Lu Ka Zamaya ka Libizo la Jehova Ku Ya Ku Ile!

“Lu ka zamaya ka Libizo la [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa luna, kamita ni ku ya ku ile.”—MIKA 4:5.

1. Ku talusizwe litaba mañi mwa Mika likauhanyo 3 ku isa 5?

JEHOVA u na ni s’a bata ku bulelela batu ba hae, mi u itusisa Mika ku polofita. Mulimu u lelile ku ota lifosi. U ka otela Isilaele bukwenuhi bwa hae. Kono ka litohonolo, Jehova u ka fuyola ba ba zamaya ka libizo la hae. Litaba zeo li tunumani mwa likauhanyo 3 ku isa 5 za bupolofita bwa Mika.

2, 3. (a) Baeteleli ba Isilaele ba swanezi ku zibañi, kono bona ze ba eza luli ki lifi? (b) Ne mu ka talusa cwañi lipulelo za swanisezo ze bulezwi kwa Mika 3:2, 3?

² Mupolofita wa Mulimu u li: “A mu utwe mina litoho za Jakobo, ni mina malen’a ba ndu ya Isilaele; ha ni li ki mina ba ba swanezi ku ziba mulao?” Ee luli, ba swanezi ku u ziba, kono ze ba eza luli ki lika mañi? Mika u li: “Mina mu toile bunde, mu lata bumaswe; mina mu buwa mibili ya batu ba sicaba sa ka, mu zwisa ni nama ye apesa masapo a bona. Ba ca nama ya sicaba sa ka, ba buwa mibili ya bona, ba ba loba masapo, ba ba pumaka lisuma, sina nama ye y’o apewa mwa piza.”—Mika 3:1-3.

³ Malena ba nyandisa babotana, ba ba sa koni ku itwanela. Lipulelo za swanisezo ze itusiswa f’o li utwisiswa ka bunolo ki ba ba utwa mushaa wa Mika. Ngu ye bulailwe ha i apehiwa, pili ya buiwa, kihona i pumakiwa. Fokuñwi masapo a yona a pazulwanga kuli mooko u shukumuke mwateñi. Nama hamoho ni masapo za biliswanga mwa piza ye tuna, sina ye bulezwi ki Mika. (Ezekiele 24:3-5, 10) Yeo ki swanisezo ye swanela luli kwa ku bonisa m’o baeteleli ba ba situhu ba nyandiseza batu mwa mazazi a Mika!

Jehova U Tokwa Kuli Lu Latelele Mulao

4. Jehova ni baeteleli ba Isilaele ba shutana cwañi?

⁴ Ku na ni shutano ye tuna mwahal’a Jehova, yena Mulisana ya lilato, ni baeteleli ba Isilaele. Kakuli ha ba lateleli mulao, ha ba peti musebezi o ba filwe wa ku sileleza mutapi. Kono ba nyandisa ka buitati lingu za swanisezo zeo, ili ku ba tima mulao ni ku ‘sulula mali’ a bona, ka mo i boniseza Mika 3:10. Muinelo w’o u lu lutañi?

5. Jehova u tokwañi ku ba ba etelela batu ba hae?

⁵ Mulimu u tokwa kuli ba ba etelela batu ba hae ba latelele mulao. Seo ki sona se lu fumana kwa batanga ba Jehova kacenu. Seo hape si lumelelana ni Isaya 32:1, ye li: “Cwale mulena u ka busa ka ku luka, mi ni bona makwambuyu ba ka zamaisa ka mulao.” Kono lu bonañi mwa mazazi a Mika? ‘Ba ba toile bunde ni ku lata bumaswe’ ba zwelapili ku kopamisa mulao.

Ki Litapelo za Bomañi Ze Alabiwanga?

6, 7. Ku koñomekilwe sisupo mañi sa butokwa kwa Mika 3:4?

⁶ Kana ba mwa miteñi ya Mika ba kona ku libelela kuli Jehova u ka ba shemuba? Kutokwa! Mika 3:4 i li: “Ba ka huweleza ku [Muñ’a] Bupilo, kono h’a na ku ba alaba; u ka ba patela pata ya hae ka nako yeo, kakuli ba sinyize mizamao ya bona.” Manzwi ao a koñomeka sisupo sa butokwa hahulu.

 ⁷ Haiba lu tomenena sibi lu sa baki, Jehova h’a na ku alaba litapelo za luna. Kaniti ku ka ba cwalo haiba lu pila ka bupumi, ili ku ipumisa ku sebeleza Mulimu ka busepahali, kono inge lu pata bufosi bwa luna. Ka ku ya ka Samu 26:4, Davida n’a opezi kuli: “Ha ni na taba ni ba lishano, ha ni zamayangi ni ba ba ipa.” Jehova yena bo, kana a ka alaba litapelo za ba ba tula Linzwi la hae ka bomu!

Ku Fiwa M’ata ka Moya wa Mulimu

8. Bapolofita ba buhata ba mwa nako ya Mika ne ba lemusizweñi?

⁸ Ki likezo kwa bumaswe ze atile mwahal’a baluti ba Isilaele! Bapolofita ba buhata ba yambaelisa batu ba Mulimu kwa moya. Baeteleli ba mukwañuli ba huwa ba li “Kozo!” kono mutu h’a sa ba tisezi lico, ba mu zuseza ndwa. Jehova u li: “Kabakaleo mu ka tahelwa ki busihu kuli mu tokwe ku bona lipono; lififi li be teñi ku mina, mu palelwe ku laula; lizazi li ka likelela bapolofita bao, liseli la musihali li ka ba le linsu ku bona. Baboni ba ka komoka, balauli ba ka swaba; kaufela ba ka kwahela lipata za bona.”—Mika 3:5-7a.

9, 10. ‘Ku kwahela pata’ ku talusañi, mi ki kabakalañi Mika h’a sa tokwi ku eza cwalo?

⁹ Ki kabakalañi ha “ba ka kwahela lipata za bona”? Batu ba ba maswe ba mwa linako za Mika ba eza cwalo kabakala maswabi. Mi batu ba ba situhu bao ba swanela ku swaba luli. Ku bona, “ha ku na kalabo ye zwa ku Mulimu.” (Mika 3:7b) Jehova h’a teelezangi litapelo za ba ba maswe kaufela ba ba ikangabeka.

¹⁰ Mika h’a tokwi ku ‘kwahela pata’ ya hae. H’a si ka swaba. Jehova u alaba litapelo za hae. Mu lemuhe manzwi a’ kwa Mika 3:8, k’o mupolofita ya sepahala y’o a bulela kuli: “Kono na, ni tezi mata a moya wa [Muñ’a] Bupilo, ni tezi likatulo, ni bundume.” Mika u itumela hahulu kuli mwa nako ye telele ya bukombwa bwa hae bw’a ezize ka busepahali, kamita u bile ya “tezi mata a moya wa [Muñ’a] Bupilo.” Seo si mu file m’ata a ku “bulelela Jakobo bukwenuhi bwa hae, ni ku zibisa Isilaele sibi sa hae.”

11. Batu ba fiwa cwañi m’ata a ku shaela litaba za Mulimu?

¹¹ Mika h’a tokwi fela m’ata a ka butu kuli a kone ku shaela mushaa wa Mulimu wa katulo ye buhali. Moya wa Jehova, kamba m’ata a hae a matuna a’ sebeza, a butokwa. Luna bo? Musebezi wa luna wa ku kutaza u kona fela ku petiwa haiba Jehova a lu tiisa ka moya wa hae o kenile. Ku lika ku kutaza ku ka pala ku palelela haiba lu tomenena sibi ka bomu. F’o Mulimu n’a si ke a lu alaba ha ne lu ka mu lapela ku lu tiisa ku eza musebezi w’o. Kaniti ha lu koni ku shaela likatulo za Ndat’a luna wa kwa lihalimu konji haiba “moya wa [Muñ’a] Bupilo” u ku luna. Ka litapelo ze utwiwa ni ka tuso ya moya o kenile, lwa kona ku bulela linzwi la Mulimu ka bundume, sina Mika.

12. Balutiwa ba Jesu ba kwa makalelo ne ba konile cwañi ku tundamena ku ‘bulela linzwi la Mulimu ba sa sabi?’

¹² Mwendi mwa hupula taba ye kwa  Likezo 4:23-31. M’u nge kuli mu yo muñwi wa balutiwa ba Jesu ba kwa makalelo. Banyandisi ba batuna se ba likile ku kuzisa balateleli ba Kreste. Kono basepahali bao ba lapela ku Mulen’a bona Mwambakani-ya-Pahami, mi ba itilelela kuli: “Mulena, bona mifumbelo ya bona; mi u fe batanga ba hao mata a ku bulela Linzwi la hao ba sa sabi.” Ku ezahalañi? Ha ba kupa, sibaka se ba kopani ku sona s’a zikinyeha, mi kamukana ba tala moya o kenile mi ba bulela linzwi la Mulimu ba sa sabi. Kacwalo, haike lu lapelange ku Jehova ni ku itinga fa tuso ya hae ka moya o kenile ha lu nze lu peta bukombwa bwa luna.

13. Jerusalema ni Samaria li ka welwa kiñi, mi ki kabakalañi?

¹³ Cwale mu nahane hape ka za mazazi a Mika. Ka ku ya ka Mika 3:9-12, babusi ba ba na ni mulatu wa mali ba atula ka ku sepa mupuzo, baprisita ba luta ka bubeleki, mi bapolofita ba buhata ba laula ka ku sepa mali. Ku swanezi Mulimu ha ize Jerusalema, ona muleneñi wa Juda, “u ka fetuha tutuma ya macwe”! Bakeñisa kuli bulapeli bwa buhata ni mizamao ye maswe li atile ni mwa Isilaele, Mika u susumezwa ka moya ku lemusa kuli Mulimu u ka eza Samaria “tutuma ya macwe.” (Mika 1:6) Mane, mupolofita yo n’a sa pila, Samaria ha i sinyiwa ki limpi za Maasirya ka 740 B.C.E., sina mo ne ku polofitezwi. (2 Malena 17:5, 6; 25:1-21) Litaba za katulo zeo ze shaelelwa Jerusalema ni Samaria kaniti ne li kona fela ku fitiswa ka m’ata a Jehova.

14. Bupolofita bo bu ñozwi kwa Mika 3:12 ne bu talelelizwe cwañi, mi seo si swanela ku lu ama cwañi?

 ¹⁴ Juda ha i koni ni hanyinyani ku banda katulo ya Jehova ye buhali. Ka ku taleleza bupolofita bo bu ñozwi kwa Mika 3:12, Sione i ka “limiwa sina simu.” Ka nako ye, lwa ziba kuli lika zeo ne li ezahezi Mababilona ha ne ba shandauzi Juda ni Jerusalema ka 607 B.C.E. Zeo ne li ezahezi lilimo-limo ku zwa fa n’a polofitezi Mika, kono n’a kozwi kuli ne li ka ezahala. Luli ni luna lu swanela ku kolwa cwalo kuli muinelo wa linto wa cwale u ka fela mwa “lizazi la Mulimu” le li polofitilwe.—2 Pitrosi 3:11, 12.

Jehova Wa Laya

15. Ka manzwi a mina, ne mu ka talusa cwañi bupolofita bo bu ñozwi kwa Mika 4:1-4?

¹⁵ Ha lu iheta, lu bona kuli Mika cwale u fa taba ye nyangumuna ili ye fa sepo. Manzwi e lu fumana kwa Mika 4:1-4 ki a’ susueza luli! Ze ñwi z’a bulela Mika li li: “Kwa mazazi a kwapili lilundu la [Muñ’a] Bupilo li ka tomwa fa ngo ya malundu, li ka umbuka tulundu; mi macaba kaufela a ka ya kwateñi. . . . [Muñ’a] Bupilo u ka atula mwahal’a macaba a mañata, a laye macaba a tiile, a kwahule. Ka mikwale ya bona ba ka tula mihuma, mi ka malumo a bona ba ka tula licekesi; sicaba se siñwi ha si sa na ku lwanisa se siñwi ka lilumo, mi ha ba sa na ku ituta ndwa. Kono ba ka ina, mutu ni mutu mwa kota ya hae ya veine ni mwa kota ya hae ya feiga, ku si na ya ba sabisa; kakuli ki s’o bulezi mulomo wa [Muñ’a] Bupilo wa limpi.”

16, 17. Mika 4:1-4 i sweli ku talelezwa cwañi kacenu?

¹⁶ Ki afi “macaba a mañata” ni “macaba a tiile” a’ bulelwa fa? Ao haki macaba ni milonga ya lifasi le. Batili, bupolofita bu talusa batu ba ba zwa mwa macaba kaufela ba ba kena mwa sebelezo ye kenile mwa lilundu la Jehova la bulapeli bwa niti.

¹⁷ Ka ku zamaelela ni bupolofita bwa Mika, bulapeli bwa Jehova bo bu kenile bu ka tuha bu ba bona bu nosi bo bu yambile lifasi kaufela. Kacenu, batu “ba ba ketezwi bupilo bo bu sa feli” ba sweli ba lutiwa linzila za Jehova. (Likezo 13:48) Jehova u sweli ku atula ni ku laya kwa moya balumeli ba ba yemela Mubuso. Ba ka punyuha “ñalelwa ye tuna” sina lilama za “buñata bo butuna bwa batu.” (Sinulo 7:9, 14) Kabakala ku tula mikwale ya bona ku i eza mihuma, nihaiba kacenu ba pilisana ka kozo ni Lipaki za Jehova ba bañwi hamoho ni batu ba bañwi. Ki nyakalalo luli ku ba mwahal’a bona!

Ku Tundamena ku Zamaya ka Libizo la Jehova

18. Mutu ‘ku ina mwa kota ya hae ya veine ni ya feiga’ ku talusañi?

¹⁸ Mwa mazazi a luna, lifasi ha li ambekilwe ki sabo inge lilu le li sindumukile, lu tabile ku bona kuli ba bañata ba ituta linzila za Jehova. Lu nyolelwa nako ye s’e li fakaufi ili f’o batu bao kaufela ba ba lata Mulimu ba si ke ba ituta ndwa, ili f’o hape ba ka ina mwa likota za bona za veine ni za feiga. Likota za feiga hañata li caliwanga mwa masimu a veine. (Luka 13:6) Mutu ku ina mwa kota ya hae ya veine ni ya feiga ku talusa miinelo ya kozo, nala, ni silelezo. Nihaiba cwale, silikani sa luna ni Jehova si lu fa mwangalwa ni silelezo ya kwa moya. Miinelo yeo ha i ka ba teñi mwa puso ya Mubuso, ha lu na ku ba ni sabo mi lu ka ba ni silelezo ye tuna.

19. Ku zamaya ka libizo la Jehova ku talusañi?

¹⁹ Kuli Jehova a lu shemube ni ku lu fuyaula, lu lukela ku zamaya ka libizo la hae. Seo si boniswa hande hahulu kwa Mika 4:5, k’o mupolofita a li: “Macaba a zamaya, se siñwi ni se siñwi, ka libizo la mulimu wa sona; haili luna, lu ka zamaya ka Libizo la [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa luna, kamita ni ku ya ku ile.” Ku zamaya ka libizo la Jehova ha ku talusi ku bulela fela kuli ki yena  Mulimu wa luna. Ha ku tokwahali fela ku abananga mwa mikopano ya Sikreste ni ku kutaza za Mubuso, nihaike misebezi yeo ni yona i butokwa. Haiba lu sweli ku zamaya ka libizo la Jehova, lu ineezi ku yena ni ku tundamena ku mu sebeleza ka busepahali ka lilato la ka pilu kaufela. (Mateu 22:37) Mi ka ku ba balapeli ba hae, kaniti lu ka tundamena ku zamaya ka libizo la Mulimu wa luna, Jehova, ku ya ku ile.

20. Ne ku polofitilweñi kwa Mika 4:6-13?

²⁰ Cwale shangwe mu nyakisise manzwi a bupolofita a’ kwa Mika 4:6-13. “Mwan’a Sione wa musizana” u na ni ku ya mwa buhapiwa “kwa Babilona.” Ne ku ezahezi honacwalo luli kwa bayahi ba Jerusalema ka 607 B.C.E. Niteñi, bupolofita bwa Mika bu bonisa kuli ku ka ba ni bomasialeti ba ba ka kuta kwa Juda, mi Sione ha i ka zuswa, Jehova u ka bona teñi kuli lila za Sione za yundiswa.

21, 22. Mika 5:2 ne i talelelizwe cwañi?

²¹ Mika kauhanyo 5 i polofita lika ze ñwi ze tuna. Ka mutala, mu bone ze bulezwi kwa Mika 5:2-4. Mika u polofita kuli Mubusi ya ketilwe ki Mulimu—“ya n’a li teñi kwa simuluho”—u ka zwa mwa Betelehema. U ka busa mi a lise “ka mata a [Muñ’a] Bupilo.” Hape, yena Mubusi y’o u ka ba yo mutuna, isi fela mwa Isilaele, kono “ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” Ba bañata mwa lifasi ba kana ba sa zibi kuli Mubusi y’o ki mañi, kono luna lwa mu ziba.

²² Ki mañi mutu wa butokwa ka ku fitisisa ya kile a pepwa mwa Betelehema? Mi ki mañi ya ka “ba yo mutuna, ku isa kwa mafelelezo a lifasi”? Ha ku na u sili kwand’a Mesiya, yena Jesu Kreste! Heroda yo Mutuna ha n’a buzize baprisita ba bahulu ni bañoli kuli Mesiya n’a ka pepelwa kai, ne ba ize: “Mwa Betelehema wa mwa Judea.” Mane ne ba bulezi ze i bulela Mika 5:2. (Mateu 2:3-6) Ba bañwi kwa batu-tu fela ni bona ne ba ziba cwalo, kakuli Joani 7:42 i li ne ba bulezi kuli: “Hasi, Liñolo li bulela kuli Kreste u ka zwa mwa lusika lwa Davida, mwa munzi wa Betelehema, mw’a n’a inzi Davida?”

Katuluho Sakata Ye Fiwa Batu

23. Kiñi ze ezahala cwale ze taleleza Mika 5:7?

²³ Mika 5:5-15 i bulela za twaniso ya Maasirya ye ka konda ka nakonyana fela. Hape Mika u polofita kuli Mulimu u ka lombota macaba a mangulunde. Mika 5:7 i sepisa ku lukululwa kwa bomasialeti ba Majuda ba ba bakile, ni ku kutiswa habo bona, kono manzwi ao a’ sebeza ni mwa miteñi ya luna. Mika u li: “Bomasialeti ba Jakobo ba ka ba mwahal’a macaba a mañata sina puka ye zwa ku [Muñ’a] Bupilo, ye swana sina lufafazani lo lu wela fa bucwañi.” Swanisezo ye nde yeo i bulezwi ka ku polofita kuli masialeti a Jakobo, kamba Isilaele, wa kwa moya, a ka ba mbuyoti yeo Mulimu a fa batu. “Lingu ze ñwi” za Jesu, ba ba sepa ku t’o pila fa lifasi, ba tabile ku sebeza ka pilu i liñwi ni bomasialeti ba mwa miteñi ya cwale ba “Isilaele wa Mulimu,” ili ku tusa mwa ku katulusa ba bañwi kwa moya. (Joani 10:16; Magalata 6:16; Zefania 3:9) Taba yeo i tahisa sisupo se siñwi sa ku yeya. Ka ku ba bashaeli ba Mubuso, kaufel’a luna lu swanela ku lata hahulu tohonolo ya luna ya ku fa ba bañwi katuluho sakata.

24. Ki lifi lisupo ze mi tabisize ze mwa Mika likauhanyo 3 ku isa 5?

²⁴ Mu itutileñi mwa likauhanyo 3 ku isa 5  za bupolofita bwa Mika? Mwendi mu itutile lisupo ze cwale ka ze li: (1) Mulimu u tokwa kuli ba ba etelela batu ba hae ba latelele mulao. (2) Haiba lu tomenena sibi lu sa baki, Jehova h’a na ku alaba litapelo za luna. (3) Musebezi wa luna wa ku kutaza u kona fela ku petiwa haiba Mulimu a lu tiisa ka moya wa hae o kenile. (4) Kuli Mulimu a lu shemube, lu lukela ku zamaya ka libizo la Jehova. (5) Ka ku ba bashaeli ba Mubuso, lu swanela ku lata hahulu tohonolo ya luna ya ku fa batu katuluho sakata. Mwendi mu tabisizwe ki lisupo ze ñwi. Ki lifi ze ñwi ze lu kona ku ituta mwa buka ya Bibele ye ya bupolofita? Taba ye tatama i ka lu luta lituto ze sebeza ze zwa mwa likauhanyo ze peli za mafelelezo za bupolofita bwa Mika bo bu tiisa tumelo.

Ne Mu Ka Alaba Cwañi?

• Mulimu u tokwañi ku ba ba etelela batu ba hae?

• Ki kabakalañi tapelo ni moya o kenile ha li li za butokwa hahulu mwa sebelezo ya luna ku Jehova?

• Batu ba ‘zamaya cwañi ka libizo la Jehova’?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 15]

Kana mwa kona ku talusa swanisezo ya Mika ya za piza?

[Maswaniso a fa likepe 16]

Sina Mika, lu peta bukombwa bwa luna ka bundume