Mu Tiiseze mwa Lilato la Mulimu!
Mu Tiiseze mwa Lilato la Mulimu!
“Balatiwa, . . . mu tiiseze mwa lilato la Mulimu, . . . kuli mu bone bupilo bo bu sa feli.”—JUDA 20, 21.
1, 2. Mu kona ku tiiseza cwañi mwa lilato la Mulimu?
JEHOVA u lata hahulu lifasi la batu kuli mane n’a file Mwan’a hae wa libanda ilikuli batu ba ba lumela ku yena ite ba fumane bupilo bo bu sa feli. (Joani 3:16) Kwa tabisa luli ku latiwa cwalo! Haiba mu batanga ba Jehova, kaniti luli mu bata ku latiwa cwalo ku ya ku ile.
2 Mulutiwa Juda n’a talusize mo mu kona ku tiiseza mwa lilato la Mulimu. Juda n’a ñozi kuli: “Mu ikahele fa mutomo wa tumelo ya mina ye kenile hahulu, mu nze mu lapela ka Moya o Kenile. Mu tiiseze mwa lilato la Mulimu, inze mu libelezi sishemo sa Mulen’a luna Jesu Kreste, kuli mu bone bupilo bo bu sa feli.” (Juda 20, 21) Ku ituta Linzwi la Mulimu ni ku kutaza taba ye nde ku mi tusa kuli mu yahe fa ‘tumelo ya mina ye kenile hahulu’—ona lituto za Sikreste. Kuli mu tiiseze mwa lilato la Mulimu, mu lukela ku lapela “ka Moya o Kenile,” kamba ka ku susumezwa ki ona. Kuli mu fumane mupuzo wa bupilo bo bu sa feli, mu lukela hape ku ba ni tumelo mwa sitabelo sa tiululo sa Jesu Kreste.—1 Joani 4:10.
3. Ki kabakalañi batu ba bañwi ha ba tuhezi ku ba Lipaki za Jehova?
3 Batu ba bañwi ba ba kile ba ba ni tumelo ha ba si ka tiiseza mwa lilato la Mulimu. Bakeñisa kuli ba iketezi ku ndongwama mupilelo wa sibi, ha ba sa li Lipaki za Jehova. Mu kona ku ambuka cwañi lilaba leo? Ku yeya lisupo ze latelela kwa kona ku mi tusa ku ambuka sibi ni ku mi tusa ku tiiseza mwa lilato la Mulimu.
Mu Bonise Lilato la Mina ku Mulimu
4. Ku utwa Mulimu ki kwa butokwa cwañi?
4 Mu bonise lilato la mina ku Mulimu ka ku mu utwa. (Mateu 22:37) Muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Ku lata Mulimu, kiha lu mamela litaelo za hae; mi litaelo za hae ha li na bukiti.” (1 Joani 5:3) Ku zwelapili ku utwa Mulimu ku kona ku mi tiisa kuli mu hane miliko mi ku kona ku mi bisa ba ba tabile. Walisamu n’a ize: “U filwe mbuyoti [tabo] mutu ya sa zamayi ka kelezo ya ba ba maswe, . . . kono ki ya tabela mulao wa [Muñ’a] Bupilo.”—Samu 1:1, 2.
5. Ku lata Jehova ku ka mi susueza ku ezañi?
5 Ku lata Jehova ku ka mi susueza ku ambuka sibi se situna se si ka tisa nyazo kwa libizo la hae. Aguru n’a lapezi kuli: “U si ke wa ni fa bubotana, nihaiba bufumu; u ni tuse buhobe bo bu ni likana. Kakuli ha ni ka atelwa, ni ka swana na ku latula, na li: [Muñ’a] Bupilo ki mañi? Mi ha ni ka ba mubotana ni ka swana na uzwa, mi na nyefulisa Libizo la Mulimu wa ka.” (Liproverbia 30:1, 8, 9) Mu ikatulele ku sa “nyefulisa Libizo la Mulimu” ka ku tisa nyazo ku yena. Kono kamita mu like ku eza lika ze nde ze mu lumbekisa.—Samu 86:12.
6. Ki lifi ze kona ku ezahala haiba mu eza sibi ka bomu?
6 Mu lapelange kamita ku Ndat’a mina wa kwa lihalimu ya lilato kuli a mi tuse ku hana miliko ya ku eza sibi. (Mateu 6:13; Maroma 12:12) Mu zwelepili ku latelela kelezo ya Mulimu ilikuli litapelo za mina li si ke za paleliswa ki se siñwi. (1 Pitrosi 3:7) Haiba mu eza sibi ka bomu, ze kona ku zwa mwateñi ki kozi ye tuna, bakeñisa kuli Jehova ka swanisezo u kwalela baikuhumusi kuli ba si ke ba mu atumela sina lilu ilikuli litapelo za bona li si ke za fita ku yena. (Malilo 3:42-44) Kacwalo mu be ni buikokobezo, mi mu lapele kuli mu si ke mwa eza nto ye ka mi palelwisa ku atumela Mulimu ka tapelo.—2 Makorinte 13:7.
Mu Bonise Lilato ku Mwan’a Mulimu
7, 8. Ku mamela kelezo ya Jesu ku kona ku tusa cwañi mutu kuli a si ke a fosa?
7 Mu bonise lilato ku Jesu Kreste ka ku utwa litaelo za hae, kakuli ku mu utwa ku ka mi tusa kuli mu si ke mwa eza sibi. Jesu n’a ize: “Ha mu mamela litaelo za ka, mu ka ina mwa lilato la ka, sina na, ha ni mamezi litaelo za Ndate, mi ni inzi mwa lilato la hae.” (Joani 15:10) Ku mamela manzwi a Jesu ku kona ku mi tusa cwañi kuli mu tiiseze mwa lilato la Mulimu?
8 Ku mamela manzwi a Jesu ku kona ku mi tusa ku kumalela kwa likuka ze nde. Mulao wa Mulimu wa n’a file Isilaele ne u ize: “U si ke wa buka.” (Exoda 20:14) Kono Jesu n’a sinuzi sikuka se si tomile fa mulao wani ka ku bulela kuli: “Mutu nihaikaba ufi kamba ufi ya talima musali ka ku mu lakaza, u s’a mu bukile mwa pilu.” (Mateu 5:27, 28) Muapositola Pitrosi n’a talusize kuli batu ba bañwi mwa puteho ya mwa linako za baapositola ne ba na ni ‘meto a tezi buhule’ mi ‘ne ba hoha ba lipilu ze si ka tiya.’ (2 Pitrosi 2:14) Kono ka ku sa swana ni batu bao, mwa kona ku ambuka libi za buozwa haiba mu lata ni ku utwa Mulimu ni Kreste ni haiba mu ikatulezi ku bukeleza silikani sa mina ni bona.
Mu Tuhele Moya wa Jehova U mi Etelele
9. Ku kona ku ezahalañi kwa moya o kenile haiba mutu a swalelela ku eza sibi?
9 Mu lapelele moya wa Mulimu o kenile, mi mu tuhele kuli u mi etelele. (Luka 11:13; Magalata 5:19-25) Haiba mu swalelela ku eza sibi, Mulimu wa kona ku mi amuha moya wa hae. Hamulaho wa ku eza sibi ni Bati-Sheba, Davida n’a kupile Mulimu kuli: “U si ke wa ni lelekela kwahule ni pata ya hao; mi u si ke wa ni amuha Moya wa hao o kenile.” (Samu 51:11) Bakeñisa kuli Mulena Saule n’a si ka bakela libi za hae, moya wa Mulimu ne u zwile ku yena. Saule n’a ezize sibi ka ku fa nubu ya ku cisa ni ka ku pilisa lingu, likomu ni mulena wa Maamaleke. Hamulaho Jehova n’a zwisize moya wa hae ku Saule.—1 Samuele 13:1-14; 15:1-35; 16:14-23.
10. Ki kabakalañi ha mu sa swaneli ku lika ku nahana nihaiba hanyinyani za ku eza sibi?
10 Mu si ke mwa lika ku nahana nihaiba hanyinyani za ku eza sibi. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Ha lu eza sibi ka bomu, bo lu se lu amuhezi zibo ya ku ziba niti, fo, ha ku sa na sitabelo se siñwi sa libi.” (Maheberu 10:26-31) Neikaba kozi ye tuna luli ha ne mu ka eza sibi ka bomu!
Mu Bonise Lilato la Niti ku Ba Bañwi
11, 12. Lilato ni likute li kona cwañi ku sileleza mutu kuli a si ke a eza buozwa?
11 Ku lata batu ba bañwi ku ka mi tibela ku eza buozwa. (Mateu 22:39) Lilato le li cwalo li ka mi susueza ku babalela pilu ya mina ilikuli i si ke ya mi shonga ku lata musal’a mutu kamba munn’a mutu. Ku lata mutu ye mu si ka nyalana ni yena ku kona ku libisa kwa sibi sa bubuki. (Liproverbia 4:23; Jeremia 4:14; 17:9, 10) Mu likanyise munna ya n’a lukile Jobo, ya n’a ezize tumelelano ya ku sa talima ka ku lakaza musali ufi kamba ufi ya n’a si musal’a hae.—Jobo 31:1.
12 Ku bonisa likute kwa bukeni bwa tukiso ya linyalo ku kona ku mi tusa ku ambuka sibi se situna. Mulimu n’a lelile kuli linyalo le li kutekeha ni tobali li konise batu ku ata. (Genese 1:26-28) Mu hupule kuli lilama za tobali li na ni mulelo wa ku atisa bupilo, ili bo bu kenile. Mahule ni babuki ha ba utwi Mulimu, ba shwaula tobali, ha ba bonisi likute kwa bukeni bwa tukiso ya linyalo, mi ba foseza mubili wa bona luli. (1 Makorinte 6:18) Kono ku lata Mulimu ni batu ba bañwi hamohocwalo ni ku utwa Mulimu ku ka tibela mutu kuli a si ke a ikenya mwa muzamao o kona ku tisa kuli a zwisiwe mwa puteho ya Sikreste.
13. Mutu wa muzamao o maswe “u sinya tutu” kamukwaufi?
13 Lu tokwa ku tibela mihupulo ya ku eza sibi ilikuli lu si ke lwa utwisa butuku batu be lu lata. Liproverbia 29:3 i li: “Ya itwaeza ni mahule, u sinya tutu ya hae.” Mubuki ya sa bakeli bufosi bwa hae u sinya silikani sa hae ni Mulimu mi u shandaula lubasi. Musal’a sifosi y’o u na ni mabaka a ku lukuluha. (Mateu 19:9) Ibe kuli sifosi ki wa munna kamba ki wa musali, ku kauhana mwa linyalo ku kona ku utwisa sinyalana ni yena ya si na mulatu, bana, ni batu ba bañwi butuku bo butuna. Kaniti luli, ku ziba bumaswe bwa buozwa ku swanela ku lu susueza ku hana muliko wa ku ikenya mwa muzamao o cwalo.
14. Ki tuto mañi ya za bufosi ye lu ituta kwa Liproverbia 6:30-35?
14 Ku ziba kuli ha ku na nto ye kona ku lifela bubuki ha se bu ezizwe ku swanela ku lu susueza ku ambuka kezo ye, ye li bumaswe bo butuna. Liproverbia 6:30-35 i bonisa kuli batu ba kona ku utwisisa lisholi ya uzwa bakeñisa kuli u shwile tala, kono ba toile mubuki bakeñisa kuli mulelo wa hae u maswe. Wa “ipulaya ili yena.” Mwa Mulao wa Mushe, mutu ya cwalo n’a ka bulaiwa. (Livitike 20:10) Mutu ya buka u utwisa ba bañwi butuku ka ku bata fela ku kolwisa takazo ya hae, mi mubuki ya sa bakeli bufosi bwa hae h’a tiisezi mwa lilato la Mulimu, kono u zwisiwa mwa puteho ya Sikreste.
Mu Zwelepili ku Ba ni Lizwalo Le Li Kenile
15. Lizwalo le li swana sina le li “babuzwi ka sipi ye cisa” ki le li cwañi?
15 Kuli lu zwelepili mwa lilato la Mulimu, ha lu swaneli ku mbumbutelisa lizwalo la luna kwa sibi. Kaniti luli ha lu lukeli ku latelela lipimo za muzamao ze totobezi za batu ba mwa lifasi, mi lu tokwa ku tokomela mwa litaba ze cwale ka batu be lu keta ku ba balikani ba luna, litaba ze lu keta ku bala, ni ze lu keta ku itabisa ka zona. Paulusi n’a lemusize kuli: “Mwa linako za kwapili, ba bañwi ba ka zwa mwa tumelo, ba kumalele mioya ye puma, ni lituto za badimona; ba keluswe ki muipo wa baluti ba buhata, be mazwalo a bona a babuzwi ka sipi ye cisa.” (1 Timotea 4:1, 2) Lizwalo le li swana sina le li “babuzwi ka sipi ye cisa” li swana sina nama ye omelezi fa sitombo se si folile ili ye mbumbutezi. Lizwalo le li cwalo li ka tuhela ku lu lemusa kuli lu ambuke bakwenuheli ni miinelo ye kona ku lu kelusa mwa tumelo.
16. Ki kabakalañi ku ba ni lizwalo le li kenile ha ku li kwa butokwa hahulu?
16 Ku piliswa kwa luna ku itingile fa ku ba ni lizwalo le li kenile. (1 Pitrosi 3:21) Ka tumelo ya luna mwa mali a suluzwi a Jesu, lizwalo la luna li kenisizwe kwa misebezi ye shwile, “kuli lu sebeleze Mulimu-Ya-Pila.” (Maheberu 9:13, 14) Haiba lu eza sibi ka bomu, lizwalo la luna li ka silafala mi ha lu sa na ku ba batu ba ba kenile ili ba ba lukela ku sebeleza Mulimu. (Tite 1:15) Kono ka ku tusiwa ki Jehova, lwa kona ku ba ni lizwalo le li kenile.
Linzila Ze Ñwi Ze Tusa ku Ambuka Muzamao O Maswe
17. Lu tusiwa cwañi ki ‘ku latelela Jehova kai ni kai’?
17 Sina mwa n’a ezelize Kalebu wa Isilaele wa ikale, ‘mu latelele Jehova kai ni kai.’ (Deuteronoma 1:34-36) Mu eze lika za mi tokwa ku eza Mulimu, mi mu si ke mwa lika ku nahana nihaiba hanyinyani za ku cela fa “tafule ya badimona.” (1 Makorinte 10:21) Mu hane bukwenuheli. Mu bonise buitebuho ka ku ca lico za kwa moya ze suliwa fela fa tafule ya Jehova, mi haiba mu eza cwalo, ha mu na ku yaululwa ki baluti ba buhata kamba mioya ye maswe. (Maefese 6:12; Juda 3, 4) Mu ise hahulu pilu kwa lika za kwa moya, ze cwale ka tuto ya Bibele, ku fumaneha kwa mikopano, ni ku ya mwa bukombwa bwa mwa simu. Kamaniti mu ka ba ni tabo haiba mu latelela Jehova kai ni kai ni haiba mu tiiseza kamita mwa musebezi wa Mulena.—1 Makorinte 15:58.
18. Ku saba Jehova ku ka mi tusa cwañi mwa mupilelo wa mina?
18 Mu ikatulele ku ‘sebeleza Mulimu inze mu na ni likute ni sabo.’ (Maheberu 12:28) Ku saba Jehova ku ka mi susueza kuli mu si ke mwa keluha. Ku saba Jehova ku ka mi tusa ku pila ka ku lumelelana ni kelezo ya n’a file Pitrosi kwa batu ba ba tozizwe ka yena, ha n’a ize: “Ha mu mu biza kuli ki Ndat’a mina, bo Yena ki ya atula mutu ni mutu ka ku ya ka misebezi ya hae, a si na sishweka, fohe mu zamaye ka sabo nako ye mu sa li fafasi.”—1 Pitrosi 1:17.
19. Ki kabakalañi ha mu swanela ku zwelapili ku sebelisa lika ze mu ituta mwa Linzwi la Mulimu?
19 Mu zwelepili ku sebelisa lika ze mu ituta mwa Linzwi la Mulimu. Ku sebelisa ze mu ituta ku ka mi tusa ku ambuka sibi se situna bakeñisa kuli mu ka ba mwahal’a batu “ba ba na ni kutwisiso ya ku keta ze nde ku ze maswe, kabakala ku itwaelisa cwalo.” (Maheberu 5:14) Ku fita ku sa tokomela lipulelo ni muzamao wa mina, haike mu tone ilikuli mu zamaye sina batu ba ba butali, “mu yolise linako” mwa mazazi a maswe a. “Mu utwiseze se si latwa ki Mulena”, mi mu zwelepili ku si eza.—Maefese 5:15-17; 2 Pitrosi 3:17.
20. Ki kabakalañi ha lu swanela ku ambuka ku lakaza lika za ba bañwi?
20 Mu ambuke ku lakaza lika za batu ba bañwi. O muñwi wa Milao ye Lishumi u li: “U si ke wa lakaza ndu ya wahenu; u si ke wa lakaza musal’a hae, nihaiba mutang’a hae wa munna kamba wa musali, nihaiba komu ya hae, nihaiba mbongolo ya hae, nihaiba nto kamukana ya wahenu.” (Exoda 20:17) Mulao wo ne u silelezanga ndu ya mutu, musal’a hae, batanga ba hae, limunanu za hae, ni ze ñwi cwalo. Kono sa butokwa hahulu ki manzwi a n’a bulezi Jesu a kuli ku lakaza lika za ba bañwi ku silafaza mutu.—Mareka 7:20-23.
21, 22. Ki lika mañi za swanela ku eza Mukreste kuli a ambuke ku eza sibi?
21 Mu tibele takazo kuli i si ke ya mi libisa kwa ku eza sibi. Mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Mutu ni mutu u likwa ki ku hohwa ni ku putelelwa ki takazo ye li ya hae. Mi takazo ha i simuluhile, i tahisa sibi; mi sibi ha si hulile si zwala lifu.” (Jakobo 1:14, 15) Ka mutala, haiba mutu n’a itupwaelanga macwala kwamulaho, a kana a ikatulela ku sa banga ni bucwala mwa ndu ya hae. Kuli Mukreste a ambuke muliko wa ku lata hahulu mutu ye si munna kamba musali ka yena, mwendi u ka tokwa ku cinca sibaka kwa belekela kamba ku cinca musebezi.—Liproverbia 6:23-28.
22 Mu si liki nihaiba hanyinyani ku nga mihato ye libisa kwa ku eza sibi. Linyawe ni ku hulisa mihupulo ye maswe li kona ku libisa kwa buhule kamba bubuki. Ku bulela buhata bo bunyinyani ku kona ku fa mutu bundume bwa ku bulela buhata bo butuna mi ku kona ku isa kwa sibi sa ku bulela lishano. Ku pamulanga tuka to tunyinyani ku kona ku kwasheka lizwalo la mutu kuli mane mafelelezo a kalise ku uzwanga lika ze tuna. Nihaiba ku hupula fela hanyinyani za bukwenuheli ku kona ku libisa mutu kwa ku ba mukwenuheli yo mutuna.—Liproverbia 11:9; Sinulo 21:8.
Ku Cwañi Haiba Mu Ezize Sibi?
23, 24. Ki manzwi mañi a omba-omba a fumaneha kwa 2 Makolonika 6:29, 30 ni kwa Liproverbia 28:13?
23 Batu kaufela ha ba si ka petahala. (Muekelesia 7:20) Kono haiba mu ezize sibi se situna, mwa kona ku omba-ombiwa ki tapelo ya n’a file Mulena Salumoni ka nako ye i kakulwa tempele ya Jehova. Salumoni n’a lapezi cwana ku Mulimu kuli: “Tapelo ni kupo y’a ka ku tahiseza mutu kaufela, nihaili sicaba kamukana sa Isilaele, mutu ni mutu inz’a iziba mwa pilu ya hae se si mu kataza, ni se si mu utwisa butuku, mi a otololela mazoho a hae kwa neku la Ndu ye, u utwe, u li mwa lihalimu, mwa sibaka sa hao, mi u swalele; u fe mutu ni mutu ka mizamao ya hae, m’o zibela pilu ya hae; (kakuli Wena, ki Wena u li nosi ya ziba lipilu za bana ba batu kamukana).”—2 Makolonika 6:29, 30.
24 Kaniti Mulimu wa ziba pilu mi ki ya swalela. Liproverbia 28:13 i li: “Ya pata milatu ya hae h’a na ku bona mbuyoti; kono ya i bulela, mi a i bakela, u ka shemubiwa.” Ka ku bulela ni ku bakela lifoso za hae, mutu wa kona ku shemubiwa ki Mulimu. Kono haiba mu zwafile hahulu kwa moya, ki lifi ze ñwi ze ka mi tusa kuli mu tiiseze mwa lilato la Mulimu?
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Lu kona ku tiiseza cwañi mwa lilato la Mulimu?
• Ku lata Mulimu ni Kreste ku kona ku lu tusa cwañi kuli lu hanele sibi?
• Ki kabakalañi ku ba ni lilato la niti ku ba bañwi ha ku kona ku lu tibela ku eza buozwa?
• Ki lifi linzila ze kona ku lu tusa ku ambuka sibi?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 21]
Juda u lu taluseza mo lu kona ku tiiseza mwa lilato la Mulimu
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Ku kauhana mwa linyalo ku kona ku utwisa sinyalana ya si na mulatu ni bana butuku bo butuna
[Siswaniso se si fa likepe 24]
Ka ku swana ni Kalebu, kana mu ikatulezi ku ‘latelela Jehova kai ni kai’?
[Siswaniso se si fa likepe 25]
Mu kupange tuso ka tapelo kamita kuli mu hanele miliko