“Lilimonyana kwamulaho, neninani hahulu lipilaelo kuli mane neniikutwile inge kuli zazi ni zazi nenitiyela butata bobuswana sina kutima mulilo. Ka nako yeo, nenibata kuipulaya. Kono nenisa tabeli kushwa. Nenibata feela kuli butata bwaka bufele.”—Jonathan, 17.

 Mwa patisiso yeneezizwe kwa bana ba sikolo babafita fa 14,000, nekufumanwi kuli ibato ba alimuñwi kuba ketalizoho naabatile kuipulaya mwa likweli ze 12 zefelile. a Haiba muikutwa kuli hakuna libaka hamuswanela kuzwelapili kupila, mukona kueza cwañi?

•   Mulibelele. Muikatulele kuli hamuna kuunga muhato honafo feela musika nahanisisa. Nihaike kuli butata bwamina bukona kubonahala kuba bobutuna, kunani linzila zekona kumitusa kuziba mwa kubutatululela.

 Mukona kuikutwa kuli hakuna feela nzila ya kutatulula ka yona butata bo. Kono kuba ni maikuto acwalo hakutalusi kuli taba yeo ki ya niti. Kunani linzila za kutiyela ka zona butata bomukopana ni bona; ka kufiwa tuso yetokwahala, butata bo bwakona kutatululwa ka nzila yene musika libelela.

•  Sikuka sa mwa Bibele: “Lu mwa butata mwa maneku kaufela, kono halusika honeha; luzingehile, kono halusika palelwa kufumana nzila mwakuzwela.”—2 Makorinte 4:8.

   Akalezo: Haiba minahano ya kubata kuipulaya izwelapili, mubate linzila zemukona kufumana ka zona tuso—mwendi inge cwalo ka kulizeza nombolo ya bababona za batu bababata kuipulaya kamba ya kwa sipatela ya babatalima za matuku a ka sipundumukela. Babeleki bao ki batu babalutilwe hande musebezi mi babata luli kumitusa.

•   Muambole ni mutu yomuñwi. Kunani batu babamiisa pilu mi babata kumitusa. Batu bao bakona kukopanyeleza balikani bamina ni ba lubasi lwamina ili babasa koni kuziba zemukopana ni zona konji hamukaba taluseza.

 Batu babañwi batokwa mangilasi a kwa meeto kuli bakone kubona hande. Ka nzila yeswana, mulikani wakona kumitusa kuba ni mubonelo oswanela ka za butata bomukopana ni bona ni kumitusa kuba ni takazo ya kuzwelapili kupila hape.

•  Sikuka sa mwa Bibele: “Mulikani wa niti . . upepezwi mutu mwa linako za ziyezi.”—Liproverbia 17:17.

   Akalezo: Kuli mukalise puisano, mwakona kukala ka kubulela kuli: “Kunani nto yeñwi yesweli kunibilaeza mazazi a. Kana nemuka tabela kumitaluseza yona?” Kamba mwakona kubulela kuli: “Ninani butata bobuñwi boni palelwa kutatulula. Kana nemuka tabela kunitusa?”

•  Mubonane ni mualafi. Kubilaezwa hahulu ki nto yeñwi kamba kulembwala kukona kutahisa kuli batu bafelelwe ki takazo ya kuzwelapili kupila. Taba yende ki ya kuli miinelo yeo kaufela yakona kualafiwa.

 Sina feela libelenge halikona kufelisa takazo yamina ya kuca, kulembwala ni kona kwakona kufelisa takazo yamina ya kuzwelapili kupila. Nihakulicwalo, matuku ao kaufelaa ona akona kualafiwa.

•  Sikuka sa mwa Bibele: “Batu babaiketile habatokwi mualafi, kono baba mutokwa ki babakula.”—Mateu 9:12.

   Akalezo: Mubange ni nako yeñata ya kupumula, kueza lipapali zetiisa mubili ni kucanga lico zende. Buikangulo bwamina bwa kwa mubili bukona kuama hahulu momuungela lika mwa bupilo.

•   Mulapele. Bibele ibulela kuli Mubupi waluna “ki yomutuna kufita lipilu zaluna mi uziba lika kaufela.” (1 Joani 3:20) Muambole ni yena ka tapelo. Muitusise libizo lahae lona la Jehova mi mubulele kuzwelela kwatasaa pilu yamina.

 Miinelo yemiñwi itaata hahulu kuitatulula munosi. Mubupi wamina Jehova ubata kumitusa.

•  Sikuka sa mwa Bibele: “Muzibise Mulimu zemukupa ka tapelo; mi kozo ya Mulimu yefita kutwisiso kaufela ikasileleza lipilu zamina ni maata amina a kunahana.”—Mafilipi 4:6, 7.

   Akalezo: Kwanda feela kutaluseza Jehova ka za butata bwamina, mulike kunahana nihaiba ka za nto iliñwi yende yamiezelize lizazi leo mi muitumele ku yena. (Makolose 3:15) Haiba mubonisa buitumelo mukaba ni mubonelo oswanela mwa bupilo.

 Haiba munahana kuli hakuna libaka hamuswanela kuzwelapili kupila, mukupe tuso. Zeo kona zanaaezize mutangana yabizwa Jonathan yabulezwi kwa makalelo. Utalusa kuli: “Nenitokwa kuambolanga kamita ni bashemi baka ni kufiwa likalafo. Kono ka nako ya cwale niikutwa hande nikufita. Nihaike kuli fokuñwi niikutwanga bumaswe, hanisa nahananga za kuipulaya.”