Kala S’evwa dia Yave Elau Diampwena
Kala S’evwa dia Yave Elau Diampwena
“Twa Mfumu [Yave].”—ROMA 14:8.
1, 2. (a) Nki’elau tuna diau? (b) Nkia Yuvu tufimpa?
EKW’ELAU diavewa kwa nkangu a Isaele vava Yave kabavovesa vo: ‘Nukala kwa mono se lusalu luame luakivwila muna nkangu miawonso.’ (Luv. 19:5) O unu, awana bena muna nkutakani y’Akristu bena mpe y’elau dia kala s’evwa dia Yave. (1 Pet. 2:9; Lus. 7:9, 14, 15) Elau diadi dilenda kututwasila nsambu zakwele mvu.
2 Vana ntandu a kala s’elau, o kala s’evwa dia Yave mbebe mpe ditwasanga. Akaka balenda kiyuvula: ‘Nga yafwana mu vanga dina kevavanga Yave kwa mono? Kele vo nsumukini, nga ke kumbembola ko? O vuwa Yave nga ke dikatula luvevoko lwame ko?’ Diamfunu dia zaya e mvutu za yuvu yayi. Kansi, vena ye kiuvu kiakaka tufwete teka badika: O kala s’evwa dia Yave nkia nluta ditwasanga?
Kala S’evwa dia Yave Kiese Ditwasanga
3. E luzolo kasonga Rekabe lwa sadila Yave, nkia nsambu lwantwasila?
3 Nga vena ye nluta bebakanga awana bavwilu kwa Yave? Badika nona kia Rekabe, wa nkembi muna mbanza Yeriko yankulu. Dialudi vo, entete nzambi za Kenani kasambidinge. Kansi, vava kawa e nsangu mu kuma kia nsunda zina Yave kasundisa Isaele, wabakula vo Yave i Nzambi aludi. Muna kuma kiaki, wasia zingu kiandi mu vonza mu tanina nkangu kasol’o Nzambi yo yekola e moyo andi vana moko mau. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Rekabe wa nkembi, ke wau ko vo muna mavangu kalungisilwa, wau katambula mbasi, kakubasindikila nzil’akak’e?” (Yak. 2:25) Yindula e nsambu kavwa vava kakituka se mosi muna nkangu avelela a Nzambi, nkangu walongwanga oma ma zola ye unsongi muna Nsiku a Nzambi. Ekwe kiese kamona wau kayambula zingu kiasafu kakala kiau! I bosi, wasompwa kwa Nyisaele yo sansa mwan’andi Boaze, ona wakituka selo kiakwikizi kia Nzambi.—Yos. 6:25; Rutu 2:4-12; Mat. 1:5, 6.
4. Nkia nluta kabaka Rutu wau kasola sadila Yave?
4 Rutu wa mwisi Moabe mpe wasola sadila Yave. Vava kakala dumbelele, nanga Kemose kasambidinge ye nzambi zakaka za esi Moabe. Kansi, wayiza zaya Yave wa Nzambi aludi yo sompwa kwa Nyisaele ona wayenda zingila kuna nsi au. (Tanga Rutu 1:1-6.) Kuna kwalanda, vava Rutu yo Orepa wa mpangi andi a longo, bayendanga yo Naomi wa ko wau kuna Beteleme, Naomi wabavovesa vo bavutuka kuna nzo za ngudi zau. Diampasi diadi kala kwa yau mu kwenda zingila muna Isaele. Orepa ‘wavutuka kwa nkangu andi yo kuna kwa nzambi zandi,’ kansi Rutu kavutuka ko. Wakala ye lukwikilu yo zaya ndiona kazola sadila. Wavovesa Naomi vo: “Kundodokela yàsisa ko, yovo vwen’o kulanda; kadi konso kun’okwenda i nkwenda; konso van’oleka i nleka; o nkangu aku i nkangu ame; o Nzambi aku i Nzambi ame.” (Rutu 1:15, 16) Wau kasola sadila Yave, Rutu wabak’e nluta mia Nsiku a Nzambi, una wakala ye nkubika yambote mu kuma kia akento ansona, asukami ye awana bakondwa ntoto. Wau kakituka mosi muna nkangu a Yave, Rutu wakala ye zingu kiakiese ye luvuvamu.
5. Adieyi omonanga kuna kw’awana besadilanga Yave ye kwikizi kiawonso?
5 Nanga ozeye wantu ayingi ana bayiyekola kwa Yave se vioka mvu miayingi yo kunsadila ye kwikizi kiawonso. Olenda kubayuvula bazayisa e nluta bebakanga muna sadila Yave. Kana una vo bemonang’e mpasi, e zingu kiau kisonganga e ziku kia mvovo mia ntozi a nkunga: “Akwa nsambu o nkangu, una vo o Yave i Nzambi au.”—Nku. 144:15.
Yave Kevavanga Mayingi ko kwa Yeto
6. Ekuma ka tufwete mwena wonga ko vo ke twafwana ko mu vanga dina kevavanga Yave kwa yeto?
6 Nanga lenda kiyuvula kana vo wafwana mu vanga dina kevavanga Yave kwa ngeye. Diasazu dia mona wonga wa kituka selo kia Nzambi, yo zingila ngwizani ye nsiku miandi yo vovelela nkumbu andi. Kasikil’owu, Mose wakimwena vo kafwana ko vava katumwa kenda zayisa e nsangu kw’Aneyisaele ye kwa ntinu a Engipito. Kansi, Nzambi kavavanga mayingi ko kwa Mose. Yave ‘wanlong’owu kafwete vanga.’ (Tanga Luvaiku 3:11; 4:1, 10, 13-15.) Wau vo Mose watambulwila lusadisu kavewa, wamon’e kiese kia vanga luzolo lwa Nzambi. Diau adimosi, Yave kevavanga mayingi ko kwa yeto. Ozeye wo vo tu wantu alembi lunga ye zolele kutusadisa. (Nku. 103:14) O sadila Nzambi nze alandi a Yesu vevola divevolanga, kadi e mpila zingu kiaki nluta kitwasanga kw’akaka yo mwesa ntim’a Yave e kiese. Yesu wavova vo: “Nwiz’oku ngina, . . . ikunuvundisa. Nuvwata vangu kiame, nwalongwa kwa mono; kadi i nlembami yo ntim’anleka.”—Mat. 11:28, 29.
7. Ekuma lenda kadila ye vuvu vo Yave okusadisa mu vanga dina kalombele?
7 Yave okutuvana lusadisu tuvwidi mfunu, kele vo tubundidi e vuvu muna nkum’andi. Kasikil’owu, Yeremiya kazaya toma vova ko. Muna kuma kiaki, vava Yave kansola mu kala ngunz’andi, Yeremiya wavova vo: “E Mfumu Yave! kilendi vova ko, kadi i nleke kwame.” Kuna kwalanda, wavova nkutu vo: ‘Kivova diaka mu nkumbu andi ko.’ (Yer. 1:6; 20:9) Kansi, muna lusadisu lwa Yave, Yeremiya mvu 40 kasamuna e nsangu zina wantu ke bazolanga wá ko. Yave nkumbu miayingi kamfiaulwisa mu mvovo emi: “Omono ngina yaku yavuluza, yakôla.”—Yer. 1:8, 19; 15:20.
8. Aweyi tulenda songela vo Yave tubundang’e vuvu?
8 Nze una Yave kakumikina Mose ye Yeremiya, olenda mpe kutusadisa mu vanga dina kevavanga kw’Akristu. Bund’e vuvu muna Nzambi, i nsabi mu baka lusadisu lwalu. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Bunda Yave e vuvu yo ntim’aku wawonso, kuyekamena waku umbakuzi ko: Muna ngyenda zaku zawonso untadila, Oyandi osingika nzila zaku.” (Nga. 3:5, 6) Tusonganga vo lusadisu lwa Yave tubundang’e vuvu, vava tuvanganga dina kekutulongang’o Yave muna Diambu diandi ye muna nkutakani. Avo tuyambwidi vo Yave kafila zingu kieto, ke vena lekwa ko kilenda kutusimba mu sikila ye kwikizi muna yandi.
Yave Olunga-lunga Nkangu Andi
9, 10. Nkia mpila tininu diyikwanga muna Nkunga 91?
9 Vava beyindulanga edi dia kiyekola kwa Yave, akaka wonga wa sumuka bekalanga wau yo yambulwa kwa Yave. Diakiese dia zaya vo Yave okutuvananga lusadisu tuvwidi o mfunu mu simbinina ngwizani eto yo yandi. Yambula twafimpa dina diasonama muna Nkunga 91.
10 O nkunga wau mu mvovo emi uyantikilanga: “On’okundidi mun’eswekameno dia Mpungu, muna kini kia Mpungu ngolo i kekadila. Muna Yave mvova vo, etininu diame, e fika kiame; Nzambi ame, ona mbundidi e vuvu. Kadi okutayisa mun’esokolo dia mbaki a nuni.” (Nku. 91:1-3) Nga omwene? Nzambi osianga nsilu vo otanina awana bekunzolanga yo kumbund’e vuvu. (Tanga Nkunga 91:9, 14.) Nkia mpila lutaninu katusila nsilu? Elo, kuna nz’ankulu, Yave watanina akaka muna selo yandi muna nitu, watanina luvila luna lwawutukila Masia ona wasilw’o nsilu. Kansi, akwa kwikizi ayingi basiwanga mu pelezo, wandwa yo vondwa mu kuma ki’ekani dia Nkadi Ampemba dia vava fwasa kwikizi kiau muna Nzambi. (Ayib. 11:34-39) Bakala ye unkabu wa zizidila, kadi Yave wabatanina muna mwanda muna vonza kiavava fwasa kwikizi kiau. Muna kuma kiaki, o Nkunga 91 etininu dia mwanda uyikanga.
11. “Eswekameno dia Mpungu” nki? Nzambi nani ketaninanga mun’eswekameno diodio?
11 “Eswekameno dia Mpungu” kayika o ntozi a nkunga i tininu dia mwanda. Vana fulu kiaki, awana bekalanga yo Nzambi betaninwanga vana moko ma konso muntu yovo lekwa kilenda sia lukwikilu ye zola kwau muna Nzambi mu vonza (Nku. 15:1, 2; 121:5) Kiyikilwanga vo eswekameno, kadi amindembi kwikila ke balendi dio solola ko. Vana fulu kiaki, Yave otaninanga ndiona ovovanga vo: ‘U Nzambi ame ona mbundidi e vuvu.’ Avo tusikila mun’etininu diadi, ke tukala yo wonga ko wa vidisa edienga dia Nzambi yo bwa mu ntambu a Satana wa “mbaki a nuni.”
12. Nkia vonza kilenda fwasa e ngwizani eto yo Nzambi?
12 Nki kilenda sia e ngwizani eto yo Nzambi mu vonza? Ntozi a nkunga vonza yayingi kayika nze “vuku kikangala muna tombe, . . . [yo] lufwasu lufwasakesel’o mwini.” (Nku. 91:5, 6) O “mbaki a nuni” ofilanga wantu ayingi mu kala ye fu kia kitumina. (2 Kor. 11:3) Obakanga akaka muna ntambu vava besonganga fu ki’eloko, lulendo ye luzolo lwa kala ye mavwa mayingi. Obendomonanga akaka muna malongi ma ndongota yo vava kala ye zola kwasaka muna nsi au, y’elongi dia lunungunuku ye nsambila zaluvunu. (Kol. 2:8) Ayingi bebakamanga muna ntambu a zumba. E ntambu miami mifilanga wantu ayingi mu vidisa zola kwau muna Nzambi.—Tanga Nkunga 91:7-10; Mat. 24:12.
Simbinina Zola Kwaku Muna Nzambi
13. Yave aweyi kekututaninanga twalembi bwa mu vonza kia mwanda?
13 Yave aweyi ketaninanga nkangu andi muna vonza kiaki kia mwanda? O nkunga uvovanga vo: “Kadi okanikini mbasi zandi vo bekulunda muna nzila zaku zawonso.” (Nku. 91:11) Mbasi z’ezulu bekutufilanga yo tanina kimana twalenda samun’e nsangu zambote. (Lus. 14:6) Tuna mpe ye akuluntu Akristu bekututaninanga twalembi vunginikwa kwa ngindu zabendomoka, vava besadilanga Nkand’a Nzambi muna malongi mau. Balenda sadisa konso muntu osianga ngolo za sunda umpuki wa nza. (Tito 1:9; 1 Pet. 5:2) Vana ntandu, “ntaudi akwikizi yo lulungalalu” okutuvananga madia ma mwanda mekututaninanga twalembi vilakeswa kw’elongi dia lunungunuku, ye ngindu za tá zumba ye luzolo lwa vava mavwa mayingi yovo etunda ye ntambu miakaka. (Mat. 24:45) Nki kilenda kusadisa mu lembi bwa mu vonza yayi?
14. Adieyi tufwete vanga mu taninwa kwa Nzambi?
14 Adieyi tufwete vanga muna sikila muna “eswekameno” dia Nzambi? Nze una tusilanga ngolo za kitanina vava vebwanga sumbula, yovo va moko ma yimpumbulu yovo mu yimbevo isambukilanga, tufwete mpe sianga ngolo za kitanina muna vonza ya mwanda. Muna kuma kiaki, tufwete landanga luludiku kekutuvananga Yave muna nkanda ye muna malongi mevewanga muna nkutakani ye muna tukutakanu twampwena. Tufwete lemvokelanga malongi tuvewanga kw’akuluntu. Tulenda baka mpe nluta muna fu yambote isonganga mpangi zeto z’Akristu. Kieleka, muna kalanga vamosi y’ampangi muna nkutakani dilenda kutusadisa mu kala ye ngangu.—Nga. 13:20; tanga 1 Petelo 4:10.
15. Ekuma olenda kadila ye vuvu vo Yave lenda kutanina muna diambu dilenda fwasa ngwizani aku yo yandi?
15 Ka tuna ye lukatikisu ko vo Yave lenda kututanina muna konso diambu dilenda fwasa ngwizani eto yo yandi. (Roma 8:38, 39) Otaninanga e nkutakani vana moko m’atantu bena muna mabundu ye mu tuyalu. Ekani diau ke dia kutuvonda ko, kansi dia kutuvambula yo Nzambi eto. O nsilu kasia o Yave mu lungana una: “Ke vena nwaninwa kiavangilw’omo ngeye kisikila ko.”—Yes. 54:17.
Nani Okutuvevolanga?
16. Ekuma nza ka ilendi kutuvana luvevoko ko?
16 O sadila Yave nga dilenda kutubunduna? Ve. O sadila e nza i diambu dilenda kutubunduna. E nza yavambana yo Yave yo yalwa kwa nzambi ansoki ona obundunanga wantu. (Yoa. 14:30) Kasikil’owu, e nza ya Satana isadilanga luzolo lwa vwa nzimbu mu vava bunduna wantu. (Tezanesa ye Lusengomono 13:16, 17.) Esumu mpe wantu dibundunanga. (Yoa. 8:34; Ayib. 3:13) Muna kuma kiaki, mindembi kwikila besianga nsilu mia zingu kiambote vava bevavanga e mpila zingu ke kina ngwizani ko ye nkanikinu mia Yave. Awana bekubawilanga, bebundunwanga kw’esumu yo kivana muna zingu kia usafu.—Roma 1:24-32.
17. Nkia luvevoko kekutuvananga o Yave?
17 Kansi, avo tubund’e vuvu muna Yave, okutuvevola muna konso diambu dilenda kutusia mu vonza. Zingu kieto kiafwanana ye muntu ona yambwidi vo kapasulwa kwa dotolo ona lenda wuka kimbevo kiandi. Yeto awonso kimbevo tuna kiau—esumu twasambukila. Muna bunda kaka e vuvu muna Yave ye muna kimenga kia Kristu, i tulenda kadila ye vuvu kia vevolwa mun’esumu yo zinga yakwele mvu. (Yoa. 3:36) Wauna e vuvu kieto muna dotolo kiwokelanga vava tuwanga e nsangu za salu kiambote kesalanga, e vuvu kieto muna Yave kiwokela mpe avo tukwamanana longoka mu kuma kiandi. Muna kuma kiaki, tufwete kwamanana longoka Diambu dia Nzambi kadi dilenda kutusadisa mu kunzola yo katula wonga wa kunsadila.—1 Yoa. 4:18.
18. Nkia nluta bebakanga awana besadilanga Yave?
18 Yave wavana wantu o nswa wa kisolela. Muna Diambu diandi tutanganga vo: “Sola moyo wazinga, ongeye ye mbongo aku: muna zola Yave wa Nzambi aku.” (Nsi. 30:19, 20) Ozolele vo yeto kibeni twasonga luzolo lweto lwa kunsadila. Vana fulu kia kutubunduna, o sadila Nzambi ona tuzolanga dilenda kututwasila kiese kiayingi.
19. O sadila Yave ekuma kwinina se nsambu?
19 Wau vo tu asumuki, ke twafwana sadila Nzambi alunga ko. Mu nsambu za Nzambi kaka tulenda wo vangila. (2 Tim. 1:9) Muna kuma kiaki, Paulu wasoneka vo: ‘Kana tukala yo moyo, kuna kwa Yave i tukadila yo moyo; kana tufwa, kuna kwa Yave i tufwila; dianu vo, kana tukala yo moyo, kana tufwa, twa Yave.’ (Roma 14:8) Kieleka, ka tusinga kuyibanza nkutu ko wau twasola sadila Yave.
Nkia Mvutu Ovana?
• O sadila Yave nkia nluta ditwasanga?
• Tulenda kweto vanga dina kevavanga o Nzambi kwa yeto. Ekuma?
• O Yave aweyi ketaninanga selo yandi?
[Yuvu ya Longoka]
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 8]
Yuvula akaka bazayisa e nluta bebakanga muna sadila Yave
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 10]
O Yave aweyi ketaninanga selo yandi?