MIKILI MPE BATO
Mobembo moko na Irlande
ESANGA “Emeraude” ezwami na kati ya bikólo mibale: Ya monene ezali République indépendante d’Irlande mpe ya moke Irlande du nord, oyo ezali na kati ya Royaume-Uni.
Babengaka Irlande esanga ya Emeraude mpo mbula ebɛtaka mingi mpe yango esalaka ete matiti ezala ntango nyonso mobesu. Balaki kitoko mpe bibale ná bangomba oyo ezali pene ya Mbu mpe bangomba oyo egumbamagumbamá ebakisaka kitoko na yango.
Bato ya Irlande bakutaná na makambo mingi ya mpasi. Na ndakisa, balobaka ete kobanda mobu soki 1845 tii 1851, bato soki milio moko bakufaki na nzala mpe na bamaladi ntango maladi oyo ebebisaka milona ekɔtelaki bilanga ya mabɛngɛ. Mpo na kokima bobola, bato mingi bakendaki kofanda na bikólo lokola Australie, Grande-Bretagne, Canada mpe États-Unis. Lelo oyo, bato soki milio 35 ya Amerika bankɔkɔ na bango bazalaki bato ya Irlande.
Ba-Irlandais bayebani ete bazalaka kasakasa mpe bayambaka bapaya. Balingaka kolekisa ntango na masano ya kotambwisa mpunda, mpe na masano oyo ebɛtamaka na ekipi lokola cricket, rugby, bale mpe gaélique. Basi balingaka mingi nde lisano oyo babengaka camogie, oyo ekokani na lisano ya hockey.
Ba-Irlandais basepelaka mpe kobɛta masolo mpe balingaka miziki. Mabina ya Irlande oyo babinaka yango na makolo eyebani mingi na mokili mobimba. Nzoto ya baoyo bazali kobina eninganaka te ntango bazali koningisa makolo mbangumbangu.
Batatoli ya Yehova bazalaka na Irlande banda bambula koleka 100. Lelo oyo, Batatoli koleka 6 000 bafandaka kuna mpe bayekolaka na bato Biblia na molende mpenza.
OYEBAKI YANGO?
La Chaussée des Géants, oyo ezwami na Irlande du Nord pene ya Mbu, ezali makonzí ya mabanga ya moindo oyo esalemaká ntango pɔtɔpɔtɔ ya mɔtɔ ya volka esopanaki na Mbu.