Yuvu Y’atangi
Yuvu Y’atangi
Mun’Etuku 6:3 tutanganga vo: “O mwand’ame ke uzekana mu muntu yakwele mvu ko, kadi nitu kwandi: vo i mvu miandi, se nkama yo makumole.” Nga ediadi disongele vo Yave wasikidisa vo wantu bazinga kaka mvu 120? Nga Noa mu kolo kiaki kiawonso kasamuna ngiz’a Kizalu?
E mvutu za yuvu yole yayi, ve.
Vitila Kizalu, wantu ayingi bazinga mvu miayingi. Noa kimbuta kia mvu 600 kakala vava Kizalu kiayantika ye wazinga mvu 950. (Etu. 7:6; 9:29) Akaka mun’awana bawutuka vava Kizalu kiavioka, bazinga vioka 120 ma mvu. Ampakesade wafwa vava kakala ye kimbuta kia mvu 438, Sela ye kimbuta kia mvu 433. (Etu. 11:10-15) Kansi, muna lumbu ya Mose, e zingu kiakufama mu 70 yovo 80 lwa mvu. (Nku. 90:10) Muna kuma kiaki, e sono ki’Etuku 6:3 ke kiyikanga ko vo muntu kafwete zinga mvu 120.
Nga e mvovo mina mu sono kiaki, Nzambi kwa Noa kavova mio kimana kalukisa akaka mu kuma kia lufwasu olu lwafinamanga muna mvu 120? Ve. Nkumbu miayingi, Nzambi kwa Noa kavovanga. Vioka sono kumi ilende sono kiaki tutanganga vo: “O Nzambi ovovese Noa vo, e nsuk’a nitu zawonso izidi oku ngina; kadi e nza izele ye ngungula.” Muna mvu mialanda, Noa wafokola e salu kiampwena kia tunga e nzaza. Muna ntangwa yayina: “Yave ovovese Noa vo, kota muna nzaza.” (Etu. 6:13; 7:1) Vakala mpe ye ntangwa zakaka zina Yave kavovesa Noa mambu makaka.—Etu. 8:15; 9:1, 8, 17.
Kansi, mana tutanganga mun’Etuku 6:3 maswaswana, ke meyikanga Noa ko ngatu songa vo Nzambi kwa yandi kavovesa mo. E mvovo miami nanga ekani yovo nzengo za Nzambi miyikanga. (Tezanesa ye Etuku 8:21.) Diamfunu dia zaya vo, muna lusansu lwasonama vitila Adami kasemwa, muna ye mvovo nze: “O Nzambi kavova vo.” (Etu. 1:6, 9, 14, 20, 24) Kieleka, Yave kavovanga kwa muntu ko, kadi muna kolo kiakina kayisemena muntu ko ova ntoto.
Muna kuma kiaki, diansongi mu kwikila vo e sono ki’Etuku 6:3 nzengo za Nzambi kiyikanga za sukisa e nza yayi yambi. Yave wabaka e nzengo za vanga wo mu mvu 120, kana una vo Noa kazaya wo ko. Kansi, ekuma kasikidisila e mvu miami? Ekuma kavingidila kolo kiaki kiawonso?
Petelo wa ntumwa wayika e kuma vava kavova vo: “O nlandu a Nzambi muna lumbu ya Noa, e kolo kiakubikwang’e nzaza, ina vo, i muna mwavulukil’o wantu andwelo, i sia vo, enana dia wantu, muna maza.” (1 Pet. 3:20) Elo, vava Nzambi kabaka e nzengo mu kuma kia 120 ma mvu, mambu mayingi ke mayivangamena ko. Vava vavioka tezo kia mvu 20, Noa yo nkaz’andi bawuta wana. (Etu. 5:32; 7:6) O wan’au tatu banungunuka muna ntela yo sompa, o lutangu lwa esi nzo au lwalwaka se “enana dia wantu.” I bosi, batunga e nzaza, e salu kiaki ke kiafokoka mu nzaki ko wau vo kiampwena kiakala, esi nzo a Noa akete bakala. Elo, Nzambi wasonga luzindalalu mu mvu 120 mu yambula vo mambu mama mavangama yo vuluza e mioyo kumosi ye mi’enana dia wantu akwa kwikizi ana ‘bavulukila muna maza.’
Nkand’a Nzambi ke uyikanga mvu asikididi ko una Yave kavovesa Noa e ngiz’a Kizalu. Wau vo wan’andi bakuyikolela yo sompa, nanga mvu 40 yovo 50 kaka miasala kimana Kizalu kiza. Yave wavovesa Noa vo: “E nsuk’a nitu zawonso izidi oku ngina.” Wakudikila vo Noa katunga e nzaza ampwena yo kota mo y’esi nzo andi. (Etu. 6:13-18) Muna mvu miamina, Noa mayingi kavanga muna zingu kiandi, kasonga kaka mbandu a unsongi ko. Wasala se “nteleki a ndungidi,” ona wakala ye nsangu za lulukisu mu samuna, i sia vo, nsangu za lufwasu lw’awana ke bazingilanga ngwizani ko ye nkanikinu mia Nzambi muna tandu kiakina. Noa kakizayila ko kana nkia mvu kikwiza kizalu, kansi wazaya wo vo kwiza kikwiza. Ongeye mpe ozeye wo vo kiakwiza.—2 Pet. 2:5.