Айрымдар кыйынчылыктарга кабылганда чындыкка көз жумуп, акыл тегеретип ой жүгүртпөй калат. Алар кыйынчылыгын унутуш үчүн өзүн алаксытканга аракет кылышат. Мисалы, ичкилик ичишет. Ооба, ичкилик кишиге өзүн ишенимдүүрөөк сезгенге, кыйынчылыктарды бир аз унутканга жардам берет. Бирок ичкилик, акыры, адамга зыян алып келет. Дин тутуу жөнүндө да ушуну айтууга болобу?

Айрымдар ишенимди ишенчээктик менен бирдей көрүшөт. Алар динге ишенген адамдар акыл тегеретип, терең ой жүгүрткүсү келишпейт же негиздүү далилдерге көз жумуп коюшат деп айтышат. Ошондой эле динге бекем ишенгендер куру кыял менен жашашат деп ырасташат.

Ыйык Китепте ишеним жөнүндө көп нерсе айтылат. Бирок анда ишенчээк болушубуз керектиги такыр айтылган эмес. Ошондой эле Ыйык Китепте терең ой жүгүртпөй эле койсо болот деген ой кездешпейт. Тескерисинче, ар бир сөзгө ишене берген кишинин тажрыйбасыз, акылсыз экендиги айтылат (Накыл сөздөр 14:15, 18). Ырас, кайсы бир нерсенин чын-төгүнүн текшербей туруп эле ишене бергенибиз акылсыздык болуп калмак. Бул көзүбүздү жумуп алып, машине кыйма-чийме өткөн жолдон кимдир бирөө өт десе эле өтө бергенге барабар.

Ыйык Китепте каймана маанидеги көзүбүз сокур болуп калбашы үчүн, күч-аракет жумшашыбыз керектиги жазылат (Матай 16:6). Ал үчүн «акыл жөндөмүбүздү» колдонушубуз керек (Римдиктер 12:1). Ыйык Китепте далилдерди кылдат изилдешибиз жана төгүндөлгүс далилдердин негизинде жыйынтыкка келишибиз керектиги айтылат. Келгиле, элчи Пабылдын сөздөрүнө токтололу.

Элчи Пабыл Римде жашаган ишенимдештеринин Кудайга ал айткан үчүн эле ишенишин каалаган эмес. Ошондуктан аларга кат жазганда Кудайдын чынында эле бар экендигин көрсөткөн далилдер жөнүндө ой жүгүртүүгө үндөгөн. Ал: «Анын [Кудайдын] көзгө көрүнбөгөн сапаттары — түбөлүк күчү менен кудайлык табияты — дүйнө жаралгандан бери айкын көрүнүп турат, себеби аларды анын жараткан нерселеринен баамдап билүүгө болот. Ошондуктан ал адамдар [Кудайдын бийлигин четке каккандар] актана алышпайт»,— деп жазган (Римдиктер 1:20). Элчи Пабыл еврейлерге жазган катында да ушул сыяктуу ойду айтып: «Ар бир үйдү кимдир бирөө курат, ал эми бардыгын курган — Кудай»,— деген (Еврейлер 3:4). Ал эми Тесалоника шаарындагы ишенимдештерине жазган катында аларга баарына эле ишене бербеши керектигин айткан. Ошондой эле аларды «бардыгын текшерип көргөнгө» үндөгөн (1 Тесалоникалыктар 5:21).

Ишеними далилдерге негизделбеген киши өзүн өзү алдап жүргөн болот. Андай киши туура жолдон адашып, өзүнө зыян келтириши мүмкүн. Элчи Пабыл айрым динчил замандаштары жөнүндө: «Мен алардын Кудайга кызмат кылууда ынталуу экенин, бирок ынталуулугу так билимге ылайык келбей турганын күбөлөндүрөм»,— деп жазган (Римдиктер 10:2). Ошондуктан анын Римде жашаган ишенимдештерине жазган кеңешин колдонгонубуз абдан маанилүү. Ал аларга мындай деген кеңеш берген: «Кудайдын жакшы, өзүнө жаккан, жеткилең эркин таанып-билишиңер үчүн, акылыңарды жаңыртып, өзгөргүлө» (Римдиктер 12:2). Ишенимибиз Кудай жөнүндөгү так билимге негизделсе, ал бизди жана Кудай менен болгон мамилебизди коргой турган «калкан» болот (Эфестиктер 6:16).