yave una, “yandi i nsendi a awana bekumvavanga ye ziku kiawonso.” (Tanga Ayibere 11:1, 6.) Vava tukwikilanga vo Yave una, disiamisanga e vuvu kieto vo Yave olungisa mawonso kasia o nsilu. Owau, yambula twavovela e mpila ina tulenda kumikina e ngwizani eto yo Yave yo siamisa e vuvu kieto.
E sambu yo badika kusiamisa e vuvu kieto (Tala e tini kia 13-15) b
13. Aweyi tulenda finamena Nzambi?
13 Sambanga kwa Yave yo tanga e Bibila. Dialudi vo ke tulendi mona Yave ko, kansi tulenda kumfinama. Tulenda mokena yandi muna sambu yo kala ye vuvu vo okutuwa. (Yer. 29:11, 12) Tulenda wá e ndinga a Nzambi vava tutanganga e Bibila yo badika mana tutanganga. Vava tutanganga una Yave kalunga-lungila e selo yandi yakwikizi kuna nz’ankulu, e vuvu kieto kitoma siamanga. Mawonso mena muna Bibila “masonekwa muna kutulonga, kimana muna luzindalalu lweto ye muna lufiaulwisu lwa Sono, twakala ye vuvu.”—Roma 15:4.
14. Ekuma dinina o mfunu mu badikanga muna nsilu mina Yave kalungisi kala kwa akaka?
14 Badikanga una Yave kalungisila kala e nsilu miandi. Yindula dina Nzambi kavanga kwa Abarayama yo Sara. Ke bakala diaka mu ntela ya wuta wana ko. Kana una vo iwau, Nzambi wabasia o nsilu vo bewuta mwana. (Tuku 18:10) Kansi, Nzambi kabasia kaka nsilu wau ko. Bibila kivovanga vo: “Okituka se dia zula yayingi.” (Roma 4:18) Kana una vo vana meso ma wantu dilenda monekena vo ke dilendakana ko, Abarayama wakala ye ziku vo Yave olungisa o nsilu andi. E vuvu Abarayama kakala kiau ke ndozi ankatu ko. (Roma 4:19-21) O lusansu nze lwalu, lukutulonganga vo ntangwa zawonso tulenda kala ye vuvu vo, Yave olungisa e nsilu miandi, kana nkutu vo vana meso meto dilenda moneka vo ke dilendakana ko.
15. Ekuma tufwete yindulwilanga mana Yave kavangidi kala mu kuma kieto?
15 Yindulanga mana Yave kavangidi kala mu kuma kiaku. Badika muna nsilu mina Yave kalungisi kala muna zingu kiaku. Kasikil’owu, Yesu wasia nsilu vo o Se diandi okuvana yina ovuidi o mfunu muna zingu. (Mat. 6:32, 33) Yesu mpe wasia nsilu vo Yave okuvana mwand’avelela avo olombele wo. (Luka 11:13) Yave mu lungisa kena e nsilu miami. Nanga osungamene e nsilu miankaka mina Yave kena lungisa. Kasikil’owu, osianga o nsilu wakuloloka, kufiaulwisa yo lungisa e nsatu zaku za mwanda. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Kor. 1:3) Obadika muna nsilu miawonso mina Nzambi kalungisi kala mu kuma kiaku, disiamisa e vuvu kiaku mu kuma kia mana kelungisa mu kuma kiaku kuna sentu.
NUYANGALALA MUNA VUVU
16. Ekuma e vuvu kinina se lukaku lwamfunu?
16 E vuvu kieto kiazinga yakwele mvu, i lukau lwamfunu lwa Nzambi. Tulakukilanga o moyo muna nsilu wau kadi tuna ye ziku vo lungana kikilu ulungana. E vuvu kieto kina nze mbwa a nzaza eyi ikutukumikanga kimana twazizidila e mpasi, lubangamu yo lufwa nkutu. E vuvu kieto kina nze mpu a vita eyi itaninanga e ngindu zeto kimana twabembola e mambu mambi yo tatidila e mambu mambote. E vuvu kieto kitukanga muna Bibila kikutufinamesanga yo Nzambi yo songa vo Nzambi otoma kutuzolanga. Avo tusiamisi e vuvu kieto muna Nzambi, nsambu zayingi tuvua.
17. Ekuma tufwete yangalelanga e vuvu kieto?
17 Muna nkanda kasonekena esi Roma, Paulu wa ntumwa wavova vo: “Nuyangalala muna vuvu.” (Roma 12:12) Paulu wakala ye kiese kadi wakala ye ziku vo avo okwamanene sikila ye kwikizi, ovua moyo a mvu ya mvu kuna zulu. Ozevo, yeto mpe tulenda yangalala muna vuvu kadi tuna ye ziku vo Yave olungisa e nsilu miandi. Kadi ntozi a nkunga wasoneka vo: “Kiese kwa ndiona una vo . . . e vuvu kiandi kina muna Yave wa Nzambi andi . . . ona una vo nkwa ziku ntangwa zawonso.”—Nku. 146:5, 6.
NKUNGA WA 139 Ukiyindula Muna Nz’ampa
a Yave watuvana e vuvu kiasikila mu kuma kia kusentu. E vuvu kiaki, kikutusadisanga mu kala ye kiese yo lembi sia sungididi muna mpasi zeto. Kikutusadisanga mu kwamanana sikila ye kwikizi kiakala nkia diambu dilenda kutubwila. Kikututaninanga mpe muna mambu malenda fwasa e mpil’eto ya yindulwila. Nze una tulongoka mu longi diadi, e yayi i mpila yambote ilenda kutusadisa mu siamisa e vuvu kieto.
b FWANISWA: Wauna e mpu a vita itaninanga o ntu a soladi ye una e mbwa a nzaza isimbininanga e nzaza yalembi vila, e vuvu kieto kitaninanga e ngindu zeto yo kutukumika muna ntangw’a mpasi. Mpangi a nkento osambanga kwa Yave ye nsi a ntima wawonso. Mpangi a yakala obadikanga una Nzambi kalungisila e nsilu miandi kwa Abarayama. Mpangi ankaka a yakala obadikanga una Yave kansambulwila kala.
