Muna mvu a 1942, vava nsi ya Estados Unidos yakala muna Vit’Anzole ya Nz’Amvimba, yalungisa mvu tanu muna Universidade, ngonde zakete kaka zakondwanga muna fokola sikola yo tambula dipoloma dia umbangu wa tunga. Yazingilanga mu nzo mosi ye akundi ame wole. Mosi muna yau wampovesa vo yamokena yo muntu wayiza kingulanga matoko makala muna nzo yakaka. I bosi, yazayana yo John O. Brehmer wa Mbangi a Yave. Yasivika kikilu mu mona mpila kavaninanga e mvutu za konso kiuvu muna Nkand’a Nzambi muna nzaki zawonso. Vana vau yayantika longoka Nkand’a Nzambi yo John yo kwenda yandi muna salu kia umbangi vava yakalanga ye ntangwa.

Otto wa se dia John wakituka Mbangi a Yave ekolo kakala mfumu a nzo yalundila nzimbu (banco) kuna mbanza Walnut, Iowa. Otto, wayambula salu kiakina muna kota mu salu kia ntangwa ke ntangwa.

O mfidi a universidade wanzayisa vo o lutangu yabakanga muna kizame lwayantika kuluka, muna mpila yayi kiadi lenda fokola sikola ko yo tambula dipoloma. Isungamenanga vo muna lumbu kiakina yasamba kwa Yave muna kunlomba lusadisu. I bosi, o nlongi ame wambokela kimana twamokena. Wampovesa vo kompani dimosi diavavanga muntu osalanga salu kia tunga, o nlongi ame wansonekesa muna kompani diadina lembi kungyuvula. Kansi, yamvutula matondo yo kunzayisa vo yabaka nzengo zakitula salu kia Yave se mpila zingu kiame. Kina kia 17 kia ngonde a Yuni, 1942 yavubwa yo kota mu salu kia kimviti a nzila nze una beyikilwanga selo ya ntangwa ke ntangwa ya Mbangi za Yave.

Muna mvu wa 1942, yatambula mboka luyalu ya kota muna salu kia kisoladi, kansi vava yakisunzula yasasila vo kilendi kota mu salu kia kisoladi ko mu kuma kia lukwikilu lwame. Alongi ame kuna universidade basoneka nkanda muna yika fu yame yambote yo umbangu wame mu salu kia tunga kimana yalembi natwa mu salu kia kisoladi. Kana una vo i wau, yafuta tezo kia 10.000 ma dolar yo siwa mu pelezo mu tezo kia mvu tanu kuna mbanza Leavenworth, Kansas.

Vioka 230 ma matoko ma Mbangi za Yave basiwa muna pelezo yakala kuna mbanza Leavenworth. Muna pelezo yayina twasalanga salu kia mpatu a nsengo muna luludiku lwa ayingidi ayingi. Ayingi muna yau, bazaya wo vo ke tukuyisianga mu mambu ma tuyalu ko ye batusonganga edienga.

Ayingidi akaka batusadisanga mu kwamanana vanga tukutakanu twa Nkand’a Nzambi muna pelezo. Batusadisanga mpe mu tambula nkanda mieto. O mfidi a pelezo watuvana nswa wa tambulanga o nkanda Consolação uyikilwanga unu vo Despertai!

Vava yalungisa mvu tatu muna mvu tanu yazengelwa, yavaikiswa kina kia 16 kia ngonde Fevelelo, 1946, kuna nima Vit’Anzole ya Nz’Amvimba. Vana vau, yavutukila salu kiame kia kimviti a nzila kia ntangwa ke ntangwa. Yavewa kiyekwa kia vutuka yo sadila kuna mbanza Leavenworth, Kansas. Wonga yakala wau kadi muna mbanza yayina wantu ke bazolanga Mbangi za Yave ko. Diampasi diakala mu baka e salu, solola fulu kia leka ye makaka mpe.

Isungamenanga nyingidi mosi wankazila yo vova vo “Vaika mu nzo ame!” Vava yamona bota kia nti kiakala vana koko kwandi yatina vana vau. Mu nzo yakaka, nkento mosi wampovesa vo, “vingila,” i bosi wazika kielo. Yavingila yavana kaziula zianela yo kuntiamunwina maza ma mvindu kasukudila malonga. Kana una vo i wau, yatambula nsambu muna salu kiame kia umbangi. I bosi, yawá vo akaka muna awana yakayila nkanda mieto, bakituka se Mbangi za Yave.

Muna mvu a 1943, sikola imosi yampa yasikidiswa kuna mbanza Nova York mu kuma kia salu kia kimisionario. Yatambula mboka ya tanga sikola yayi, yakota e kalasi kia kumi kia sikola yayi ye twafokola kina kia 8 kia Fevelelo, 1948. O wau e sikola yayi iyikilwanga vo Sikola ya Ngiladi Y’eyingidilu dia Nkand’a Nzambi. Kuna mfoko a sikola, yavewa e kiyekwa kia kwenda sadila kuna nsi ya Costa do Ouro iyikilwanga unu vo Gana.

Vava yalwaka kuna Costa do Ouro, yavewa kiyekwa kia sila umbangi kwa ayadi y’esi mputu bazingilanga ko. Muna nsuka lumingu yasalanga kumosi ye nkutakani ya Mbangi za Yave yo vaika y’ampangi muna salu kia nzo ke nzo. Yakingulanga mpe e buka ya Mbangi za Yave yakala mu fulu yakaka yo sadisa ampangi mu singika e mpila au ya sila umbangi. Vana ntandu, yasala salu kia kikengi a zunga kuna zunga yakala lukufi ye nsi ya Costa do Marfim iyikilwanga unu vo Côte d’Ivoire.

Ekolo yasadilanga mu zunga yayina, yayantika zingila nze una esi Afrika bezingilanga nze leka muna saba, dila muna moko yo bebesela kuna futa nze una Aneyisaele bavanganga vava bakala muna makanga. (Nsiku 23:12-14) Muna tanginina mambu mama, diansadisa kumosi ye akw’ame misionario mu zolakana kwa esi Afrika. Akaka muna akento a ayadi bayantika longoka Nkand’a Nzambi. Vava twasiwanga kitantu kwa ayadi yo lembi kutuvana nkanda kimana twakwamanana sala salu kieto, akento awaya batutaninanga.

Nze misionario zakaka kuna Afrika, yabakama kimbevo kia malária ye ngianduka zangolo. Ezak’e ntangwa yasikininanga matandi kimana malembi zakama ye kiozi. Kana una vo i wau, yakwamanana ye kiese muna salu kiame.

Muna mvu yá yakala kuna Afrika, yasonekenanga Eva Hallquist wa mpangi mosi akento yazayana yandi una kiayizidi ku Afrika ko. Yawá vo yandi mpe wadi fokola kalasi kia 21 kia Sikola ya Ngiladi kina kia 19 kia ngonde a Yuli ya 1953 kuna lukutakanu lwa mvivu lwa Mbangi za Yave lwa nsi zayingi lwadi vangama kuna yanzala kia tela somba kia Ianque, Nova York. Ozevo, yamokena yo mfidi a kumbi dimosi dia maza kampana salu, kansi yanlomba vo kampana tiki kia lwakila kuna Estados Unidos se mfutu a salu kiame.

Vioka lumbu 22 ya nkangalu muna kumbi, yalwaka kuna Estados Unidos yo wanana yo Eva kuna vula dia sina dia Mbangi za Yave kuna Brooklyn. I bosi, yanlomba vo twakazala. Kuna kwalanda, Eva wayiza ku Costa do Marfim mu sala yame entwadi.

Vioka mvu miayingi mia salu ku Afrika, o ngudi ame wantwikila nkanda muna kunzayisa vo Tata wabakama kimbevo kia câncer. Vava twavewa o nswa wayambula salu kieto, twavutuka kuna Estados Unidos. Vana vau kimbevo kia tata kiawokela yo fwa.

Vava twavutuka kuna Gana yo lungisa mvu yá, twawa vo ngudi ame diaka wabakama kimbevo. Akaka muna akundi eto batulomba twavutuka mu kwenda lunga-lunga ngudi ame. E zazi i nzengo zasunda mpasi twabaka. Vioka mvu 15 muna salu kia kimisionario, i sia vo mvu 11 twasala entwadi, twavutuka kuna Estados Unidos.

Twalunga-lunganga ngudi ame yo kunata muna tukutakanu vava kalendanga wo vanga. Kina kia 17 kia Yanuali, 1976, ngudi ame wafwa ye kimbuta kia mvu 86. Kansi, vabwa diambu diakaka diampasi vioka mvu 9. Eva wabakama kimbevo kia câncer. Twavanga mawonso kimana kasasuka, kansi wafwa kina kia 4 kia Yuni, 1985 ye kimbuta kia mvu 70.

Muna mvu wa 1988 yatambula mboka ya kwenda kuna lusunzulu lwa vula diampa kuna Gana. Vava yalwaka kuna Gana vioka 40 ma mvu tuka yafokolwela Sikola ya Ngiladi, Mbangi zakete kaka za Yave bakala mu nsi yayina. Muna mvu a 1988, 34.000 ma Mbangi za Yave bakala ko, kansi owau kuna ye tezo kia 114.000 ma Mbangi za Yave.

Vioka mvu miole tuka yakingulwila Gana, yakazala yo Betty wa nkundi a Eva kina kia 6 kia Agositu, 1990. Kumosi, twakitula salu kia Yave se mpila zingu kieto. Tulakukilanga o moyo mu mona e lumbu kina nkaka, mase meto yo Eva befuluka muna Paradiso ova ntoto.—Mavangu 24:15.

Ezak’etangwa, ndilanga vava iyindulanga elau diasadilwa kwa Yave vioka 70 lwa mvu muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Nkumbu miayingi ivutulanga matondo kwa Yave muna kunsadisa mu baka nzengo zakitula salu kiandi se mpila zingu kiame. Kana una vo owau ngina ye kimbuta kia vioka 90 lwa mvu, Yave wa Mvangi anene a lekwa yawonso okumpananga ngolo yo unkabu mu kwamanana kitula salu kiandi se mpila zingu kiame.