B’a Nyandiswa Kono Ba Tabile
B’a Nyandiswa Kono Ba Tabile
“Mu ka ba ni tabo ha ba mi tapaula kabakala ka, ha ba mi nyandisa, ba mi tameleza bumaswe kamukana ka buhata.”—MATEU 5:11.
1. Ki sepiso mañi yeo Jesu n’a file balateleli ba hae ku ama kwa tabo ni nyandiso?
JESU ha n’a lumile baapositola ba hae lwa pili ku yo kutaza Mubuso, n’a ba lemusize kuli ba ka talimana ni twaniso. N’a ba bulelezi kuli: “Mu ka toiwa ki batu kamukana kabakala Libizo la ka.” (Mateu 10:5-18, 22) Kono kwamulaho mwa Ngambolo ya hae ya fa Lilundu, n’a file baapositola ba hae ni ba bañwi sepiso ya kuli nyandiso yeo ha i na ku kona ku felisa tabotuna ya bona. Mane Jesu n’a bulezi kuli Bakreste ne ba ka ba ni tabo ha ne ba ka nyandiswa! Nyandiso i kona ku tisa cwañi tabo?
Ku Nyandiswa Kabakala ku Luka
2. Ka ku ya ka Jesu ni muapositola Pitrosi, ki ku nyandiswa kufi ko ku tahisa tabo?
2 Libaka la bu 8 la ku ba ni tabo la n’a bulezi Jesu ki la kuli: “Tabo ki ya ba ba nyandiswa kabakala Ku Luka, kakuli mubuso wa kwa lihalimu ki wa bona.” (Mateu 5:10) Nyandiso haki nto ye tabisa. Muapositola Pitrosi n’a ñozi kuli: “Ha mu itiisa mwa ku natwa kabakala ku fosa, fohe mu ka babazwa mwañi? Kono ha mu utwiswa butuku ha mu eza hande, mi mu itiisize, fo ki nto ye lumelelwa ki Mulimu.” N’a zwezipili kuli: “Ku mina ku tokwahale ya utwiswa butuku kabakala kuli ki mubulai, kamba lisholi, kamba sisinyi, nihaiba ya ikenya mwa litaba za ba bañwi. Kono wa ku mina h’a ka utwiswa butuku kabakala kuli ki Mukreste, a si ke a swaba; kono a lumbe Mulimu ka Libizo leo.” (1 Pitrosi 2:20; 4:15, 16) Ka ku ya ka manzwi a Jesu, nyandiso i tahisa tabo haiba mutu a nyandiswa kabakala ku luka.
3. (a) Ku nyandiswa kabakala ku luka ku talusañi? (b) Bakreste ba kwa makalelo ne ba ikutwile cwañi ha ne ba nyandiswa?
3 Ku luka kwa niti ku kona ku zibwa ka ku eza tato ya Mulimu ni ka ku mamela litaelo za hae. Kacwalo, ku nyanda kabakala ku luka ku talusa ku nyanda kabakala ku hana ku hapelezwa ku loba likuka kamba litaelo za Mulimu. Baapositola ne ba nyandisizwe ki baeteleli ba Majuda kakuli ne ba hanile ku tuhela ku kutaza ka libizo la Jesu. (Likezo 4:18-20; 5:27-29, 40) Kana ne ku felisize tabo ya bona kamba ku ba tuhelisa ku kutaza? Kutokwa! “Baapositola ba zwa fa Kuta ba tabile, kakuli ba ezizwe ba ba lukela ku swabiswa kabakala Libizo la Jesu. Ha ba si ka lisela, ka mazazi kaufela, ku luta batu, ni ku bulela mwa Tempele ni mwa mandu kuli Jesu ki Kreste.” (Likezo 5:41, 42) Nyandiso yeo ne i ba tahiselize tabo ni tukufalelo ye tuna mwa musebezi wa ku kutaza. Hamulaho, Bakreste ba kwa makalelo ne ba nyandisizwe ki Maroma bakeñisa ku hana ku lapela mulena.
4. Ki afi mabaka a mañwi e ba nyandisezwa Bakreste?
4 Mwa miteñi ye, Lipaki za Jehova ba nyandisizwe kabakala ku hana ku tuhela ku kutaza “evangeli ye ya mubuso.” (Mateu 24:14) Mikopano ya bona ya Sikreste ha i kwaliwa, ba iketela ku nyanda ku fita ku tuhela ku kopana hamoho sina mo i laelela Bibele. (Maheberu 10:24, 25) Ba nyandisizwe kabakala ku ikambusa kwa litaba za lifasi sina Bakreste kamba kabakala ku hana ku pompelwa mali. (Joani 17:14; Likezo 15:28, 29) Nihakulicwalo, katulo yeo ye lukile i tahiselize batu ba Mulimu mwangalwa ni tabo ye tuna.—1 Pitrosi 3:14.
Ku Tapaulwa Kabakala Kreste
5. Ki lifi libaka le lituna le ba nyandisezwa batu ba Jehova kacenu?
5 Libaka la bu 9 le li tisa tabo la n’a bulezi Jesu mwa Ngambolo ya hae ya fa Lilundu li ama hape taba ya nyandiso. N’a ize: “Mu ka ba ni tabo ha ba mi tapaula kabakala ka, ha ba mi nyandisa, ba mi tameleza bumaswe kamukana ka buhata.” (Mateu 5:11) Libaka le lituna le ba nyandisezwa batu ba Jehova ki la kuli bona hasi ba muinelo wa linto wa cwale o maswe. Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Kabe mu ba lifasi, kabe lifasi li lata s’e li sa lona; kono kakuli ha mu ba lifasi, ni kuli ni mi ketile mwa lifasi, kifo lifasi li mi toile.” (Joani 15:19) Muapositola Pitrosi ni yena n’a ize: “Ba komoka ha mu sa mateli ni bona kwa buhule bo bu yuboka; mi ba mi bulela maswe.”—1 Pitrosi 4:4.
6. (a) Ki kabakalañi bomasiyaleti ni mizwale ba bona ha ba tapaulwa ni ku nyandiswa? (b) Kana nyandiso yeo i kuyula tabo ya luna?
6 Se lu boni kale kuli Bakreste ba kwa makalelo ne ba nyandisizwe kabakala ku hana ku tuhela ku kutaza ka libizo la Jesu. Kreste n’a laezi balateleli ba hae kuli: “Mu ka ba lipaki za ka . . . ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” (Likezo 1:8) Bomasiyaleti ba ba sepahala ba banyani ba Kreste ba ba tozizwe, ka ku tusiwa ki balumeli ba bañwi ba ba sepahala ba “buñata bo butuna,” ba tukufalezwi ku peta musebezi wo. (Sinulo 7:9) Kabakaleo, Satani u lwanisa “ba ba sa siyezi ba lusika lwa hae [lusika lwa “musali,” ili kalulo ya kwa lihalimu ya kopano ya Mulimu], bona ba ba buluka milao ya Mulimu, ni ba ba sweli bupaki bwa Jesu.” (Sinulo 12:9, 17) Ka ku ba Lipaki za Jehova, lu paka ka za Jesu, yena Mulena ya busa cwale wa Mubuso, o ka ketula milonga ya batu kuli ku tahe lifasi le linca la Mulimu la ku luka. (Daniele 2:44; 2 Pitrosi 3:13) Ki ka lona libaka leo ha lu tapaulwa ni ku nyandiswa, kono lu ba ba tabile ku nyandela libizo la Kreste.—1 Pitrosi 4:14.
7, 8. Balwanisi ne ba tamelezañi Bakreste ba kwa makalelo?
7 Jesu n’a bulezi kuli balateleli ba hae ba swanela ku ba ni tabo batu niha ba ba “tameleza bumaswe kamukana ka buhata” kabakala hae. (Mateu 5:11) Kona mo ne ku bezi cwalo luli kwa Bakreste ba kwa makalelo. Muapositola Paulusi ha n’a tamilwe mwa Roma ibat’o ba ka 59-61 C.E., baeteleli ba Majuda ba mwa Roma ne ba bulezi ka za Bakreste kuli: “Lwa ziba kuli tuto yeo ye keluhile i lwaniswa kai ni kai.” (Likezo 28:22) Bo Paulusi ni Silasi ne ba tamelelizwe kuli ne ba “filikanyize naha kaufela” ka ku “lwanisa milao ya Sesare.”—Likezo 17:6, 7.
8 Caziba wa litaba za kale, K. S. Latourette, n’a ñozi ka za Bakreste ba mwa miteñi ya Mubuso wa Roma, kuli: “Ne ba tamilikezwa litaba ze ñata. Bakeñisa kuli ne ba hana ku ikenya mwa mikiti ya bahedeni, Bakreste ne ba bizwa bosilatula Mulimu. Kabakala ku sa ikenya mwa lika ze ñata za mwa silalanda—ze cwale ka mikiti ya sihedeni, lipapali za nyangela . . . —ne ba sheununwa kuli ba toile batu. . . . Ne ku bulelwa kuli banna ni basali ne ba kopananga hamoho busihu . . . mi kuti ne ba ezanga buhule. . . . Bakeñisa kuli [Kupuzo ya lifu la Kreste] ne i eziwanga fela mwahal’a balumeli, ne ku bile ni mabulatwi a kuli Bakreste kamita ne ba bulayanga mbututu ni ku nwa mali ni ku ca nama ya yona.” Mi hape bakeñisa kuli Bakreste ba kwa makalelo ne ba hana ku lapela mubusi, ne ba tamelezwa kuli ki lila za Muuso.
9. Bakreste ba kwa makalelo ne ba ngile cwañi litaba ze ne ba tamelezwa, mi kacenu muinelo u cwañi?
9 Litamilikezo zeo ne li si ka palelwisa Bakreste ba kwa makalelo ku zwelapili mwa musebezi wa bona wa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso. Ka 60-61 C.E., Paulusi n’a bulezi kuli “taba ye nde” ne i “beya miselo ni ku zwelapili” mi ni kuli ne se i “bulezwi ku ba ba li teñi kaufela mwatas’a lihalimu.” (Makolose 1:5, 6, 23) Kucwalo ni kacenu. Lipaki za Jehova ba tamelezwa litaba za buhata, sina Bakreste ba kwa makalelo. Kono kacenu musebezi wa ku kutaza taba ya Mubuso wa konda mi u tahiseza ba ba u eza tabo ye tuna.
Tabo Ha Lu Nyandiswa Sina Bapolofita
10, 11. (a) Jesu n’a unguzi cwañi libaka la bu 9 la ku ba ni tabo? (b) Ki kabakalañi bapolofita ha ne ba nyandisizwe? Mu fe mitala.
10 Jesu n’a unguzi libaka la bu 9 la ku ba ni tabo ka ku bulela kuli: “Mu wabelwe . . . , kakuli ki mo ba nyandiselize bapolofita ba ba ne ba li teñi pili ku mina.” (Mateu 5:12) Bapolofita ba n’a lumile Jehova ku y’o lemusa Maisilaele be ne ba sa sepahali ne ba si ka amuhelwa hande mi hañata ne ba nyandiswa. (Jeremia 7:25, 26) Muapositola Paulusi n’a pakile taba yeo, ha n’a ñozi kuli: ‘Ze ni ka bulela hape ki lifi? Kakuli ni ka taelelwa ki nako ha ni ka bulela za bapolofita. Bao, ka tumelo, ba nyandisezwe ka ku shubulwa, ni ka lipafa, ka mawenge mane, ni ka litolongo.’—Maheberu 11:32-38.
11 Ka nako ya puso ya Mulena ya maswe Akabe ni musal’a hae, Jezabele, buñata bwa bapolofita ba Jehova ne ba bulailwe ka mukwale. (1 Malena 18:4, 13; 19:10) Mupolofita Jeremia n’a kenyizwe mwa likulo mi hamulaho a nepelwa mwa musima wa sileze. (Jeremia 20:1, 2; 38:6) Mupolofita Daniele n’a nepezwi mwa musima wa litau. (Daniele 6:16, 17) Bapolofita bao kaufela, be ne ba li teñi pili Bukreste bu si ka taha kale, ne ba nyandisizwe kabakala ku yemela bulapeli bwa niti bwa Jehova. Bapolofita ba bañata ne ba nyandisizwe ki baeteleli ba bulapeli bwa Sijuda. Jesu n’a bulezi kuli bañoli ni Bafalisi ki ‘bana ba ba bulaile bapolofita.’—Mateu 23:31.
12. Ki kabakalañi luna Lipaki za Jehova ha lu nga kuli ki tohonolo ku nyandiswa sina mo ne ba nyandiselizwe bapolofita ba kwaikale?
12 Kacenu, luna Lipaki za Jehova hañata lu nyandisezwa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso ka tukufalelo. Lila za luna ba lu tameleza kuli “lu tahisa balutiwa ka mandunda,” kono lwa ziba kuli balapeli ba Jehova ba ba sepahala ba kwamulaho ne ba tamelelizwe cwalo ni bona. (Jeremia 11:21; 20:8, 11) Lu nga kuli ki tohonolo ku nyandela nto ye swana ni ye ne ba nyandezi bapolofita ba ba sepahala ba kwaikale. Mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Banabahesu, mu nge mutala wa bapolofita, ba ba ne ba bulela ka Libizo la Mulena mwa butata kaufela, inze ba itiisize. A mu bone, lu ba bulela kuli ba na ni mbuyoti ba ba konile ku itiisa.”—Jakobo 5:10, 11.
Mabaka a Tiile a ku Ba ni Tabo
13. (a) Ki kabakalañi ha lu sa zwafiswi ki nyandiso? (b) Ki nto mañi y’e lu tiisa, mi nto yeo i bonisañi?
13 Ku fita ku zwafiswa ki nyandiso, lu omba-ombiwa ki taba ya kuli lu latelela mutala wa bapolofita, Bakreste ba kwa makalelo, ni Kreste Jesu ka sibili. (1 Pitrosi 2:21) Lu fumana tabo ye tuna mwa manzwi a mwa Mañolo, a cwale ka a muapositola Pitrosi, a’ li: “Balatiwa, ha mu inzi mwa mulilo wa miliko, mu si ke mwa komoka, inge mu tahezwi ki taba ye sa utwahali; ha mu nyefulelwa Libizo la Kreste, mu na ni mbuyoti; kakuli Moya wa kanya, Moya wa Mulimu, u inzi fahalimu a mina.” (1 Pitrosi 4:12, 14) Lwa ziba ku zwelela ku ze lu ipumanwi ku zona kuli lu kona fela ku tiyela nyandiso haiba moya wa Jehova u inzi fahalimw’a luna ku lu tiisa. Tuso ya moya o kenile ki bupaki bo bu bonisa kuli Jehova wa lu fuyola, mi nto yeo i lu tahiseza tabo ye tuna.—Samu 5:12; Mafilipi 1:27-29.
14. Ki mabaka mañi e lu nyakalalela ha lu nyandiswa kabakala ku luka?
14 Libaka le liñwi hape ha lu banga ni tabo ha lu nyandiswa kabakala ku luka kikuli lu bonisanga kuli lu pila sina Bakreste ba niti ba ba latelela bulumeli. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Batu kaufela ba ba lata ku pila ka bulumeli bo bu li teñi ku Jesu Kreste, ba ka nyandiswa.” (2 Timotea 3:12) Lu ba ba tabile hakalo ku ziba kuli ha lu sepahala mwa miliko, lu tusa ku hanyeza kañi yani ya Satani ya kuli libupiwa kaufela za Jehova li mu sebeleza kabakala buitati. (Jobo 1:9-11; 2:3, 4) Lwa nyakalala kuli lwa tusa, nihaiba hanyinyani fela, mwa ku bonisa ku luka kwa bubusi bwa Jehova.—Liproverbia 27:11.
Mu Nyakalalele Mupuzo
15, 16. (a) Jesu n’a bonisize kuli ki kabakalañi ha lu swanela ku ‘wabelwa ni ku nyakalala’? (b) Ki mupuzo mañi o bulukezwi Bakreste ba ba tozizwe kwa lihalimu, mi mizwale ba bona ba “lingu ze ñwi” ba ka fiwa cwañi mupuzo ni bona?
15 Jesu n’a bulezi libaka le liñwi hape la ku taba ha lu tapaulwa ni ku nyandiswa sina mo ne ba nyandiselizwe bapolofita ba kwaikale. Kwa mafelelezo a libaka la bu 9 la n’a file la ku ba ni tabo, Jesu n’a ize: “Mu wabelwe mi mu nyakalale, kakuli mupuzo wa mina ikaba o mutuna kwa lihalimu.” (Mateu 5:12) Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Mupuzo wa sibi ki lifu; kono mpo ya sishemo sa Mulimu ki bupilo bo bu sa feli ka Jesu Kreste Mulen’a luna.” (Maroma 6:23) Ki niti, ‘mupuzo o mutuna’ ki mupuzo wa bupilo, mi wo haki mupuzo o lu kona ku belekela. Ki mpo ya mahala. Jesu n’a bulezi kuli mupuzo u “kwa lihalimu” kakuli u zwa ku Jehova.
16 Ba ba tozizwe ba amuhela “kuwani ya bulena ya Bupilo,” f’o kikuli, ba ka pila ni Kreste mwa lihalimu ba sa shwi. (Jakobo 1:12, 17) Ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi-mubu, bona “lingu ze ñwi,” ba libelela ku yola sanda sa bupilo bo bu sa feli mwa paradaisi fa lifasi. (Joani 10:16; Sinulo 21:3-5) “Mupuzo” o ba fiwa likwata ze peli zeo haki mupuzo o ba belekezi. Ba ba tozizwe hamoho ni “lingu ze ñwi” ba amuhela mupuzo wa bona kabakala ‘sishemo sa Jehova se ba atezwi ki sona,’ ili se ne si susumelize muapositola Paulusi ku bulela kuli: “Ku iswe buitumelo ku Mulimu ka mpo ya hae ye sa konwi ku taluswa.”—2 Makorinte 9:14, 15.
17. Ki kabakalañi ha lu lukela ku taba ni ku ‘nyakalala’ ha lu nyandiswa?
17 Muapositola Paulusi n’a ñolezi Bakreste, ili bao ba bañwi ku bona ne ba tuha ba nyandiswa maswe ki Mubusi Nero, kuli: “Lu itumba ni ka manyando; kakuli lu ziba kuli manyando a tahisa ku tiiseza, mi ku tiiseza ku tahisa ku sepahala; mi ku sepahala ku tahisa sepo. Mi sepo ha i tahisi maswabi.” Hape n’a ize: “Mu tabe ka sepo; mu itiise mwa manyando.” (Maroma 5:3-5; 12:12) Ibe kuli sepo ya luna ki ya ku ya kwa lihalimu kamba ki ya ku pila fa lifasi-mubu, mupuzo wa luna wa ku itiisa mwahal’a litiko ki o mutuna ku fita o lu swanela ku fiwa luli. Lu na ni tabo ye tuna kabakala sepo ya ku pila ku ya ku ile inze lu sebeleza ni ku lumbeka Ndat’a luna ya lilato Jehova, ka ketelelo ya Mulen’a luna Jesu Kreste. Lwa ‘nyakalala’ luli.
18. Lu libelela kuli macaba a ka ezañi mafelelezo ha nze a atumela, mi Jehova u ka ezañi?
18 Mwa linaha ze ñwi, Lipaki za Jehova ba nyandisizwe mi mane ba sa nyandiswa. Mwa bupolofita bwa hae ka za ku fela kwa muinelo wo, Jesu n’a lemusize Bakreste ba niti kuli: ‘Mu ka toiwa ki macaba kaufela kabakala Libizo la ka.’ (Mateu 24:9) Ha lu nze lu atumela mafelelezo, Satani u ka fuzelela macaba kuli ba toye batu ba Jehova. (Ezekiele 38:10-12, 14-16) Mi yeo ikaba yona nako ya Jehova ya ku nga muhato. Jehova u li: “Ni ka bonahalisa bulena bwa ka, ni ku kena kwa ka; ni ka ipubanisa mwa meto a macaba a mañata; mi a ka ziba kuli Ki Na [Muñ’a] Bupilo.” (Ezekiele 38:23) Ka nzila yeo, Jehova u ka bonahalisa ku kena kwa libizo la hae le lituna mi u ka lamulela batu ba hae kwa nyandiso. Kacwalo he, “u na ni mbuyoti mutu ya itiisa mwa muliko.”—Jakobo 1:12.
19. Ha lu nze lu libelela ‘lizazi la Jehova’ le lituna, lu swanela ku ezañi?
19 ‘Lizazi la Jehova’ leo ha li nze li atumela hahulu, haike lu nyakalale kakuli lu “ezizwe ba ba lukela ku swabiswa kabakala Libizo la Jesu.” (2 Pitrosi 3:10-13; Likezo 5:41) Ka ku swana sina Bakreste ba kwa makalelo, haike lu zwelepili ‘lu sa liseli ku luta batu taba ye nde ya Kreste’ ni Mubuso wa hae ha lu nze lu libelela mupuzo wa luna mwa lifasi le linca la Jehova la ku luka.—Likezo 5:42; Jakobo 5:11.
Lundululo
• Ku nyandiswa kabakala ku luka ku talusañi?
• Bakreste ba kwa makalelo ne ba ikutwile cwañi ha ne ba nyandisizwe?
• Ki kabakalañi ha ku konwa ku bulelwa kuli Lipaki za Jehova ba nyandiswa sina mo ne ba nyandiselizwe bapolofita ba kwaikale?
• Ki kabakalañi ha lu kona ku ‘wabelwa ni ku nyakalala’ ha lu nyandiswa?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 16]
“Mu ka ba ni tabo ha ba mi tapaula kabakala ka, ha ba mi nyandisa”
[Manzwi a bañi ba siswaniso]
Batu mwa tolongo: Chicago Herald-American