1, 2. Ekuma Yesu katela kingana kia talanta?

YESU watá e kingana kia talanta mu songa e kiyekwa bena kiau alandi andi akuswa. Kansi, e kingana kiaki kitadidi alongoki awonso a Yesu. Muna kuma kiaki, kiakala vo vuvu kia kwenda ku zulu tuna kiau yovo kia zingila ova ntoto, tufwete zayanga e nsas’a kingana kiaki.

² Nkia ntangwa o Yesu kata e kingana kiaki? Watá kio vava kazayisa alongoki andi e sinsu kisonga vo oyantikidi yala se Ntinu, e lumbu yambaninu iyantikidi. (Matai 24:3) Muna kuma kiaki, e kingana kia talanta dimosi muna mambu mena muna sinsu kiaki ye kilungananga mu lumbu yeto.

3. Adieyi tulenda longoka muna yingana ina muna Matai kapu kia 24 ye 25?

³ Vava Yesu katá kingana kia talanta, watá diaka yingana tatu ina mpe muna sinsu kia lumbu yambaninu. E yingana yayi yawonso iyikanga fu ina alandi andi bafwete yima. Tulenda tanga yingana yayi muna Matai 24:45 yakuna  Matai 25:46. Kingana kiantete kiyikanga ntaudi akwikizi, i sia vo, fibuka fia Akristu akuswa bena ye kiyekwa kia longa nkangu a Yave. Bafwete kala akwa kwikizi ye lulungalalu. * (Tala mvovo va yand’a lukaya.) Kingana kiankaka kiyikanga ndumba kumi. Muna kingana kiaki, Yesu walukisa Akristu akuswa awonso kimana bakala bakubama yo yingila kadi ke bazeye lumbu ko ngatu ola kadi kwiza. * I bosi, Yesu watá e kingana kia talanta mu longa akuswa awonso vo bafwete kalanga ye fululu kia sala ekolo belungisanga kiyekwa kiau kia Kikristu. Kuna mfoko, Yesu watá kingana kia mameme ye nkombo, eki kiyikanga awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto. Wabasonga o mfunu wa kala ye kwikizi yo vanga mawonso balenda mu sadisa mpangi zandi akuswa. * E longi diadi disasila kingana kia talanta.

4, 5. O muntu oyikwanga muna kingana nani kesunzulanga? Nki i talanta?

⁴ Tanga Matai 25:14-30. Muna kingana kia talanta, Yesu wayika muntu mosi wayenda mu nkangalu. Mu kingana kiankaka kina betela ye kiaki, Yesu wayika muntu mosi wayenda ku nsi yandá mu yala se ntinu. * (Luka 19:12) Mu mvu miayingi, e nkanda mieto miavovanga vo muna yingana yole yayi, o muntu ndioyo Yesu kesunzulanga, ona watomboka kuna zulu mu mvu wa 33. Kansi, Yesu ke mu mvu wau ko kayadikwa se Ntinu. Wavingila yamuna mvu wa 1914, vava atantu andi ‘basiwa se nsikinw’a tambi yandi.’—Ayibere 10:12, 13.

⁵ Yesu wavova vo muntu oyikwanga muna kingana talanta nana kakala zau. Nzimbu zayingi kikilu zakala. * Vitila muntu ndioyo kenda, wavana nzimbu zazi kwa ntaudi zandi. Wabavovesa vo bavanga e kinkita muna nzimbu zazi kimana zantwasila nluta. Nze una nzimbu zakadila o mfunu kwa muntu ndioyo, vakala ye salu kiamfunu kikilu kwa Yesu. Nkia salu? I salu kina kasalanga ekolo kakala ova ntoto.

6, 7. E talanta nki zisunzulanga?

⁶ E salu kia samuna e nsangu zambote kiamfunu kikilu kiakala kwa Yesu. Muna kuma kia salu kasala, wantu ayingi bakituka alongoki andi. (Tanga Luka 4:43.) Kansi, wazaya wo vo e salu kiayingi kiakala, wantu ayingi betambulwila e nsangu zambote. Muna  kuma kiaki, wavovesa alongoki andi vo: “Nusampul’o meso, nwatala yana, ifwene kal’o pemba kwa nsâlu.” (Yoane 4:35-38) O mvati ambote kalendi bembola mpatu andi ko avo e mbongo ikolele. Diau dimosi mpe yo Yesu. Vitila katomboka kuna zulu, Yesu wakanikina alandi andi vo: “Nwenda, nwakitula wantu a zula yawonso s’alongoki.” (Matai 28:18-20) Muna mpila yayi, Yesu wabavana lusalu lwantalu, i sia vo, salu kiamfunu kia samuna e nsangu zambote.—2 Korinto 4:7.

⁷ Nze i mfumu ona wavana nzimbu zandi kwa ntaudi, Yesu wavana alandi andi akuswa e salu kia kitula wantu se alongoki. (Matai 25:14) Muna kuma kiaki, e talanta zisunzulanga e salu kia longa yo kitula wantu se alongoki.

8. Kana una vo konso ntaudi lutangu lwaswaswana lwa nzimbu katambula, adieyi o mfumu kavingilanga?

⁸ Yesu wavova vo o mfumu wavana talanta tanu kwa ntaudi antete, talanta zole kwa ntaudi anzole ye talanta mosi kwa ntaudi antatu. (Matai 25:15) O mfumu lutangu lwaswaswana lwa nzimbu kavana kwa konso ntaudi, kansi wavingilanga vo yau awonso bavanga dina balenda mu wokesa nzimbu zandi. Diau dimosi mpe, Yesu ovingilanga vo alandi andi akuswa bavanga dina balenda muna samuna e nsangu zambote. (Matai 22:37; Kolosai 3:23) Muna lumbu  kia Pentikosti ya mvu wa 33, alandi a Yesu bayantika e salu kia kitula wantu a zula yawonso se alongoki. Vava tutanganga nkand’a Mavangu, tumonanga e ziku vo salu kiayingi basala. *—Mavangu 6:7; 12:24; 19:20.

9. (a) Adieyi e ntaudi zole bavanga muna nzimbu batambula? Adieyi tulongokele? (b) Adieyi bafwete vanga awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto?

⁹ E ntaudi zole ana batoma sadila e nzimbu za mfumu au, mpangi zakuswa besunzulanga mu lumbu yayi yambaninu. Tuka muna mvu wa 1919, besalanga ye fululu kiawonso muna salu kia samuna e nsangu zambote. Muna kingana, e ntaudi zole zazi lutangu lwaswaswa batambula, kansi ediadi ke disongele ko vo vena ye buka yole ya Akristu akuswa akwa kwikizi. E ntaudi zole zazi basala kwayingi yo vua nluta miakala betela ye nzimbu batambula. Nga akuswa kaka bafwete salanga kwayingi muna salu kia samun’e nsangu zambote? Ve. E kingana kia Yesu kia mameme ye nkombo kikutulonganga vo awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto yakwele mvu, bafwete sadisanga mpangi zandi zakuswa muna salu kia samuna e nsangu zambote yo kubayikama. Bebadikilanga dio se lau diampwena dia kubasadisa. Elo, nkangu a Yave bena se ‘kambi dimosi,’ yau awonso besalanga ye fululu muna salu kia longa yo kitula wantu se alongoki.—Yoane 10:16.

10. Nkia diambu dina muna sinsu kisonganga vo mu lumbu yambaninu tuzingilanga?

¹⁰ Yesu ovavanga vo alandi andi awonso basalanga yo vema kwawonso mu  kitula wantu ayingi se alongoki. I diau bavanga alongoki andi muna tandu kiantete. Mu lumbu yayi yambaninu kina vo i kolo kilungananga kingana kia Yesu kia talanta, nga alandi andi mu sala bena e salu kiaki? Elo, wantu ayingi bewanga e nsangu zambote yo kituka se alongoki lutila tandu yakaka. Wau vo alandi a Yesu besalanga kwayingi, mafunda ye mafunda ma wantu bevubwanga konso mvu. Oyau mpe beyikamanga e salu kia samuna e nsangu zambote. E salu kiaki kiawonso ye nluta kitwasanga, kisonganga vo e salu kia samuna e nsangu zambote diambu diamfunu dina muna sinsu kayika o Yesu mu kuma kia lumbu yambaninu. Ka lukatikisu ko vo Yesu oyangalelanga asadi andi!

11. Aweyi tuzayidi wo vo Yesu okwiza muna kolo kia mpasi zayingi?

¹¹ Yesu wavova vo: ‘Vava kiavioka kolo kiayingi, o mfumu a ntaudi zazina olueke, otele yau e mbalu.’ (Matai 25:19) O Yesu wa Mfumu ovanga wo kuna mfoko a kolo kia mpasi zayingi. Aweyi tuzayidi wo? Muna ungunza wandi una muna Matai kapu kia 24 ye 25, Yesu nkumbu miayingi kavova vo mu kwiza kena. Kasikil’owu, wavova vo wantu ‘bemona o mwan’a muntu okwizanga muna matuti ma zulu.’ Ediadi divangama muna kolo kia mpasi zayingi, vava Yesu kefundisa o wantu. Walukisa mpe alandi andi ana bezingilanga mu lumbu yambaninu bakwamanana yingila. Wavova vo: “Ke nuzeye kio ko, e lumbu kikwiz’o Mfumu eno.” Wavova diaka vo: “Muna ntangwa ilembi yindulwa ikwiza Mwan’a muntu.” (Matai 24:30, 42, 44) Muna kuma kiaki, muna kingana kia talanta, Yesu wavovela mpe kolo kina kekwiza fundisa wantu yo fwasa e nza ya Satana. *

12, 13. (a) Adieyi o mfumu kavova kwa ntaudi zole? Ekuma? (b) Nkia ntangwa Akristu akuswa besiwa dimbu kiansuka? (Tala mpe babu “ Besiwanga e Dimbu Kiansuka Vava Befwanga.”) (c) Nkia nsendo betambula awana beyikamanga Akristu akuswa?

¹² Vava o mfumu katuka muna nkangalu, wawana vo ntaudi ona watambula talanta tanu wabaka diaka zitanu, ona watambula talanta zole wabaka diaka  zizole. O mfumu wavovesa konso ntaudi vo: “Wawete, u ntaudi ambote yo kwikizi: okedi yo unkwikizi muna lekwa yandwelo, ikusia kiyekwa kia lekwa yayingi.” (Matai 25:21, 23) Adieyi o Mfumu Yesu kevanga vava kekwiza?

¹³ Vitila e mpasi zayingi zayantika, muna songa vo batondakene kwa yandi, Nzambi osia dimbu kiansuka kwa Akristu akuswa ana bekala ova ntoto muna kolo kiakina. (Lusengomono 7:1-3) I bosi, vitila Armangedo, Yesu okubasenda muna kubatombola kuna zulu. Adieyi tuvova mu kuma kia awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto ana beyikamanga Akristu akuswa muna salu kia umbangi? Bebadikilwa nze mameme. Betambula o nsendo wa zingila ova ntoto muna luyalu lwa Kintinu kia Nzambi.—Matai 25:34.

14, 15. Nga Yesu edi kazola vova vo akaka muna Akristu akuswa bekituka ambi ye miolo? Sasila.

¹⁴ E Kingana kiaki kiyikanga mpe ntaudi ona watambula talanta mosi. Kasadila yo ko mu wokesa nzimbu za mfumu andi ngatu sia yo kuna banco kimana kabak’e nluta. Kansi, wasweka e nzimbu kuna nsi a ntoto. O mfumu wanyikila vo ntaudi ambi ye molo. Watambula e talanta kwa ntaudi ambi yo vana yo kwa ntaudi antete. I bosi, wavaikisa ntaudi ambi kuna kwakala e “tombe,” i kuna kadidilanga yo kwetes’e meno.—Matai 25:24-30; Luka 19:22, 23.

¹⁵ Vava Yesu kavova vo mosi muna ntaudi tatu ntaudi ambi ye molo kakala, kazola vova ko vo akaka muna Akristu akuswa bekituka nze ntaudi yayi.  Avo tutezanese kingana kiaki ye yingana yole yankaka, dilenda kutusadisa mu zaya e ziku kia diambu diadi. Muna kingana kia ntaudi akwikizi yo lulungalalu, Yesu wayika ntaudi ambi ona wabangikanga ntaudi zankaka. Yesu kazola vova ko vo awana bena muna buka kia ntaudi akwikizi yo lulungalalu bekituka ntaudi zambi. Kansi, wazola lukisa akuswa awaya balembi kituka nze ntaudi ambi. Muna kingana kia ndumba kumi, Yesu wayika mpe ndumba tanu za mazowa. Kazola vova ko vo akaka muna akuswa bekituka mazowa. Kansi, Yesu wazola kubalukisa mu kuma kia dina dilenda bwa avo ke bakedi balungalala ko yo kwamanana yingila. * Diau dimosi, muna kingana kia talanta, Yesu kazola vova ko vo ayingi muna Akristu akuswa bekituka ambi ye miolo mu lumbu yambaninu. Akristu akuswa kalukisanga kimana balembi kituka nze ntaudi ambi, kansi bakwamanana kuyivana muna salu kia samuna e nsangu zambote.​—Matai 25:16.

16. (a) Nkia mambu mole tulongokele muna kingana kia talanta? (b) Aweyi longi diadi ditusadisidi mu bakula kingana kia talanta? (Tala babu “ Aweyi Tufwete Bakulwila Kingana kia Talanta?”)

¹⁶ Nkia mambu mole tulongokele muna kingana kia talanta? Diantete, Yesu wavana alongoki andi akuswa lusalu lwantalu, i sia vo, salu kia samuna e nsangu zamboate yo kitula wantu se alongoki. Diazole, Yesu ovingilanga vo yeto awonso twakala ye fululu muna salu kia samuna nsangu zambote. Avo tuzindalala muna salu kiaki yo kwamanana songa lemvo ye kwikizi muna Yesu, tulenda kala ye ziku vo okutuvana o nsendo.—Matai 25:21, 23, 34.