Ku Bata Jehova ka Pilu Ye Lukisizwe

EZIRA, muprisita wa Muisilaele, ne li mubatisisi, caziba, mukopisi, ili muluti ya zwile mubano wa Mulao. Hape ki ya li mutala o munde hahulu kwa Bakreste kacenu ku za sebelezo ya ka moyo kaufela. Ka mukwa ufi? Ka mukwa wa kuli n’a zwezipili mwa buipeyo bwa silumeli niha n’a pila mwa Babilona, munzi o ne u tezi milimu ya buhata ni bulapeli bwa badimona.

Buipeyo bwa Ezira bwa silumeli ne bu si ka ikezahalela fela. N’a sebelize ka t’ata kuli a be ni bona. Ee, u lu taluseza kuli n’a ‘isize [“lukisize,” NW] pilu ya hae kwa ku bata mulao wa Muñ’a Bupilo, ni ku sebeza ka ona.’—Ezira 7:10.

Batu ba Jehova kacenu, ka ku swana sina Ezira, ba eza z’a tokwa Jehova kaufela ha ba nze ba pila mwa lifasi le li lwanisa bulapeli bwa niti. Kacwalo ha lu boneñi linzila zeo ni luna lu kona ku lukisa ka zona lipilu za luna, yena mutu wa mwahali, hamoho ni minahano, mibonelo, litakazo, ni likukuezo za luna, kuli lu ‘bate mulao wa Muñ’a Bupilo, ni ku sebeza ka ona.’

Ku Lukisa Pilu ya Luna

“Ku lukisa” ku talusa “ku bakanyeza musebezi o muñwi: ku beya sika mwa muinelo o swanela kuli si pete tuso, musebezi, kamba tukiso ye ñwi.” Ka mo ku inezi fela haiba mu fitile fa ku ziba Linzwi la Mulimu ka ku nepahala mi mu ineezi ku Jehova, u zibe pilu ya mina i lukisizwe mi i kona ku bulelwa kuli i swana ni “mubu o munde” wa n’a bulezi Jesu mwa nguli ya za mucali.—Mateu 13:18-23.

Niteñi, pilu ya luna i tokwa ku sebelezwa teñi ni ku bolosolwa kamita. Kabakalañi? Ka mabaka a mabeli. La pili ki la kuli litengamo ze maswe, ka ku swana sina mufuka o mwa simu, li kona ku mela ka bunolo, sihulu mwa “mazazi a maungulelo” a, m’o “mbyumbyulu” ya lifasi la Satani i tezi hahulu lipeu ze maswe za minahano ya nama. (2 Timotea 3:1-5; Maefese 2:2) Libaka la bubeli li ama ona mubu ka sibili. Ha u tuhelelwa fela, mubu u kona ku oma kapili, ku ngangatela, ni ku sa melisa hande lika. Kamba batu ba bañata ne ba kana ba wiliya mwa simu ni ku ngangatelisa mubu o ba hatikezi. Ku cwalo ni kwa mubu wa swanisezo wa mwa pilu ya luna. Ha u sa babalelwi u kana wa ota kamba ku hatikelwa ki batu ba ba si na taba ni za buiketo bwa luna bwa kwa moya.

Kacwalo ku butokwa hahulu ku luna kaufela kuli lu sebelise kelezo ya Bibele ye li: “Babalela pilu ya hao ku fita lika kaufela, kakuli ku yona ki fo ku zwa liwelu-welu la bupilo.”—Liproverbia 4:23.

Miinelo Ye Nunisa “Mubu” wa Pilu ya Luna

Ha lu nyakisiseñi miinelo, kamba tulemeno, to tu ka nunisa “mubu” wa pilu ya luna kuli u kone ku hulisa hande ze mela teñi. Ka mo ku inezi fela, ku na ni lika ze ñata ze ka kondolokisa pilu ya luna, kono fa, lu ka nyakisisa ze silezi fela: temuho ya ze lu tokwa kwa moya, buikokobezo, busepahali, sabo ya silumeli, tumelo, ni lilato.

Jesu n’a ize: “Mbuyoti ki ya ba ba ikutwa bubotana mwa pilu.” (Mateu 5:3) Sina tala ya mwa mba ha i lu hupulisa kuli lu tokwa ku ca, ku ikutwa bubotana mwa pilu ku lu utwisa tala ya lico za kwa moya. Batu ka sipepo ba nyolelwa lico  zeo kakuli li ba tusa ku ba ni mulelo mwa bupilo. Sineneketo ye zwa kwa lifasi la Satani kamba ndembwe mwa ku ituta li kona ku fokolisa temuho ya luna ya butokwi b’o. Nihakulicwalo, Jesu n’a ize: “Mutu h’a na ku pila buhobe fela, kono u ka pila ni ona manzwi kaufela a’ zwa mwa mulomo wa Mulimu.”—Mateu 4:4.

Ka mo ku inezi luli, lico za kamita, ze itikanelezi, ili ze fepa li fa mubili buikangulo hande, mi hape li tisa kuli mubili u lakaze sico sa ka nako ya ku ca ye tatama. Ni kwa moya ku cwalo. Mwendi ha mu ikungi ku ba mutu ya kona hahulu ku bala, kono haiba mu itwaeza ku balanga Linzwi la Mulimu ka zazi ni ku itutanga lihatiso ze tomile fa Bibele ka linako ze ñata, mu ka fumana kuli takazo ya mina ya lico za kwa moya i ka hula. Mane, mu ka kala ku nyolelwanga linako ze mu itutanga Bibele. Kacwalo mu si ke mwa palelwa kapili; mu satalale ku tahisa takazo ye nde ya lico za kwa moya.

Buikokobezo Bu Nolofaza Pilu

Buikokobezo ki bwa butokwa mwa ku ba ni pilu ye itukiselize kakuli bu lu bisa ba ba kona ku lutiwa ka bunolo mi bu lu tusa ku amuhela ka bunolo kelezo ni sikululo ye lilato. Mu nyakisise mutala o munde wa Mulena Josiasi. Mwahal’a puso ya hae ne ku fumanwi buka ye ne i na ni Mulao wa Mulimu o ne u filwe ka Mushe. Josiasi ha n’a utwile manzwi a Mulao ni ku lemuha kuli bokukululu ba hae ne ba biukile hahulu kwa bulapeli bo bu kenile, a hahula liapalo za hae ni ku itilelela fapil’a Jehova. Ki kabakalañi Linzwi la Mulimu ha ne li tabile cwalo mulena kwa pilu? Taba i li n’a “swabile” mwa pilu, kuli mane a ikokobeza ha utwa manzwi a Jehova. Jehova n’a lemuhile pilu ya Josiasi ye ikokobeza, ye amuhela litaba mi a mu fuyaula kabakaleo.—2 Malena 22:11, 18-20.

Buikokobezo ne bu konisize balutiwa ba Jesu “ba ba si ka ituta” kuli ba utwisise ni ku sebelisa liniti za kwa moya ze ne si ka lemuhiwa ki “ba ba butali ni ba ba talifile.” Butali bwa batu bao ne li bwa “ka mukwa wa batu” fela. (Likezo 4:13; Luka 10:21; 1 Makorinte 1:26) Bona batalifi bao ne ba sa lati ku amuhela linzwi la Jehova kakuli lipilu za bona ne li ngangatelisizwe ki muikuhumuso. Ku swanezi Jehova ha toile muikuhumuso!—Liproverbia 8:13; Daniele 5:20.

Busepahali ni Sabo ya Silumeli

Mupolofita Jeremia n’a ñozi kuli “pilu ya puma ku fita linto kaufela, i sinyehile ku feleleza; ki mañi ya ka i ziba?” (Jeremia 17:9) Bona bupumi b’o bu iponahaza ka linzila ze ñata, ze cwale ka ku itakata ha lu fosize. Hape bwa bonahala ha lu pakela mikwa ya luna ye maswe. Kono busepahali bu ka lu tusa ku tula pilu ye puma ka ku lu konisa ku ipona mo lu inezi luli ilikuli lu kone ku bolosola miinelo. Walisamu n’a bonisize busepahali bo bu cwalo ha n’a lapezi kuli: “U ni tatube, [Muñ’a] Bupilo, u ni like; u like pilu ya ka, ni [ku kenisa, NW] maikuto a ka.” Kwa iponahaza hande kuli walisamu n’a lukiselize pilu ya hae ku keniswa ni ku likiwa ki Jehova, nihaike seo ne si kana si tokwile ku itumelela kuli u na ni litengamo ze swana sina makango kuli litengamo zeo li tulwe.—Samu 17:3; 26:2.

Sabo ya silumeli, ye kopanyeleza “ku toya bumaswe,” i tusa hahulu mwa ku kenisa k’o. (Liproverbia 8:13) Ha nze a itebuha sishemo ni bunde bwa Jehova, mutu y’a saba luli Jehova wa ziba kamita kuli Jehova u na ni m’ata a ku fa koto, nihaiba lifu, ku ba ba sa Mu utwi. Jehova n’a bonisize kuli ba ba mu saba ba ka mu utwa ha n’a bulezi ka za Isilaele kuli: “Mawe, kabe ba ka ba ni pilu ye cwalo kamita, kuli ba ni sabe mi ba utwe litaelo za ka kaufela, kamita; ne ba ka fiwa mbuyoti, bona ni bana ba bona ku ya ku ile.”—Deuteronoma 5:29.

Kwa iponahaza hande kuli sabo ya silumeli ha i si ka lelelwa ku lu zamaisa ka luwewe, kono i lelezwi ku lu susumeza ku utwa Ndat’a luna ya lilato, ye lu ziba kuli u bata ku lu tusa. Mane, sabo ya silumeli ye cwalo ya tusa mi mane i fa tabo, ili muinelo o ne u iponezwi hahulu ku Jesu Kreste ka sibili.—Isaya 11:3; Luka 12:5.

Pilu ye Lukisizwe I Na Ni Tumelo Ye Tuna

Pilu ye tiile mwa tumelo ya ziba kuli seo Jehova a lu kupa ni ku lu laela ku eza ka Linzwi  la hae ki se si lukile kamita mi si lelezwi ku lu tusa. (Isaya 48:17, 18) Mutu ya na ni pilu ye cwalo u ikutwa ku ba ni buikolwiso bo butuna kabakala ku sebelisa kelezo ye kwa Liproverbia 3:5, 6, ye li: “U sepe [Muñ’a] Bupilo ka pilu ya hao kaufela, mi u si ke wa tiyela fa butali bwa hao; u beye [Muñ’a] Bupilo mwa milelo ya hao kaufela, mi Yena u ka lukisa linzila za hao.” Kono pilu ye si na tumelo ha i tengameli kwa ku sepa Jehova, sihulu haiba ku mu sepa ku ama buitomboli, bo bu cwale ka ku nolofaza mupilelo wa mutu ilikuli a ise pilu kwa licisehelo za Mubuso. (Mateu 6:33) Ki kabakaleo Jehova a’ nga pilu ye si na tumelo kuli ki “ye na ni bumaswe.”—Maheberu 3:12.

Tumelo ya luna ku Jehova i bonwa mwa miinelo ye miñata, hamoho ni lika ze lu eza kwa mukunda mwa ndu ya luna. Sina ka mutala, mu nge sikuka se si kwa Magalata 6:7, se si li: “Mu si ke mwa ipuma, Mulimu h’a somiwi; kakuli s’a cala mutu, ki sona s’a ka kutula.” Tumelo ya luna mwa sikuka seo i ka bonwa mwa lika ze cwale ka maswaniso e lu buha, libuka ze lu bala, mo lu itutela Bibele, ni mwa litapelo za luna. Ee, tumelo ye tiile ye lu susueza ku “calela Moya” ki ya butokwa kwa ku ba ni pilu ye lukiselizwe ku amuhela Linzwi la Jehova ni ku li utwa.—Magalata 6:8.

Lilato—Ki Kona Kalemeno ka ka Tuna ka ku Fitisisa

Lilato li fita tulemeno to tuñwi kaufela kwa ku tisa kuli mubu wa pilu ya luna u utwe Linzwi la Jehova. Kacwalo muapositola Paulusi ha n’a li bapanya ni tumelo ni sepo, n’a li talusize kuli ki lona nto “ye tuna ku zona.” (1 Makorinte 13:13) Pilu ye tezi lilato la ku lata Mulimu i kolwa ni ku tabiswa hahulu ki ku mu utwa; ha i ezezi Mulimu lisino. Muapositola Joani n’a ize: “Ku lata Mulimu, kiha lu mamela litaelo za hae; mi litaelo za hae ha li na bukiti.” (1 Joani 5:3) Ka ku swana, Jesu n’a bulezi kuli: “Mutu h’a ni lata, u ka mamela linzwi la ka; mi Ndate u ka mu lata.” (Joani 14:23) Mu lemuhe kuli lilato le li cwalo li tisa ku latiwa. Ee, Jehova u lata hahulu ba ba mu lata.

Jehova wa ziba kuli ha lu si ka petahala mi lu mu foseza hañata. Kono h’a lu siloki. S’a bata Jehova kwa batanga ba hae ki ‘pilu kaufela,’ y’e lu susueza ku mu sebeleza ka ku lata ili ka “ngana ye utwisisa.” (1 Makolonika 28:9) Jehova wa ziba hande kuli ku l’u ngela nako ni buikatazo kuli lu tahise tulemeno to tunde mwa pilu ya luna mi kacwalo k’u nga nako kuli lu beye miselo ya moya. (Magalata 5:22, 23) Kacwalo, h’a lu pakamisi, “kakuli u ziba se lu bupilwe ka sona, u nz’a hupula kuli lu liluli fela.” (Samu 103:14) Ka mubonelo o swana, Jesu n’a sa omanyezangi balutiwa ba hae bufokoli bwa bona kono n’a ba tusanga ni ku ba susueza ka pilu-telele. Lilato, makeke, ni pilu-telele yeo ya Jehova ni Jesu i lukela ku lu susueza ku ba lata hahulu ni ku fita!—Luka 7:47; 2 Pitrosi 3:9.

Ka linako ze ñwi haiba mu fumana butata mwa ku kumula mikwa ye tomile hahulu ili ye swana sina mufuka kamba ku puputa litengamo ze swana sina makwese a lizupa le li omelezi, mu si ke mwa fela pilu kamba ku zwafa. Kono mu satalalele ku kondolokisa muinelo mu nze mu ‘tundamena mwa ku lapela,’ ni ku kupa ka t’ata moya wa Jehova hañata. (Maroma 12:12) Ka tuso yeo a tabela ku mi fa, mu ka kona ku ba ni pilu ye lukisizwe ka ku tala kuli i kone “ku bata mulao wa [Muñ’a] Bupilo, ni ku sebeza ka ona,” sina mwa n’a konezi Ezira.

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Ezira n’a zwezipili mwa buipeyo bwa silumeli niha n’a li mwa Babilona

[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 29]

Garo Nalbandian