LIKA ZETAHISA TABO
Kuziba Zelupilela
BATU BAIPITEZI MWA LINZILA ZEÑATA—LWAKONA KUÑOLA, KUPENTA, KUBUPA NTO YEÑWI, NI KUNAHANISISA LIPUZO ZETUNA ZA MWA BUPILO: Ki kabakalañi lika kaufela hane libupilwe? Kutile cwañi kuli lube teñi fa lifasi? Mulelo wa bupilo ki ufi? Kukaezahalañi kwapili?
Batu babañwi habatabelangi kunyakisisa lipuzo zeo, ka kunahana kuli kutaata hahulu ku luna kuutwisisa likalabo kwa lipuzo zeo. Babañwi babulela kuli lipuzo zeo halina tuso kakuli bupilo nebutile ka kuipilaula feela. Caziba wa litaba zeezahezi kwamulaho yabizwa William Provine ubulela kuli: “Hakuna milimu, mi hakuna zelupilela.” Mi hape uli: “Hakuna litumelo zesepeha hande, mi hakuna zende zekaezahala kwapili.”
Nihakulicwalo, batu babañwi habalumelelani ni mubonelo wo. Batu babacwalo babona zebupilwe kuli li mwa muinelo omunde mi lizamaiswa ki milao ya sayansi. Bakomokiswa ki molibupehezi hande lika, mi mubupehelo wa zeñwi kwa lika zeo seuitusisizwe ki batu babañwi kwa kupanga lika zeñwi. Mi kutatezana kwa molibupehezi lika kokusa utwisisehi, kubabonisa kuli lika halisika itahela feela kono kunani yaliezize.
Taba yeo itahisize kuli batu bane balumela kuli hakuna Mulimu banyakisise sinca mubonelo wabona. Ki ye mitala yemibeli ya batu babacwalo.
DOKOTA WA BOOKO YABIZWA ALEXEI MARNOV. Dokota yo naabulezi kuli: “Kwa likolo zene nikeni kaufela, nelulutiwa kuli hakuna Mulimu ni kuli lika litahile ka kuipilaula. Mutu kaufela yanaalumela kuli Mulimu uteñi, naangiwa kuli haana zibo.” Kono mwa silimo sa 1990, Dokota yo acinca mubonelo wahae.
Dokota yo ubulela kuli: “Nilikanga kuutwisisa mulelo wa nto ni nto, kubeya cwalo ni booko bwa mutu. Kwa lika zebupilwe ka nzila yekomokisa hahulu, booko ki bobuñwi bwa lika zetatezani. Kana booko nebubupilwe ka mulelo wa kutusa feela mutu kuba ni zibo ni buikoneli bobuñwi hamulaho ni kushwa? Kambe kucwalo, uzibe nekusina tuso ya kubupa booko. Kacwalo, nakala kuipuza kuli: ‘Lupilelañi? Mulelo wa bupilo ki ufi?’ Hasamulaho wa kunahanisisa hahulu, nalumela kuli Mubupi uteñi luli.”
Bakeñisa kuli bo Alexei nebabata kuziba mulelo wa bupilo, banyakisisa litaba za mwa Bibele. Hamulaho, bo musalaa bona babali madokota, bane balumela kuli hakuna Mulimu, bakalisa kuituta Bibele, mi mulelo wabona kwa makalelo neli wa kukolwisa bo muunaa bona kuli Mulimu hayo! Kono ka nako yacwale, bubeli bwabona balumela luli kuli Mulimu uteñi mi bautwisisa zalelezi batu Mulimu sina mokutaluselizwe mwa Mañolo.
DOKOTA HUABI YIN YAITUTILE ZA MOYA OBIZWA PLASMA. Bo Huabi Yin nebaitutile physics, mi ka lilimo zeñata nebaezize lipatisiso ka za plasma. Ka kuba kalulo ya bune mwa lika zebizwa kuli state of matter, plasma inani ma electrons ni ma ions amaata.
Bo Huabi babulela kuli: “Ka kuba basayansi, nako kaufela haluezanga lipatisiso ka molisebeleza lika ze mwa pupo, lulemuhanga kuli lika liezizwe ka swanelo ni ka mulao. ‘Milao yeo neitile cwañi?’ Nenikomokile. ‘Haiba mulilo wa kuapehisa feela lico utokwa kuli kube ni mutu yomuñwi yabona teñi kuli hautisi kozi, uzibe kunani yazamaisa milao ya molisebeleza lizazi.’ Nako hane inze iya, nafumana kalabo kwa manzwi a makalelo mwa Bibele, ali: ‘Kwa simuluho, Mulimu naabupile mahalimu ni lifasi.’”—Genese 1:1.
Sayansi itahisize kuli luzibe likalabo kwa lipuzo zeñata, zecwale ka ze: Liselusi za booko lisebeza cwañi? Lizazi litahisanga cwañi mufutumala ni liseli? Kono sina mobaitutezi bo Alexei ni bo Huabi, Bibele ialaba lipuzo za butokwa hahulu, zecwale ka ze: Ki kabakalañi lika kaufela hane libupilwe? Ki kabakalañi lika zeo halizamaiswa ka milao? Mi lupilelañi?
Ka za lifasi, Bibele ibulela kuli: ‘Mulimu naasika libupa feela kusina mulelo, kono naaliezize kuli liyahiwe.’ (Isaya 45:18) Mulimu unani mulelo ka za lifasi, mi sina moikaboniseza taba yetatama, mulelo wo ulutusa kuba ni sepo ya kuli kwapili, kukaezahala lika zende.