Mu Tabe ni Mulimu Ya Tabile
Mu Tabe ni Mulimu Ya Tabile
“Ha ni feleleza banabahesu, ni li: Mu ine mu tabile; . . . mi Mulimu wa lilato ni kozo u ka ba ni mina.”—2 MAKORINTE 13:11.
1, 2. (a) Ki kabakalañi ba bañata ha ba si na tabo mwa bupilo? (b) Tabo ki nto mañi, mi lu kona ku i tahisa cwañi?
MWA mazazi a t’ata a, batu ba bañata ha ba boni libaka ha ba swanela ku taba. Ha ba welwa ki kozi kamba mutu ye ba lata h’a welwa ki kozi, ba kana ba ikutwa mwa n’a ikutwezi Jobo wa kwakale, ya n’a ize: “Mutu ya pepilwe ki musali, bupilo bwa hae ki bo bukuswani, mi bu tezi maziyezi.” (Jobo 14:1) Bakreste ni bona ba tahelwanga ki mapacaca a “linako ze tata” ze, mi ha ku komokisi kuli batanga ba Jehova ba ba sepahala fokuñwi ba zwafanga.—2 Timotea 3:1.
2 Niteñi, Bakreste ba kona ku ba ni tabo, niha ba li mwa muliko. (Likezo 5:40, 41) Kuli mu utwisise mo ku konahalela ku ba cwalo, pili mu nyakisise kuli tabo ki nto mañi. Tabo i talusizwe ku ba “maikuto a tahiswa ki ku fumana kamba ku libelela nto ye nde.” * Kabakaleo, ha lu ng’a nako ku nyakisisa limbuyoti ze lu na ni zona cwale, ni ku kengeela limbuyoti ze lu ka ba ni zona mwa lifasi le linca la Mulimu, lwa kona ku ba ni tabo.
3. Ku kona ku bulelwa ka nzila ifi kuli mañi ni mañi u na ni mabaka a ku ba ni tabo?
3 Mañi ni mañi u na ni limbuyoti z’a kona ku itumelela. Toho ya lubasi u kona ku zwiswa fa musebezi. Ku bilaela kabakala seo kwa utwahala. U bata ku babalela balatiwa ba hae. Niteñi, haiba u tiile mwa mubili mi u na ni buikangulo bo bunde, wa kona ku itumela ku seo. Haiba a fumana musebezi, u ka kona ku sebeza ka t’ata. Kwa lineku le liñwi, mwendi musali wa Sikreste u kenezwi ki butuku bo bu fokolisa. Niteñi, u kona ku itumela kwa tuso ye ba mu fa balikani ni lubasi ba ba mu lata ili ba ba mu tusa ku talimana ni butuku bwa hae ka bundume ni ku sa ikutwa kuli h’a na tuso. Mi Bakreste kaufela, ku si na taba ni miinelo ye ba li ku yona, ba kona ku taba kuli ba na ni tohonolo ya ku ziba Jehova, yena “Mulimu ya tabile,” ni Jesu Kreste, yena “ya tabile, Ya-Mata a nosi.” (1 Timotea 1:11, NW; 6:15, NW) Ee, Jehova Mulimu ni Jesu Kreste ki ba ba tabile ka ku fitisisa. Ba zwezipili ku ba ni tabo ku si na taba ni kuli miinelo fa lifasi-mubu i shutanela kwahule-hule ni mwa n’a lelezi Jehova kwa makalelo. Mutala wa bona u kona ku lu luta ze ñata ka za mwa ku zwelapili ku ba ni tabo.
Tabo ya Bona I Bile Teñi Nako Kaufela
4, 5. (a) Jehova n’a ezize cwañi batu ba pili ha ne ba ipanguzi? (b) Jehova n’a zwezipili cwañi ku ba ni mubonelo o munde ka za batu?
4 Mwa simu ya Edeni, bo Adama ni Eva ne ba na ni buikangulo bo bunde mi ne ba na ni minahano ye petehile. Ne ba na ni musebezi o munde wa ku eza ni sibaka se si swanela sa ku u ezeza teñi. Mi se sinde ka ku fitisisa kikuli, ne ba na ni tohonolo ya ku ambolanga ni Jehova kamita. Mulelo wa Mulimu ne li kuli nako ya bona ya kwapili i be ya tabo. Kono kwa bashemi ba luna ba pili, limpo ze nde zeo kaufela ne li si ka likana; ba uzwa muselo o hanisizwe kwa “kota ya ku ziba bunde ni bumaswe.” Yona kezo ya ku sa utwa yeo ki yona ye n’e shangumuzi ku sa ba ni tabo kaufela k’o luna ba ba simuluhile ku bona lu na ni kona kacenu.—Genese 2:15-17; 3:6; Maroma 5:12.
5 Nihakulicwalo, Jehova n’a si ka tuhelela moya wa kutokwa buitumelo wa bo Adama ni Eva ku mu palelwisa ku ba ni tabo. N’a kolwa kuli ba bañwi kwa bana ba bona ne ba ka tabela ku mu sebeleza. Buikolwiso bwa hae ne li bo butuna kuli mane, bo Adama ni Eva mane ba si ka pepa kale mwana wa pili, a zibahaza ka za mulelo wa hae wa ku liulula be ne ba ka ipeya ku utwa ba ba simuluha ku bona! (Genese 1:31; 3:15) Mwahal’a mianda-nda ya lilimo ze n’e latelezi, buñata bwa batu ba eza mo ne ba ezelize bo Adama ni Eva, kono Jehova n’a si ka fulalela lubasi lwa batu kabakala ku sa utwa ko ne ku atile cwalo. Ku fita ku eza cwalo, a isa mamelelo ya hae kwa banna ni basali be ne ba ‘tabisa pilu ya hae,’ ili be ne ba ikataza luli ku mu tabisa kabakala kuli ne ba mu lata.—Liproverbia 27:11; Maheberu 6:10.
6, 7. Ki lika mañi ze n’e tusize Jesu ku zwelapili ku ba ni tabo?
6 Jesu yena bo? N’a zwezipili cwañi ku ba ni tabo? Ka ku ba sibupiwa se si m’ata sa moya mwa lihalimu, Jesu n’a na ni kolo kaufela ya ku bona ze ne ba eza banna ni basali fa lifasi-mubu. Ku sa petahala kwa bona niha ne ku iponahalela hande, Jesu n’a sa ba lata. (Liproverbia 8:31) Hasamulaho ha n’a tile fa lifasi-mubu ni ku to “yaha” mwahal’a batu, mubonelo wa hae ka za batu ne u si ka cinca. (Joani 1:14) Kiñi se ne si konisize Mwana ya petehile wa Mulimu y’o ku zwelapili ku ba ni mubonelo o munde wa lubasi lwa butu lwa baezalibi?
7 Sapili, litibelelo za Jesu ku yena muñi ni ku ba bañwi ne si ze tulile tikanyo. N’a ziba kuli n’a si ke a cinca lifasi. (Mateu 10:32-39) Kacwalo, nihaiba mutu a li muñwi fela ya buniti ha n’a amuhela lushango lwa Mubuso, Jesu n’a tabela. Nihaike fokuñwi muezezo wa lika ni moya wa balutiwa ba hae ne u sa bangi o munde, Jesu n’a ziba kuli, mwa lipilu za bona, balutiwa bao ne ba bata luli ku eza tato ya Mulimu, mi kabakaleo n’a ba lata. (Luka 9:46; 22:24, 28-32, 60-62) Se si lemuseha kikuli, Jesu ha n’a lapezi ku Ndat’ahe wa kwa lihalimu, n’a bulezi ka bukuswani kuli ku to fita ka nako yeo, balutiwa ba hae ne b’a ngile muhato o munde wo: “Ba mamezi linzwi la hao.”—Joani 17:6.
8. Mu taluse linzila ze ñwi zeo lu kona ka zona ku likanyisa Jehova ni Jesu mwa ku zwelapili ku ba ni tabo.
8 Ku si na kuli cwañi, kaufel’a luna ne lu ka fumana tuso mwa ku nyakisisa hande mutala o tomilwe ki Jehova Mulimu ni Jesu Kreste mwa kalulo yeo. Lu kona ku likanyisa Jehova ka ku tala, mwendi ka ku sa bilaela hahulu haiba lika li sa zamayi ka mo ne lu sepezi. Kana lwa kona ku hata hahulu mwa mutala wa Jesu ka ku ba ni mubonelo o munde ka za miinelo ya luna ya cwale, ni ku sa ba ni litibelelo ze tulile tikanyo ka za luna ni ba bañwi? Ha lu boneñi ka m’o ze ñwi za likuka zeo li kona ku sebelisezwa hande mwa kalulo ye li ya butokwa kwa Bakreste ba ba na ni cisehelo kai ni kai. Yeo ki kalulo ya bukombwa bwa mwa simu.
Mu Be ni Mubonelo O Munde ka za Bukombwa
9. Jeremia n’a kutezwi cwañi ki tabo ya hae, mi mutala wa hae u kona ku lu tusa cwañi?
9 Jehova u bata kuli lu be ni tabo mwa sebelezo ya hae. Tabo ya luna ha i lukeli ku itinga ku ze lu fumana. (Luka 10:17, 20) Mupolofita Jeremia ka lilimo-limo n’a kutalize mwa sibaka mo ne ku sa zwi siselo. Ha n’a isize mamelelo kwa ku sa amuhela lushango kwa batu, a latehelwa ki tabo ya hae. (Jeremia 20:8) Kono ha n’a yeyile ka za bunde bwa lona lushango ka sibili, a kutelwa ki tabo ya hae. Jeremia n’a bulezi ku Jehova kuli: “Manzwi a hao a ni keni mi ni a cile; manzwi a hao a ni fa tabo, a [nyakalalisa] pilu ya ka; kakuli ni bizizwe ka Libizo la hao, Wena [Muñ’a] Bupilo.” (Jeremia 15:16) Ee, Jeremia n’a tabisizwe ki tohonolo ya hae ya ku ba mukutazi wa Linzwi la Mulimu. Ni luna lwa kona ku taba cwalo.
10. Lu kona cwañi ku bukeleza tabo ya luna mwa bukombwa nihaikaba kuli ka nako ye kalulo ya luna ya simu ha i tahisi siselo?
10 Ba bañata niha ba sa amuheli taba ye nde, lu na ni libaka le linde luli la ku ba ni tabo ha lu nze lu abana mwa bukombwa bwa mwa simu. Mu hupule kuli Jehova n’a na ni buikolwiso bo bu tezi bwa kuli batu ba bañwi ne ba ka tabela ku mu sebeleza. Sina Jehova, lu si latehelwi ki sepo ya kuli kwa mafelelezo ba bañwi ba ka bona taba ni ku amuhela lushango lwa Mubuso. Lu si libali kuli miinelo ya batu ya cincanga. Mutu ufi kamba ufi, nihaiba ya ikutwa ku ba mwa mbombolelwa ka ku fitisisa, h’a latehelwa ki nto ye ñwi kamba h’a welwa ki kozi ka sipundumukela, u kona ku kala ku nahana hahulu ka za mulelo wa bupilo. Kana mu ka ba teñi kuli mu tuse mutu ya cwalo ha fita fa ku ‘lemuha butokwi bwa hae bwa kwa moya’? (Mateu 5:3, NW) Mwendi ku na ni yo muñwi mwa kalulo ya mina ya simu y’a ka teeleza kwa taba ye nde ha mu ka mu potela hape!
11, 12. Ki sifi se ne si ezahezi mwa tolopo ye ñwi, mi lu kona ku itutañi ku sona?
11 Kalulo ya luna ya simu ni yona ya kona ku cinca mo i inezi. Mu nyakisise mutala wo. Mwa toloponyana ye ñwi, ne ku pila sikwata se ne si swalisani hande sa bosinyalana be ne ba sa li ba banca ni bana ba bona. Lipaki za Jehova ha ne ba ba potela, ne ba bulelelwa nto ye swana ki bona bao kaufela, kuli “Ha lu tabeli!” Ha ne ku ba ni ya n’a bonisa ku tabela lushango lwa Mubuso, be ne ba pila bukaufi ne ba sa sinyi nako ku mu zwafisa ku kopana ni Lipaki hape. Kaniti, ku kutaza mwa sibaka seo ne ku li t’ata luli. Nihakulicwalo, Lipaki ne ba si ka zwafa; ba zwelapili ku kutaza. Ki lifi ze n’e zwile mwateñi?
12 Nako ha n’e nze i ya, banana ba bañata mwa toloponyana yeo ba hula, ba kena mwa manyalo, ni ku ba ni malapa a bona ona mwa tolopo m’o. Ka ku lemuha kuli mupilelo wa bona ne u si ka ba tahiseza tabo ya luli, ba bañwi ku bona be ne ba se ba hulilenyana bao ba kala ku bata niti. Ba i fumana ha ne ba amuhezi taba ye nde ye n’e shaelwa ki Lipaki. Kacwalo hamulaho wa lilimo-limo, puteho ye n’e li ye nyinyani ya kala ku hula. Mu nahane tabo ye ne ba bile ni yona bahasanyi ba Mubuso be ne ba si ka zwafa! Haike ni luna tundamo mwa ku abana lushango lwa Mubuso lo lunde i lu tiseze tabo!
Balumeli ba Bañwi Ba Ka Mi Tusa
13. Lu kona ku matela ku bomañi ha lu zwafile?
13 Ha ku ba ni mbambitwa kamba ha mu welwa ki kozi, mu kona ku fumana kai ku omba-ombiwa? Bolule-lule ba batanga ba Jehova ba Luka 22:28) Ki niti kuli balutiwa bao ne ba si ka petahala, kono busepahali bwa bona ne bu omba-ombile Mwan’a Mulimu. Ni luna lwa kona ku matafazwa ki balapeli ba bañwi.
ba ineezi pili ba lapelanga ku Jehova, kihona ba matela kwa mizwale ni likaizeli ba bona ba Sikreste. Jesu ka sibili ha n’a li fa lifasi-mubu, n’a nga ka butokwa tuso ya balutiwa ba hae. Busihu bo bu tatamiwa ki lizazi la n’a shwile, n’a ba talusize kuli: Ba “tiiselize ni na mwa miliko ya ka.” (14, 15. Bosinyalana ba bañwi ne ba tusizwe kiñi ku tiyela lifu la mwan’a bona, mi mu itutañi ku se ne si ezahezi ku bona?
14 Bosinyalana ba Sikreste bo Michel ni Diane ne ba zibile ka m’o tuso ya mizwale ni likaizeli i kona ku bela ya butokwa. Jonathan, mwan’a bona wa lilimo za buhulu ze 20 n’a li ya manyalu mi n’a bonahala kuli nako ya hae ya kwapili ne i ka ba ye nde luli. Kono ba talusezwa kuli n’a na ni sishela kwa booko. Baalafi ba lika ka t’ata ku mu pulusa, kono muinelo wa Jonathan wa zwelapili ku ya kwatasi ku fitela musihali o muñwi, h’a timela. Michel ni Diane ba swaba hahulu-hulu. Ba lemuha kuli Mukopano wa Sebelezo wa manzibwana ao ne u ka tuha u fela. Niteñi, ka ku bata hahulu ku omba-ombiwa, ba kupa eluda ya n’a li ni bona ku ba sindeketa kwa Ndu ya Mubuso. Ba yo fita ka nako yeo puteho ne i zibiswa ka za lifu la Jonathan. Hamulaho wa mukopano, bashemi be ne ba nze ba cipita mioko bao ba potolohiwa ki mizwale ni likaizeli za bona, ba nze ba ba kumbata ni ku ba bulelela manzwi a’ omba-omba. Diane u hupula kuli: “Ha ne lu fitile kwa Ndu ya Mubuso ne lu ikutwa hahulu bumaswe, kono mizwale ba lu omba-omba hahulu, mi lwa ikutwa ku matafazwa! Niha ne ba sa koni ku felisa butuku bo ne lu utwa, ba lu tusa ku tiya mwa butata bo ne lu li ku bona!”—Maroma 1:11, 12; 1 Makorinte 12:21-26.
15 Matomola n’a ezisize bo Michel ni Diane ku sutelela hahulu kwa mizwale ba bona. Hape n’a ba ezisize ku utwana hahulu. Michel u li: “Ni itutile ku lata hahulu musal’a ka ni ku fita. Ha lu ikutwa ku zwafa, lwa ambolisananga ka za niti ya Bibele ni ka m’o Jehova a sweli ku lu tuseza.” Diane u ekeza kuli: “Sepo ya Mubuso se i na ni taluso ye tuna ni ku fita ku luna.”
16. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku zibisa mizwale ba luna ka za butokwi bwa luna?
16 Ee, mizwale ni likaizeli ba luna ba Sikreste ba kona ku lu ‘tiisa lipilu’ ka linako ze t’ata mwa bupilo ni ku lu tusa cwalo ku bukeleza tabo ya luna. (Makolose 4:11) Niti kikuli ha ba koni ku ziba ze mwa minahano ya luna. Kacwalo ha lu tokwa tuso, ne ku ka ba hande ku ba zibisa. Mi lwa kona ku itebuha ka buniti mizwale ba luna ha ba lu omba-omba, ili k’u nga kuli ku omba-omba k’o ku zwelela ku Jehova.—Liproverbia 12:25; 17:17.
Mu Talime mwa Puteho ya Mina
17. Me yo muñwi ya li likwasha u talimana ni matata mañi, mi l’u nga cwañi batu ba ba cwalo?
17 Ha mu talimisisa hahulu balumeli ba bañwi, mu ka fita fa ku itebuha bona ni ku fumana tabo mwa ku swalisana ni bona. Mu talime mwa puteho ya mina. Mu bonañi mwateñi? Kana ku na ni musali ya si yo mwa linyalo ya sweli ku lika ku huliseza bana ba hae mwa niti? Kana mu nahanisisize ka za mutala o munde w’a fa? Mu like ku nahana butata bo buñwi bwa talimana ni bona. Me ya li likwasha ya bizwa Jeanine u talusa bo buñwi kwa butata b’o kuli: ndiulu, ku shembiwa ki banna kwa sibaka sa musebezi, kutokwa mali a likani a ku leka lika ze tokwahala. Kono u talusa kuli shemaeto ye tuna ka ku fitisisa i ama ku babalela butokwi bwa mwa maikuto bwa bana ba hae, ka ku ba kuli mwana ni mwana u na ni mw’a inezi. Jeanine u fitisa butata bo buñwi u li: “Ku kona ku ba t’ata ku tibela mukwa wa ku eza mwan’a hao wa mushimani ku ba yena toho ya lubasi kuli a’ nge sibaka sa munna. Ni na ni mwana wa musizana, mi ku t’ata ku hupula kuli ni si ke na mu imeza ka ku mu talusezanga matata e ni na ni ona kaufela.” Sina likiti-kiti za bashemi ba makwasha ba ba saba Mulimu, Jeanine ki mubeleki wa ka nako kaufela mi u babalela lubasi lwa hae. Hape u itutanga Bibele ni bana ba hae, u ba twaeza ku yanga mwa Maefese 6:4) Jehova u lukela ku ba ya tabanga ka zazi h’a nze a bona buikatazo bwa lubasi l’o bwa ku zwelapili mwa busepahali! Kana ku ba ni batu ba ba cwalo mwahal’a luna ha ku lu tisezi tabo? Kaniti luli kwa lu tiseza tabo.
bukombwa, mi u tahanga ni bona kwa mikopano ya puteho. (18, 19. Mu fe mutala wa mo lu kona ku ekeleza hahulu kwa buitebuho bwa luna bwa ba ba mwa puteho.
18 Mu talime hape mwa puteho ya mina. Mwendi mu ka bona teñi limbelwa ni ba ba siyamezwi ba ba ‘sa shutangi’ mikopano. (Luka 2:37) Kana ba utwanga bulutu fokuñwi? Ee. Ba tondanga hahulu-hulu bosinyalana ni bona! Kono ba patehile mwa sebelezo ya Jehova mi ba isa mamelelo ku ba bañwi. Moya wa bona o munde, ili o tiile u ekeza kwa tabo ya puteho! Mukreste yo muñwi ya s’a bile mwa sebelezo ya ka nako ye tezi ka lilimo ze fitelela 30 n’a ize: “Ye ñwi ya lika z’e ni tisezanga tabo ka ku fitisisa ki ku bona mizwale ni likaizeli be se ba supezi ili ba ba fitile mwa matata a mañata ba nze ba sa sebeleza Jehova ka busepahali!” Ee, Bakreste ba basupali ba ba mwahal’a luna ba fa susuezo ye tuna ku ba ba sa hula.
19 Ku cwañi ka za ba banca ba ba sa z’o kala-kala ku swalisana ni puteho? Kana ha lu susumezwangi ha ba bonisa tumelo ya bona kwa mikopano? Mu nahane zwelopili ye ba ezize ku zwa fo ba kalezi ku ituta Bibele. Jehova u lukela ku ba ya ba tabela luli. Luna bo? Kana lwa
bonisanga kuli lwa tabela, ili ku ba babaza kwa buikatazo bo ba eza?20. Ki kabakalañi ha ku kona ku bulelwa kuli mañi ni mañi mwa puteho u peta kalulo ya butokwa?
20 Kana mu mwa linyalo, ha mu yo mwa linyalo, kamba mu bashemi ba makwasha? Kana mu lindiala, limbelwa, kamba mu siyamezwi? Kana se mu swalisani ni puteho ka lilimo-limo kamba kihona mu sa zo kala ku swalisana ni yona? Lu bata ku mi kolwisa kuli busepahali bwa mina bwa lu susueza kaufel’a luna. Mi ha mu abana mwa ku opela pina ya Mubuso, ha mu bulela se siñwi kamba ku fa ngambolo mwa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki, ze mu eza li ekeza kwa tabo ya luna. Mi sa butokwa ni ku fita kikuli, li tabisa pilu ya Jehova.
21. Lu na ni mabaka a mañata a ku ezañi, kono ki lipuzo mañi ze zuha?
21 Ee, nihaiba mwa linako za matata ze, lwa kona ku ba ni tabo mwa ku lapela Mulimu wa luna ya tabile. Lu na ni mabaka a mañata ha lu lukela ku amuhela susuezo ya Paulusi ya kuli: “Mu ine mu tabile; . . . mi Mulimu wa lilato ni kozo u ka ba ni mina.” (2 Makorinte 13:11) Kono ku cwañi ha lu welwa ki kozi ya ka taho, nyandiso, kamba butata bo butuna ku za mali? Kana lwa kona ku zwelapili ku ba ni tabo nihaiba mwa miinelo ye cwalo? Mu ipumanele likalabo ha mu nze mu nyakisisa taba ye latelela.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 2 Mu bone Insight on the Scriptures, Volyumu 2, likepe 119, ye hasanyizwe ki Lipaki za Jehova.
Kana Mwa Kona ku Alaba?
• Tabo i talusizwe cwañi?
• Ku zwelapili ku ba ni mubonelo o munde ku kona ku lu tusa cwañi ku zwelapili ku ba ni tabo?
• Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku ba ni mubonelo o munde wa kalulo ya simu ya puteho ya luna?
• Mu itebuha mizwale ni likaizeli ba ba mwa puteho ya mina ka linzila lifi?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 10]
Batu ba ba mwa sibaka sa luna sa simu b’a kona ku cinca
[Siswaniso se si fa likepe 12]
Ba ba mwa puteho ya mina ba talimana ni matata mañi?