1-2. Nti tufweti tatamana mu sa ha manima ma bateme? Bangula.

 NGANO mbala kwa vulu kipaka nzo’aku? Kampe ntete wakota yo, watomo ya sukula. Kâ nti bitula tala ti kuta vutu ya kipa ko? Ntiana bu zebi wo, mfunda na mvindu, ka bizingila ko mu kwizi dzunzama. Ngatu nzo’aku yatatamana mu bâ ya tsema, fweti vulu ya kipaka.

² Mpila mosi mpe, tufweti tatamana mu sa nsobolo mu mbanzulu zeto na mu timuntu tieto. Ntete tabatusu, tasa ngolo zazingi mu sa nsobolo zifwanane mu luzingu lweto, ngatu tatitsemesa mu mvindu yayansoni ya nitu na ya mpeve. (2 Kor. 7:1) Kâ tufweti sarila ngolo mu landa malongi ma Paulo matâka ti: “Lufweti tatamana mu bâ ba môna.” (Efz. 4:23, NWT) Mu bungu dia nti tufweti tatamana mu sarila ngolo? Mu bungu ti mfunda na mvindu ya nza yi, bilendi kulu dzunzama mu beto. Kâ mu tatamana mu bâ ba tsema ha meso ma Yehova, na mu lembo bwa mu mutambu wo, tufweti taluzulaka mabanza meto, timuntu tieto na nsatu zeto ntangu zazansoni.

3. Ngano ‘tomesa mbanzulu’ bwe kuta zolo tâ? (Bisi-Rome 12:2)

³ Ngano nti tufweti sa mu tomesa mbanzulu zeto? (Tanga Bisi-Rome 12:2.) Ntelo ya Greke yi babangula mu “tomesa mbanzulu zaku,” yilendi vutu tâ “sa ti mbanzulu peleko mpeve’aku yabâ ya môna.” Ka wuzololo’â tâ ko ti tufweti sa kwa  mwa nsobolo za mbote mu luzingu lweto. Kâ tufweti taluzula timuntu tieto tia kati, mpe tufweti sa nsobolo zifwanane ngatu tasarila ngolo zifwanane mu tomo delakasa luzingu lweto na mitieno mia Yehova. Ka tufweti’â bwa sa kwa mbala mosi ko, kâ ntangu zazansoni.

4. Bwe tulendi sila keba, mu lembo bika mbanzulu za nza yi zasobesa mbanzulu zeto?

⁴ Bu tukwizi bâ ba lunga, ntangu zazansoni mbo tubâ na lenda dia yangirika Yehova mu misamu mi tuyirika. Kâ bwabu bu, tufweti tatamana mu sarila ngolo mu yangirika Yehova. Tataleno ka ntia tintwari Paulo kasa ha kati dia mbanzulu zeto na tifu tia bakula luzolo lwa Nzambi, ntiana bu bazonzelaka wo mu Bisi-Rome 12:2. Kâ, kani tazinga moko mpe tabika nza yi yatusobesa, tufweti toko titaluzula mu zaba tala ti mabanza ma Nzambi masobesaka makani meto na nzengolo zeto, kâ ka ma nza ko.

5. Bwe tulendi sa mu taluzula mbanzulu zeto mu musamu wutariri tilumbu tia Yehova? (Tala tifwani.)

⁵ Tabongeno tifwani. Yehova zololo ti tatatamana mu tûla mabanza meto mu tilumbu tiandi. (2 Pi. 3:12) Tiyula: ‘Ngano, mbelo’ani mbo yisongelaka ti mbo nibakulaka ti nsuka ya nza yi nguria penepene yeka? Ngano nzengolo zani mu misamu mitariri lukolo na tisalu mbo zisongelaka ti sarila Yehova ni tima tiyôkele mfumu kwe meno? Ngano timinu tie nani ti Yehova mbo kakungana bima bia tinsuni meno na kanda diani, peleko bima bia tinsuni kwa nivulu belokelaka lwaka?’ Banza nsayi yibâka na Yehova bu kamonaka ti luzingu lweto tukwelesaka na luzolo lwandi.—Mat. 6:25-27, 33; Flp. 4:12, 13.

6. Nti tufweti tatamana mu sa?

⁶ Tufweti taluzulaka mbanzulu zeto ntangu zazansoni, mpe tufweti saka nsobolo zifwanane. Paulo watâ kwe Bisi-Korente ti: “Tatamaneno mu taluzula tala ti mu timinu lwena;  tatamaneno mu tala bwe lwena beno beni.” (2 Kor. 13:5, NWT) Mu bâ “mu timinu,” ka wuzololo’â tâ kwa ko ti tufweti kwendaka ku tukutakanu, mpe tufweti samunaka ntangu zazansoni. Mbo wutarilaka mpe mbanzulu zeto, nsatu zeto na misamu mitutumaka. Buna, tufweti tatamana mu tomesa mbanzulu zeto bu tutanga Bibila, bu tulongoka mu bâ na mabanza mamosi na Nzambi, mpe bu tusa miamiansoni mifwanane mu kwelesa luzingu lweto na luzolo lwandi.—1 Kor. 2:14-16.

7. Tintwari na Bisi-Efeze 4:31, 32, nti biakaka tufweti sa, mpe mu bungu dia nti wulendi bêla musamu wa mpasi?

⁷ Tanga Bisi-Efeze 4:31, 32. Bu tumana sa nsobolo mu mbanzulu zeto, ha manima tufweti “lwata timuntu tia môna.” (Efz. 4:24) Mu sila bo, tufweti sarila ngolo. Diangana, tufweti katula bifu bia mbi ntiana diki, nkesi na miangu. Kâ, wulendi bâ musamu wa mpasi. Mu bungu ti bifu biakaka bia mbi biatomo namatana. Mu tifwani, Bibila mbo ditâka bantu bakaka ‘minga-nkesi,’ na ‘minga-diki.’ (Bin. 29:22) Muntu wa mpila yo fweti sarila ngolo mu sa nsobolo ni bu sa ti ha manima ma bateme. Tifwani ni tia mpila yo tweka zonzela.

8-9. Bwe tinsamu tia Stephen tita tu songela ti tufweti tatamana mu katula timuntu tia ntama?

⁸ Mpangi ya bakala ye na nkumbu Stephen keri’â tomo zabirilaka nkesi zandi ko. Têle ti: “Ni bu sa ti nayizi batusu, nafweti sarila ngolo mu zabirila nkesi zani. Mu tifwani, tilumbu timosi bu ndieri samunaka mu nzo na nzo, nalanda mwivi wumosi wakundaba kwa radio ya kaminio’ani. Bu naketi mu baka, wayambula radio’ani, mpe wadioka. Bu natêla mpangi zakaka ka bwe nabakila radio’ani, mpangi yimosi ya mukuluntu yeri hô wakundiyula: ‘Stephen, ngano nti keti saka tala ti mu bwiririki?’ Tiyuvu tio tiakuntuma mu dimbitila na mu tatamana mu sarila ngolo mu bâ muntu wuzololo tidzunu.” b

⁹ Ntiana bu songele wo tinsamu tia Stephen, tulendi kwizi sarila tifu tia mbi ku tidiba, ni bu sa ti mbo tubanzaka ti tia tutomo zabirilaka. Tala ti wukuturiri, kunôkandi, mpe kubanzandi ti kulendi’â wabâ Mukristo wa mbote ko. Paulo watâ mu yandi beni ti: ‘Bu nizolo sa bubote, tita kunkwizila ni bubi.’ (Rom. 7:21-23) Bakristo babansoni bantu ba masumu bena, mpe bafweti tatamana mu telamana bifu bia mbi bikwama ba kârilaka ntiana mfunda na mvindu yikwizi dzunzamaka mu nzo’eto. Tufweti tatamana mu sarila ngolo mu bâ ba tsema. Bwe tulendi bwa sila?

10. Bwe tulendi katurila bifu bia mbi? (1 Za 5:14, 15)

¹⁰ Sambila Yehova mu bungu dia tifu tia mbi ti ta telamana, mpe bâ na lukwikulu ti mbo kakuwirikila, mpe mbo kakubakisa. (Tanga 1 Za 5:14, 15.) Ni bu sa ti Yehova ka sa timangu ko mu katula tifu tiaku tia mbi, lendi ku yika ngolo ngatu ka wavutuandi sarila tifu tio. (1 Pi. 5:10) Ha manima, fweti diata tintwari na lusambulu lwaku bu lembo yirika misamu milendi sa ti tifu tio tiavutu kâla. Mu tifwani, fweti saka keba bu talaka filme na emisio, na bu tangaka binsamu bizangulaka bifu bia mbi bi ta dinga mu katula. Mbanzulu peleko nsatu za mbi bu zikuturila, sarila ngolo mu kulu za katula.—Flp. 4:8; Kol. 3:2.

11. Nti tulendi sa mu tatamana mu lwata timuntu tia môna?

 ¹¹ Ni bu sa ti katuri timuntu tia ntama, mfunu wena mu lwata timuntu tia môna. Bwe lendi bwa sila? Bâ na kani dia landa tifwani tia Yehova, bu longoka mu sarila bifu biandi. (Efz. 5:1, 2) Mu tifwani, bu tangaka tinsamu tia Bibila ti zonzelaka mpila Yehova yi kalemvokelaka, tiyula: ‘Ngano mbo nilemvokelaka bampwana’ani?’ Bu tangaka mpila Yehova yi kasongela tiari tia mutima kwe bantu beri mu mpasi, tiyulaka: ‘Ngano tiari mpe ni tio tie nani mu bungu dia bantu bê na nsatu lubakusu? Ngano mbo nibabakisaka?’ Tatamana mu tomesa mbanzulu zaku bu kwizi lwata timuntu tia môna, mpe bâ na luvivululu na nge beni bu kwe siri bo.

12. Bwe Stephen kamwina ngolo ze na Bibila za sobesa muntu?

¹² Stephen, wu tutokolo zonzela, wamona ti lenda dieri nandi dia lwata timuntu tia môna malembe-malembe. Têle ti: “Tûka bateme’ani, nayizi bwabana na misamu miamingi miaketi kuntâ nkesi. Nayizi longoka mu bâ mala na bantu beri kuntsotsaka peleko mu kabakasa musamu ntete nabaka nkesi. Bantu babingi, mu kati na mukento’ani, beri kunsîkaka mu mpila yi ndieri yirikilaka misamu mio. Me beni mpe nayizi yituku! Ka nibanzaka ko ti mu ngolo za me beni nayizi sila nsobolo zo. Kâ, mbo nikwikila ti ni ngolo ze na Bibila za sobesa luzingu lwa muntu.”

13. Ngano nti bitubakisa mu kurisa bifu bia mbote? (Bisi-Ngalate 5:16)

¹³ Tanga Bisi-Ngalate 5:16. Na nsayi yayansoni, Yehova mbo katuhanaka mpeve santu ngatu talenda mu baka mpaka zi tunwanaka mu yirika misamu mia mbote. Bu tulongokaka Zu dia Nzambi, mbo tubikaka mpeve santu yo yatutwarisa. Mbo tubakaka mpe mpeve santu bu tukwendaka ku tukutakanu. Ku tukutakanu to twa Bakristo, mbo tubâka na lenda dia yôkesa ntangu na mpangi zeto zisarilaka ngolo mu yirika misamu mia mbote, ntiana kwa beto; mbo tubakaka butindi. (Ebr. 10:24, 25; 13:7) Bu tupusanaka kwe Yehova mu lusambulu lwa bunsungu, mpe bu tumulombaka katubakisa mu telamana tifu tia mbi, mbo katuhanaka mpeve santu yituyikaka ngolo ngatu tatatamana mu nwana. Ni bu sa ti misamu mio ka mikatula nsatu zeto za mbi ko, mbo mitubakisa mu lembo dinga mu lungisa zo. Ntiana bu tâka Bisi-Ngalate 5:16, bô badiatilaka mu mpeve ka ‘batwalakana mu masukila ma nitu’ ko.

14. Mu bungu dia nti we mfunu mu tatamana mu bâ na nsatu za mbote?

¹⁴ Bu tumana kwizi bâ na programe ya mbote ya misamu mia timpeve, mbo wubâ musamu wa mbote mu tatamana mu landa yo, na mu tatamana mu bâ na nsatu za mbote. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti mbeni’eto yimosi ye kô yilembo sekaka. Mbeni yango ni ntontolo ya yirika misamu mia mbi. Ha manima ma bateme mpe, misamu mi tufweti sila keba milendi tu benda, mu kati mwe na nsaka, malavu mamingi na porno. (Efz. 5:3, 4) Christian, mpangi ya bakala ya ntwenia têle ti: “Mu misamu mi namwina mpasi mu telamana mwe na nsatu ya vukasa nitu na babakala. Mbo ndieri banzaka ti mbo waketi yôka kwa, kâ nsatu zo zatiri kwa nani.” Ngano nti bilendi ku bakisa tala ti nsatu za mbi ngolo kwa zatiri mu nge?

15. Mu bungu dia nti we musamu wa mbote mu zaba ti nsatu za mbi za ziturilaka bantu babansoni? (Tala tifwani.)

¹⁵ Bu sarilaka ngolo mu zabirila nsatu ya mbi, bambukaka ti ka wena nge kaka ko.  Bibila ditêle: “Ka kwena ntontolo ko yeka lu turila yalembo turila bantu bakaka.” (1 Kor. 10:13a, NWT) Mbangululu yakaka yibangulaka verse yo ebu: “Ka kwena ntontolo ko yilembo turilaka bantu yeka lu turila.” Musamu wo kwe Bakristo ba ku Korente batsoneka wo. Bakaka mbo beri toko sarilaka bunsuza, tipede na busulare. (1 Kor. 6:9-11) Ngano ha manima ma bateme’awu, ka bavutu’â sâla na nsatu ko ya telamana nsatu za mbi? Kâni, nsatu zo zaba nawu. Wa matieleka, babansoni Bakristo ba tumbu beri, kâ bantu ba masumu kwa beri. Ntembe kâni, ntangu zakaka bafweti telamana nsatu za mbi. Musamu wo wufweti tu tindisa. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti ntono nsatu za mbi zi tutelamanaka, muntu we kô walenda mu telamana zo. Diangana, lendi tatamana mu bâ ‘ngolo mu timinu, bu zebi ti timvuka tiatiansoni tia bampangi mu nza mpasi ni zo kwa mpe babwanaka na zo.’—1 Pi. 5:9.

16. Ntia musamu tufweti sila keba, mpe mu bungu dia nti?

¹⁶ Sa keba mu banza ti ka kwena muntu ko wulendi bakula musamu wu ta telamana. Mbanzulu za mpila yo zilendi sa wabanza ti ka kwena tivuvu ko mu bungu dia nge, mpe ka wena na lenda ko dia telamana nsatu za mbi. Bibila ka ditâka bo ko. Mbo ditâka ti: “Nzambi wa kwikama wena, mpe ka bika ko lwatonto mu bima bi lulembo lenda mu korela, kâ mu ntontolo mbo kakubika mpe ndukulu ngatu lwalenda mu korela.” (1 Kor. 10:13b, NWT) Buna, nsatu ya mbi ni bu yibâ ngolo, lenda die neto mu telamana yo. Na lubakusu lwa Yehova, tulendi sarila ngolo mu lembo yirika misamu mia mbi.

17. Ni bu sa ti ka tulendi’â takabakasa nsatu za mbi ko mu vutu kâla, ngano ntia lenda die neto?

¹⁷ Ntangu zazansoni bambukilaka musamu ewu: Bu wena muntu wa masumu, kampe kubâ na lenda ko mu kabakasa nsatu zazansoni  za mbi zikukârila. Kâ bu tulaka nsatu za mbi, lendi kulu za losa ntiana bwa sa Yozefe bu kadioka mukento wa Putifare. (Mba. 39:12) Ka wena na nsatu ko ya lungisa nsatu za mbi!

18-19. Ntia biyuvu tulendi tiyula bu tusarilaka ngolo mu tomesa mabanza?

¹⁸ Soba mabanza mbo kudingaka ti tatatamana mu sarila ngolo mu tomesa mbanzulu zeto na nsalulu zeto mu luzolo lwa Yehova. Buna, vulu titaluzulaka bu kwe tiyuri biyuvu ebi: ‘Ngano mbelo’ani mbo yisongelaka ti mbo nibakulaka ti nza mu bilumbu bia mansukina yena? Ngano mbo nisarilaka ngolo mu tomo lwata timuntu tia môna? Ngano mbo nibikaka ti mpeve ya Yehova yatwarisa luzingu lwani ngatu natatamana mu telamana nsatu za mbi za tinsuni?’

¹⁹ Bu ta kwe titaluzuri, kudingandi mu bâ wa lunga, kâ dinga mu kula mu timpeve. Tala ti mweni ti fweti sa nsobolo, kunôkandi. Kâ, landa malongi me mu Bisi-Filipe 3:16, matâka: “Diangana, ni bu sa ti ka ntia nsobolo tasiri, tatatamana mu diatila mu nzila yo ya yimosi mu mpila ya fwanana.” Bâ na lukwikulu ti bu sila bo, Yehova mbo kasakumuna ngolo zaku za tatamana mu tomesa mbanzulu zaku.