1. Nki i paradiso ya kimwanda? Nkia ngolo tufwete vanganga?

 O UNU ova ntoto vena ye paradiso ya kimwanda yazala ye wantu bevanganga mambu mambote ye azodi a luvuvamu lwakieleka. Awana bakota kala mu paradiso yayi, ngolo zayingi bevanganga kimana balembi mo vaika. Bazolele mpe vo wantu ankaka babayikama muna paradiso yayi. Nki i paradiso ya kimwanda? a

2. Ekuma paradiso ya kimwanda inina se diambu diasivi?

² Kana una vo tuzingilanga mu nza ya Satana yazala ye vonza, lumengo ye umpumbulu, diasivi kikilu vo Yave wavanga nkubika ina vo wantu ana bena mo mu luvuvamu ye kintwadi bezingilanga. (1 Yoa. 5:19; Lus. 12:12) Nzambi eto anzodi vava kamona mfwilu bebakanga o wantu omu nza yayi yambi, wavanga nkubika ya lutaninu kimana twansadilanga ye kiese. Muna Diambu diandi, e paradiso ya kimwanda iyikilwanga vo “tininu” ye “mpatu itoma yitilwanga o maza.” (Yes. 4:6; 58:11) Muna lusadisu lwa Yave, awana bezingilanga mu paradiso yayi mu lutaninu ye kiese bekalanga mu lumbu yayi yambaninu yazala ye mpasi.—Yes. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. O ungunza wa Yesaya kapu kia 65, aweyi walunganena?

³ Yave wavumunuina Yesaya wa ungunza mu sasila una ukala e zingu kia awana bezingila mu paradiso ya kimwanda. Olenda  solola mpila kasasila e diambu diadi muna Yesaya kapu kia 65. O ungunza wau wayantika lungana muna mvu wa 537 vitila tandu kieto. Muna mvu wauna, Ayuda ana baviluka o ntima bavaikiswa muna Kinkole kia Babele ye bavutuka kuna nsi au a kivuila. Yave wasambula nkangu andi, wabasadisa mu tungulula e mbanz’a Yerusaleme ye tempelo ina yakala se vula diasina dia nsambil’aludi muna Isaele.—Yes. 51:11; Zak. 8:3.

4. O ungunza wa Yesaya kapu kia 65 aweyi walunganena mu lumbu yeto?

⁴ O ungunza wa Yesaya walungana mu nkumbu yazole kuna lubantiku lwa mvu wa 1919 mu tandu kieto. Muna mvu wauna, e selo ya Yave ya lumbu yeto bavaikiswa muna Babele Anene. I bosi, e paradiso ya kimwanda yayantika sayana mu nza yawonso. Ateleki a Kintinu ana bakala yo vema baziula nkutakani zayingi yo yima mbongo a mwanda. Akala ye akento ana bateka kala akwa nsoki ye akwa mavangu masafu bavuata “kiwuntu kiampa kina kiavangilwa muna luzolo lwa Nzambi.” (Efe. 4:24) Dialudi vo, zayingi muna nsambu zina Yesaya kasakula, mu nz’ampa tuvuila zo kuna sentu. Kansi, kana nkutu owau nluta miayingi tutambulanga wau twina mu paradiso ya kimwanda. Yambula twatala nluta tutambulanga mu paradiso ya kimwanda ye kuma katufwete mo vaikila ko.

UNA BEMONANGA AWANA BENA MU PARADISO YA KIMWANDA

5. Nze una wasiwa o nsilu muna Yesaya 65:13, nkia nluta tutambulanga mu paradiso ya kimwanda?

⁵ Betoma dikilwanga yo fiaulwiswa. Yesaya wa ngunza wasonga e nswaswani vana vena awana bena muna paradiso ya kimwanda ye awana bena kuna mbazi. (Tanga Yesaya 65:13.) Yave olungisanga e nsatu za mwanda za asambidi andi una ufwene. Watuvana Bibila, okutuvananga mwand’avelela ye ulolo wa madia ma kimwanda kimana ‘twadia, . . . twanua, . . . yo mona kiese.’ (Tezanesa ye Lusengomono 22:17.) Nswaswani yo yau, awana bena kuna mbazi a Paradiso a kimwanda befwanga “nzala . . . ye vuina dia maza . . . , yo fusuka e nsoni.’ E nsatu zau za kimwanda ke zilungiswanga ko.—Am. 8:11.

6. Aweyi e sono kia Yoele 2:21-24, kiyikilanga madia ma kimwanda tutambulanga? Aweyi tulenda vuila e nluta muna madia mama?

⁶ Muna ungunza kasakula, Yoele wasadila lekwa ina tuvuanga o mfunu muna zingu nze masa, vinyu ye mazi ma olive muna songa vo Yave ovananga kwa nkangu andi ina bavuidi o mfunu, kumosi ye madia ma kimwanda. (Yoe. 2:21-24) Kasikil’owu, watuvana Bibila, okutuvananga nkanda mieto, nzil’eto ya internete, tukutakanu ye tukutakanu twa zunga ye twa mvivu. Vava tudianga madia mama ma kimwanda lumbu yawonso, tukalanga yo vimpi wambote muna kimwanda ye tuvuanga lufiaulwisu lwayingi.

7. Nkia mambu mekutuvananga “kiese kia ntima?” (Yesaya 65:14)

⁷ Kiese yo luyangalalu. Nkangu a Nzambi balenda ‘yengoloka’ mu kuma kia luyangalalu lwau lwa ntima. (Tanga Yesaya 65:14.) E ludi, e nsilu mia lufiaulwisu mia Diambu dia Nzambi ye vuvu tuna kiau mu kuma kia kimenga kia lukûlu kia Kristu, mawonso mama mekutuvananga “kiese kia ntima.” O mokenena o mambu mama ye mpangi zeto za kimwanda, kiese kiayingi dikutuvananga.—Nku. 34:8; 133:1-3.

8. Nkia fu yole yamfunu imonekanga muna paradiso ya kimwanda?

⁸ O zola ye kintwadi kia nkangu a Yave i  fu yole yamfunu imonekanga muna paradiso ya kimwanda. E “kangwa kiazikuka kia kintwadi” yo zola bena kwau nkangu a Yave o unu, ke kulendi tezaneswa ko ye zola bekala kwau muna nz’ampa. (Kol. 3:14) Mpangi mosi ankento wasonga una kamona vava kawanana yo nkangu a Yave mu nkumbu antete. Wavova vo: “Kiakala ye kuma ko ndenda kadila ye kiese kana nkutu muna nzo eto. E nkumbu antete yamona wantu bazolananga i vava yazayana ye Mbangi za Yave.” Konso muntu ona ozolele kala ye kiese kiakieleka yo luyangalalu, kafwete kota mu paradiso a kimwanda. Kiakala nkia mpila o wantu a nza bebadikilanga selo ya Yave, betoma zitiswanga ye bavuidi nkumbu ambote se kanda diandi omu nz’amvimba.—Yes. 65:15.

9. Nkia nsilu wasonama muna Yesaya 65:16, 17 mu kuma kia mpasi zeto?

⁹ Luvuvamu. E sono kia Yesaya 65:14 kivovanga vo awana ke bazolele kota ko mu paradiso a kimwanda ‘bekaza mu kuma kia mpasi za ntima ye bedila mu kuma kia lukendalalu lwasaka.’ Kansi, adieyi tuvova mu kuma kia mambu metwasanga ntantu ye mpasi kwa nkangu a Nzambi? Kuna sentu, mambu mama ‘mevilakanua yo katulwa vana meso ma Nzambi.’ (Tanga Yesaya 65:16, 17.) Yave ofokola e mpasi zeto ye kuna kulanda ke tusungamena zo diaka ko.

10. Ekuma dinina se nsambu mu kalanga entwadi ye mpangi zeto? (Tala mpe foto.)

¹⁰ Kana nkutu o wau, mu luvuvamu tukalanga vava tukwendanga muna tukutakanu tweto, kadi ekolo tukalanga muna tukutakanu twavuvama tukalanga yo vilakana e mpasi za nza yayi. Vava tusonganga e fu ya mbongo a mwanda muna tukutakanu nze, zola, kiese, luvuvamu, walakazi yo lulembamu tuwokesanga luvuvamu lwa paradiso a kimwanda. (Ngal. 5:22, 23) Ekwe e nsambu tutambulanga mu kala muna nkubik’a Nzambi! Awana bekwamanana mu paradiso ya kimwanda bemona e ndungan’a nsilu a Nzambi wa “zulu diampa ye nz’ampa.”

11. Landila Yesaya 65:18, 19, nkia nluta tutambulanga mu paradiso a kimwanda kasema o Yave?

¹¹ Matondo yo luyangalalu. Yesaya wayika ekuma tumwenanga ‘kiese yo luyangalalu’ muna paradiso ya kimwanda. E paradiso yayi Yave wasema yo. (Tanga Yesaya 65:18, 19.) Kalukatikisu ko vo Yave okutusadilanga kimana twasadisa o wantu bavaika muna nkubika za nza yayi ezi ke zikubalonganga ko e ludi mu kuma kia Nzambi, ngatu kubasadisa  kimana bakota mu paradiso a kimwanda. Tuyangalelanga e nsambu tutambulanga wau tuna mu ludi yo samuna kio kwa akaka.—Yer. 31:12.

12. Aweyi omonanga mu kuma kia nsilu miasonama muna Yesaya 65:20-24? Ekuma?

¹² Tuvutulanga matondo yo yangalela e vuvu tuna kiau kia zingila mu paradiso ya kimwanda. Wau yindula mawonso tumona yo vanga muna nz’ampa ya Nzambi. Bibila kisianga nsilu vo: ‘Ke kukala diaka nsedia ko ona ozinga lumbu yakete, ngatu nunu ona ke lungisa lumbu yandi ko.’ Tusinga ‘tunga nzo yo zingila mo, tukuna mpatu za vinyu yo dia e bundu yau.’ Ke ‘tufuntuka nkatu ko,’ kadi ‘tusambulwa kwa Yave.’ O sianga nsilu vo okututanina ye okutuvana e zingu kikala ye kani diakieleka. ‘Vitila twaboka,’ yandi ozaya e nsatu za konso muntu yo “lungisa e zolela ya awonso bena o moyo.”—Yes. 65:20-24; Nku. 145:16.

13. Aweyi e sono kia Yesaya 65:25 kiyikilanga e nsobani bevanganga o wantu muna sadila Yave?

¹³ Luvuvamu ye lutaninu. Muna lusadisu lwa mwand’a Nzambi ayingi muna awana bakivananga muna mavangu mansoki yovo akwa lulendo, basoba kiwuntu kiau. (Tanga Yesaya 65:25.) Ngolo bavanga muna yambula fu yambi. (Roma 12:2; Efe. 4:22-24) Kana una vo i wau, o nkangu a Nzambi bakinu wantu alembi lunga, ozevo bekwamanananga vanga vilwa. Kansi, Yave oyikakesanga “wantu a mpila zawonso” muna kangwa kia zola yo ungudi. (Tito 2:11) E sivi diadi Nzambi a Mpungu-ngolo kaka olenda dio vanga.

14. Aweyi e sono kia Yesaya 65:25 kialunganena muna toko dimosi?

¹⁴ Nga wantu balenda soba kibeni kiwuntu kiau? Badika e nona eki. Toko dimosi vava kakala ye kimbuta kia mvu 20 wasiwanga mu pelezo nkumbu miayingi ye wakivananga muna mavangu ma zumba yo nsoki. Wasiwa mu pelezo mu kuma kia yiya makalu, wivi ye nkanu miankaka kavolanga. Ntangwa zawonso wakivananga muna nuana nkindu. Vava kawa e ludi kia Bibila mu nkumbu antete yo yantika lungana tukutakanu twa Mbangi za Yave wakala ye ziku vo wasolola e nsas’a zingu, i sia vo, paradiso ya kimwanda. Vava kavubwa, ezak’e ntangwa wayindulanga una e sono kia Yesaya 65:25 kialunganena muna yandi. Wayambula e fu kia nsoki kiankitulanga nze nkosi, yo kituka nkwa luvuvamu nze meme.

15. Ekuma tuzolele sadisila akaka bakota mu paradiso ya kimwanda? Aweyi tulenda wo vangila?

¹⁵ E sono kia Yesaya 65:13 kiyantikilanga mu mvovo emi: “I wau wuwu kavovele o Mfumu Yave.” E tini kia 25 kifokokelanga mu mvovo emi: “U kavovele o Yave.” Ntangwa zawonso, e nsilu miandi lungana kaka milungananga. (Yes. 55:10, 11) O nsilu a paradiso ya kimwanda ulungananga o unu. Yave wavanga kintwadi kia wan’a ngudi eki ke kilendi tezaneswa ko. Ova kati kwa nkangu andi tukalanga mu luvuvamu yo lutaninu omu nza yayi yazala yo nsoki. (Nku. 72:7) Muna kuma kiaki, tuzolele sadisa ulolo wa wantu bakota mu kintwadi kieto kia wan’a ngudi. Tulenda wo vanga muna sianga e salu kia kitula wantu se alongoki va fulu kiantete.—Mat. 28:19, 20.

UNA TULENDA SADISILA AKAKA BAKOTA MU PARADISO YA KIMWANDA

16. Aweyi tulenda sadisila wantu bakota mu paradiso ya kimwanda?

¹⁶ Konso muntu mu yeto una ye mbebe ya kitula e paradiso ya kimwanda se fulu kiambote. Vava tulungisanga e mbebe yayi  tutangininanga Yave. Ke komekenanga wantu ko bakota muna nkubik’andi. Kansi ‘otuntanga’ wantu kwa yandi kuna ngemba. (Yoa. 6:44; Yer. 31:3) Akwa ntima miansongi ana belongokanga o zola kwa Yave ye kiwuntu kiandi, bekumfinamanga. E fu yeto yambote ye kiwuntu kieto, aweyi kilenda sadisila akaka mu kota mu paradiso ya kimwanda?

17. Aweyi tulenda sadisila akaka bakota mu paradiso ya kimwanda?

¹⁷ Imosi muna mpila tulenda sadisila akaka bakota mu paradiso ya kimwanda, i songanga zola ye ngemba kwa mpangi zeto. Vava muntu ampa kekwizanga mu tukutakanu tweto, tuzolele vo kamona nze una mindembi kwikila muna nkutakani ya Korinto bamona. Bavova vo: “Nzambi wina kieleka vovo nuina.” (1 Kor. 14:24, 25; Zak. 8:23) Muna kuma kiaki, tufwete kwamanana sadila e longi dia ‘kadilanga muna luvuvamu muntu yo nkwandi.’—1 Tes. 5:13.

18. Nkia diambu dilenda fila akaka mu yangalela e paradiso ya kimwanda?

¹⁸ Ntangwa zawonso tufwete badikilanga mpangi zeto wauna Yave kekubabadikilanga. Tulenda wo vanga muna sianga e sungididi muna fu yau yambote ke muna usumuki wau ko, una vo kuna kulanda ke ukala diaka ko. Tulenda singika konso diambu tubakanene ye mpangi zeto kuna zola kwawonso yo ‘songanga ngemba kwa muntu yo nkwandi, kala yo walakazi yo lolokanga muntu yo nkwandi kuna mvevo.’ (Efe. 4:32) Muna mpila yayi, awana bezolanga vo basongwanga o zola beyangalelanga mpe kota muna paradiso ya kimwanda. b

 KUVAIKI MU PARADISO YA KIMWANDA KO

19. (a) Landila e babu, “ Bavaika ye Bavutuka,” adieyi akaka bavova vava bavutuka mu paradiso ya kimwanda? (b) Nkia kani tufwete kala diau? (Tala mpe fwaniswa.)

¹⁹ Tutoma yangalelanga e paradiso eto ya kimwanda. Owau ilutidi o vienga ke mu mvu miavioka ko, izele mpe asambidi a Yave. Tukwamanana vutula matondo mu kuma kia Paradiso ya kimwanda katusemena o Yave. Konso muntu ona zolele fiaulwiswa, kala ye kiese, mu luvuvamu ye lutaninu, kafwete kota mu paradiso ya kimwanda yo lembi mo vaika. Kansi tufwete lungalala, kadi Satana ovanganga mawonso muna kutuvukumuna kimana twavaika mu paradiso ya kimwanda. (1 Pet. 5:8; Lus. 12:9) Ke tuyambula ko vo kasunda. Muna kuma kiaki, yambula twakwamanana lunga-lunga e paradiso ya kimwanda eyi ina vo yavelela ye yaluvuvamu.