Nsabi za Zingu kia nzo Yakiese

Kubika Aleke mu Kuma kia Zingu kia Kimbuta

“Diakiese diakalanga mu mokena yo wan’ame. Vava yabavovesanga bangwilanga yo kundemvokela. Kansi wau batulukidi, ke tuwizananga diaka ko mu mambu mayingi. Bekatikisanga nkutu e salu yeto ya mwanda. Beyuvulanga vo: ‘Nga tufwete mokenanga kikilu mambu ma Nkand’a Nzambi?’ Vava wan’ame amakala bakala yindede kiayindulanga ko vo ediadi dilenda kubabwila, kana una vo yamonanga dio muna wana a nzo zakaka.”​—⁠Reggie. *

NGA aleke osansanga? Avo i wau, ozeye e mpasi bemonanga wan’aku muna ntela yayi. Ediadi dilenda kutokanesa mpe. Nga mambu oma malende mebwilanga mpe wan’aku?

▪ Vava mwan’aku w’eyakala kakala wakete, watoma kufinamanga. Kansi wau katulukidi, mu kuvavuka kaka se kena.

▪ Vava mwan’aku wankento kakala wakete, wazayisanga mambu mandi mawonso. Kansi, wau katulukidi, kw’akundi andi kezayisanga mo.

Avo mambu mama mebwanga muna nzo aku, kuyindudi ko vo wan’aku bakitukidi se akolami. Nkia kuma bekitukilanga wau? Muna vana e mvutu za kiuvu kiaki, yambula twafimpa mambu mamfunu mebwilanga wan’aku muna ndungunuk’au.

Mvu mia Kileke, Kolo Kiamfunu

Tuka luwutuku, mayingi mesobanga muna zingu kia mwana​—⁠vava ketubanga ntambi zantete, vava ketumbulanga, i bosi muna lumbu kiantete kekwendanga ku sikola ye makaka mpe. Mase beyangalalanga vava mwan’au kevanganga nsobani zazi. Ekiaki i ziku kisonganga vo mwan’aku mu kula kena.

E mvu mia kileke mpe kolo kiamfunu kana una vo mase makaka betokananga mu kuma kia mvu miami. Ke diambi ko mu tokana mu kuma kia diambu diadi. Diankenda kikilu kwa mase dia mona vo mwan’au wa nkwa ngemba o kitukidi se nkafaladi. Kana una vo i wau, e mvu mia kileke ntangwa yamfunu muna lunungunuku lwa mwana. Mu nkia mpila?

Nkand’a Nzambi uvovanga vo vesinga kala ye ntangwa ina ‘yakala keyambula s’andi yo ngw’andi.’ (Etuku 2:​24) E diambu disundidi o mfunu muna mvu miami mia kileke, i kubika mwan’aku w’eyakala yovo wankento muna kolo kiaki kia kiese ye kiankenda. Muna mvu mia kimbuta, mwan’aku olenda kala wakubama mu vova nze Paulu wa ntumwa vo: “Vava yakala kimwana-mwana, yavova mpov’a kimwana-mwana, yakala ye ntona za kimwana-mwana, yabadika mbandik’a kimwana-mwana: kansi wau yakala se mbuta, yalembw’oma ma kimwana-mwana.”​—⁠1 Korinto 13:⁠11.

Kieleka, i diau diadi kevanganga mwan’aku a yakala yovo wankento muna mvu miandi mia kileke, oyambulanga oma ma kimwana-mwana  yo kituka se mbuta wazikuka wafwana mu sisa e nzo. Disionario dimosi divovanga vo, e mvu mia kileke i “kolo kina mwana kekaninanga malembe-malembi yavana kifwana e ntangwa kesisa e nzo.”

Dialudi vo, ozaya vo mwan’aku “akete” osinga kuvavuka, dilenda kutokanesa kikilu. Nanga olenda kiyuvula:

▪ “Avo mwan’ame wayakala kelendanga kubika esuku diandi ko, aweyi kelendela lunga-lunga e nzo amvimba?”

▪ “Avo mwan’ame wankento kelendanga zitisa ola yasikidiswa ko yalwaka ku nzo, aweyi kelenda zitisila ola ya salu?”

Avo mambu mama mekutokanesanga, sungamena edi: Kivaula, ke kulongokwanga vana vau ko. I diambu kelongokanga o mwana, mu kolo kianda. Nanga ozeye e ziku vo ‘uzowa wakangama muna ntim’a mwana’ w’eyakala yovo wankento.​—⁠Ngana 22:15.

Kansi, avo mwan’aku otomene longwa, olenda kituka se mbuta wazikuka yo zaya “mpambula za wete yo bi.”​—⁠Ayibere 5:⁠14.

Aweyi Olenda Bakila e Nluta

Muna kubika mwan’aku mu kuma kia zingu kia kimbuta, diamfunu vo wansadisa kimana kakala ye “ntona zambote,” zilenda kunsadisa mu baka nzengo zasikila muna mambu ma yandi kibeni. * (Roma 12:​1, 2, NW) E Nkanikinu mia Nkand’a Nzambi emi milende, milenda kunsadisa mu vanga wo.

Filipi 4:5: “O unleka weno, mbula wazayakana.” Mwan’aku w’etoko yovo wa ndumba nanga olenda kulomba wasoba e ola ina wasikidisa kalwakanga ku nzo. Vana vau kutondele ndomba zandi ko. Mwan’aku ofwemene yo vova vo: “Okumbadikilanga nze mwan’akete!” Vana fulu kia kumvutula vo “ongeye u mwan’akete kikilu,” zaya wo vo aleke bavwidi fu kia lomba kwa mase mau basoba diambu dina basikidisa kwa yau. Amase mpe bavwidi e fu kialembi tonda e ndomba za wan’au. Ng’olenda kubawila ezak’e ntangwa? Ekuma olembi tondela e ndomba za wan’aku?

SADILA ELONGI EDI: Soneka diambu dimosi yovo mole mana olenda tondela e ndomba za mwan’aku w’etoko yovo wa ndumba. Umvovesa vo otondele e ndomba zandi mu zaya kana vo olungisa e mvovo miandi. Avo olungisi e mvovo miandi, kina kilanda olenda kumvana e nzila mu mambu makaka. Kele vo kalungisi e mvovo miandi ko, olenda kala ye ndungidi ya lembi tonda e ndomba zandi.​—⁠Matai 25:⁠21.

Kolosai 3:21: “Amase, ke nutokanisa wan’eno ko, benkwa dimbula vuvu.” Mase makaka bevavang’o zaya mawonso ma wan’au, kana nkutu mambu makete-kete. Bevavanga yingila wan’au mu zaya kana yo nani bena yandi ye nkia diambu bevanganga. Bevavang’o zaya akundi a wan’au kuna kinsweki, bewunikinanga mana bemokenanga mu telefone. Kansi, ovanga e mpila yayi ke ditwasanga nluta miambote ko. Oyingila kwasaka kulenda fila mwana mu yantika vangila mambu ku kinsweki. O yika akundi au e ngyik’ambi, kulenda kubafila mu wokesa kikundi kiau. Ovav’o wá mana bemokenanga o wana mu telefone, kulenda kubafila mu yantika mokena y’akundi au kuna kinsweki. Kele vo oyingilanga wana kana nkutu mu mambu makete-kete, kulenda vanga diambu ko. Kansi, avo wan’aku balongokele baka nzengo zasikila mu mambu ma yau kibeni ekolo bena muna nzo, dilenda kubasadisa mu baka nzengo zasikila vava besisa e nzo.

SADILA ELONGI EDI: Vava omokena yo mwan’aku mu kuma kia konso diambu dikuntokanesanga, unsadisa kabadika e nluta yovo mfwilu milenda kuntwasila e nzengo zandi. Vana fulu kia yika akundi andi e ngyik’ambi, olenda kunyuvula: “Adieyi ovova kele vo kingandi bansidi mu pelezo mu kuma kia kulula nsiku? Aweyi obadikila nkundi ndioyo?”  Sadisa mwan’aku mu bakula nluta yovo mfwilu milenda twasa kikundi kiandi.​—⁠Ngana 11:​17, 22; 20:⁠11.

Efeso 6:4: “Amase, ke nufungisa wan’eno makasi ko: nubatongonona muna ndonga yo lusansu lua Mfumu.” E mvovo “ndonga yo lusansu,” mayingi usonganga ke mu longa kaka ko. Divavanga vo wabakulwisa elongi diaku kwa mwana, diamfila mu vanga dina kawidi. Ediadi diamfunu kikilu, musungula vava mwana kekulanga. Ese dimosi una ye nkumbu Andre wavova vo: “Ekolo mwan’aku kekitukanga se mbuta, divavanga vo wasobanga e mpila yamokena yandi yo kumbakulwisa mambu.”​—⁠2 Timoteo 3:⁠14.

SADILA ELONGI EDI: Kele vo vabwidi diambu, vava kuyisia vana fulu kia mwana oyandi vana fulu kiaku. Unyuvula kana nki’elongi kadi kuvana kele vo wakala mwan’andi. Umvovesa kafimpa e diambu diadi yo kubakulwisa dio. Numokena e diambu diadi nkumbu miayingi muna lumingu.

Ngalatia 6:7: “O muntu, konso eyi kekuna, yau i kesâla.” O mwana olenda longwa muna kumvana tumbu, nanga olenda kumvovesa kenda leka yovo kunsima kalembi vanga diambu dina kezolanga. Wau vo u nleke, diamfunu watoma yindulanga e nluta yovo mfwilu milenda twasa mavangu maku.​—⁠Ngana 6:⁠27.

SADILA ELONGI EDI: Kutanina mavangu ma mwana ko, mu vava futa e mfuka zandi, yovo kuntanina vava keyambulang’o vanga dina kelombwanga kuna sikola. Unyambula kabak’e mfwilu mia mavangu mandi, ediadi dikunlonga diambu diamfunu.

Wau vo u se, i luzolo lwaku vo mwan’aku kasansuka e nsansuka yambote yo lwaka muna mvu mia kimbuta. Kansi ediadi mu tutu divangamenanga. Kana una vo i wau, mwan’aku okuvananga elau dia “tongonwena mwana muna nzila kekwenda.” (Ngana 22:⁠6) Nsiku mia Nkand’a Nzambi, nkubilwa yamfunu kikilu mu vangamesa e zingu kia nzo ya kiese.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 30]

UKIYUVULA . . .

E lumbu mwan’ame wayakala yovo wankento kesisa e nzo, nga olenda lungisa mambu oma malende?

▪ lunga-lunga kimwanda kiandi

▪ toma sola ye baka nzengo zambote

▪ mokena y’akaka mu mpil’ambote

▪ lunga-lunga mavimpi mandi

▪ zaya sadila nzimbu zandi

▪ velelesa yo lunga-lunga e nzo andi

▪ vanga mambu lembi tumwa

[Foto ina muna lukaya lwa 30]

Avo mwan’aku fu yambote kesonganga, nga olenda kumbunda e vuvu yo tonda e ndomba zandi?