Lipaki za Jehova Be Ne Ba Bulailwe Ba Hupulwa
Lipaki za Jehova Be Ne Ba Bulailwe Ba Hupulwa
LA March 7, 2002, litapa fo ku ñozwi za bafu ne li bonisizwe kwa nyangela mwa muleneñi wa Körmend kwa wiko wa Hungary. Ne li hupuza za mafu a Lipaki za Jehova ba balalu be ne ba bulailwe ki ba Nazi ka 1945.
Litapa leo li ñomezwi fa limota la sibaka se situna sa tamaiso sa likolo la mulilo kwatuko ni mukwakwa wa Hunyadi, ili sibaka ko ne ba bulaezwi Lipaki bao. Litapa leo ne li kakulezwi ku hupula ‘Bakreste be ne ba bulailwe mwa March 1945 kabakala ku hana ku kena mwa busole. Antal Hőnisch (1911-1945), Bertalan Szabó (1921-1945), János Zsondor (1923-1945), 2002, Lipaki za Jehova.’
Lipaki bao ne ba bulailwe likweli fela ze peli Ndwa ya Lifasi ya Bubeli i si ka fela kale. Bakreste bao ne ba bulaezwiñi? Pampili ya makande ya kwa Hungary ye bizwa Vas Népe i li: “Hitler ha s’a bile mubusi mwa Germany, Majuda hamoho cwalo ni Lipaki za Jehova ne ba lelezwi ku nyandiswa ni ku tukufazwa, ku iswa kwa minganda ya tukufazo ni ku bulaiwa ha ne ba si ke ba latula litumelo za bona za bulapeli. . . . Mwa March 1945, kalulo ya kwa wiko wa Hungary ne i li mwa sabo ye tuna. . . . Libaka le liñwi la sabo yeo n’e li la ku lundula ni ku bulaya Lipaki za Jehova.”
Tukiso ya za litapa leo ne i aluzwi mwa likalulo ze peli. Ya pili ne i ezelizwe mwa muyaho wa lipapali o bizwa Batthyányi Castle, mi kwa babuleli ne ku na ni caziba Szabolcs Szita, yo muhulu wa katengo ka Holocaust Documentation Center mwa tolopo ya Budapest; László Donáth, yo muñwi wa ba Parliament’s Committee for Human Rights, Minority and Religious Affairs; ni Kálmán Komjáthy, ya n’a iponezi Lipaki bao ha ba bulaiwa, yo cwale s’a li caziba wa litaba ze ezahezi za mwa tolopo yeo. Batu ba ba fitelela 500 be ne ba li teñi kwa sibaka seo ne ba zamaile mwa muleneñi w’o ku liba kwa sibaka ko ne ku yo ezezwa kalulo ya bubeli ya tukiso yeo, yona ya ku pumbulwa kwa litapa ki József Honfi, Mueteleli wa tolopo ya Körmend.
Mwa liñolo la hae la ku laeza, Ján Žondor (János Zsondor) n’a susuelize mizwale ni likaizeli ba hae ba Sikreste kuli ba si ke ba swaba. N’a ñozi kuli: “Ni sa hupula manzwi a Joani a fumaneha kwa Sinulo 2:10, a’ li: ‘U sepahale ku isa kwa lifu.’ . . . Mu bulelele ba ba kwa ndu kuli ba si ke ba swaba, kakuli ni bulaelwa niti, isiñi buezalibi.”
[Siswaniso se si fa likepe 32]
Bertalan Szabó
[Siswaniso se si fa likepe 32]
Antal Hőnisch
[Siswaniso se si fa likepe 32]
Ján Žondor