TIMOKO TIA 16
Tatelamanakeno Diabulu
‘Telemaneno Diabulu, mpe mbo kadioka mala.’—ZAKI 4:7.
1, 2. Ngano nti tufweti zaba mu bungu dia Satana na bademo?
LUZINGU mu nza ya môna mbo lubâ lwa nkatika lwa mbote. Mbo tukwizi bâ na luzingu lwa tu kubikila Nzambi ha mbatukulu. Kâ mu ntangu yi, nza yi tubâka Satana na bademo bayâlaka yo. (2 Bisi-Korente 4:4) Ni bu sa ti ka tulendi’â tabamona ko, Satana na bademo kô bena mpe ngolo zazingi ze nawu.
2 Mu timoko ti, mbo tumona bwe tulendi bâ penepene na Yehova mpe bwe tutikengerela mu Satana. Yehova tu kanisini ti mbo katubakisa. Kâ tufweti zaba mpila zi sarilaka Satana na bademo mu tu huna na mu tu nwanisa.
“NTIANA NGO-MBULU YITA BIMA”
3. Ngano Satana nti kadingaka mu sa?
3 Satana mbo kasingasaka ti, tala ti bantu Yehova basambilaka ni mu bungu ti ndandu babakaka, mpe tala ti misamu miyôkele mpasi mituturiri mbo tukwizi bikaka (Tanga Yobe 2:4, 5.) Muntu bu wusongelaka ti zololo kalongoka mu zaba Yehova, Satana na bademo yandi bamonaka mpe mbo badingaka mu mu kabakasa. Mpe muntu bu wutihanaka kwe Yehova mpe wubatusuku, nkesi zibabakaka. Bibila mbo difwanakasaka Diabulu na “ngo-mbulu yita bima mpe yita dinga yadia muntu.” (1 Piere 5:8, NW) Satana tindiku tieto na Yehova kadingaka mu honda.—Mikunga 7:1, 2; 2 Timote 3:12.
4, 5. (a) Ngano Satana nti kalendi lembo sa? (b) Bangula “telamana Satana” bwe kuta zolo tâ.
4 Beto ka tufweti’â tabâka na bunkuta bwa Satana na bademo bandi ko. Yehova ndilu kasaka mu mio mi balendi tu yirika. Tu kanisini ti “ yungi dia bantu” dia Bakristo ba matieleka bavuka mu “Mpasi ziyôkele.” (Nzabukusu 7:9, 14, NW) Diabulu ka lendi’â kasa na kani tima ko mu kabakasa musamu wo watula. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti Yehova kanda diandi kakengerelaka.
2 Ntangu 15:2; tanga 1 Bisi-Korente 10:13.) Mu ntangu ya ntama bakento babingi na babakala bayizi telamana Satana mu bâ penepene na Yehova, ha kati diawu beri na Abele, Henoke, Noa, Sara na Mose. (Bahebre 11:4-40) Beto mpe tulendi sa tiana bawu. Zu dia Nzambi dikanisini: ‘Telamaneno Diabulu, mpe mbo kadioka mala.’—Zaki 4:7.
5 Tamana bâ penepene na Yehova, Satana ka lendi’â kabebesa tindiku tieto na Yandi ko. Zu dia Nzambi ditukanisini: “Yehova mbo kabâ na beno ntangu zazansoni zi lubâ na yandi.” (“MPAKA ZE NETO”
6. Satana bwe katunwanisika?
6 Ni bu sa ti Satana zebi ti Yehova ndilu kasa mu mio mi kalendi tu yirika, mbo kayêla mpila zazansoni mu wolesa tindiku tieto na yandi. Mu ntangu yi, Diabulu mu mpila zazingi katunwanisikala, mpe mpila ni zo kwa kasarilaka tuka mafunda ma mvula. Ngano mpila zango ni ze?
7. Mu bungu dia nti Satana kanwanisaka bisambiri bia Yehova?
7 Ntumwa Paulo watsoneka: “Mutoto wawansoni mu lutumu lwa nkwa mbi wena.” (1 Za 5:19, NW) Ni Satana tayâla nza yi ya mbi. Mbo kadingaka mpe mu yâla bisambiri bia Yehova. (Mika 4:1; Za 15:19; Nzabukusu 12:12, 17) Diabulu zebi ti ntangu fioti kwa yisiri nandi ntiangu kata sa mosi na mosi mu beto tiya ngatu talembo bâ ba kangama kwe Yehova. Ntangu zakaka, mbo katunwanisinaka mu mpila ya zabakana, kâ ntangu zakaka mu mansweki.
8. Mukristo wawansoni nti kafweti bakula?
8 Mbo tutangaka mu Bisi-Efeze 6:12: ‘Mpaka ze neto . . . na binwani bia mpeve za miangu mu mbuka za ku mazulu.’ Mukristo ni Mukristo wufweti nwana mpaka na Diabulu mpe na bademo bandi. Tufweti bakula ti bô babansoni batihana kwe Yehova muzingu banwanaka. Mu mukanda wu katambika kwe Bisi-Efeze, Paulo watâ mbala zazingi mu “telamana” peleko mu “sikama.”—Bisi-Efeze 6:11, 13, 14, NW.
9. Ngano Satana na bademo nti bayêlaka mu sa?
9 Satana na bademo bandi yêla bayêlaka mu tu huna mu mpila zazingi. Ka wuzololo’â tâ ko ti bu talenda mu telamana mutambu wumosi wa Satana, ka vutu’â tu tambila mutambu mu mpila yakaka ko. Diabulu misamu mieto mi tulembolo bâ na mio ngolo kayêlaka mu zaba ngatu katutambila mutambu wulendi tu tambakasa. Mu bungu ti Bibila beto ditelaka ntia mitambu Diabulu kasarilaka, tulendi mia yomboka. (2 Bisi-Korente 2:11; tala note ya 31.) Mosi wa mitambu miango ni bunganga.
DIOKA BADEMO
10. (a) Ngano bunganga ni nti? (b) Yehova ntia mbanzulu ze nandi mu bungu dia bunganga?
10 Buganga ni zonza na bademo mu nzila ya nsalulu ziyôkele lenda dia bantu (ntiana bikula, sa tindoki, tâ ndoko mpe dinga mu zonza na bantu ba fwa) Bibila ditele ti bunganga “tima ti bayinaka” tiena, mpe ka tulendi’â tasambila Yehova ko tala ti bunganga tusarilaka. (Lutangu 18:10-12; Nzabukusu 21:8) Bakristo bafweti losa bima biabiansoni bie tintwari na bunganga.—Bisi-Rome 12:9.
11. Ngano dinga mu zaba nsalulu ziyôkele lenda dia bantu kwe zilendi tu nata?
11 Satana zebi ti, tamana zolo nsalulu ziyôkele lenda dia bantu, ka wubâ musamu wa mpasi ko kwe yandi mu
tu bwisa mu mutambu wa bunganga. Mpila zazansoni za bunganga zilendi honda tindiku tieto na Yehova.SATANA YÊLA KAYÊLAKA MU TU HUNA
12. Ngano Satana bwe kadingaka mu bebesa mpila’eto ya banzila?
12 Satana zololo ti bantu ka bavutuandi zaba ka ntia misamu bafweti banza. Mu lenda, mbo kabutisaka ntembe mu mitima miawu tii bu bakwizi banza ti “mbi ya mbote yena, mpe mbote ya mbi yena.” (Izaya 5:20) Satana yêla kayêlaka mu nata bantu bakwikila ti malongi ma Bibila ka mena salu ko, mpe mbo tubâ mu nkatika nsayi tamana lembo landa malongi ma Nzambi.
13. Satana bwe kayêlelaka mu butisa ntembe?
13 Butisa ntembe wena mosi wa mitambu mia ngolo mia Satana. Mutambu wo, wa kasarilaka tuka ntama. Ku nsaba ya Edene wayêla mu butisa ntembe kwe Eva bu kamuyula: “Ngano wa matieleka, Nzambi walutelele ti ka lulendi’â lwadia mbutu za miti miamiansoni mia ku nsaba ko.” (Mbatukulu 3:1) Mpe mu ntangu ya Yobe, Satana walomba kwe Yehova ha meso ma bambazi: “Ngano mpamba kwa Yobe katinaka Nzambi?” (Yobe 1:9) Ha manima ma bateme ya Yezu, Satana wafinga ntembe na yandi, bu katâ ti: ‘Tala ti nge Mwana Nzambi, tâ kwe matari ma matituka mampa.’—Matie 4:3.
14. Satana bwe kanatinaka bantu batiyula tala ti bunganga bwa nkakika bwa mbi bwena?
14 Mu ntangu yi, Diabulu tatamana kata tamamana mu butisa ntembe mu mbanzulu za bantu. Yêla kata kwe yêle mu ba nata batiyula tala ti bunganga bwa nkatika bwa mbi bwena. Ngano bwe? Bu kabanataka bakwikila ti mpila zakaka za bunganga ka zena za mbi ko. Kwe na Bakristo mpe bazimbakana ti 2 Bisi-Korente 11:3) Kâ bwe tulendi tikengerela mu bunganga? Tataluzula bima biole bilendi tu bwisa mu mutambu wa bunganga: nsaka na mpila za bukila bimbevo.
bunganga bwa mbi bwena. (SATANA NSATU ZETO ZA TINSUNI KASARILAKA
15. Bwe nsaka zilendi kwizi tu nata tasa tintwari na bademo?
15 Bantu na nsatu ya sakana babasala. Mu ntangu yi, bademo, mazi na mpandu bima biena bia zabakana mu Internet na mu filme, mu video, mu emisio za tele na mu nsaka za video. Kwe bantu babingi, bima kwa biena bisakasaka mpe ka biena bia mbi ko. Ka bazabaka ko ti bubi bwena mu bika bademo bakota mu luzingu lwawu. Muntu wulendi bawuka mu mutambu wa bunganga mu nzila ya oroskope, mu mbikululu ya nzila za moko ma muntu, mu karte zi babikurilaka na mu nzila ya lumoni. Diabulu zololo bamona ti bima biena bia nzitukulu, bisakasaka mpe bantu ka bazabandi ti bima bia mbi biena. Muntu wulendi kwizi banza ti, ka bwena bubi ko mu tala binsamu bizonzelaka mpandu tala ti kasarilaka bunganga ko. Mu bungu dia nti bwe bubi mu banzila bo?—1 Bisi-Korente 10:12.
16. Mu bungu dia nti tufweti losa nsaka zizonzelaka bisamu bia mpandu?
16 Satana na bademo ka balendi’â batanga mu mabanza meto ko. Kâ, balendi zaba bima bi tuzololo na misamu mi tubanzaka. Ngano bwe? Bu bakwe tomo taluzuri nsololo zi tusaka mu bungu dia beto beni na mu bungu dia kanda dieto, ntiana nsololo zeto mu musamu wutariri nsaka. Tala ti filme tusolaka, mikunga peleko mabuku mazonzelaka bunganga, ndoko, Bisi-Ngalate 6:7.
bantu be mu lutumu lwa bademo, ndoki, vampire peleko bima biakaka bia mpila yo, Satana na bademo mbo bazaba ti bawu tukipaka. Buna balendi yêla mu tu tuma mu sarila bunganga.—Tanga17. Bwe Satana kalendi yêlela mu sarila nsatu’eto ya bâ na tikolela tia mbote?
17 Satana mpe lendi sarila nsatu’eto ya bâ na tikolela tia mbote. Mu ntangu yi, bantu babingi be na bimbevo bia ngolo. Ntangu zakaka, bantu bakaka mbo bayêlaka mpila za bukila bimbevo zazingi, kâ, mpila zango ka zisimbaka ko. (Marke 5:25, 26) Buna, vuvu bu tiwolaka, mbo bayêlaka bima biabiansoni ngatu bawasa. Kâ, beto twe Bakristo, tufweti saka mayela: ka tuzololo’â ko tasola mpila ya bukila bimbevo ye tintwari na “mpandu.”—Izaya 1:13.
18. Ngano ntia mpila za bukila Mukristo kafweti kala?
18 Mu ntangu ya bala ba Israele, bantu bakaka “mpandu” beri sarilaka. Yehova wabatela ti: “Bu lulambulaka moko meno, mbo niwungaka meso kwakaka. Tusambulu twatwingi lusaka, kâ ka niwâka ko.” (Izaya 1:15) Bakula: Kani kabwe, Yehova keri’â wâka tusambulu twawu ko! Ka tuzololo’â ko tasa tima tilendi wolesa tindiku tieto na Yehova, mpe timukabakasa mu tu bakisa, nsungula mu ntangu yi tubâka na timbevo. (Mikunga 41:3) Bu tubanzaka mpila yi balendi tu bukila, tufweti yula nsangu mpe tufweti taluzula tala ti ka yena na tintwari na bunganga peleko na mpandu ko, mu mpila zazansoni. (Matie 6:13) Tala ti mpila yi batubukila tintwari yena na mpandu, ka tufweti’â ya tambula ko!—Tala note ya 32.
BINSAMU BIA BADEMO
19. Mu bungu dia nti bantu babingi be na bunkuta bwa Diabulu?
19 Bantu bakaka babanzaka ti Satana na bademo ka bena kô ko. Kâ, bantu bakaka bazebi ti Satana na bademo kô bena mu bungu dia misamu mi babwabana na mio mu luzingu. Bantu babingi babâka mu bunkuta bwa mpeve za mbi mpe bayika ngamba za bina. Bakaka, bunkuta batâka kwe bantu bu bakwe yangase misamu mia nsisi mia yirika bademo kwe bantu. Vula vula, bantu bazololo bawâka binsamu biango mpe batomono zolo mu zonzelaka bio kwe bantu bakaka. Mu bungu dia binsamu biango, bantu bunkuta bwa Diabulu bu vulu bâka nawu.
20. Bwe tulendi yangasala bungungu bwa Satana?
2 Bisi-Tesalonike 2:9, 10) Satana ngungu yena. Satana zebi bwe kalendi sarila bantu bazololo bunganga mpe kabanata bakwikila misamu miakaka milembolo mia matieleka. Bantu bango, mbo batâka misamu mi babanzaka ti mia bamona peleko mia bawâ. Mu ntangu bantu yi bavulu zonzelaka binsamu biango, mbo bazonzelaka bio ntiana’eti bia matieleka biena. Ka tuzololo’â ko tabakisa Satana mu kwe zonzele binsamu binataka bunkuta kwe bantu.—Za 8:44; 2 Timote 2:16.
20 Banza musamu ewu: Satana zololo ti tabâ na bunkuta bwa yandi. (21. Na bu tuzonzele binsamu bia bademo, ngano nti tulendi zonzela?
21 Tala ti Mbangi ya Yehova yabâ tintwari na bademo, ka yifweti’â yavutu zonzela tinsamu tiandi mu sakasa bantu bakaka ko. Bisambiri bia Yehova ka bifweti’â biabâ na bunkuta bwa misamu milendi yirika Satana na bademo ko. Tufweti tûla mutima’eto mu Yezu na mu ngolo za mu hana Yehova. (Bahebre 12:2) Yezu keri’â kwe sakase milongoki miandi mu binsamu bia bademo ko. Yezu wayizi tûla mutima’andi wawansoni mu Timfumu na mu “bima bia mbote bia Nzambi.”—Bisalu 2:11, NW; Like 8:1; Bisi-Rome 1:11, 12.
22. Ngano ntia nzengolo bongele?
22 Ka tuzimbakanandi ti kani dia Satana ni mu honda tindiku tieto na Yehova. Mbo kayêla miamiansoni mu lenda. Kâ, nsalulu zandi za tuzebi mpe tayizi bonga nzengolo ya telamana mpila zazansoni za bunganga. Ka ‘tuhanandi Diabulu nzila’: ka tumuhanandi bweso ngatu katunôkesa. (Tanga Bisi-Efeze 4:27.) Tala ti tutelamane Diabulu, ka tubwa mu mitambu miandi ko mpe ka tubâ na bunkuta ko; Yehova mbo katukengerela.—Bisi-Efeze 6:11.