Башталыш 1:1—31

  • Асман менен жердин жаралышы (1, 2)

  • Жердин алты күндө даярдалышы (3—31)

    • 1-күн: жарык, күн, түн (3—5)

    • 2-күн: мейкиндик (6—8)

    • 3-күн: кургактык, өсүмдүктөр (9—13)

    • 4-күн: асмандагы чырактар (14—19)

    • 5-күн: балыктар, канаттуулар (20—23)

    • 6-күн: жан-жаныбарлар, адамдар (24—31)

1  Башында Кудай асман менен жерди жаратты.+ 2  Жер даана көрүнө элек болчу, ээн да эле. Суу туңгуюктарын+ караңгылык каптап турган, Кудайдын иш-аракет кылган күчү*+ суунун үстүнөн жылып жүргөн.+ 3  Кудай: «Жарык болсун»,— деди. Ошондо жарык пайда болду.+ 4  Кудай жарыктын жакшы экенин көрдү. Ал аны караңгылыктан бөлдү. 5  Жарыкты күн деп, караңгылыкты түн деп атады.+ Кеч кирди, таң атты; биринчи күн* өттү. 6  Анан Кудай: «Суулардын ортосунда мейкиндик+ болсун, ал аларды бөлүп турсун»,+— деди. 7  Ошентип, Кудай мейкиндик жаратып, анын астындагы сууларды үстүндөгү суулардан бөлдү.+ Анан ошондой болду. 8  Кудай ал мейкиндикти асман деп атады. Кеч кирди, таң атты; экинчи күн өттү. 9  Андан кийин Кудай: «Асман астындагы суулар бир жерге чогулсун, кургактык пайда болсун»,— деди.+ Анан ошондой болду. 10  Кудай кургактыкты жер+ деп, чогулган сууларды деңиз+ деп атады. Ал мунун жакшы экенин көрдү.+ 11  Андан кийин Кудай: «Жер үстүндө чөп, уруктуу өсүмдүктөр, данеги бар мөмөлүү дарактар түр-түрү менен өсүп чыксын»,— деди. Анан ошондой болду. 12  Жер үстүндө чөп, уруктуу өсүмдүктөр,+ данеги бар мөмөлүү дарактар түр-түрү менен өсө баштады. Кудай мунун жакшы экенин көрдү. 13  Кеч кирди, таң атты; үчүнчү күн өттү. 14  Анан Кудай: «Күн менен түндү бөлүп турушу үчүн+ асманда чырактар пайда болсун.+ Алар мезгилдерди, күндөрдү, жылдарды көрсөткөн белги болот.+ 15  Алар асманда жаркырап, жерге нурун чачып турат»,— деди. Анан ошондой болду. 16  Кудай эки чоң чыракты: күндү башкарсын деп чоңураак чыракты,+ түндү башкарсын деп кичирээк чыракты жарата баштады*. Ал жылдыздарды да жаратты.+ 17  Жерге жарык берип турсун деп, аларды асманга жайгаштырды. 18  Алар күн менен түндү башкарып, жарык менен караңгылыкты бөлүп турушу үчүн ошондой кылды.+ Кудай мунун жакшы экенин көрдү. 19  Кеч кирди, таң атты; төртүнчү күн өттү. 20  Анан Кудай: «Суулар тирүү жандыктарга толсун. Жердин үстүндө, асманда канаттуулар* учсун»,— деди.+ 21  Ал чоң деңиз жаныбарларын, сууда сүзгөн көптөгөн тирүү жандыктарды, бардык канаттууларды түр-түрү менен жарата баштады. Кудай мунун жакшы экенин көрдү. 22  Анан аларга батасын берип: «Тукумдагыла, көбөйгүлө, деңиздерди+ толтургула. Жер үстүндө канаттуулар көбөйсүн»,— деди. 23  Кеч кирди, таң атты; бешинчи күн өттү. 24  Андан кийин Кудай: «Жер үстүндө тирүү жандыктар: үй айбанаттары, майда жан-жаныбарлар*, жапайы жаныбарлар түр-түрү менен пайда болсун»,— деди.+ Анан ошондой болду. 25  Кудай жапайы жаныбарларды, үй айбанаттарын, майда жан-жаныбарларды түр-түрү менен жарата баштады. Ал мунун жакшы экенин көрдү. 26  Андан соң Кудай: «Өзүбүздөй кылып,+ өзүбүзгө окшоштуруп+ адам жараталы*.+ Ал* деңиздеги балыктардын, асмандагы канаттуулардын, үй айбанаттарынын жана башка жан-жаныбарлардын, бүт жердин үстүнөн бийлик кылсын»,— деди.+ 27  Кудай өзүндөй кылып, өзүнө окшош кылып адам жаратты. Ал эркек менен аялды жаратты.+ 28  Анан аларга батасын берип: «Укумдап-тукумдагыла, жер бетин толтургула,+ аны иштеткиле.+ Деңиздеги балыктарга, асмандагы канаттууларга, жер бетиндеги бардык тирүү жандыктарга бийлик кылгыла»,+— деди. 29  Андан кийин Кудай: «Жер жүзүндөгү уруктуу өсүмдүктөрдүн, данеги бар мөмөлүү дарактардын баарын силерге бердим. Алар силерге азык болсун.+ 30  Жер бетиндеги жапайы жаныбарлардын, асмандагы канаттуулардын, жердеги тирүү жандын баарына өсүмдүктөрдү азык катары бердим»,+— деди. Анан ошондой болду. 31  Ошондон кийин Кудай өзү жараткан нерселердин бардыгын карап чыгып, эң сонун экенин көрдү.+ Кеч кирди, таң атты; алтынчы күн өттү.

Шилтемелер

Ыйык Китепте «күн» деген сөз 24 сааттан турган кадимки күндү эле эмес, ар кандай узактыктагы убакыт аралыгын билдирет.
Б. а. көрүнгүдөй кылды. Бул аятта «жарата баштады» деп берилген еврей тилиндеги этиш 1:1, 21, 27-аяттардагы, 2:3төгү этиштен айырмаланат жана «орнотуу, дайындоо, калыптоо же даярдоо» деген маанини туюнтат.
Бул жерде «канаттуулар» деп берилген еврей тилиндеги оф деген сөз канаттууларга эле эмес, канаттуу курт-кумурскаларга да тиешелүү.
Еврей тилиндеги бул сөз, сыягы, кемирүүчүлөрдү, сойлоп жүрүүчүлөрдү жана курт-кумурскаларды да билдирет.
Сөзмө-сөз: «Алар».
Сөзмө-сөз: «жасайлы».