KAPU KIA 101
Lambu Muna Nzo ya Simone Kuna Betania
MATAI 26:6-13 MAKU 14:3-9 YOANE 11:55–12:11
-
YESU OVUTUKIDI KUNA BETANIA, LUKUFI YE YERUSALEME
-
MARIA OKUSIDI YESU MAZI MANSUNGA
O Yesu vava kakatukidi muna Yeriko, wele kuna Betania. Kilometa 20 kediata muna nzila yambi, yazala ye miongo. Yeriko ku yanda ina, tezo kia meta 250 yo mbu. Betania ku ntandu ina, tezo kia meta 610 yo mbu. Lazaro ye nsanga zandi zole kuna Betania bezingilanga, tezo kia kilometa 3 tuka muna Yerusaleme, kuna este ofwete vioka e Miongo mia Olive.
Ayuda ayingi balueke kala muna Yerusaleme mu kuma kia Nduta. Bezidi vitila e lumbu kia Nduta kimana “bayivelelesa mun’owu wa nsiku,” kele vo mvumbi basimbidi yovo diambu diankaka bavangidi dibafunzuidi. (Yoane 11:55; Ntalu 9:6-10) Akaka muna awana bavitidi o luaka, bakutakene muna tempelo. Bena kiyuvula kana vo Yesu se keza kuna nkinzi a Nduta.—Yoane 11:56.
O wantu ngindu zaswaswana bena zau mu kuma kia Yesu. Akaka muna mfumu za mabundu bazolele kanga Yesu yo kumvonda. Bakanikini o nkangu vo, kele vo muntu ozeye kuna Yesu kena kafwete kubazayiza ‘kimana benda kunkanga.’ (Yoane 11:57) Mfumu za mabundu bavava vonda Yesu vava kafutumuna Lazaro muna mafwa. (Yoane 11:49-53) Dilenda kala vo akaka bena kiyuvula kana vo Yesu se kayisonga vana meso ma ndonga.
Yesu olueke muna Betania kina Kiatanu, “lumbu sambanu una ke kiayantikidi e Nduta ko.” (Yoane 12:1) E lumbu kia Vundu (kia 8 kia Nisani) kiyantikanga muna ndimuk’a ntangwa. Ozevo, Yesu olueke vitila e lumbu kia Vundu kiayantika. Kalendi katuka muna Yeriko mu lumbu kia Vundu ko, i sia vo, tuka Kiatanu muna ndimuk’a ntangwa yakuna Kiasabala muna ndimuk’a ntangwa. Kadi Ayuda basikidisa muna nsiku vo o wantu ke balendi kangala mu kolo kiaki ko. Wau kalueke muna Betania, Yesu wele kwandi kuna nzo a Lazaro, kadi kûna kelwakilanga.
Simone, okalanga muna Betania, obokelese Yesu ye akundi andi kumosi mpe ye Lazaro beza dila kuna nzo andi, kina Kiasabala muna nkokela. Simone oyikilwanga vo “nkwa wazi,” dilenda kala vo wazi kayela ye wawukwa kwa Yesu. Wau vo wazola e salu, Mareta mu kubika kena madia ma nzenza. Vo i Maria mu wá kena Yesu ye sungididi kiawonso. Kansi o nkumbu wau Maria ovangidi diambu dibundumwini e mpaka.
Maria oziudi mbuata yakete yovo kimbambi kiakala ye “mazi mansunga, nardu yambote, yantalu.” (Yoane 12:3) Mazi mama mantalu kikilu, (300 za denali) mefwanga. Mfutu a salu kia mvu amvimba! Maria okusidi mazi mama kuna ntu a Yesu ye muna malu mandi, okungwini malu mandi muna nsuki zandi. E nzo yawonso izele ye nsung’a mazi.
Alongoki bafungidi makasi, bavovanene vo: “Ekuma kefwasilanga mazi mama mansunga?” (Maku 14:4) Yuda wa musi Kereyota, oyuvuidi kuna luvezo vo: “Ekuma tulembi tekela mazi mama mu 300 za denali yo vana zo kw’asukami?” (Yoane 12:5) Yuda katokanene kwandi asukami ko. Nzimbu keyiyanga, kadi yandi olundanga e nzimbu za alongoki.
Yesu osanisini Maria, oku vo: “Ekuma nutokanesenanga o nkento? Diambote kavangidi kwa mono. Kadi asukami nuna yau ntangwa zawonso, kansi omono ke nukala yame ntangwa zawonso ko. Wau kakusidi mazi mama mansunga muna nitu ame, ovangidi wo muna kubika luziku lwame. Kieleka, inuvovese vo, konso kuna kusamunwinw’e nsangu zazi zambote mu nza yawonso, edi kavangidi o nkento ndioyu disamunwa mpe muna luyindulu lwandi.”—Matai 26:10-13.
O Yesu lumbu yayingi se kena muna Betania, e nsangu zimwanganene. Ayuda ayingi bezidi kuna nzo a Simone, ke bezidi tala kaka Yesu ko kansi yo Lazaro mpe, “ona [Yesu] kafudidi muna mafwa.” (Yoane 12:9) Mbuta zanganga bavangidi e mfulu mu vonda Yesu yo Lazaro. Mfumu za mabundu beyindulanga vo lufuluku lwa Lazaro i lwau lutuntidi o nkangu mu kwikila muna Yesu. Mfumu zazi za mabundu akwa ntima miambi.