Башталыш 1:1—31
1 Башында Кудай асман менен жерди жаратты.+
2 Жер даана көрүнө элек болчу, ээн да эле. Суу туңгуюктарын+ караңгылык каптап турган, Кудайдын иш-аракет кылган күчү*+ суунун үстүнөн жылып жүргөн.+
3 Кудай: «Жарык болсун»,— деди. Ошондо жарык пайда болду.+
4 Кудай жарыктын жакшы экенин көрдү. Ал аны караңгылыктан бөлдү.
5 Жарыкты күн деп, караңгылыкты түн деп атады.+ Кеч кирди, таң атты; биринчи күн* өттү.
6 Анан Кудай: «Суулардын ортосунда мейкиндик+ болсун, ал аларды бөлүп турсун»,+— деди.
7 Ошентип, Кудай мейкиндик жаратып, анын астындагы сууларды үстүндөгү суулардан бөлдү.+ Анан ошондой болду.
8 Кудай ал мейкиндикти асман деп атады. Кеч кирди, таң атты; экинчи күн өттү.
9 Андан кийин Кудай: «Асман астындагы суулар бир жерге чогулсун, кургактык пайда болсун»,— деди.+ Анан ошондой болду.
10 Кудай кургактыкты жер+ деп, чогулган сууларды деңиз+ деп атады. Ал мунун жакшы экенин көрдү.+
11 Андан кийин Кудай: «Жер үстүндө чөп, уруктуу өсүмдүктөр, данеги бар мөмөлүү дарактар түр-түрү менен өсүп чыксын»,— деди. Анан ошондой болду.
12 Жер үстүндө чөп, уруктуу өсүмдүктөр,+ данеги бар мөмөлүү дарактар түр-түрү менен өсө баштады. Кудай мунун жакшы экенин көрдү.
13 Кеч кирди, таң атты; үчүнчү күн өттү.
14 Анан Кудай: «Күн менен түндү бөлүп турушу үчүн+ асманда чырактар пайда болсун.+ Алар мезгилдерди, күндөрдү, жылдарды көрсөткөн белги болот.+
15 Алар асманда жаркырап, жерге нурун чачып турат»,— деди. Анан ошондой болду.
16 Кудай эки чоң чыракты: күндү башкарсын деп чоңураак чыракты,+ түндү башкарсын деп кичирээк чыракты жарата баштады*. Ал жылдыздарды да жаратты.+
17 Жерге жарык берип турсун деп, аларды асманга жайгаштырды.
18 Алар күн менен түндү башкарып, жарык менен караңгылыкты бөлүп турушу үчүн ошондой кылды.+ Кудай мунун жакшы экенин көрдү.
19 Кеч кирди, таң атты; төртүнчү күн өттү.
20 Анан Кудай: «Суулар тирүү жандыктарга толсун. Жердин үстүндө, асманда канаттуулар* учсун»,— деди.+
21 Ал чоң деңиз жаныбарларын, сууда сүзгөн көптөгөн тирүү жандыктарды, бардык канаттууларды түр-түрү менен жарата баштады. Кудай мунун жакшы экенин көрдү.
22 Анан аларга батасын берип: «Тукумдагыла, көбөйгүлө, деңиздерди+ толтургула. Жер үстүндө канаттуулар көбөйсүн»,— деди.
23 Кеч кирди, таң атты; бешинчи күн өттү.
24 Андан кийин Кудай: «Жер үстүндө тирүү жандыктар: үй айбанаттары, майда жан-жаныбарлар*, жапайы жаныбарлар түр-түрү менен пайда болсун»,— деди.+ Анан ошондой болду.
25 Кудай жапайы жаныбарларды, үй айбанаттарын, майда жан-жаныбарларды түр-түрү менен жарата баштады. Ал мунун жакшы экенин көрдү.
26 Андан соң Кудай: «Өзүбүздөй кылып,+ өзүбүзгө окшоштуруп+ адам жараталы*.+ Ал* деңиздеги балыктардын, асмандагы канаттуулардын, үй айбанаттарынын жана башка жан-жаныбарлардын, бүт жердин үстүнөн бийлик кылсын»,— деди.+
27 Кудай өзүндөй кылып, өзүнө окшош кылып адам жаратты. Ал эркек менен аялды жаратты.+
28 Анан аларга батасын берип: «Укумдап-тукумдагыла, жер бетин толтургула,+ аны иштеткиле.+ Деңиздеги балыктарга, асмандагы канаттууларга, жер бетиндеги бардык тирүү жандыктарга бийлик кылгыла»,+— деди.
29 Андан кийин Кудай: «Жер жүзүндөгү уруктуу өсүмдүктөрдүн, данеги бар мөмөлүү дарактардын баарын силерге бердим. Алар силерге азык болсун.+
30 Жер бетиндеги жапайы жаныбарлардын, асмандагы канаттуулардын, жердеги тирүү жандын баарына өсүмдүктөрдү азык катары бердим»,+— деди. Анан ошондой болду.
31 Ошондон кийин Кудай өзү жараткан нерселердин бардыгын карап чыгып, эң сонун экенин көрдү.+ Кеч кирди, таң атты; алтынчы күн өттү.
Шилтемелер
^ Ыйык Китепте «күн» деген сөз 24 сааттан турган кадимки күндү эле эмес, ар кандай узактыктагы убакыт аралыгын билдирет.
^ Б. а. көрүнгүдөй кылды. Бул аятта «жарата баштады» деп берилген еврей тилиндеги этиш 1:1, 21, 27-аяттардагы, 2:3төгү этиштен айырмаланат жана «орнотуу, дайындоо, калыптоо же даярдоо» деген маанини туюнтат.
^ Бул жерде «канаттуулар» деп берилген еврей тилиндеги оф деген сөз канаттууларга эле эмес, канаттуу курт-кумурскаларга да тиешелүү.
^ Еврей тилиндеги бул сөз, сыягы, кемирүүчүлөрдү, сойлоп жүрүүчүлөрдү жана курт-кумурскаларды да билдирет.
^ Сөзмө-сөз: «Алар».
^ Сөзмө-сөз: «жасайлы».