Jesu Naabonahala Cwañi?
Kalabo ya Bibele
Hakuna yaziba hande-ndende mwanaabonahalela Jesu bakeñisa kuli Bibele haitalusi mwanaabonahalela luli. Taba ye ibonisa kuli ponahalo ya Jesu haki nto ya butokwa hahulu. Nihakulicwalo, mwa Bibele kunani litaba zeñwi zekona kulutusa kuziba mwanaabonahalela Jesu.
Ponahalo: Jesu neli Mujuda mi kubonahala kuli naahozize lika zeñwi zeama ponahalo ku mahe. (Maheberu 7:14) Kubonahala kuli naasashutani hahulu ni batu babañwi kwa ponahalo. Nako yeñwi naakonile kutama musipili wa kuzwa kwa Galilea kuliba kwa Jerusalema ka kusalemuseha. (Joani 7:10, 11) Mi mane nihaiba mwahalaa balutiwa bahae nekuli taata kumuziba. Muhupule kuli Judasi Isikariota naanani kuzibahaza Jesu kwa buñata bwa batu bane basweli lilwaniso bane batilo mutama.—Mateu 26:47-49.
Butelele bwa milili: Kubonahala kuli Jesu naasina milili yemitelele kakuli Bibele ibulela kuli “milili yemitelele ki kashwau haili ku muuna.”—1 Makorinte 11:14.
Milelu: Jesu naanani milelu. Naalatelela mulao wa Sijuda, one uhanisa baana ‘kupuma milelu yabona kwa mafelelezo.’ (Livitike 19:27; Magalata 4:4) Hape, Bibele ibulela za milelu ya Jesu mwa bupolofita bobulela za kunyandiswa kwahae.—Isaya 50:6.
Mubili: Bupaki bubonisa kuli Jesu naanani mubili otiile. Ka nako ya bukombwa bwahae, naazamayanga misipili yemitelele. (Mateu 9:35) Naakenisize tempele ya Majuda habeli, afetaula litafule za batu bane bacinca masheleñi, mi nako yeñwi mane naalelekezi limunanu kwande ka pafa. (Luka 19:45, 46; Joani 2:14, 15) Hatiso ya McClintock and Strong’s Cyclopedia italusa kuli: “Litaba kaufela zelubala ka za Jesu zeñozwi mwa libuka za Evangeli libonisa kuli Jesu naanani mubili otiile ni buikangulo bobunde.”—Volyumu 4, likepe 884.
Ponahalo ya sifateho: Jesu naanani silikani ni musa, mi ponahalo ya sifateho sahae neibonisa cwalo. (Mateu 11:28, 29) Batu ba mufuta kaufela nebatahanga ku yena kuli abaomba-ombe ni kubatusa. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Mane nihaiba banana nebaikutwanga kulukuluha habainzi ni yena.—Mateu 19:13-15; Mareka 9:35-37.
Mibonelo yefosahezi ka za ponahalo ya Jesu
Mubonelo ofosahezi: Batu babañwi balumela kuli Jesu naasimuluha mwa Africa bakeñisa kuli buka ya Sinulo ibapanya milili yahae kwa boya bwa folofolo ni mahutu ahae kwa “kopa yekenisizwe.”—Sinulo 1:14, 15.
Niti ya taba: Litaba za mwa buka ya Sinulo litaluswa “ka kuitusisa lisupo.” (Sinulo 1:1) Milili ni mahutu a Jesu libulezwi ka kuitusisa puo ya swanisezo, ili kutalusa tulemeno twa Jesu hamulaho wa kuzusiwa kwa bafu, isiñi mwanaabonahalela hanaali fa lifasi. Buka ya Sinulo 1:14 ibulela za mubala isiñi mwanaabonahalela Jesu haibulela kuli: “Toho yahae ni milili yahae neli zesweu sina boya bwa folofolo bobusweu, sina litwa.” Taba ye italusa kuli unani butali kabakala kupila lilimo zeñata-ñata. (Sinulo 3:14) Timana ye haibapanyi ponahalo ya milili ya Jesu kwa boya bwa folofolo kamba kwa litwa.
Mahutu a Jesu naaswana “sina kopa yekenisizwe haituka mwa liyekuyeku.” (Sinulo 1:15) Hape, pata yahae neiswana “sina lizazi halibenyize hahulu.” (Sinulo 1:16) Bakeñisa kuli hakuna lusika lwa batu babanani litalo la mubala oswana ni lika zetalusizwe zeo, pono ye ki ya swanisezo, mi ibonisa Jesu yazusizwe kwa bafu sina yena “yayahile mwa liseli lelisa sutelelwi.”—1 Timotea 6:16.
Mubonelo ofosahezi: Jesu naanani buzwa mi naalondile.
Niti ya taba: Likezo za Jesu nelibonisa kuli naanani bundume mi naatiile. Ka mutala, naaizibahalize ka bundume kwa buñata bwa batu bane banani lilwaniso, ili bane batilo mutama. (Joani 18:4-8) Jesu hape naalukela kuba yanani mubili otiile ilikuli aeze musebezi wa bubeti ka kuitusisa lisebeliso za mazoho.—Mareka 6:3.
Ki kabakalañi he hanaatokwa kutusiwa kushimba kota yahae ya linyando? Mi ki kabakalañi hanaashwile pili batu babañwi bane bakokotezwi hamoho ni yena basika shwa kale? (Luka 23:26; Joani 19:31-33) Jesu naanyandisizwe hahulu nakonyana pili asika kokotelwa kale. Naasika lobala busihu kaufela, mi libaka leliñwi kikuli naaikutwa kuziyeleha hahulu. (Luka 22:42-44) Busihu, naanyandisizwe ki Majuda, mi habusa kakusasana, naatukufalizwe hahulu ki Maroma. (Mateu 26:67, 68; Joani 19:1-3) Lika zeo mwendi ki zona zenetahisize kuli ashwe kapili.
Mubonelo ofosahezi: Jesu kamita naasabonisangi silikani.
Niti ya taba: Jesu naalikanyisize ka kutala tulemeno twa Ndatahe wa kwa lihalimu, yena Jehova, yatalusizwe mwa Bibele kuli ki “Mulimu yatabile.” (1 Timotea 1:11; Joani 14:9) Esi mane Jesu naalutile babañwi mwakubela ni tabo. (Mateu 5:3-9; Luka 11:28) Litaba ze libonisa kuli Jesu hañata naabonahalanga kuba ni tabo.