Ki Buikatazo Mañi Bw’a Fuyaula Jehova?

“NI LISELE ni ikele, kakuli ku se ku patalala.”

“Ha ni na ku ku lisela u ya, u si ka ni fuyola pili.”

“Libizo la hao ki wena mañi?”

“Ki na Jakobo.”

“Libizo la hao ha u sa na ku bizwa Jakobo, kono u ka bizwa Isilaele. . . , kakuli u lwanile ni Mulimu ni batu, mi u tuzi.”—Genese 32:26-28.

Puhisano ye ipitezi yeo ne i shangumuzwi ki ku mangana ko ku zwile mubano kwa Jakobo ya n’a na ni lilimo ze 97 za buhulu. Nihaike Bibele ha i mu talusi ku ba caziba kwa ku mangana, n’a mangani busihu kaufela ni lingeloi. Kabakalañi? Jakobo n’a iyakatwa hahulu ka za sepiso ya Jehova ku bokukw’a hae—ili sanda sa hae.

Lilimo-limo kwamulaho Esau, muhulwan’a Jakobo, n’a lekisize Jakobo tukelo ya hae ya ku ba mweli ka ku i cincisa ni muapeelo wa linawa. Ka nako ye Jakobo u bulelelwa kuli Esau wa taha ni banna ba 400. Bakeñisa ku ikalelwa, Jakobo u bata ku ikolwisisa ka za sepiso ya Jehova ya kuli lubasi lwa hae lu ka yo pila hande mwa buse bwa Nuka ya Jordani. Ka ku likana ni litapelo za hae, Jakobo u nga muhato o mutuna. U lumela limpo ze ñata ku Esau ya nz’a sutelela bukaufi. Hape u nga ni mihato ya silelezo, u aba mafulo a hae ku eza likwata ze peli ni ku silisa basali ba hae ni bana fa mupao wa Jaboki. Ka ku ikataza ko kutuna ni ku lila hahulu, u zwelapili ku itiisa ku mangana ni lingeloi busihu kaufela ilikuli “a ikupele sishemo.”—Hosea 12:4, NW; Genese 32:1-32.

A mu hupule mutala wa pili ku w’o, ili wa Rahele, musal’a Jakobo wa bubeli ya n’a lata hahulu. Rahele w’a izibela hande ka za sepiso ya Jehova ya ku fuyola Jakobo. Muhulwan’a hae ya bizwa Lea, musal’a Jakobo wa pili, u pepa bana ba bashimani ba bane kono Rahele yena ki mumba. (Genese 29:31-35) Mwa sibaka sa ku ishonda, Rahele u tundamena ku kupa Jehova mwa tapelo mi u nga muhato o lumelelana ni litapelo za hae. Sina m’o Sara kukw’a hae n’a ezelize ku Hagare, Rahele u fa  Biliha mutang’a hae ku Jakobo kuli a be siendi sa hae ilikuli ku ezahale sina mw’a bulelela Rahele kuli, “Ni fumane bana ka yena.” * Biliha u pepela Jakobo bana ba bashimani ba babeli—bo Dani ni Nafetali. Nafetali h’a pepwa, Rahele u patulula butuna bwa buikatazo bwa hae ka ku bulela kuli: “Ni lwanile ni muhulwan’a ka ndwa ye tata, mane ni mu tuzi.” Rahele hape u ipepela bana ba hae, ili bo Josefa ni Benjamine.—Genese 30:1-8; 35:24.

Ki kabakalañi Jehova ha n’a fuyauzi buikatazo bwa bo Jakobo ni Rahele? Ne ba beile tato ya Jehova mwa sibaka sa pili mi ne ba nga ka butokwa sanda sa bona. Ne ba tundamezi ku lapela kuli Mulimu a ba fuyole mwa bupilo mi ne ba ngile mihato ye lumelelana ni tato ya hae ni likupo za bona.

Sina Jakobo ni Rahele, ba bañata kacenu b’a kona ku paka kuli ku tokwahala buikatazo sakata kuli mutu a fuyolwe ki Jehova. Ba ikatazanga hahulu kuli mane hañata ba fitanga fa ku lila cipii-cipii ni ku zwafanga. Me wa Sikreste yo muñwi, ya bizwa Elizabeth, u hupula mwa n’a ikatalelize ilikuli a kalise sinca ku yanga kamita kwa mikopano ya Sikreste hamulaho wa ku sa fumaneha teñi ka nako ye telele. Ne ku li t’ata luli, kakuli n’a na ni twana twa tushimani to tu ketalizoho, munn’a hae n’a si mulumeli, mi musipili wa ku ya kwa Ndu ya Mubuso ye n’e li bukaufi n’o eza likilomita ze 30. N’a ize: “Ku lika ku yanga kamita kwa mikopano ne ku tokwa ku ikalimela hahulu, ili nto ye ne ni ziba kuli ne li ye nde ku na ni kwa bana ba ka. Ne ku ba lemuhisize kuli w’o ne li ona mupilelo o lukela luli.” Jehova n’a fuyozi buikatazo bwa hae. Bana ba hae ba balalu ba tiile mwa puteho ya Sikreste, mi ba babeli ku bona bao ba mwa bukombwa bwa nako ye tezi. Ka ku tabiswa ki zwelopili ye ba eza kwa moya, u bulela kuli: “Ba hulile ku fita na kwa moya.” Mutundameti wa hae kaniti n’o fuyozwi!

Buikatazo Bw’a Fuyola Jehova

Kaniti ku ikataza hahulu ni ku sebeza ka t’ata ku tahisa mipuzo. Mipuzo ya musebezi o muñwi ni o muñwi i itingile fa butuna bwa buikatazo bo lu eza. Kona mw’a lu bupezi Jehova ona cwalo. Mulena Salumoni n’a ñozi kuli: “Mutu kaufela nih’a ca lico, kamba a nwa, kamba a tabela s’a fumani ka musebezi wa hae, ki mpo y’a filwe ki Mulimu.” (Muekelesia 3:13; 5:18, 19) Kono kuli lu fuyaulwe ki Mulimu, lu lukela ku bona teñi kuli lu ikataleza ze swanela. Ka mutala, kana kwa swanela ku libelela kuli Jehova a fuyole mupilelo o hatelela lika za kwa moya? Kana Mukreste ya ineezi wa kona ku libelela ku shemubiwa ki Jehova haiba a kena musebezi kamba litulo ze ka swalelela ku mu yawisa siango ni tuto ili ze tiisa tumelo ze fumaniwa kwa mikopano ya Sikreste?—Maheberu 10:23-25.

Ku pila ka ku mbindanela musebezi wa kwa mubili kamba bumbombo ha ku talusi kuli kipeto mutu u ka “tabela s’a fumani” haiba a eza zeo inze a sa isi pilu ku za kwa moya. Mwa nguli ya mucali, Jesu n’a talusize bumaswe bo bu zwa mwa ku ikataleza ze sa swaneli. Ka za peu ye ne wezi “fahali a mikakani,” Jesu n’a talusize kuli “ki [mutu] ya utwa Linzwi; kono lipilaelo za lifasi, ni takazo ya bufumu, li pukutisa Linzwi, mi la tokwa ku beya.” (Mateu  13:22) Paulusi ni yena n’a lemusize ka za siteo seo mi n’a ekelize kuli ba ba ndongwama sifumu “ba wela mwa miliko ni mwa malaba, ni mwa litakazo ze ñata ze sa utwahali, ze sinya, ze tibiseza batu mwa ku y’o sinyeha ni ku latehelela.” Ki ifi tatululo kwa mupilelo o cwalo o sinya mutu kwa moya? Paulusi n’a ekelize kuli: ‘Mu sabe zeo mi mu si ke mwa sepa bufumu bo bu sa tiyi; kono mu sepe Mulimu ya lu fanga linto kaufela ka buñata kuli lu li tabele.’—1 Timotea 6:9, 11, 17.

Ibe kuli lu kuma kai kamba lu sebelelize Jehova ka nako ye kuma kai, kaufela luna lu ka tuseha ka ku latelela mutala wa mo ne ba ikatalelize bo Jakobo ni Rahele. Ha ne ba ikataza ku bata sishemo sa Mulimu, ne ba si ka libala sanda sa bona, ku si na taba kuli miinelo ye ne ba li ku yona n’e sabisa kamba ku zwafisa cwañi. Lisineneketo ni matata e lu kopana ni ona kacenu li kona ku lu sabisa, ku lu zwafisa, kamba mane ku lu tomohisa ka nzila ye swana. Muliko f’o ki wa ku lisela ku mbindana ni ku komiwa ki Satani. Kuli Satani a pete milelo ya hae, w’a kona ku itusisa s’a lata kaufela, ibe ku za ku itabisa kamba ku ishumusa, lipapali kamba lika ze ñwi ze ezezwa fela ku ikatulusa, mibeleko kamba sifumu. Batu ba sepiswanga lika ze tabisa kono ki ka siwela li fumanehanga. Ba ba kwashekiwa kamba ku hohelwa mwa ku eza lika ze cwalo hañata ba ipumananga mwa maswabi kwa mafelelezo. Sina bo Jakobo ni Rahele ba kwaikale, ha lu huliseñi moya wa ku lwana ka ku tiya ni ku tula milelo ye maswe ya Satani.

Ha ku na nto y’a tabela hahulu Diabulosi ku fita ku lu bona ha lu ituhelela ku tulwa, ka ku ikutwa kuli ‘muinelo ha u fi sepo. Ki o lenga ni tatululo. Ni ipulaisa fela.’ Ki kwa butokwa hahulu he kuli lu itibelele kwa ku ba ni moya wa ku itiselela, ka ku nahana kuli ‘ha ku na ya ni lata’ ni kuli ‘Jehova ki kale a ni libala.’ Ku komiwa ki mihupulo ye cwalo ki ku isinya. Kana f’o ne ku si ke kwa bonahala inge kuli lu tepelelize mazoho a luna ni ku lisela ku lwana kuli konji ha se lu fuyozwi? Mu si libali kuli Jehova u fuyola buikatazo bwa luna.

Mu Zwelepili ku Lwanela Mbuyoti ya Jehova

Buiketo bwa luna bwa kwa moya bu itingile hahulu ka m’o lu utwisiseza litaba za niti ze peli ze mutomo, ili ze ama bupilo bwa luna sina batanga ba Jehova. (1) Ha ku na mutu ya katazwa a nosi ki matata, matuku, kamba mapacaca a mwa bupilo, mi (2) Jehova u teeleza kwa mihuwo ya ba ba mu kupa ka ku tiya kuli a ba tuse ni ku ba fuyola.—Exoda 3:7-10; Jakobo 4:8, 10; 1 Pitrosi 5:8, 9.

Ku si na taba kuli miinelo i mi tatafalezi cwañi kamba mu ikutwa ku fokola cwañi, mu si komiwi ki “sibi se si lu hanelela fakaufi”—ili sibi sa kutokwa tumelo. (Maheberu 12:1) Mu zwelepili ku lwana ku fitela mu fuyolwa. Mu be ni pilu-telele, ka ku hupula Jakobo wa musupali ya n’a manganile busihu kaufela kuli a fuyolwe. Sina mulimi h’a cala peu mwa litabula ni ku libelela nako ya kutulo, ni mina mu litele ka pilu-telele kuli Jehova a fuyole sebelezo ya mina, ku si na taba ni mo mu i bonela bunyinyani. (Jakobo 5:7, 8) Hape ni kamuta mu si libali manzwi a walisamu a kuli: “Ba ba cala ka myoko, ba ka kutula ka lipina za tabo.” (Samu 126:5; Magalata 6:9) Mu yeme ka ku tiya mi mu zwelepili ku balelwa kwa batu ba ba mbindana.

[Litaluso za kwatasi]