Mokolo oyo obalaki, olapaki ndai. Ndai yango ezalaki mpo na bomoi mobimba; ozwaki ekateli ya kokangama kaka na molongani na yo mpe kobongisa matata oyo ekoki kobima na libala.

Kasi, nsima ya bambula, kozanga koyokana malamu na libala ebebisi boyokani na bino. Omonaka ete ndai oyo olapelaki molongani na yo ezali kaka makasi?

Ndai ya libala ezali solisyo kasi te komitya nsinga na nkingo. Bato mingi lelo basepelaka te na ndai ya libala. Bamosusu bamonaka ete kolapa ndai ezali ekateli ya mabe mpo ezali lokola komitya nsinga na nkingo. Na esika okanisa bongo, zwá yango nde lokola longo oyo ekoki kobatela libala na yo. Mwasi moko na nkombo Megan, alobi boye: “Moko ya makambo oyo eleki malamu na ndai ya libala ezali ya koyeba ete moko te akotika moninga ata soki matata ebimi.” * Koyeba ete bokokabwana te ekoki kotinda yo ozala na ekateli ya kobongisaka matata ata soki makambo mosusu ezali kosimba te.​—Talá etanda “ Ndai ya libala mpe bosembo.”

Na mokuse: Soki ozali na mikakatano na libala na yo, sikoyo nde ntango ya kokómisa ndai ya libala na bino makasi na esika ya komona ete ebongaki te olapa ndai yango. Ndenge nini okoki kosala yango?

Talelá ndenge na yo ya kotalela makambo. Fraze “kobalana mpo na bomoi mobimba,” esalaka ete omona lokola okangami na motambo to esalaka nde ete omiyoka obatelami? Ntango matata ebimi, omonaka ete kotika molongani na yo nde solisyo ya malamu? Mpo okómisa ndai ya libala na yo makasi, ezali na ntina omonaka ete libala ezali mpo na libela.​—Toli ya Biblia: Matai 19:6.

Talelá makambo oyo okutaná na yango. Okoki kotalela ndai ya libala na kolanda makambo oyo omoná epai ya baboti na yo. Mwasi moko na nkombo Lea, alobi boye: “Baboti na ngai babomaki libala ntango nazalaki naino mwana mpe namonaka ete mbala mosusu yango esalá ete nakóma kotalela ndai ya libala na ndenge ya mabe.” Zalá na elikya ete okoki kosala ete makambo ezala bongo te na libala na yo. Etángamá te ete osengeli kaka kosala mabunga oyo baboti na yo basalaki!​—Toli ya Biblia: Bagalatia 6:4, 5.

Talelá maloba na yo. Ntango bozali koswana makasi ná molongani na yo, kebá ete oloba te makambo oyo okoyoka mawa na nsima, na ndakisa “nakotika yo!” to “nakoluka moto mosusu oyo akosepela na ngai!” Maloba ya ndenge wana ebebisaka ndai ya libala mpe na esika ebongisa makambo, esalaka nde ete mwasi ná mobali bákóma kofingana. Na esika ya kosalela maloba mabe, okoki koloba maloba lokola: “Namoni lokola biso mibale tozali na nkanda. Tokoki kosala nini mpo tóbongisa likambo yango?”​—Toli ya Biblia: Masese 12:18.

Monisá polele ete ‘olingaka ye kaka.’ Tyá fɔtɔ ya molongani na yo na mesa ya biro na yo. Lobáká makambo ya malamu ya molongani na yo epai ya basusu. Mityelá mokano ya kobengaka molongani na yo mikolo nyonso soki ozali na ndako te. Mbala mingi saleláká liloba “biso” mpe bafraze lokola “ngai ná mwasi na ngai” to “ngai ná mobali na ngai.” Kosala bongo ekosala ete yo moko mpe bato mosusu bámona ete olingaka mpenza molongani na yo.

Lukáká toli epai ya balongani oyo bazali ndakisa malamu. Luká lisalisi epai ya balongani oyo balongaki kosilisa matata ya libala. Tuná bango boye: “Ndai ya libala elimboli nini mpo na bino mpe ndenge nini esalisi bino na libala na bino?” Biblia elobi boye: “Ebende epelisaka ebende. Ndenge moko mpe moto angɛngisaka elongi ya moto mosusu.” (Masese 27:17) Na kotalela toli oyo, mpo na nini te kolanda toli ya baoyo bazali kolonga na mabala na bango?