Oyebaki yango?
Ndenge nini bazalaki kosala mpe kosalela barulo na ntango ya kala?
Barulo ya mposo ya nyama ya mokanda ya Estere, ya Siɛklɛ ya 18 ya ntango na biso oyo bamonaki na nsima
Evanzile ya Luka elobeli ndenge Yesu afungolaki rulo ya Yisaya, atángaki yango mpe alíngaki yango. Na nsuka ya evanzile na ye, Yoane mpe alobeli rulo, alobaki ete azalaki te na likoki ya kokoma na rulo yango makamwisi nyonso oyo Yesu asalaki.—Luka 4:16-20; Yoane 20:30; 21:25.
Bazalaki kosala barulo na nini? Bazalaki kosangisa biloko lokola mposo ya nyama to bapapirisi mpo na kosala bande moko to rulo. Bakokaki kolínga yango na mwa nzete mpo makomi ebombana na kati. Makomi yango ezalaki komonana na ngámbo moko ya rulo yango. Soki rulo yango ezali molai, bazalaki kotya mwa banzete na bansɔngɛ na yango nyonso mibale, oyo ezalaki kosalisa motángi afungola yango na lobɔkɔ moko mpe kolínga yango na lobɔkɔ mosusu tii ntango akomona esika oyo alingi kotánga.
Buku moko (The Anchor Bible Dictionary) elobi ete “lokola barulo yango ezalaki molai (mbala mingi soki mɛtrɛ 10), ezalaki na litomba mpo soki balíngi yango ezalaki kobima na volimi ya moke koleka ndenge ekokaki kozala na buku.” Na ndakisa, rulo ya evanzile ya Luka ekokaki kozala na molai ya mɛtrɛ soki libwa na ndambo. Na bantango mosusu, bazalaki kokata nsɔngɛ nyonso mibale ya rulo, kosebisa yango na libanga mpe kotya yango langi.
“Banganga-nzambe bakonzi” oyo Makomami ya Grɛki ya bokristo elobeli ekokaki kozala banani?
Banda mosala ya bonganga-nzambe ebandaki na Yisraele, kaka moto moko nde azalaki na likoki ya kosala lokola nganga-nzambe monene, mokumba oyo na ebandeli ezalaki mpo na bomoi mobimba. (Mitángo 35:25) Arona azalaki moto ya liboso oyo azwaki mokumba yango. Na nsima, tata azalaki mbala mingi kotikela mwana ya liboso mokumba yango. (Kobima 29:9) Mingi ya bana mibali ya libota ya Arona basalaki lokola banganga-nzambe, kasi kaka moke nde basalaki lokola banganga-nzambe monene.
Ntango bakonzi ya bikólo ya bapaya bakómaki kokonza Bayisraele, bazalaki kotya to kolongola banganga-nzambe monene ya Bayuda ndenge balingi. Kasi, emonani ete bazalaki kopona banganga-nzambe yango ya sika na mabota ya lokumu, mingimingi na libota ya Arona. Emonani ete maloba “banganga-nzambe bakonzi” etali bato ya lokumu na libota ya bonganga-nzambe. Ekoki kozala ete banganga-nzambe bakonzi esangisi banganga-nzambe oyo bazalaki kokamba bituluku 24 ya mosala ya bonganga-nzambe, bato ya lokumu ya mabota ya banganga-nzambe monene mpe baoyo batikaki mokumba yango, na ndakisa Anasi.—1 Ntango 24:1-19; Matai 2:4; Marko 8:31; Misala 4:6.
Talá mpe...
BIYANO NA MITUNA YA BIBLIA
Moto akoki mpenza koyeba bato oyo bakomaki Biblia?
Bato oyo bakomaki Biblia bandimaka ete Nzambe nde atambwisaki bango. Ndenge nini tokoki kondima makambo oyo bakomaki?
LINƆ́NGI YA MOSƐNZƐLI—NIMERO YA BOYEKOLI
Oyebaki yango?—02/2022
Mpo na nini Bayisraele bazalaki kopesa mosolo ya libala?
LINƆ́NGI YA MOSƐNZƐLI—NIMERO YA BOYEKOLI
Oyebaki yango?—02/2022
Mpo na nini ndenge bipopo mpe bibenga endimamaki lokola bambeka ezalaki kosalisa?
LINƆ́NGI YA MOSƐNZƐLI—NIMERO YA BOYEKOLI
Oyebaki yango?—03/2020
Longola Biblia, nini lisusu endimisi ete Bayisraele bazalaki baombo na Ezipito?
LINƆ́NGI YA MOSƐNZƐLI—NIMERO YA BOYEKOLI
Oyebaki yango?—11/2019
Mokumba nini bakapita bazalaki kokokisa na ntango ya kala?
LINƆ́NGI YA MOSƐNZƐLI—NIMERO YA BOYEKOLI
Oyebaki yango?—04/2019
Na ntango ya kala, moto oyo alingi kosala mobembo na masuwa azalaki kosala nini?
