Lizazi la ku Feza Sikolo—Ki Lizazi Le Linde
Lizazi la ku Feza Sikolo—Ki Lizazi Le Linde
“LU BA ba tabile kuli lizazi la kacenu ki lizazi le linde. Lizazi la benya. Mahalimu a bonahala hande. Bucwañi ki bo butala. Linyunywani za opela. Ku bonahala kuli lu ka ba ni lizazi le linde, mi ha lu na ku inyaza. Jehova ki Mulimu ya sa palelwi se siñwi. Ki Mufani wa limbuyoti.”
Ka manzwi ao, Muzwale Samuel Herd wa mwa Sitopa Se Si Etelela sa Lipaki za Jehova, a kwalula tukiso ya ku ungula sitopa sa bu-117 sa Sikolo sa Giliadi sa Bibele. F’o ne li ka la September 11, 2004. Mwa tukiso ye nde yeo ne ku filwe kelezo ye yahisa ye tomile fa Bibele mi ne ku kandekilwe ze bonwi za bana ba sikolo ni za balumiwa. Kaniti ne li lizazi le linde ku b’a 6,974 ba ne ba putehani kwa Watchtower Educational Center kwa Patterson, New York, ni ba ne ba utwezi tukiso ye fa moya ni fa vidio kwa Brooklyn ni kwa Wallkill.
Susuezo Ye Ne Filwe Baituti
John Kikot, wa mwa Katengo ka Mutai wa United States n’a file ngambolo ye susueza ye li “Mu Zwelepili ku Ba ni Tabo Sina Balumiwa.” A talusa kuli baituti ba kwa Giliadi ba zibwa ka tabo ya bona, sina mo ne ba bonahalezi luli lizazi leo. Lituto za mwa Mañolo ze ba itutile mwa sikolo li ba tahiselize tabo, mi cwale ba kona ku tusa ba bañwi ku ba ni tabo ye swana. Ka mukwa ufi? Ka ku ifana mwa bukombwa bwa bona sina balumiwa. Jesu n’a ize: “Ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” (Likezo 20:35) Ha ba nze ba likanyisa Jehova Mulimu, yena “Mulimu ya tabile” ya sishemo, ya fa batu niti, balumiwa ba banca ba ka zwelapili ku ba ni tabo.—1 Timotea 1:11, NW.
Mubuleli ya tatama ne li muzwale hape wa mwa Sitopa Se Si Etelela, Muzwale David Splane, ya n’a file ngambolo ye li “Mu Ka Yo Utwana Cwañi ni Ba Bañwi?” Ha ku na kakanyo kuli ki ko kunde mi ku munati ku pila hamoho ka tabo, nihaike ku eza cwalo ku tokwa kuli ‘lu ikeze linto kaufela kwa batu kaufela.’ (1 Makorinte 9:22; Samu 133:1) Muzwale Splane a talusa kuli baituti bao ba ka sebelisana ni ba bañwi ba bañata mwa bulumiwa bwa bona—batu ba mwa kalulo ya bona ya simu, balumiwa sina bona, mizwale ni likaizeli ba mwa puteho ye ba ka tutela ku yona, ni mizwale ba kwa ofisi ya mutai o okamela musebezi wa ku kutaza ni ku luta. A fa liakalezo ze nde hahulu za ka mwa ku utwanela hande ni ba bañwi, a li: Mu itute puo ya ko mu lumezwi, mu tekelele lizo za kwateñi, mu kuteke balumiwa ba bañwi ha ba sa lati ku filikanywa, mi mu ipeye kwatas’a ba ba zamaisa.—Maheberu 13:17.
Hamulaho wa f’o, Lawrence Bowen muluti wa kwa Giliadi a fa ngambolo ye li “Mu Nahana Cwañi?” A Joani 7:24) Ka ku ba batu ba ba si ka petahala, kaufel’a luna lu tokwa ku tokomela kuli ‘ha lu utwi za batu’ kono ‘lu utwa za Mulimu.’ (Mateu 16:22, 23) Nihaiba batu ba tumelo ba lukela ku zwelapili ku sikululanga munahano wa bona. Sina sisepe se si mwa liwate, ku eza licinceho cwale ku kona ku lu fitisa ko lu libile mi ku sa eza licinceho ku kona ku lu tibisa kwa moya. Ku ituta Bibele kamita ka ku ya ka mo i ñolezwi ku lu tusa ku ‘utwa za Mulimu.’
hupulisa baituti kuli ba ne ba ‘atuzi Jesu ka sobozi’ ne ba si ka lumela kuli Jesu ki Mesiya. (Wallace Liverance, muluti yo muñwi hape wa Sikolo sa Giliadi, a ungula kalulo ye ya tukiso. Ngambolo ya hae ye ne tomile fa Isaya 55:1 ne i li: “Mu Ka Lekañi?” A susueza baituti ku “leka” kimululo, tabo, ni tiisezo ye zwa mwa bupolofita bwa Mulimu ka za miteñi ya luna. Bupolofita bwa Isaya ne bu swaniselize linzwi la Mulimu kwa mezi, veine, ni mabisi. Li kona ku lekwa cwañi ku “si na mali, ku si na teko”? Muzwale Liverance a talusa kuli ki ka ku isa mamelelo kwa bupolofita bwa Bibele ni ka ku yolisa mihupulo ni linzila za sihedeni ka mihupulo ni linzila za Mulimu. (Isaya 55:2, 3, 6, 7) Ka ku eza cwalo, balumiwa ba banca ba kona ku tiya mwa bulumiwa bwa bona kwa linaha li sili. Batu ba ba si ka petahala hañata ba nahananga kuli tabo i itingile fa ku ba ni sifumu. Mubuleli y’o a ba eleza kuli: “Mu si ke mwa leka nto yeo. Mu si ke mwa lumela kuli kucwalo luli. Mu bone teñi kuli mwa fumana nako ya ku ituta ka butungi Linzwi la Mulimu la bupolofita. La kona ku mi tiisa, ku mi susueza, ni ku mi tahiseza tabo mwa bulumiwa bwa mina.”
Ze Bonwi ni Lipuhisano Ze Nde za Baituti
Baituti ne ba abani ka nako kaufela mwa musebezi wa ku kutaza. Ka ketelelo ya Mark Noumair, muluti yo muñwi hape wa kwa Giliadi, ba sikai mwa sitopa ne ba bonisize ze ne ba ezize luli mwa simu ili ku koñomeka toho ya taba ye li “Ku Sa Swabela Taba ye Nde.” (Maroma 1:16) Baputehi ne ba tabile ku utwa ka m’o likombwa ba ba yeziseli bao ne ba kutalelize fa ndu ni ndu, mwa likululu, ni mwa libaka za masintolo. Baituti ba ba ziba lipuo li sili ne ba ngile mihato ya ku kutaza ku ba lipuo zeo ba mwa kalulo ya simu ya puteho ya habo bona. Ba bañwi ne ba itusisize hande lihatiso ze tomile fa Bibele za Lipaki za Jehova, ka ku itusisa zona ha ba kutela ku ba ba tabela ni ha ba kalisa lituto za Bibele za fa mandu. Ne ba si ka ‘swabela’ ku kutaza taba ye nde.
Muzwale William Nonkes, ya sebeleza kwa likolo le li talima za simu, la Service Department, a buhisana ni balumiwa ba ba yeziseli ba ne ba zwelela kwa Burkina Faso, Latvia, ni Russia. Balumiwa bao ne ba file likelezo ze nde hahulu ze ne tomile fa toho ya taba ye li “Jehova ka Lilato U Fanga Mipuzo Ba Basepahala.” Yo muñwi wa mizwale bao n’a kupile baituti ku no hupula mpi ya Gidioni ya masole b’a 300. Lisole ni lisole ne li na ni musebezi o n’o tusize Gidioni ku tula ndwa. (Baatuli 7:19-21) Ka nzila ye swana, balumiwa ba ba zwelapili ku sebeza mwa libaka ze ba lumilwe ku zona ba fumananga mipuzo.
Hamulaho wa f’o, Muzwale Samuel Roberson, ya li muluti kwa Patterson, n’a zamaisize lipuhisano ze ne tomile fa toho ya taba ye li “Mu Ikeze Linto Kaufela kwa Batu Kaufela.” N’a buhisani ni mizwale ba bane ba mwa Tutengo twa Mutai, ba ne ba zwelela kwa Senegal, Guam, Liberia, ni Madagascar. Mwa linaha zeo, ku sebeleza balumiwa b’a 170. Baituti ne ba itutile se siñwi ka za m’o Tutengo twa Mitai tu tuseza balumiwa ba banca kuli ba twaele musebezi wa bona mwa libaka ze ba sebeleza ku zona. Hañata seo si ama ku ituta lizo ze bonahala ku ba ze sienyi ku ba ba zwa kwa Yurope ni America. Ka mutala, mwa linaha ze ñwi, ha ku komokisi ku bona banna, nihaiba ba mwa puteho ya Sikreste, inze ba swalani kwa mazoho ha ba nze ba zamaya hamoho sina balikani. Mwa libaka ze ñwi ze okamelwa ki mutai wa Guam, ku na ni lico ze sienyi. Kono ba bañwi ba konile ku twaela lika zeo, mi balumiwa ba banca ba kona ku eza cwalo ni bona.
Guy Pierce, wa mwa Sitopa Se Si Etelela, n’a file ngambolo ye li “Mu Zwelepili ku Sepahala kwa ‘Mubuso wa Mulen’a Luna.’” N’a hupulisize baputehi a li: “Jehova n’a bupile lika ka mulelo o muñwi. Ku na ni za n’a lelile ha n’a bupile lika. Mulelo wa hae ka za lifasi le ha u si ka cinca. U sweli wa zwelapili mi u ka petahala. Ha ku na se si ka u palelwisa.” (Genese 1:28) Muzwale Pierce a susueza bote ku ipeya ka busepahali kwa bubusi bwa Mulimu ku si na taba ni matata a’ zuhile kabakala sibi sa mutu wa pili, Adama. Muzwale Pierce a ba eleza kuli: “Lu pila mwa nako ya katulo. Lu siyalezwi ki nakonyana fela ya ku fita ku ba lipilu ze sepahala ni ku ba tusa ku ziba niti. Mu itusise hande nako kuli mu taluseze ba bañwi taba ye nde ya Mubuso.” Ba ba ipeya ka busepahali kwa Mubuso wa Mulimu ba kona ku sepa kuli Mulimu u ka ba tusa.—Samu 18:25.
Kwa mafelelezo, muina-situlo a bala litumeliso ni manzwi a mande a n’a ñozwi ki mitai ye miñwi ya mwa lifasi kaufela. Kihona a fa baituti mañolo a bona a bupaki, mi hasamulaho yo muñwi wa ku bona a bala liñolo le ne ba ñozi, la ku itumela ka pilu kaufela kwa lituto ze ne ba filwe. Ao ne li mafelelezo a swanela luli a lizazi lani le linde hahulu le li ka hupulwanga ki bote ba ne ba li teñi.
[Mbokisi fa likepe 23]
LITABA KA ZA SITOPA
Palo ya linaha ko ba zwa baituti: 11
Palo ya linaha ko ba lumezwi: 22
Palo hamoho ya baituti: 48
Avareji ya lilimo za ku pepwa: 34.8
Avareji ya lilimo za ku ba mwa niti: 18.3
Avareji ya lilimo za ku ba mwa bukombwa bwa ka nako kaufela: 13.4
[Siswaniso se si fa likepe 24]
Sitopa Sa bu-117 Se Si Feza kwa Sikolo sa Giliadi sa Bibele
Mwa mukoloko o kwatasi, milaini i baliwa ku zwa kwapili ku kuta kwamulaho, mi mabizo a kolohanyizwe ku zwa kwa nzohoto ku ya kwa bulyo mwa mulaini o muñwi ni o muñwi.
(1) Thompson, E.; Norvell, G.; Powell, T.; Kozza, M.; McIntyre, T. (2) Reilly, A.; Clayton, C.; Allan, J.; Blanco, A.; Muñoz, L.; Rustad, N. (3) Guerrero, Z.; Garcia, K.; McKerlie, D.; Ishikawa, T.; Blanco, G. (4) McIntyre, S.; Cruz, E.; Guerrero, J.; Ritchie, O.; Avellaneda, L.; Garcia, R. (5) Powell, G.; Fiskå, H.; Muñoz, V.; Baumann, D.; Shaw, S.; Brown, K.; Brown, L. (6) Shaw, C.; Reilly, A.; Peloquin, C.; Münch, N.; McKerlie, D.; Ishikawa, K. (7) Münch, M.; Peloquin, J.; Kozza, T.; Avellaneda, M.; Allan, K.; Ritchie, E.; Norvell, T. (8) Cruz, J.; Baumann, H.; Clayton, Z.; Fiskå, E.; Thompson, M.; Rustad, J.