Tukembelela Yave Kumosi
Tukembelela Yave Kumosi
“Aleluya!”—NKU. 111:1.
1, 2. Ayeyi i nsas’a mvovo “Aleluya”? Aweyi usadilwanga muna Sono ya Kingerekia ya Kikristu?
“ALELUYA!” Mvovo uluta sadilwanga muna mabundu ma Kikristu kia Kimpangila. Wantu besadilanga mvovo wau nkumbu miayingi vava bemokenanga. Kansi, akete kaka bazeye nsas’a mvovo wau. Ayingi besadilanga wo ke bezitisanga Nzambi ko. (Tito 1:16) Disionario dimosi dia Nkand’a Nzambi disonganga vo, “Aleluya i mvovo wasadilwanga kw’asoneki ayingi a nkunga mu bokela wantu kimana babayikama mu kembelela Yave.” Kieleka, ayingi belongokanga oma ma Nkand’a Nzambi bevovanga vo, “Aleluya” disongele vo “Nukembelela Yave.”
2 Muna nsekola ya Tradução do Novo Mundo, e mvovo una muna Nkunga 111:1 usekolwanga vo: “Nukembelela Yave!” Muna Lusengomono 19:1-6, mvovo wa Kingerekia wasekolwa mu mvovo wau, nkumbu miyá wasonama mu kembela lufwasu lwa nsambila aluvunu. Vava ediadi divangama, asambidi akieleka bekala ye kuma kiasikila mu sadila e mvovo “Aleluya” kuna zitu wawonso.
Mavangu Mandi Manene
3. Akieyi i kuma tukadilanga muna tukutakanu?
3 O nsoneki a Nkunga 111 kuma yayingi kayika tufwete kembelela Yave yeto awonso. Muna tini kia 1 tutanganga vo: “Mvana matondo kwa Yave ye nsi ame a ntima, muna mfulu asongi, yo mun’ebundu.” O unu, Mbangi za Yave diau adimosi mpe bevanganga. E kuma kiantete tukadilanga muna nkutakani ye muna tukutakanu twampwena, i kembelela Yave.
4. O wantu aweyi balenda tombela mavangu ma Yave?
4 “O mavangu ma Yave manene, matombwa kw’awana bayangalela mo.” (Nku. 111:2) Tala e mvovo ‘tomba.’ Disionario dimosi disonganga vo e sono kiaki kilenda yika wantu ana “belongokanga yo fimpa mavangu ma Nzambi.” O Yave una ye kuma kavangila lekwa yawonso. Wavanga e ntangwa, ntoto ye ngonde, konso lekwa vana fulu kiandi, yawonso isadisanga kimana o ntoto tuzingilanga wakala ye mbangazi, ntemo, fuku yo mwini, nsungi ye nkoko.
5. O umbakuzi wa wantu mu kuma kia nsema adieyi usonganga?
5 Akwa ngangu za nza babakula e fulu kina o ntoto muna nsema, kumosi ye mpila yavangilwa e ngonde yo nene wandi. E mpila yakubikilwa e lekwa ina kun’ezulu ye una isadilanga, isadisanga mu soba e nsungi ova ntoto. Mayingi mpe mazayakene mu kuma kia mpila yasikidisilwa e ngolo zisalanga mu nsema. Muna nkanda una yo ntu a diambu muna Kingelezo vo “The Designed ‘Just So’ Universe,” nlongi mosi wavova vo: “Diasazu dia bakula e kuma akwa ngangu ayingi basobela e ngindu zau mu mvu 30 miviokele, yo yantika vova vo lukwikilu lwayingi diavavanga mu tambulwila vo o nsema wau mosi wavaika. E ziku kikwikidisanga vo vena yo mvangi angangu, kitoma monekanga vava tutoma bakulanga lekwa ina va ntoto.”
6. Aweyi obadikilanga e mpila ina o Nzambi kavangila muntu?
6 E mpila twavangilwa i ziku kiakaka kia mavangu manene ma Nzambi. (Nku. 139:14) Vava kavang’o wantu, wabavana e ngindu, ye nitu kumosi ye yîkwa yawonso in’o mfunu kimana yatoma sala ye ngangu ye ngolo za sala. Kasikil’owu, badika esivi dina muna ngangu katuvana o Nzambi za vova yo wá, kumosi ye ngangu za soneka yo tanga. Wantu ayingi bena ye ngangu zazi. Una mpe ye nitu ilendanga kala yatelama. E mpila yavangilwa e nitu eto mu lenda kangala, sala ye una inikinanga madia muna vumu, yesivi kikilu. Vana ntandu, e mpila miayikanena e mianzi emi misadisanga ngindu zaku ye yîkwa yaku yakaka kimana yatoma sala, ka ilendi tezaniswa ko ye lekwa bevanganga akwa ngangu. Kieleka, avo wantu belendanga vanga lekwa, i mu kuma kia ngindu ye yîkwa yasiwa muna nitu. Kana nkutu ana bena ye ngangu zayingi, ke balendi vanga lekwa ko kilutidi e nlembo kumi twavewa. Ukiyuvula: ‘Nga wantu badi lenda vanga konso lekwa yovo tunga nzo lembi sadila nlembo katuvana o Nzambi?’
Mavangu Manene ma Nzambi ye Fu Yandi
7. Ekuma tufwete badikila Nkand’a Nzambi vo dimosi muna mavangu manene ma Nzambi?
7 Muna mavangu manene ma Yave, vena mpe ye lekwa yakaka kavanga mu kuma kia wantu, iyikwanga muna Nkand’a Nzambi. O nkanda wau mpe dimosi muna mavangu manene ma Yave, kadi mawonso masonama mo ngwizani mena. Nswaswani ye nkanda miakaka, Nkand’a Nzambi ‘kwa Nzambi kieleka wavumunwinwa, una yo mfunu muna longa.’ (2 Tim. 3:16) Kasikil’owu, o nkanda Etuku, una vo i nkand’antete, usonganga una Nzambi kafwasila yimpumbulu muna lumbu ya Noa. Owu wezole, i nkanda Luvaiku, usonganga una Yave katundidikila Unzambi wandi vava kakûla Isaele muna ubundu muna Engipito. O ntozi a nkunga nanga i diau kayindula vava kavova vo: “E salu [ya Yave], zitu yo nkembo: O unsongi wandi uzingang’aka. Oyindulwisi masivi mandi: O Yave, nkwa nkenda yo ungudi.” (Nku. 111:3, 4) Nga kukwikidi ko vo salu ya Yave muna lusansu lwawonso lwa nza, kumosi ye mana kevanganga mu kolo kiaki ozinganga, “zitu yo nkembo” andi mesungamesanga?
8, 9. (a) Mavangu ma Nzambi aweyi maswaswanene y’oma ma wantu ayingi? (b) Nkia fu ya Nzambi otoma yangalelanga?
8 Tumwene vo ntozi a nkunga wayika mpe e fu yambote ya Yave, nze unsongi, nkenda yo ungudi. Ozeye wo vo ke ntangwa zawonso ko wantu asumuka bevangilanga mambu kuna unsongi. Ntangwa zayingi bevanganga mambu mu kuma ki’eloko, kimpala yovo lulendo. Ediadi dimonekanga muna nkele miampondi bevanganga o wantu mu kuma ki’eloko dia vwama ye vita benwananga, ezi zivondanga ulolo wa minkondwa kuma. Mavangu ma wantu ulolo wa mpasi mpe metwasanga kw’asukami. Ayingi balenda yika e mpasi zamonanga abundu mu tunga e nzo za malundu (pirâmide). Muna nzo zazi i mwazikilwanga atinu a Engipito bayikilwanga vo Faro, ana bakala vo akwa lulendo. Vana ntandu, mayingi bevanganga o wantu mu lumbu yeto mebangikanga akaka yo ‘fwas’e nza.’—Tanga Lusengomono 11:18.
9 Mavangu ma wantu maswaswana kikilu y’oma ma Yave ovangilanga mawonso muna unsongi. Dimosi muna mavangu mandi, i dina kavanga mu vuluza wantu asumuka. Muna sikidisa lukulu, Nzambi ‘wasonga ndungidi andi.’ (Roma 3:25, 26) Elo, “unsongi wandi uzingang’aka.” E nkenda za Nzambi zimonekanga muna mpila kekadilanga yo wantu asumuka. Nkumbu miayingi, ukubasonganga walakazi vava kekubadodokelanga vo bayambula e nzila zau zambi yo vanga edi diambote.—Tanga Yezekele 18:25.
Yave Olungisanga Nsilu Miandi
10. O Yave nkia mbandu a kwikizi kasonga mun’ekangu kakanga yo Abarayama?
10 “Ovene madia kw’awana bekumvumina: Oyindulang’ekangu diandi yakwele mvu.” (Nku. 111:5) Ekangu kayika ntozi a nkunga, nanga i kangu kakanga o Nzambi yo Abarayama. Yave wasia nsilu wa sambula mbongo ya Abarayama yo vova vo bevwa mavitu ma mbeni zau. (Etu. 22:17, 18; Nku. 105:8, 9) Muna ndungana yantete ya nsilu miami, e mbongo a Abarayama yakituka se zula kia Isaele. E zula kiaki mvu miayingi kiakala mu ubundu kuna Engipito, kansi ‘Nzambi wasungamena ekangu diandi yo Abarayama’ yo kubakûla. (Luv. 2:24) E mpila kakadila yau o Yave tuka kiakina, yasonga vo mvani amvevo. Wabavananga madia ma nitu ye ma mwanda oma malenda kubasadisa mu lemvokela nsiku miandi. (Nsi. 6:1-3; 8:4; Nek. 9:21) Muna tandu yalanda, vava zula kiaki kiayambula lemvokela Nzambi, watumanga ngunza zandi mu kubawondelela bavutuka kwa yandi. Una vavioka mvu 1.500 tuka kabavaikisila muna Engipito, Nzambi wafila Mwan’andi amosi ova nza. Ayingi muna Ayuda babembola Yesu yo yambula vo kavondwa. Muna kuma kiaki, Yave wasikidisa zula kiampa, kia mwanda, “Isaele a Nzambi.” Kumosi yo Kristu, e zula kiaki i mbongo a mwanda ya Abarayama, kina Yave kesadila mu sambula wantu.—Ngal. 3:16, 29; 6:16.
11. Adieyi disonganga vo Yave wakinu ‘sungamena ekangu diandi’ yo Abarayama?
11 Yave wakinu ‘sungamena ekangu diandi’ ye nsambu ketwasa muna sadila ekangu diadi. O unu, ovananga ulolo wa madia ma mwanda mu vioka 400 za ndinga. Wakinu mpe wá sambu yeto mu kuma kia nsatu zeto za nitu, ezi tusambilanga vo: “O dia kweto kwa lumbu ya lumbu, utuvana ko e lumbu yawonso.”—Luka 11:3; Nku. 72:16, 17; Yes. 25:6-8.
Nkum’a Yave
12. Isaele yankulu aweyi yavaninwa “efwa dia zula”?
12 “Osongele nkangu andi o nkum’a salu kiandi, muna mpana kabavene efwa dia zula.” (Nku. 111:6) Dimosi muna mambu mabwila Isaele kasungamena ntozi a nkunga, i vava kabavaikisa muna Engipito mu mpil’esivi. I bosi, vava Yave kayambula vo Aneyisaele bakota muna Nsi a Nsilu, basunda yintinu yakala kuna este ye weste ya Nkoko a Yodani. (Tanga Nekemiya 9:22-25.) Elo, Yave wavana Isaele “efwa dia zula.” Ekwe mpila nkuma kasonga o Nzambi!
13, 14. (a) O ntozi a nkunga nkia kolo kasungamena kina Nzambi kasadila Babele mu songa nkum’andi? (b) Nkia mavangu makaka manene kavanga o Yave muna vuluza nkangu andi?
13 Tutomene wo zaya vo, kana una vo Yave mayingi kavanga muna wete diau, Aneyisaele ke banzitisanga ko ngatu zitisa akulu au Abarayama, Isaki yo Yakobo. Bakwamanana kolama yavana Nzambi kasadila esi Babele mu kubakatula muna nsi au yo kubanata muna kinkole. (2 Tus. 36:15-17; Nek. 9:28-30) Ayingi belongokanga oma ma Nkand’a Nzambi bevovanga vo, avo nsoneki a Nkunga 111 kakala muna kolo kina Aneyisaele batuka muna kinkole kuna Babele, ozevo kuma yayingi kakala yau ya kembelela Yave mu kuma kia kwikizi ye nkum’andi. Yave wasonga kwikizi yo nkum’andi vava kakûla Ayuda muna Babele, nsi ina ke yazolanga yambula abakami ko.—Yes. 14:4, 17.
14 Vioka mvu nkama tanu, Yave wasadila nkum’andi mu mpila isundidi, mu kûla wantu ana baviluka ntima muna ubundu w’esumu yo lufwa. (Roma 5:12) Ediadi diaziula nzila kimana wantu 144.000 bakituka se alandi akuswa a Kristu. Muna mvu wa 1919, Yave wasadila nkum’andi mu kûla e nsadiswa y’Akristu akuswa muna ubundu wa nsambila zaluvunu. Nkum’a Nzambi ukubasadisanga mu vanga mawonso bevanganga mu lumbu yayi yambaninu. Avo basikidi ye kwikizi yamuna lufwa, bevwa elau dia yala e nza kumosi yo Yesu Kristu tuka kun’ezulu muna wete di’awana baviluk’e ntima. (Lus. 2:26, 27; 5:9, 10) Bevw’e nza vioka nkutu ina yavwa Isaele yankulu.—Mat. 5:5.
Nkanikinu Miasikila Miakwele Mvu
15, 16. (a) Ayeyi i yaka salu ya moko ma Nzambi? (b) O Nzambi nkia nkanikinu kavana kwa Isaele yankulu?
15 “E salu ya moko mandi, ziku ye ndungidi; o malongi mandi mawonso masikila. Masikidiswa yakwele mvu, Mavangama muna ziku yo unsongi.” (Nku. 111:7, 8) Yakaka muna “salu ya moko [ma Yave]” i babu yole ya matadi ina yasonekwa nsiku kumi miavewa kwa Isaele. (Luv. 31:18) E nsiku miami, kumosi ye nkanikinu miakaka emi miakituka vo s’ekangu dia Nsiku a Mose, miasikila ye miakwele mvu.
16 Kasikil’owu, umosi muna nsiku miasonama muna babu uvovanga vo: “Omono Yave wa Nzambi aku, i Nzambi ansongo.” Uvovanga diaka vo Yave osonganga “walakazi kwa mazunda m’awana bekunzolanga yo lunda nkanikinu [miandi].” Muna babu yayi ya matadi, mwakala ye nsiku nze “zitisa s’aku yo ngw’aku” ye “kuyiyi ko.” Mwakala ye nsiku wasimanga e fu kia lokokela lekwa yangani.—Luv. 20:5, 6, 12, 15, 17.
Mvuluzi eto, Wavauka yo Vuminwa
17. Aneyisaele nkia kuma bakala kiau mu badikila nkumbu a Nzambi vo yavauka?
17 “Ovene lukûlu kwa nkangu andi; okangidi ekangu diandi yakwele mvu: E nkumbu andi yavauka yo vuminwa.” (Nku. 111:9) Ntozi a nkunga nanga wasungamena diaka e kwikizi kasonga o Yave mun’ekangu kakanga yo Abarayama. Muna kuma kiaki, Yave kayambula nkangu andi ko vava bakala nze abundu muna Engipito ye vava banatwa muna kinkole kuna Babele. Muna kolo yole yayi, Nzambi wavuluza nkangu andi. Kana nkutu vo i nkumbu miole miami kaka kabavuluza, Aneyisaele bafwana badikila nkumbu a Nzambi vo yavauka.—Tanga Luvaiku 20:7; Roma 2:23, 24.
18. O yikilw’e nkumbu a Nzambi, nkia kuma dinina s’elau kuna kwa ngeye?
18 Diau adimosi mpe bafwete vanga Akristu o unu, ana bavuluzwa muna ubundu w’esumu yo lufwa. Tufwete sianga ngolo za zingila ngwizani ye ndomba yantete ya sambu ki’Es’eto, oku vo: “Yambula nkumbu aku yazitiswa.” (Mat. 6:9) Ovo tubadikidi e nsas’a nkumbu yayi yanene, difwete kutufila mu vumina Nzambi. O nsoneki a Nkunga 111 ngindu zasikila kakala zau mu kuma kia vumi wa Nzambi vava kavova vo: “O vumi wa Yave i lubantiku lua ngangu; o umbakuzi wambote kw’awonso [belundanga nkanikinu miandi].”—Nku. 111:10.
19. Adieyi tulongoka mun’elongi dilanda?
19 Vumi wa Nzambi ulenda kutusadisa mu menga edi diambi. Ulenda kutusadisa mpe mu tanginina fu yambote ya Nzambi iyikwanga muna Nkuna 112, una tufimpa mun’elongi dilanda. O nkunga wau usonganga una tulenda kadila muna buka kia mazunda ye mazunda ma wantu bekala ye kiese kia kembelela Nzambi yakwele mvu. Elo, Yave wafwana kikilu kembelwa. Kadi, “e nkembelelo andi izingang’aka.”—Nku. 111:10.
Yuvu ya Badika
• Ekuma tufwete kembelela Yave yeto awonso?
• Nkia fu ya Yave imonekanga muna salu yandi?
• Aweyi obadikilanga elau dia yikilwa nkumbu a Nzambi?
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 20]
E kuma kiantete tukadilanga muna tukutakanu i kembelela Yave
[Foto ina muna lukaya lwa 23]
E nsiku miawonso mia Yave miasikila ye miakwele mvu