1, 2. (a) Ki kozo yecwañi yelukona kuikola ka nako ye? (b) Ki lika mañi zetahisa kuli lusike lwaba ni kozo mwa lifasi kaufela ka nako ye? (Mubone siswaniso sesi fahalimu.)

KAUFELAA luna lutabela kupila ka kozo kusina lipilaelo. Luitumela hahulu ku Jehova kuli ulufanga “kozo ya Mulimu,” ona maikuto a mwa pilu alutusa kuli lusike lwanahana lika zekona kuluzwafisa! (Mafil. 4:6, 7) Hape bakeñisa kuli luneezi bupilo bwaluna ku Jehova, luikola “kozo ni Mulimu,” ili silikani sesinde ni yena.—Maro. 5:1.

² Nihakulicwalo, nako haisika fita kale ya kuli Mulimu atise kozo mwa lifasi kaufela. Mwa mazazi ataata a mafelelezo a, batu babañata balata hahulu mifilifili mi habalati kuswalisana ni babañwi. (2 Tim. 3:1-4) Hape ka kuba Bakreste, luswanela kulwana ndwa ya kwa moya ya kulwanisa Satani ni lituto za buhata zasweli kuhasanya. (2 Makor. 10:4, 5) Mi kukona kulubela taata kuba ni kozo sihulu haiba lulwaniswa ki bahabo luna babasi balumeli. Babañwi ku bona bakona kunyaza lika zelulumela, kulutameleza kuli ki luna babakauhanya mabasi, kamba kulutaluseza kuli haiba luzwelapili kusebeleza Jehova, halusana kuba yomuñwi wa lubasi lwabona. Luswanela kuhupulañi halulwaniswa  ki mabasi aluna? Lukona kutiyela cwañi matata atiswa ki twaniso yeo?

3, 4. (a) Litaba zanaaluta Jesu litisizeñi? (b) Ki muinelo mañi okona kutahisa kuli kube taata hahulu kulatelela Jesu?

³ Jesu naaziba kuli litaba zanaaluta nelika kauhanya batu mi balateleli bahae nebaka tokwa kuba ni bundume kuli batiyele twaniso yene bakakopana ni yona. Twaniso yeo neika tahisa kuli kusike kwaba ni kozo mwa lubasi. Jesu naabulezi kuli: “Musike mwanahana kuli nitisize kozo mwa lifasi; hanisika tisa kozo, kono nitisize mukwale. Kakuli nitisize fapahano mwahalaa mwana wamushimani ni ndatahe, ni mwahalaa mwana wamusizana ni mahe, ni mwahalaa musalaa mutu ni mukwenyanaa hae wamusali. Kaniti, lila za mutu ikaba ba ndu yahae luli.”—Mat. 10:34-36.

⁴ Jesu hanaabulezi kuli “musike mwanahana kuli nitisize kozo,” naatalusa kuli batu bane bamuteeleza nebaka kopana ni matata kabakala kuli neba mulatelela. Lushango lwahae nelukona kukauhanya batu. Nihakulicwalo, Jesu naasabati kukauhanya batu kono naabata kuzibahaza niti ka za Mulimu. (Joa. 18:37) Niteñi, bane bamuteeleza nebaswanela kuziba kuli kuba mulateleli wa Kreste nekuka babela taata haiba balikani babona babatuna kamba ba lubasi lwabona bahana niti.

5. Balateleli ba Jesu batalimani ni muinelo mañi?

⁵ Jesu naabulezi kuli balateleli bahae nebaka lwaniswa ki mabasi abona mi nebaka tokwa kutiyela manyando ao. (Mat. 10:38) Balutiwa bahae basheunuzwi ni kuhaniwa ki mabasi abona, kono bazwezipili kusepahala ku Mulimu, ili kubonisa kuli baswanela Kreste. Ka kueza cwalo, bafumani zeñata kufita zebasiile.—Mubale Mareka 10:29, 30.

6. Luswanela kuhupulañi haiba bahabo luna balulwanisa kabakala kuli lulapela Jehova?

⁶ Bahabo luna niha balulwanisa kabakala kuli lulapela Jehova, luzweleñipili kubalata, kono luswanela kuhupula kuli lulukela kulata hahulu Mulimu ni Kreste kufita molulatela babañwi. (Mat. 10:37) Hape luswanela kulemuha kuli Satani ubata kulutuhelisa kusepahala ku Mulimu, kacwalo ukalika kulukolwisa kuli lulate hahulu lubasi lwaluna kufita kulata Mulimu. Halunyakisiseñi molukona kulwanisezwa mwa lubasi ni molukona kutiyela matata atiswa ki twaniso yeo.

7. Batu babanyalani ni mutu yasi mulumeli baswanela kuunga cwañi muinelo wabona?

⁷ Bibele ilulemusa kuli babanyala kamba kunyalwa “bakaba ni manyando mwa nama.” (1 Makor. 7:28) Haiba mutu yemunyalani ni yena haki mulumeli, mukana mwakopana ni matata kamba lipilaelo zebasa kopani ni zona Bakreste babañwi mwa linyalo. Nihakulicwalo, ki kwa butokwa kuli muunge muinelo wamina sina mwauungela Jehova. Haiba mutu yemunyalani ni yena haatabeli kulatelela Kreste, hakutalusi kuli muswanela kukauhana ni mutu yo kamba kufeza linyalo lamina ni yena. (1 Makor. 7:12-16) Nihaike kuli muuna yasi mulumeli haakoni kuetelela lubasi mwa litaba za kwa moya, uswanela kukutekiwa kabakala kuli ki yena toho ya lubasi. Ka nzila yeswana, muuna yali Mukreste uswanela kubonisa musalaa hae lilato lelituna ni kumubabalela, nihaike kuli hasebelezi Jehova.—Maef. 5:22, 23, 28, 29.

8. Ki lipuzo mañi zemuswanela kuipuza haiba bakumina bamihanisa kueza lika zeñwi za kwa moya?

⁸ Kono kucwañi haiba mutu yemunyalani ni yena amihanisa kueza lika zeñwi za kwa moya? Ka mutala, kaizeli yomuñwi naataluselizwe ki muunaa hae kuli naakona feela kuyanga mwa bukombwa fa mazazi amañwi mwa sunda. Haiba muipumana mwa muinelo oswana, muipuze kuli: ‘Kana bakuluna banikupa kuli nituhele kusebeleza Mulimu? Haiba haki cwalo, kana nakona kulatelela zebabulela?’ Kuba ni kutwisiso kuka mitusa kuambuka matata amañwi mwa linyalo.—Mafil. 4:5.

9. Bakreste bakona kuluta cwañi bana babona kukuteka mushemi wabona yasi mulumeli?

 ⁹ Kuluta bana kukona kuba hahulu taata haiba mutu yemunyalani ni yena haki mulumeli. Ka mutala, mutokwa kuluta bana bamina kuli bautwe taelo ya mwa Bibele yeli: “Kuteka ndataho ni maho.” (Maef. 6:1-3) Kono kucwañi haiba mutu yemunyalani ni yena haalateleli likuka za mwa Bibele za muzamao? Mutomele bana bamina mutala ka kukuteka mutu yemunyalani ni yena. Muise pilu kwa mikwa yeminde ya mutu yemunyalani ni yena, mi mubonise kuli mwaitebuha yena. Muambuke kubulela lika zemaswe ka za mutu yemunyalani ni yena fapilaa bana bamina. Kono mubataluseze kuli mutu ni mutu uswanela kuiketela kusebeleza Jehova kamba kutokwa. Mikwa yeminde ya bana ikona kutahisa kuli mushemi yasi mulumeli akalise kuswalisana ni bulapeli bwa niti.

10. Bashemi babali Bakreste bakona kuluta cwañi bana babona niti ya mwa Bibele haiba yomuñwi wa bashemi hasebelezi Jehova?

¹⁰ Ka linako zeñwi, mushemi yasi mulumeli ukona kubata kuli bana bahae baikenye mwa mikiti ya sihedeni kamba kuli balutiwe lituto za bulapeli bwa buhata. Baana babañwi bakona kuhanisa basali babona babali Bakreste kuluta bana babona Bibele. Nihakulicwalo, musali yali Mukreste uswanela kueza mwakonela kaufela kuli alute bana bahae niti ya mwa Bibele. (Lik. 16:1; 2 Tim. 3:14, 15) Ka mutala, muuna yanyezi musali yali Paki ya Jehova ukona kuhanisa musalaa hae kuli asike azamaiseza bana bahae tuto ya Bibele kamba kuyanga ni bona kwa mikopano ya puteho. Musali yo, niha kuteka katulo yeo, wakona kutaluseza bana bahae litaba zalumela hafumana kolo, mi haeza cwalo uluta bana bahae mikwa yeminde ni kubatusa kuziba Jehova. (Lik. 4:19, 20) Nihakulicwalo, bana bahae banani kuiketela  bona bañi haiba bakasebeleza Jehova kamba kutokwa.—Deut. 30:19, 20. *

11. Ki lika mañi zekona kutahisa kuli lufapahane ni bahabo luna babasi Lipaki za Jehova?

¹¹ Halukala kuituta Bibele, mwendi nelusika taluseza ba lubasi lwaluna kuli seluswalisana ni Lipaki za Jehova. Kono tumelo yaluna hane inze itiya, lwalemuha kuli nelutokwa kutaluseza lubasi lwaluna ka za teñi. (Mare. 8:38) Haiba kutaluseza bahabo mina babasi Lipaki za Jehova taba yeo kutahisize kuli mufapahane ni bona, munyakisise lisupo zelatelela zekona kumitusa kufelisa matata amañwi emutalimana ni ona ni kumitusa kuli muzwelepili kusepahala ku Mulimu.

12. Ki kabakalañi bahabo luna babasi balumeli habakona kululwanisa, kono lukona kubonisa cwañi kuli lwabautwisisa?

¹² Muutwisise bahabo mina babasi balumeli. Nihaike kuli lunani tabo yetuna kabakala niti yeluitutile mwa Bibele, bahabo luna bona bakona kuikutwa inge kuli lukwashekilwe mi seluswalisana ni sikwata sa baipanguli. Bakona kunahana kuli halusa balata bakeñisa kuli lutuhezi kuswalisana ni bona mwa mikiti ya kutabela mazazi a pumulo. Mane bakona kuikutwa kuli kunani nto yeñwi yemaswe yekaezahala ku luna hase lushwile. Luswanela kulika kuutwisisa mubonelo wabona ni kubateeleza ka tokomelo kuli lulemuhe zeebabilaeza luli. (Liprov. 20:5) Muapositola Paulusi naaikatalize kuutwisisa “batu ba mufuta kaufela” ilikuli akone kubataluseza taba yende, mi muezezo oswana wakona kulutusa ni luna.—1 Makor. 9:19-23.

13. Luswanela kuambola cwañi ni bahabo luna babasi balumeli?

¹³ Muambole ni bona ka musa. Bibele ibulela kuli: “Haike manzwi amina kamita abe anani musa.” (Makolo. 4:6) Lwakona kukupa Jehova kuli alufe moya wahae okenile ilikuli lubonise muselo waona haluambola ni bahabo luna. Haluswaneli kubakananisanga ka za litumelo zabona kaufela za buhata. Haiba balufoseza ka lika zebabulela kamba baeza nto yeñwi yeeluutwisa butuku, luswanela kulikanyisa mutala wa baapositola. Paulusi naañozi kuli: “Halulwahakiwa, lwafuyola; halunyandiswa, lwaitiisa ka pilu-telele; halusawaniwa, lualaba ka musa.”—1 Makor. 4:12, 13.

14. Ki lika mañi zende zekona kuezahala haiba luzwelapili kuba ni muzamao omunde?

¹⁴ Muzwelepili kuba ni muzamao omunde. Ki niti kuli kuambola ka musa ni bahabo luna baba lulwanisa kwakona kulutusa kuli luswalisane ni bona, kono zekona kulutusa hahulu ni kufita ki kuba ni muzamao omunde. (Mubale 1 Pitrosi 3:1, 2, 16.) Ka mutala wamina, mubonise bahabo mina kuli Lipaki za Jehova banani tabo mwa manyalo, bababalela hande bana babona, mi bapila bupilo bobunde, bobukenile. Bahabo luna niha basaamuheli niti, lwakona kuba ni tabo kuziba kuli muzamao waluna omunde utabisa Jehova.

15. Lukona kuitukiseza cwañi miinelo yekona kutahisa kuli lufapahane ni bahabo luna?

¹⁵ Muitukiseze. Munahanele cimo miinelo yekona kutahisa kuli mufapahane ni bahabo mina, mi muitukiseze muhato omuka anga. (Liprov. 12:16, 23) Kaizeli yomuñwi wa kwa Australia naañozi kuli: “Makwenyanaaka babaana nebasa tabeli niti nihanyinyani. Lusika balizeza kale luwaile, na ni bo muunaaka nelulapelanga ku Jehova kukupa kuli alutuse kubaalaba ka musa niha baluhalifela. Nelulukisezanga cimo litaba za kuambola ni bona ilikuli lukone kuikambota hande ka silikani. Mi kuli lusike lwaba ni lingambolo zetelele, zekona kutahisa kuli lukananisane fa litaba za bulapeli, nelutomelanga cimo nako yeluka tanda haluambola ni bona.”

16. Mukona kueza cwañi haiba muikutwa mulatu kabakala kuli mueza lika zesatabisi bahabo mina?

 ¹⁶ Niteñi, haluswaneli kulibelela kuli haluna kufapahana ni bahabo luna babasi balumeli. Halufapahana ni bahabo luna, lwakona kuikutwa mulatu, sihulu bakeñisa kuli lwabalata luli mi lubatanga kubatabisa. Haiba ki mona momuikutwela cwalo, mulike ka taata kubonisa kuli kusepahala ku Jehova ki kwa butokwa hahulu kufita kulata lubasi lwamina. Kueza cwalo mane kukatusa bahabo mina kulemuha kuli bupilo buitingile fa kulatelela litaba za niti ze mwa Bibele. Nihakulicwalo, muhupule kuli hamukoni kuhapeleza batu kuamuhela niti. Kono ka mupilelo wamina omunde, mwakona kubatusa kubona butokwa bwa kulatelela likuka za Jehova. Mulimu waluna yalilato ubafa kolo yeswana yelufilwe, ya kuiketela za kueza.—Isa. 48:17, 18.

17, 18. Ki lika mañi zeka mitusa kutiya kwa moya haiba yomuñwi mwa lubasi lwamina afulalela Jehova?

¹⁷ Haiba yomuñwi mwa lubasi lwamina azwisiwa mwa puteho kamba aikauhanya kwa puteho, mukona kuikutwa butuku bobutuna kwa pilu, inge yatabilwe mukwale. Mukona kutiyela cwañi muinelo outwisa butuku wo?

¹⁸ Muzwelepili kueza lika za kwa moya. Muezange lika zeka mitiisa kwa moya zecwale ka kubalanga Bibele kamita, kuitukiseza mikopano ya puteho ni kufumaneha ku yona, kuyanga mwa bukombwa, ni kulapela ku Jehova kumupa kuli amife maata a kuitiisa. (Juda 20, 21) Kono kucwañi haiba muikutwa kuli hamutabeli luli kueza lika zeo, mi niha mulieza, muikutwa kuli muezeza feela mulao? Musike mwazwafa! Kuzwelapili kueza lika za kwa moya kuka mitusa kuli musike mwanahananga hahulu lika zezwafisa. Munyakisise mutala wa muñoli wa Samu 73. Naabile ni mubonelo ofosahalile mi naazwafile hahulu, kono hanaakeni mwa ndu ya Mulimu, aba ni mubonelo olukile. (Samu 73:16, 17) Haiba muzwelapili kulapela Jehova ka busepahali, mukatusiwa ka nzila yeswana.

19. Mukona kubonisa cwañi kuli mwakuteka tukiso ya Jehova ya kukalimela batu?

¹⁹ Mukuteke kalimelo ya Jehova. Tukiso yahae ya kukalimela batu ka yona yakona kutusa batu kaufela, kukopanyeleza cwalo ni sifosi, nihaike kuli sapili ikona kuba yebutuku. (Mubale Maheberu 12:11.) Ka mutala, Jehova ululaela kuli ‘lutuhele kuswalisana’ ni baezalibi babasa baki. (1 Makor. 5:11-13) Kusina taba kuli luikutwa hahulu butuku kwa pilu kabakala kuli muhabo luna uzwisizwe mwa puteho, luswanela kutuhela kuswalisana ni yena ibe ka kuambola ni yena fa luwaile, kulumelana tushango, kuñolelana mañolo kamba kuñolelana litaba fa kompyuta.

20. Ki sepo mañi yeluswanela kuzwelapili kuba ni yona?

²⁰ Muzwelepili kuba ni sepo. Lilato “lisepa lika kaufela,” kacwalo, luswanela kusepa kuli batu babafulalezi Jehova bakakutela ku yena. (1 Makor. 13:7) Haiba mulemuha kuli yomuñwi mwa lubasi lwamina ubonisa kuli ubakile, mulapele kuli afumane maata kuzwelela mwa Bibele ni kuli autwe kupo ya Jehova ya kuli: “Kutela ku na.”—Isa. 44:22.

21. Muswanela kuezañi haiba mulwaniswa ki lubasi kabakala kuli mulatelela Jesu?

²¹ Jesu naabulezi kuli haiba lulata mutu ufi kamba ufi kufita molu mulatela, halu muswaneli. Nihakulicwalo, naanani buikolwiso bwa kuli balutiwa bahae nebakaba ni bundume mi nebaka zwelapili kusepahala ku yena kusina taba ni twaniso yezwa kwa mabasi. Haiba kulatelela Jesu kutisize “mukwale” mwa lubasi lwamina, muzwelepili kuitinga ku Jehova mi yena uka mitusa kutiyela matata emutalimana ni ona. (Isa. 41:10, 13) Mutabe ka kuziba kuli Jehova ni Jesu bamilata mi baka mifuyaula kabakala busepahali bwamina.