1. Ka kuswana ni Mulena Davida, ki puzo mañi yebakona kubuza batanga ba Jehova babañwi?

KAUFELAA luna lubata kupila hande kusina kuikalelwa sesiñwi. Hakuna yatabela kupila inze aikalezwi. Kono fokuñwi lwakona kuba ni lipilaelo zeñata mwa bupilo. Mane batanga ba Jehova babañwi bakona kubuza puzo yeswana ni ya naabuzize Mulena Davida Jehova, hanaaize: “Nikabilaela ka nako yekuma kai, inze niswabile mwa pilu yaka zazi ni zazi?”—Samu 13:2.

2. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

² Nihaike kuli fokuñwi kaufelaa luna lwabanga ni lipilaelo, kunani lika zeñwi zelukona kueza kuli lusike lwabilaela hahulu. Mwa taba ye, lukanyakisisa lika zekona kutahisa kuli lube ni lipilaelo. Hasamulaho, lukanyakisisa lika ze 6 zelukona kueza kuli lusike lwaikalelwa halukopana ni miinelo yetaata.

3. Ki lika mañi zekona kutahisa kuli lube ni lipilaelo, mi kana lwakona kutibela lika zeo?

³ Kunani lika zeñata zekona kutahisa kuli lube ni lipilaelo mi mwendi hakuna zelukona kueza kuli lutibele lika zeo. Ka mutala, halukoni kutibela kuli teko ya lika zecwale ka lico, liapalo, ni masheleñi a kutelela ndu isike yapahama silimo ni  silimo, mi halukoni kutibela kuli batu bolusebeza ni bona kamba bolukena ni bona sikolo basike balika kulukukueza kueza lika ka kusasepahala kamba kuikenya mwa muzamao wa buhule. Kuzwa fo, halukoni kupalelwisa batu ba mwa silalanda saluna kueza lika zemaswe. Lukopana ni miinelo yeo bakeñisa kuli batu babañata habapili ka kuya ka likuka za mwa Bibele. Satani, yena mulimu wa lifasi le, waziba kuli batu babañwi bakatuhela kusebeleza Jehova bakeñisa “lipilaelo za lifasi le.” (Mat. 13:22; 1 Joa. 5:19) Ki lona libaka mwa lifasi hakutezi miinelo yetaata yemiñata yetahisa kuli batu babe ni lipilaelo.

4. Ki lika mañi zekona kuezahala haiba lubilaezwa hahulu ki miinelo yetaata yelukopana ni yona?

⁴ Halukopana ni miinelo yetaata mwa bupilo lukona kubilaela hahulu kuli mane halukoni kunahana lika lisili. Ka mutala, lukona kuikalelwa kuli haluna kuba ni masheleñi a kuli luleke lika zelutokwa, kamba kuikalelwa kuli lukakula ni kupalelwa kuya kwa musebezi kamba mane kuzwisiwa fa musebezi. Hape lukona kuikalelwa kuli haluna kusepahala Satani haka lulika kuli lulobe milao ya Mulimu. Hona cwale-cwale fa, Satani ukaitusisa balateleli bahae kulwanisa batu ba Mulimu; kacwalo lukona kuikalelwa kuli haluna kuziba za kueza ka nako yeo. Lukona kuipuza kuli: ‘Kana kufosahalile kubilaezwa ki lika zeo?’

5. Jesu naatalusañi hanaabulezi kuli: “Mutuhele kubilaela”?

⁵ Lwaziba kuli Jesu naabulelezi balateleli bahae kuli: “Mutuhele kubilaela.” (Mat. 6:25) Kana Jesu fo naatalusa kuli haluswaneli kubilaela za nto ifi kamba ifi? Batili. Muhupule kuli batanga ba Jehova babañwi babasepahala ba kwamulaho, nebabanga ni lipilaelo, kono Jehova naasa bakatelwa. * (1 Mal. 19:4; Samu 6:3) Jesu fo naaluomba-omba. Naasalati kuli lubilaele hahulu ka za bupilo bwaluna kuli mane lupalelwe kusebeleza Mulimu. Kono cwale ki lika mañi zelukona kueza haluba ni lipilaelo?—Mubone mbokisi yeli, “ Zemuswanela Kueza Hamuba ni Lipilaelo.”

6. Ka kuya ka liñolo la Mafilipi 4:6, 7, ki nto mañi yekona kulutusa kusaba ni lipilaelo?

⁶ (1) Mulapelange kamita. Hamukopana ni muinelo otaata otahisa kuli muikalelwe, mulapele ka taata ku Jehova. (1 Pit. 5:7) Jehova ukaalaba tapelo yamina ka kumifa “kozo ya Mulimu yefita kutwisiso kaufela [ya butu].” (Mubale Mafilipi 4:6, 7.) Jehova ukafelisa lipilaelo zaluna ka kulufa moya wahae okenile omaata.—Magal. 5:22.

7. Ki lika mañi zeluswanela kuhupula halulapela ku Mulimu?

⁷ Hamulapela ku Jehova, mumutalusezange momuikutwela kaufela. Mulapele ka kunonga. Mumutaluseze butata bomukopana ni bona ni momuikutwela ka za butata bo. Haiba butata bo bwakona kutatululwa, mumukupe kuli amituse kuziba mwaku butatululela ni kumifa maata a kueza cwalo. Haiba hamukoni kutatulula butata bo, mukupe Jehova kuli amituse kusabilaela hahulu ka za teñi. Haiba mulapela litapelo zenongile, mukaiponela hande mwaalabezi litapelo zamina Jehova. Haiba litapelo zamina lisaalabiwi hona fo feela, musike mwazwafa. Jehova habati feela kuli mulapele  litapelo zenongile, kono hape ubata kuli mutundamene kulapela.—Luka 11:8-10.

8. Ki lika mañi zeluswanela kuhupulanga halulapela ku Jehova?

⁸ Hamunze munepela lipilaelo zamina ku Jehova ka tapelo, muhupulange kuitumela ku yena. Luswanela kunahanisisanga lika zende zeluikola mwa bupilo niha lukopana ni miinelo yetaata yemiñata. Haiba fokuñwi hamuzibi hande mwakutaluseza momuikutwela luli, muhupule kuli Jehova wakona kualaba tapelo yamina niha mubulela feela kuli ‘Jehova haku nituse!’—2 Makol. 18:31; Maro. 8:26.

9. Ki lika mañi zeluswanela kueza haluikalezwi?

⁹ (2) Muitinge fa butali bwa Jehova, isiñi bwamina. Mwa lilimo za ma 700 B.C.E., batu bane bapila mwa Juda nebaikalezwi kuli nebaka tasezwa ki Maasiria. Ka kubata kuisileleza ku bona, bakupa Maegepita kuli babatuse. (Isa. 30:1, 2) Jehova naabalemusize kuli hane bakabata tuso kwa Maegepita, nebaka ikenya mwa butata. (Isa. 30:7, 12, 13) Kacwalo, aitusisa Isaya kubatusa kuziba mone bakaisileleleza kwa Maasiria. Mupolofita Isaya naaize: “Mukaba ni maata ka kuikuzeza ni ka kuba ni sepo” ku Jehova.—Isa. 30:15b.

10. Ki mwa miinelo mañi molukona kubonisa kuli lusepile Jehova?

¹⁰ Lukona kubonisa cwañi kuli lusepile Jehova? Halunyakisiseñi mitala yelatelela. Luungeñi kuli mutu yomuñwi ubata kumifa musebezi oka mifumanisa masheleñi amañata kono musebezi wo ukatokwa kuli muitusise nako yamina yeñata hahulu mi ukatahisa kuli musike mwaeza zeñata mwa sebelezo yamina ku Jehova sina momuezeza cwale. Kamba luungeñi kuli mutu yomuñwi kwa sibaka semusebeleza ku sona ubonisa kuli wamitabela, kono mutu yo haki mutangaa Mulimu yakolobelizwe. Kamba yomuñwi wa lubasi lwamina abulela kuli uka miyubeka haiba muzwelapili kusebeleza Jehova. Mwa miinelo yeo kaufela kutaata kueza katulo yeswanela, kono Jehova uka mitusa kueza katulo yende mwa miinelo yeo. (Mat. 6:33; 10:37; 1 Makor. 7:39) Kono kana mukasepa Jehova ni kulatelela ketelelo yahae?

11. Ki litaba lifi za mwa Bibele zelukona kunyakisisa zekona kulutusa kusasaba halukopana ni twaniso?

¹¹ (3) Muitute kwa mitala yeminde ni mitala yemaswe. Mwa Bibele kunani litaba zeñata zebonisa butokwa bwa kuikuzeza ni kusepa Jehova. Hamunze mubala litaba zeo, munyakisise zenetusize batanga ba Mulimu kusaikalelwa hane bakopani ni twaniso yetuna. Ka mutala, kuta yetuna ya Majuda hane ilaezi baapositola kutuhela kukutaza, nebasika saba. Kono ka bundume nebaalabile kuli: “Lulukela kuutwa Mulimu sina mubusi kufita batu.” (Lik. 5:29) Mane nihaiba hane bashapakilwe, baapositola nebasika saba. Kabakalañi? Kabakala kuli nebaziba kuli Jehova naali kwa lineku labona. Neba mutabisa. Kacwalo bazwelapili kukutaza taba yende. (Lik. 5:40-42) Ka mukwa oswana, mulutiwa Setefani hanaatuha abulaiwa, naasika saba mi pata yahae “neibonahala inge pata ya lingeloi.” (Lik. 6:12-15) Kabakalañi? Kabakala kuli naaziba kuli naatabisa Jehova.

12. Ka kuya ka liñolo la 1 Pitrosi 3:14 ni 4:14, ki kabakalañi halukona kuba ni tabo halunyandiswa?

¹² Baapositola nebaiponezi hande kuli Jehova naali ni bona. Naabafile maata a kueza limakazo. (Lik. 5:12-16; 6:8) Kono luna kacenu halusika fiwa maata a kueza cwalo. Nihakulicwalo, Jehova mwa Linzwi lahae, ulusepisa kuli haiba lunyanda kabakala kuluka,  luka mutabisa mi moya wahae ukaba ni luna. (Mubale 1 Pitrosi 3:14; 4:14.) Kacwalo, haluswaneli kuikalelwa zeluka eza haluka nyandiswa kwapili, kono ka nako ya cwale luswanela kueza molukonela kaufela kusepa Jehova kuli uka lutusa ni kulupilisa. Sina balutiwa ba kwa makalelo bao, ni luna luswanela kusepa manzwi a Jesu, hanaaize: “Nika mifa manzwi ni butali zebasike bakona kulwanisa kamba kukananisa balwanisi bamina kaufelaa bona.” Jesu ulusepisize kuli: “Ka kuitiisa kwamina mukapilisa bupilo bwamina.” (Luka 21:12-19) Mi muhupule kuli Jehova haana kulibala lika kaufela zeba muezelize batanga bahae babasepahala babashwile. Usa bahupula mi uka bazusa kwa bafu.

13. Kunyakisisa mitala ya batu bane basabile ni kusasepa Jehova kukona kulutusa cwañi?

¹³ Hape lwakona kuituta kwa mitala ya batu bane basabile ni kusasepa Jehova. Kunyakisisa mitala yemaswe yeo, kuka lutusa kusaeza mafosisa aswana ane baezize. Ka mutala, kwa makalelo a puso yahae, Mulena Asa wa Juda naaitingile ku Jehova hanaalwanisizwe ki mpi yetuna, mi Jehova naamutusize kutula ndwa yeo. (2 Makol. 14:9-12) Kono hasamulaho, mpi yenyinyani ya Mulena Baasha hane itilo mulwanisa, Asa naalifile mpi ya Masiria kuli ito mutusa kufita kuitinga ku Jehova sina mwanaaezelize kwamulaho. (2 Makol. 16:1-3) Mi kwa mafelelezo a bupilo bwahae, hanaakulile hahulu, naasika kukupa Jehova kuli amutuse.—2 Makol. 16:12.

14. Lukona kuitutañi kwa mafosisa anaaezize Asa?

¹⁴ Kwa makalelo, Asa naaitingile ku Jehova hanaakopani ni miinelo yetaata. Hasamulaho, naasika kupa Mulimu kuli amutuse kono aitinga fa butali bwahae kuli atatulule butata bwanaakopana ni bona. Nekubonahala kuli muhato wanaangile Asa wa kukupa tuso kwa Masiria kuli balwanise Maisilaele neli omunde hahulu. Kono Majuda nebasika pila mwa kozo ka nako yetelele. Ka kuitusisa mupolofita, Jehova naaize ku yena: “Bakeñisa kuli neusepile mulena wa Siria mi neusika sepa Jehova Mulimu wahao, mpi ya mulena wa Siria ikubolomokile.” (2 Makol. 16:7) Luswanela kutokomela kuli halunahani kuli lwakona kutatulula butata bwaluna ka ili luna feela kusina kuitinga ku Jehova ka kubala Linzwi lahae. Niha lutokwa kueza katulo kapili, luswanela kuitinga ku Jehova, kakuli haiba lueza cwalo, uka lutusa kueza katulo yende.

15. Ki lika mañi zeluswanela kueza halubala Bibele?

¹⁵ (4) Mupete litaba za mwa Bibele. Hamunze mubala litaba za mwa Bibele zebonisa butokwa bwa kuikuzeza ni kusepa Jehova, mulike kupeta litimana zeo. Kuli mulipete, mulibalange ka kutumusa kamba kuliñola fa pampili mi hasamulaho mulilundululange hañata-ñata. Joshua naalaezwi kubala buka ya Mulao ni kunahanisisa ze mwateñi kamita ilikuli abe ni butali. Zanaaka bala mwa Mulao hape nelika mutusa kusaba ni sabo kono naakaba ni bundume bwa kuetelela batu ba Mulimu. (Josh. 1:8, 9) Litaba zeñata zefumaneha mwa Linzwi la Mulimu zakona kulutusa kusaikalelwa halukopana ni miinelo yekona kutahisa kuli lube ni lipilaelo kamba kukenelwa ki sabo.—Samu 27:1-3; Liprov. 3:25, 26.

16. Jehova uitusisa cwañi puteho kuli alutuse kuikuzeza ni kumusepa?

¹⁶ (5) Mutandange nako ni batu ba Mulimu. Jehova uitusisa mizwale ni likaizeli baluna  kuli balutuse kuikuzeza ni kumusepa. Kwa mikopano yaluna, lutusiwanga hahulu ki lingambolo zefiwanga, likalabo zebafanga baputehi, hamohocwalo ni lipuisano zesusueza zelubanga ni zona ni mizwale ni likaizeli baluna. (Maheb. 10:24, 25) Hape lususuezwanga hahulu halutaluseza balikani baluna ba mwa puteho lika zelubilaeza. “Manzwi amande” a mulikani akona kulutusa kusaikalelwa.—Liprov. 12:25.

17. Ka kuya ka liñolo la Maheberu 6:19, sepo yelunani yona ka za lika zeuka peta Mubuso ikona kulutusa cwañi kutiyela miinelo yetaata yelukopana ni yona?

¹⁷ (6) Mube ni sepo yetiile. Sepo yelunani yona ka za lika zeuka peta Mubuso “iswana sina ankora ya bupilo bwaluna,” mi ilutusa kutiyela miinelo yetaata yelukopana ni yona ni kusaba ni lipilaelo zeñata. (Mubale Maheberu 6:19.) Munahanisise zalelile kuluezeza Jehova kwapili; ka nako yeo hakuna lika zeka lubilaeza. (Isa. 65:17) Muipone inze mupila mwa lifasi lelinca, ili mo lika kaufela zemaswe halina kubateñi. (Mika 4:4) Mi sepo yamina ikatiya haiba mutaluseza babañwi litaba zemulumela. Mueze momukonela kaufela mwa musebezi wa kukutaza ni kuluta batu kuba balutiwa. Haiba mueza cwalo, “sepo yamina [ikaba] yetiile kuisa kwa mafelelezo.”—Maheb. 6:11.

18. Ki miinelo mañi yelulibelela kukopana ni yona kwapili, mi lukona kutiyela cwañi miinelo yeo?

¹⁸ Lifasi le halinze lifita kwa mafelelezo, lukakopana ni miinelo yetaata yemiñata yekona kutahisa kuli luikalelwe. Liñolo laluna la silimo sa 2021 lika lutusa kutiyela miinelo yetaata yeo ni kusaikalelwa, isiñi kabakala kuli lusepile maata aluna kono kabakala kuli lusepile Jehova. Mwa silimo se sa 2021, haike lubonise ka likezo zaluna kuli lunani tumelo mwa sepiso ya Jehova ye, yeli:“Mukaba ni maata ka kuikuzeza ni ka kuba ni sepo.”—Isa. 30:15.