TABA YA FA LIKEPE LA FAHALIMU

Ku Fela Kwa Mifilifili ya Mwa Lapa

Muinelo 1: Bashemi ba bo Isabel * ba tilo ba potela. Ba ikola ku tona ni ku ambola ni mwanaa bona ni muunaa hae. Kaniti mushemi kaufela na ka ba ya tabile ku ba ni mukwenyani ya cwalo. Ya sishemo ku musalaa hae.

Muinelo 2: Bo Frank ba bifile. Ka nako ye hape ba ka felisa bunyemi bwa bona mo ba ezezanga nako ni nako, ili ku nata bo musalaa bona mwa pata, ku ba lahaka, ku ba hoha milili, kamba ku kuta-kutela ku ngungulisa toho ya bo musalaa bona kwa limota.

MWENDI mu ka komoka ku ziba kuli batu ba ba bulezwi mwa miinelo ye mibeli yeo, ki batu ba ba swana.

Sina batu ba bañata ba ba natanga mutu ye ba nyalani ni yena, bo Frank ba ipumisanga ku ba “mutu yo munde” ha ba inzi ni batu kamba ni makwenyanaa bona. Kono ha ba inzi ba nosi ni bo musalaa bona, bo Frank ba na ni situhu se si maswe-maswe.

 Baana ba bañata sina bo Frank ba huliselizwe mwa mabasi a mifilifili, mi ha se ba hulile ba nahananga kuli likezo za bona za mifilifili li lukile. Kono mifilifili mwa lapa ha i si ka luka. Kona libaka batu ba bañata ha ba komokanga hahulu ha ba utwa kuli muuna u natile musalaa hae.

Nihakulicwalo, mifilifili ya mwa lapa i atile hahulu. Ka mutala, mwa patisiso ye ñwi ye ne ezizwe mwa naha ya United States, ne ku fumanwi kuli mwa lizazi li li liñwi ne ku amuhelwa ka avareji mawaile a 16 ka muzuzu u li muñwi feela a batu ba ba fitisa lipilaelo za mifilifili ya mwa lapa ku ba ba talima za teñi. Mifilifili ya mwa lapa ki butata bo bu fumaneha mwa lifasi kaufela, ku si na taba ni lizo za batu, sifumu se ba na ni sona, kamba mayemo a bona mwa bupilo. Ha u bona likezo ze ñata za mifilifili ha li bihiwangi, ku si na ku kakanya butata bo ki bo butuna hahulu ku fita mo li boniseza lipatisiso. *

Lipiho za mifilifili ya mwa lapa li tahisanga kuli batu ba ipuze lipuzo ze cwale ka ze: Mutu u kona ku eza cwañi nto ye maswe cwalo ku yo muñwi sihulu ku musalaa hae? Kana baana ba ba natanga basali ba bona ba kona ku tusiwa kuli ba cince mukwa wo?

Lipaki za Jehova, bona bahatisi ba magazini ye, ba lumela kuli Bibele i fa kelezo ye tusa, ili ye kona ku tusa mutu ku cinca mukwa wa hae wa ku natanga mutu ya nyalani ni yena. Kana ku bunolo ku tusa mutu ku tuhela mukwa wo? Batili. Kana kwa konahala? Eni! Ku ituta Bibele ku tusize batu ba bañata ku tuhela moya wa mifilifili ni ku cinca ku ba batu ba ba sishemo, ili ba ba kuteka ba bañwi. (Makolose 3:8-10) Ha mu nyakisise ze ne ezahezi ku bo Troy ni bo Valerie.

Silikani sa mina ne si li cwañi kwa makalelo?

Bo Valerie: Busihu bo ba ni beeleza, bo Troy ba ni anya lubaka kuli mane na ba ni  muupa o ne u tandile sunda. Ba ikokobeza hahulu mi ba ni sepisa kuli ha ba na ku kutela ku eza cwalo ni kamuta. Ne ni bulelezwi manzwi ao hañata-ñata mwa lilimo ze ñata ze se lu bile hamoho mwa linyalo.

Bo Troy: Ne ni filikananga nihaiba fa nto ye nyinyani, inge cwalo bakuluna ha ba liyeha ku lukisa mulalelo. Nako ye ñwi ne ni itusisize tobolo ku titika bo Valerie. Hape ni kile na ba lindaula maswe kuli mane ne ni nahana kuli ni ba bulaile. Kihona, ni swala mwanaa luna wa mushimani ni ku beya tipa fa mumizo wa hae ni ku ba sabisa kuli na mu bulaya.

Bo Valerie: Nako ni nako ne ni pila mwa sabo. Ka linako ze ñwi ne ni matanga mwa ndu esi bo Troy ha se ba nyemulukile. Ne ni fumani kuli lipulelo ze maswe ze ne ba itusisanga ku na, ne li ni utwisanga hahulu butuku ku fita ku natiwa ko ne ni natiwanga.

Bo Troy, kikuli kamita mu bile ba mifilifili?

Bo Troy: Eni, ku zwelela feela kwa bwanana bwa ka. Ne ni hulezi mwa lubasi lwa mifilifili. Bo ndate ne ba natanga bo ma kamita fapilaa luna bana ba bona. Bo ndate ha se ba siile bo ma, bo ma ba kala ku pila ni muuna u sili ya naa ba natanga ni yena. Hape a swala likalala na ni muhulwanaa ka wa musizana. Kezo yeo, ya tahisa kuli muuna yo a tamiwe. Nihakulicwalo, na ziba kuli lika zeo ha li ni fi laluwe ya ku ba ni mukwa wo.

Bo Valerie, ki kabakalañi ha ne mu zwezipili mwa linyalo ku si na taba ni ku natakiwanga?

Bo Valerie: Ne ni saba. Ne ni nahananga kuli, ‘Ba ka ni zuma mi ha ba ka ni fumana ba ka ni bulaya kamba ku bulaya bashemi ba ka. Ha ni ka ba biha kwa mapokola, mwendi muinelo wa ka u ka totobela ni ku fita.’

Lika ne li kalile ku cinca lili?

Bo Troy: Bakuluna ba kala ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova. Sapili, ne ni utwa lifufa kabakala balikani ba bona ba banca, mi ne ni nahana kuli ne ni swanela ku ba sileleza kwa bulapeli bo, bo bu twi bu keluhile. Kamukwaocwalo, na kala ku eza hahulu mifilifili ni ku fita isi feela ku bo Valerie kono ni kwa Lipaki. Kono zazi le liñwi, Daniel mwanaa luna wa mushimani ya naa na ni lilimo zee ne, ya naa kula butuku bwa kanono, a swalwa mwa sipatela ka lisunda ze bato ba ze taalu. Ka nako yeo, Lipaki ne ba lu tusize hahulu, mane ba babalela ni Desiree, mwanaa luna wa musizana ya naa na ni lilimo ze silezi. Hamulaho wa ku beleka busihu kaufela, Paki yo muñwi a inela Daniel mwa sipatela lizazi mukatumbi ilikuli bo Valerie ba yo pumula kwateñi. Naa susuezwa hahulu ki sishemo sa batu ba, imbo ne ni  ba tapaulanga. Naa lemuha kuli batu ba ki Bakreste ba niti, kabakaleo na kupa Lipaki kuli ba ni lute Bibele. Ha ne ni nze ni ituta Bibele, naa ituta mwa swanela ku ezeza muuna ku musalaa hae ni lika za sa swaneli ku eza. Naa tuhelelela mukwa wa ka wa mifilifili. Mafelelezo na ba yo muñwi wa Lipaki za Jehova.

Ki likuka lifi za mwa Bibele ze ne mi tusize ku cinca?

Bo Troy: Ki ze ñata hahulu. Kwa liñolo la 1 Pitrosi 3:7, Bibele i li ni swanela ku bonisa “likute” ku bakuluna. Liñolo la Magalata 5:23 li susueza mutu ku ba ya “bunolo” ni ku ba ni “buiswalo.” Liñolo la Maefese 4:31 li bonisa kuli mutu ha swaneli ku itusisanga “lipulelo ze maswe.” Liñolo la Maheberu 4:13 li bulela kuli “lika kaufela . . . li fa nalela mwa meeto” a Mulimu. Kamukwaocwalo, Mulimu wa bona likezo za ka ni ha li sa bonwi ki batu ba bañwi. Hape ne ni itutile kuli ni tokwa ku cinca balikani ba ka ha u bona “liango ze maswe li sinya mikwa ye minde.” (1 Makorinte 15:33) Balikani ba ne ni banga ni bona ne ba ni susuezanga ku zwelapili ni likezo za ka za mifilifili. Ne ba ikutwa kuli ku lukile ku nata musali ilikuli “a ku utwe.”

Mu ikutwa cwañi ka za linyalo la mina ka nako ya cwale?

Bo Valerie: Se ku fitile lilimo ze 25 ku zwa fo ba bela Lipaki za Jehova bo Troy. Ku zwa fo ba bela Lipaki za Jehova, bo Troy ba ni bonisize lilato, sishemo ni musa ku zwelela kwatasaa pilu.

Bo Troy: Ha ni koni ku cinca lika ze maswe ze ni kile na eza mwa lubasi lwa ka, mi musalaa ka naa sa lukeli ku eziwa ka mukwa o cwalo. Nihakulicwalo, ni nyolelwa hahulu ku bona liñolo la Isaya 65:17 ha li ka talelezwa, mi ka nako yeo ha ni sa na ku hupula hape likezo ze maswe zeo, ze ni kile na eza mwa bupilo bwa ka.

Ne mu ka fa kelezo mañi kwa mabasi a talimana ni butata bwa mifilifili mwa lapa?

Bo Troy: Haiba mu ezanga mifilifili kamba mu itusisanga lipulelo ze maswe ku ba lubasi lwa mina, mu lemuhe kuli mu tokwa tuso mi mu bone teñi kuli mwa fumana tuso yeo. Mwa kona ku fumana tuso. Na, ne ni tusizwe ku cinca mukwa wa ka wa mifilifili ka ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova ni ku eza siango ni bona.

Bo Valerie: Mu si ke mwa matukela ku bapanya muinelo wa mina ku wa ba bañwi kamba ku latelela kelezo ya batu ba ba nahana kuli ba ziba ze kona ku mi tusa. Nihaike kuli haki muinelo wa mañi ni mañi o kona ku cinca sina mo ku bezi ku luna, ki nto ye ni tabisa ku bona kuli ne ni si ka siya bo muuna ka, kakuli cwale se lu na ni linyalo le li nde.

KU FEZA MIFILIFILI MWA LAPA

Bibele i bulela kuli: “Liñolo kamukana li ñozwi ka susumezo ya moya wa Mulimu mi li tusa kwa ku luta, kwa ku kalimela, kwa ku hakulula.” (2 Timotea 3:16) Sina bo Troy ba ba talusizwe fahalimu, batu ba bañata ba ne ba ezanga mifilifili kwa batu be ba nyalani ni bona, ba itusisize kelezo ya Bibele mi ba konile ku cinca mubonelo ni likezo za bona.

Kana ne mu ka tabela ku ituta mo i kona ku mi tuseza Bibele mwa linyalo la mina? Kuli mu zibe litaba ze ñata, mu ambole ni Lipaki za Jehova ba ba mwa silalanda sa mina, kamba mu itusise webusaiti ya www.dan124.com.

[Litaluso za kwatasi]

[Siswaniso se si fa likepe 8]

Batu ba ba ezanga mifilifili mwa lapa ba na ni mukwa wa ku ikuteka fapilaa batu ni mukwa wa lindwa ha ba sa bonwi ki batu

[Mbokisi fa likepe 9]

Ki Kabakalañi Ha Ba Sa Zwangi Feela Mwa Linyalo?

Ki kabakalañi basali ba bañwi ha ba ketanga ku zwelapili mwa linyalo ni muuna ya ba natanga? Libaka le li fiwanga hañata ki la kuli ba sabanga kuli mifilifili i ka ekeza ni ku fita ha ba ka zwa mwa linyalo. Baana ba bañwi ba sabisanga basali ba bona kuli ba ka ba eza maswe kamba ku ba bulaya ha ba ka toba. Buñata bwa baana se ba fitile fa ku bulaya basali ba bona sina feela mo ne ba bulelezi.

Ba bañwi ba zina-zinanga ku zwa mwa linyalo kabakala ku saba kuli balikani ni bahabo bona ba ka lwanisa katulo ya bona ya ku zwa mwa linyalo, ka ku nahana kuli ha ba na ku lumela kuli muinelo wa mwa linyalo la bona ne se u li o maswe hahulu. Ka mutala, bo Isabel ba se ba bulezwi kwa makalelo a taba ye, ne ba siile bo muuna bona. Ba bulela kuli: “Bahulwani ba ka, ba ni nyemela mi ba ni susueza ku kuta ku bo muunaa ka, kakuli ne ba sa lumeli kuli muuna ‘yo munde’ cwalo u na ni situhu. Batu kaufela mwa silalanda ba ni shengoka mi na iketela feela ku tuta ni bana ba ka.”

Niteñi, basali ba bañwi ba ketanga ku ina mwa linyalo ka mabaka a latelela:

• Ba batanga kuli bana ba bona ba huliswe ki bashemi ba bona ba ba pepa.

• Ba ikalelwanga kuli ha ba na ku kona ku ipabalela ni ku babalela bana ba bona.

• Ba lumelanga ka mafosisa kuli ki mulatu wa bona ha ba natakiwanga.

• Ba utwanga maswabi ku talusa kuli ba nyandiswa.

• Ba isepisanga kuli muinelo wa bona u ka ba hande.

Lipaki za Jehova ba latelela sikuka sa Bibele sa kuli libaka feela linosi la telekano ki bubuki. (Mateu 5:32) Nihakulicwalo, ku na ni miinelo ye miñwi ye kona ku tahisa kuli ba bañwi ba kauhane, mi miinelo yeo i kopanyeleza likezo za mifilifili ye maswe hahulu mwa linyalo.

[Mbokisi fa likepe 10]

Likuka Za Mwa Bibele Ze Kona Ku Tusa Baana Ba Ba Nyezi

Mu eze basali ba mina ka likute.—1 Pitrosi 3:7.

Mu late basali ba mina sina mo mu latela mubili wa mina.—Maefese 5:28, 29.

Mu zwelepili ku hulisa lilato la mina.—Maefese 5:25.

Mu ambuke lipulelo ze maswe.—Maefese 4:29, 31.

Mu be ni buiswalo.—Liproverbia 29:11.

Mu zibe kuli ku ba muuna kamba musali sakata ha ku tahi ka ku zamaisa ba bañwi kono ka ku ikuteka.—Liproverbia 16:32.

Mu nahane ze kona ku zwa mwa likezo za mina.—Magalata 6:7.

Haiba mu bona kuli se mu halifa, ne ku ka ba hande ku zwa fateñi.—Liproverbia 17:14.

Mu itute ku toya likezo za mifilifili.—Samu 11:5.

Mu si ke mwa nga basali ba mina sina mutu ya si wa butokwa, kono mu ba nge sina mulikani wa butokwa.—Genese 1:31; 2:18.

[Siswaniso se si fa likepe 11]

Ku ituta Bibele ku tusize batu ba bañata ba ba nyalani ku eza licinceho ze tokwahala