“N AKOKI kolonga makambo mosusu nyonso kasi komekama te.” Maloba oyo emonisi malamu ndenge oyo bato mosusu batalelaka komekama​—na motema na bango basepelaka mpenza na yango. Kasi, bato mosusu batalelaka yango lokola monguna ya ntango nyonso mpe bazalaka na mposa ya kolonga yango. Okanisi nini? Ntango okutani na komekama, osengeli nde kokwea to kolonga yango?

Toboyi te, komekama nyonso te nde ememelaka moto mikakatano minene. Na ndakisa, kolya bagato mingi na kobombana ekoki mpenza te kobebisa nzoto na yo. Kasi kokwea na komekama mosusu; mingimingi oyo ememaka moto na pite to ekobo, ekoki komemela ye makama minene. Biblia epesi likebisi oyo: “Moto nyonso oyo azali kosala ekobo . . . azali na motema te; ye oyo asali yango azali kobebisa molimo na ye moko.”​—Masese 6:32, 33.

Soki okutani na komekama moko na mbalakaka, okosala nini? Biblia epesi eyano oyo: “Mpo talá eloko Nzambe alingi: kosantisama na bino, ete bóboya pite; ete mokomoko na bino ayeba kopekisa nzoto na ye na kosantisama mpe lokumu.” (1 Batesaloniki 4:3, 4) Ndenge nini okoki kokóma na ekateli yango? Talá makambo misato oyo ekoki kosalisa.

Kotalatala bililingi oyo elamwisaka mposa ya nzoto ekotinda yo kaka okóma na mposa mabe. Mpo na komonisa ete kotala mpe koyoka mposa ezali na boyokani, Yesu akebisaki boye: “Moto nyonso oyo azali kokoba kotala mwasi tii ayoki ye mposa asali na ye ekobo na motema.” Na maloba ya elilingi oyo asalelaki, Yesu alobaki boye: “Soki liso na yo ya mobali ezali kobɛtisa yo libaku, pikolá yango mpe bwaká yango mosika na yo.” (Matai 5:28, 29) Alingaki mpenza koloba nini? Mpo na kolonga komekama, tosengeli kolɛmbisa mabɔkɔ te mpe koboya kotala bililingi ya mabe.

Tózwa ndakisa: Kanisá ete miso na yo emoni pole oyo ebomaka miso, oyo ebende ebimisaka ntango  moto azali kosala sudire. Okokoba kotala yango? Soki moke te! Okotala ngámbo mosusu mpo na kobatela miso na yo. Ndenge moko mpe, soki miso na yo emoni elilingi moko ya bolumbu, ezala na papye, na T.V., na Internet to na miso mpenza​—talá nokinoki na ngámbo mosusu. Batelá makanisi na yo mpo ebeba te. Juan, oyo azalaki liboso moombo ya pornografi, alobi boye: “Soki namoni mwasi moko ya kitoko, mbala mingi nayokaka mposa ya kotala ye mbala mibale to misato. Yango wana, nasalaka makasi natala ngámbo mosusu, mpe nalobaka na motema na ngai ete: ‘Bondelá Yehova! Ebongi mpenza obondela kaka sikoyo!’ Nsima ya kobondela, mposa yango esilaka nokinoki.”​—Matai 6:9, 13; 1 Bakorinti 10:13.

Tótalela mpe ndakisa ya Yobo, moto moko ya sembo oyo alobaki: “Nasalá kondimana na miso na ngai. Bongo ekobanda boni natya likebi epai ya ngɔndɔ?” (Yobo 31:1) Mpo na nini te kozwa ekateli ya ndenge wana?

Meká kosala boye: Soki miso na yo emoni elilingi moko ya bolumbu, balusá yango mbala moko na ngámbo mosusu. Mekolá mokomi ya Biblia oyo abondelaki boye: “Salá ete miso na ngai eleka kozanga kotala eloko oyo ezangi ntina.”​—Nzembo 119:37.

Lokola biso nyonso tozali bato ya kozanga kokoka, na bantango mosusu tokoki kobunda na bamposa mabe. Biblia elobi boye: “Moto na moto amekamaka nde na mposa na ye moko oyo ezali komema ye mpe kobenda ye. Na nsima mposa wana, ntango ezwi zemi, eboti lisumu.” (Yakobo 1:14, 15) Okoki kosala nini mpo okangama te na motambo ya ndenge wana?

Soki okómi na bamposa ya mabe, kobosana te ete okoki koyeba ndenge ya kosala na likambo yango. Bundisá bamposa yango. Longolá yango na makanisi na yo. Tiká kokanisakanisa yango. Mobali moko na nkombo Troy, oyo azalaki kotala pornografi na Internet, alobi boye: “Nasalaki makasi nakanisa makambo ya malamu mpo nabengana makanisi ya mabe. Ezalaki pɛtɛɛ te. Nazalaki kokwea na motambo yango mbala mingi. Kasi nsukansuka nalongaki.” Mwasi moko na nkombo Elsa, oyo alongaki komekama na likambo ya kosangisa nzoto ntango azalaki elenge, alobi boye: “Lokola nazalaki na makambo  mingi ya kosala mpe nazalaki kobondela Yehova, nalongaki kobatela makanisi na ngai.”

Meká kosala boye: Soki ozali kotungisama na makanisi ya mabe, tɛlɛmá mpe bondelá. Mpo obundisa makanisi ya mabe, tyá na makanisi na yo ‘makambo nyonso ya solo, makambo nyonso ya lokumu, makambo nyonso ya boyengebene, makambo nyonso ya pɛto, makambo nyonso oyo ekoki kolingama, makambo nyonso oyo elobelami malamu, ezaleli moko ya malamu mpe eloko moko oyo ebongi kokumisama.’​—Bafilipi 4:8.

Soki mposa, komekama mpe libaku ya kosala likambo yango eyeli yo na mbala moko, ekozala mpasi te okwea. (Masese 7:6-23) Okoki kosala nini mpo okwea te?

Biblia epesi toli oyo: “Moto ya ekɛngɛ nde moto oyo amoni likama mpe amibombi, kasi bato oyo bazangi boyebi baleki kaka mpe basengeli kozwa mpasi.” (Masese 22:3) Na yango, batelá makolo na yo. Moná na mosika likambo moko oyo ekoki komemela yo mikakatano, mpe kimá yango. (Masese 7:25) Mobali moko na nkombo Filipe, oyo alongwaki na boombo ya kotala pornografi, alobi boye: “Natyaki ordinatɛrɛ ya libota na esika oyo moto nyonso akoki komona yango mpe natyaki programɛ moko na Internet mpo elekisa te bililingi ya mabe. Mpe nazalaki kokɔta na Internet kaka soki bato mosusu bazali wana.” Ndenge moko mpe, Troy oyo tolobelaki liboso, alobi boye: “Naboyaka kotala bafilme ya mabe mpe kozala esika moko na bato oyo bayokaka nsɔni te mpo na kolobela makambo ya kosangisa nzoto. Nalingaka te komitya na motambo ya ndenge wana.”

Meká kosala boye: Talelá na bosembo nyonso makambo oyo ozalaka na bolɛmbu mpo na yango, mpe mibongisá mpo na koboya makambo oyo ekoki kotya yo na komekama.​—Matai 6:13.

Ezali boni, soki osali milende wana nyonso, ozali kaka kolɛmba mpe kokwea na komekama? Kolɛmba nzoto te mpe kotika te. Biblia elobi boye: “Moyengebene akoki kokwea mbala nsambo, mpe akotɛlɛma mpenza.” (Masese 24:16) Ɛɛ, Tata na biso ya likoló alendisi biso ete ‘tótɛlɛma.’ Okondima lisalisi na ye? Boye, kotika soki moke te kobondela ye. Yekoláká Liloba na ye mpo kondima na yo ekóma makasi. Yanganáká na makita ya bokristo mpo ekateli na yo ekóma makasi. Tyá motema na elaka oyo ya Nzambe: “Nakopesa yo makasi. Nakosalisa yo mpenza.”​—Yisaya 41:10.

Cody, oyo tolobelaki na ebandeli ya lisolo oyo, alobi boye: “Esɛngaki nasala milende mpenza mpo natika momeseno ya kotala pornografi. Nakutanaki na mikakatano mingi, kasi na lisalisi ya Nzambe, nsukansuka nalongaki.” Dylan, oyo tolobelaki mpe na lisolo oyo alobi boye: “Ezalaki mpasi te mpo nasangisa nzoto ná moninga na ngai ya mosala. Kasi naboyaki kobongola ekateli na ngai mpe nayebisaki ye ete ‘naboyi!’ Kozala na lisosoli ya pɛto ezalaka malamu mingi. Oyo eleki ntina, nayebi ete Yehova asepelaki na ngai.”

Soki okangami na ekateli na yo mpe olongi komekama, yebá ete Nzambe mpe akosepela na yo!​—Masese 27:11.