Sikuka Se Situna—Si Sa Sebeza

Hailif’o ba bañata ba nga kuli Sikuka Se Situna ki tuto ya muzamao ya n’a bulezi Jesu, yena ka sibili n’a ize: “Tuto ya ka ha i zwi ku na, kono i zwa ku Ya ni lumile.”—Joani 7:16.

EE, MUSIMULULI wa lituto za Jesu, ku kopanyeleza ni tuto ye n’e til’o zibahala kuli ki Sikuka Se Situna, ki Mubupi, yena Jehova Mulimu, ya n’a lumile Jesu.

Kwa makalelo, Mulimu n’a lelile kuli batu kaufela ba ikezange m’o bona ba latela ku ezezwa. N’a tomile mutala o munde ka ku fitisisa wa ku iyakatwa buiketo bwa ba bañwi ka mwa n’a bupezi batu: “Mulimu a eza mutu ka siswaniso sa hae; a mu eza ka siswaniso sa Mulimu. A ba eza ili munna ni musali.” (Genese 1:27) F’o kikuli Mulimu ka lilato n’a file batu  sipimo se siñwi sa mikwa ye ipitezi ya hae ilikuli ni bona ba kone ku pila ka kozo, tabo, ni swalisano—ili ka sepo ya ku eza cwalo ku ya ku ile. Lizwalo la n’a ba file Mulimu, ha ne li ka twaezwa hande, ne li ka ba tusa ku eza ba bañwi ka m’o bona ba latela ku ezezwa.

Buitati Bwa Kalisa

Ka ku ba kuli batu ne ba bile ni makalelo a mande cwalo, ne ku ezaheziñi? Ka bunolo fela, buitati ne bu kalisize. Buñata bwa batu ba tekelezi taba ye mwa Bibele ka za seo bosinyalana ba pili ne ba ezize, ka mo ku ñolezwi mwa Genese kauhanyo 3. Ka ku kukuezwa ki Satani, muhanyezi wa zote z’a yemela Mulimu, bo Adama ni Eva ka buitati ba keshebisa puso ya Mulimu mi ba iketela ku ipusa ni ku iketela lika. Likezo za bona za buitati ili za buipanguli ne li tahisize kozi ye tuna ku bona beñi ni kwa bana ba bona be ne ba si ka pepiwa kale. Zeo ne li bonisa hande ze maswe ze zwa mwa ku keshebisa tuto ye n’e til’o zibahala kuli ki Sikuka Se Situna. “Kabakaleo, sibi sina ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi, mi ka sibi ku keni lifu, kamukwaocwalo lifu li tile kwa batu kaufela kakuli ba ezize sibi kaufela.”—Maroma 5:12.

Batu kaufela niha ne ba fulalezi linzila ze lilato za Jehova Mulimu, yena n’a si ka ba yubeka. Ka mutala, Jehova n’a file sicaba sa Isilaele Mulao wa hae kuli u ba etelele. N’o ba lutile ku eza ba bañwi ka m’o bona ne ba latela ku ezezwa. Mulao o’ n’o file liketelelo ka za mwa ku ezeza batanga, lindiala, ni limbelwa. N’o kolohanyize ka m’o litwaniso, ku uzwa batu, ni busholi ne li lukelwa ku tatululelwa. Milao ya za bukeni ne i bonisa buiyakato ka za buikangulo bwa ba bañwi. Ne ku na ni milao ni mwa litaba za tobali. Jehova n’a kusufalize Mulao wa hae ka ku bulelela batu kuli: “U late wahenu m’o itatela,” ili pulelo yeo Jesu hamulaho n’a kutezi ku i bulela. (Livitike 19:18; Mateu 22:39, 40) Mulao o’ n’o bonisa mwa ku ezeza bazwahule be ne ba pila ni Maisilaele.  Mulao w’o n’o laezi kuli: “U si ke wa koma muzwahule; ni mina mu ziba mo ku inezi pilu ya muzwahule, kakuli ni mina ne mu li mazwahule mwa naha ya Egepita.” Seo si talusa kuli Maisilaele ne ba lukela ku shemuba babotana.—Exoda 23:9; Livitike 19:34; Deuteronoma 10:19.

Jehova n’a fuyola sicaba sa Isilaele ibile fela ne ba latelela ka busepahali Mulao. Mwa puso ya Davida ni ya Salumoni, sicaba seo ne si bile mwa mbombolelwa mi batu ne ba tabile ni ku kula lika. Taba ye ezahezi i lu bulelela kuli: ‘Majuda ni Maisilaele ne ba li ba bañata sina mushabati o fa likamba la liwate, ba ca, ba nwa, inze ba wabezwi. Majuda ni Maisilaele ne ba pila ba iketile, mutu ni mutu mwa kota ya hae ya feiga.’—1 Malena 4:20, 25.

Ka bumai, kozo ni buiketo za sicaba seo n’e li za makutelakaufi. Niha ne ba na ni Mulao wa Mulimu, Maisilaele ne ba si ka u mamela; ne ba tuhelezi buitati ku felisa buiyakato bwa bona ku ba bañwi. Kabakaleo ni kabakala bukwenuheli, ba nyanda hahulu ka butu ni ka sicaba. Kwa mafelelezo, ka silimo sa 607 B.C.E., Jehova a tuhelela Mababilona ku shandaula mubuso wa Juda, muleneñi wa Jerusalema, mane ni tempele ye nde-nde ya mwa muleneñi w’o. Libaka? “Kakuli ha mu si ka utwa manzwi a ka, a mu bone, ni ka lumela, ni nge mishobo kaufela ya kwa Mutulo, ku bulela [Muñ’a] Bupilo, ni yena Nebukaderezare mulena wa Babilona, mutang’a ka; mi ni ka ba tisa ku t’o lwanisa naha ye, ni ba ba yahile mwateñi, mi ni ka lwanisa ni macaba kaufela a mwa matuko; ni ba yundiseleze, ni ba eze nto ye komokwa ni sisomo ni matota a nako ni nako.” (Jeremia 25:8, 9) Ku keshebisa bulapeli bo bu kenile bwa Jehova ne ku ba tahiselize kozi ye tuna luli!

Mutala O Lu Lukela ku Likanyisa

Kwa neku le liñwi, Jesu Kreste n’a si ka luta fela Sikuka Se Situna, kono hape n’a tomile mutala o munde ka ku fitisisa wa ku si latelela. N’a tusanga batu ha buniti. (Mateu 9:36; 14:14; Luka 5:12, 13) Zazi le liñwi bukaufi ni munzi wa Naine, Jesu n’a boni mbelwa ya swabile hahulu ya n’a silisa mwan’a hae wa libanda. Taba ya mwa Bibele i li: “Mulena h’a mu bona, a mu utwela butuku.” (Luka 7:11-15) Pulelo ya ku “utwela butuku,” ka ku ya ka buka ya Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, i talusa kuli ki “ku susuezwa mwa pilu.” Jesu n’a utwile butuku bwa kwa pilu bwa n’a utwa mbelwa y’o, mi a nga mihato ye minde ya ku felisa butuku bwa hae. Mbelwa y’o n’a wabile hahulu Jesu ha n’a zusize mutangana y’o ni ku “mu kutiseza ku m’ahe”!

Kwa mafelelezo, ka ku lumelelana ni mulelo wa Mulimu, Jesu a itatela ku nyanda ni ku fa bupilo bwa hae sina sitabelo ilikuli batu ba kone ku lukululwa kwa butanga bwa sibi ni lifu. W’o n’o li mutala o mutuna ka ku fitisa wa ku pila ka Sikuka Se Situna.—Mateu 20:28; Joani 15:13; Maheberu 4:15.

Batu Ba Ba Sebelisa Sikuka Se Situna

Kana luli mwa linako za luna ku na ni batu ba ba pila ka Sikuka Se Situna? Ee ba teñi, mi ha ba si lateleli fela ha ku swanela. Ka mutala, mwa Ndwa ya Lifasi ya II mwa Germany, mwa puso ya ba Nazi, Lipaki za Jehova ne ba tundamezi ku lumela ku Mulimu ni ku lata bomuyahwa ni bona mi ne ba hanile ku shengoka Sikuka Se Situna. Muuso niha n’o tomile muhato wa sitoyo ni ketululo kwa Majuda kaufela, Lipaki bona ne ba zwezipili ku latelela Sikuka Se Situna. Mane ni mwa minganda ya tukufazo, ne ba zwezipili ku babalela batu ba bañwi. Lico za bona niha ne li li ze nyinyani, ne ba ikabelanga zona ni be ne ba lapile be ne ba li Majuda ni be ne ba si Majuda. Hape, Muuso niha n’o ba laezi ku lwala lilwaniso kuli ba bulaye ba bañwi, ne ba hanile ku eza cwalo, sina mo ne ba sa lateli ni bona ku bulaiwa ki ba bañwi. Ne ba ka bulaya cwañi batu be ne ba lukela ku lata ka mo ba itatela? Kabakala ku hana kwa bona, buñata bwa bona ba iswa mwa minganda ya tukufazo mane ni kwa ku bulaiwa.—Mateu 5:43-48.

 Ha mu nze mu bala taba ye, mu sweli mwa tusiwa ki mutala o muñwi o sebeza wa Sikuka Se Situna. Lipaki za Jehova ba lemuha kuli kacenu batu ba bañata ba nyanda ba si na sepo mi ili ba sa tusiwi. Kabakaleo, Lipaki ka ku itatela ba nga mihato ye minde ya ku tusa ba bañwi ku ituta za sepo ni ketelelo ye sebeza ye mwa Bibele. Yeo ki kalulo ya musebezi wa tuto wa mwa lifasi kaufela w’o cwale s’o ezwa hahulu ku fita haisali. Ku zwileñi mwateñi? Ka mo ku polofitezwi kwa Isaya 2:2-4, “macaba a mañata,” ee, batu ba ba fitelela 6 milioni mwa lifasi kaufela, se ba ‘lutilwe linzila za Jehova ni ku zamaya mwa makululu a hae.’ Ka swanisezo, ba itutile ku ‘tula mihuma ka mikwale ya bona ni ku tula licekesi ka malumo a bona.’ Ba bile mwa kozo ni buiketo mwa linako ze t’ata ze.

Mina Bo?

Mu nyakisise ka nakonyana butuku ni manyando a’ tahezi batu kabakala ku keshebisa Sikuka Se Situna, haisali ku zwiwa fa buipanguli bwa mwa Edeni, bo ne bu kukuelizwe ki Satani Diabulosi. Jehova u lela ku cinca miinelo honafa. Ka mukwa ufi? “Mwan’a Mulimu h’a tahile, libaka kikuli a felise misebezi ya Diabulosi.” (1 Joani 3:8) Seo si ka ezahala mwatas’a puso ya Mubuso wa Mulimu, o mwa mazoho a ya kona ili ya butali, yena Jesu Kreste, ya n’a lutile ni ku latelela Sikuka Se Situna.—Samu 37:9-11; Daniele 2:44.

Mulena Davida wa Isilaele ya kwaikale n’a ize: “Ni kile na ba mucaha, mi cwale se ni supezi; bo, ha ni si ka bona ya na ni niti a tuhelwa, a yumbwa, kamba bana ba hae ku pila ka ku ikupela buhobe. Lizazi kaufela wa fana ka musa, mi wa kolotisa, mi bana ba hae ba filwe kwa limbuyoti.” (Samu 37:25, 26) Kana ha mu lumeli kuli batu ba bañata kacenu ba nga ni ku byangula ku fita ku ‘fana ka musa, ni ku kolotisa’? Kwa iponelwa kuli ku latelela Sikuka Se Situna ku kona ku lu tahiseza kozo ni buiketo bwa niti kakuli si bisa mutu mwa mayemo a ku fuyolwa ka nako ya cwale ni ya kwapili mwatas’a Mubuso wa Mulimu. Mubuso wa Mulimu u ka felisa buitati ni bumaswe kaufela bo bu fa lifasi ni ku yolisa muinelo wa cwale wa puso ye maswe ye ba ikezelize batu ka muinelo o munca w’a ka eza Mulimu. Batu kihona ba ka kona ku pila ka Sikuka Se Situna.—Samu 29:11; 2 Pitrosi 3:13.

[Maswaniso a fa likepe 4, 5]

Jesu n’a si ka luta fela Sikuka Se Situna kono hape n’a tomile mutala o munde wa ku si sebelisa

[Maswaniso a fa likepe 7]

Ku latelela Sikuka Se Situna ku kona ku tahisa kozo ni buiketo bwa niti