Mpo ya Kamita Ye Zwa ku Mubupi
Mpo ya Kamita Ye Zwa ku Mubupi
KWA tabisa hakalo ku lemuha kuli lika ze ba lumela basayansi kuli ki zona ze tokwahala kuli bupilo bu be teñi fa pulaneti ifi kamba ifi li bulezwi mwa kauhanyo ya pili ya Bibele kamba ku amiwa fela! Ki lika lifi zona zeo?
Kuli bupilo bu konde, ku tokwahala mezi a mañata sina mo ku taluselizwe kwa Genese 1:2. Ha ku swaneli ku cisa hahulu kamba ku bata hahulu ilikuli mezi a si ke a oma fa lifasi kamba ku kangela. Mi kuli ku be cwalo, pulaneti ha i swaneli ku ba kwahule hahulu kamba ku sutelela hahulu kwa lizazi. Likande la kwa Genese li kuta-kutela ku talusa za lizazi ni ze li peta fa lifasi.
Pulaneti i lukela ku ba ni mifuta-futa ya moya mwa mbyumbyulu kuli batu ba kone ku pila ku yona. Sisupo sa butokwa seo si tunumekilwe kwa Genese 1:6-8. Ku hula kwa limela ze talusizwe kwa Genese 1:11, 12, ku tisa kuli ku be ni moya o muñata wa oxygen o lu buyela. Pulaneti fo ku kona ku pila mifuta-futa ya lifolofolo i tokwa ku ba ni libaka ze omile ili za mubu o nunile sina mo ku taluselizwe kwa Genese 1:9-12. Pulaneti i swanela ku sikekeha ka sipimo se si swanela ni ku tiiswa hande mwa sibaka sa yona ilikuli moya u fuke ka swanelo, ku si ke kwa cisa hahulu kamba ku bata hahulu, mi pula i nele ka tikanyo. Mi lifasi lona li sikekilwe ni ku tiiswa ki m’ata a kweli. Simuluho ya liboni leo ni misebezi ye miñwi ya lona i talusizwe kwa Genese 1:14, 16.
Mushe yena muñoli wa litaba zeo za kwa simuluho na konile cwañi ku tolongosha litaba zeo ku si ka taha kale zibo ya sayansi ya miteñi ye? Kana Mushe ne li fela mutu wa bunangu bo bu ipitezi bo ne ba si na batu ba mwa miteñi ya hae? Kalabo kikuli Mushe na ñozi litaba zeo ka ku etelewa ki moya wa Mubupi wa mahalimu ni lifasi. Yeo ki taba ya niti kakuli ni basayansi b’a lumelelana ni likande leo le li kwa Genese.
Bibele i paka kuli lika ze makalisa ze lu iponela mwa pupo ne li ezizwe ka mulelo. Samu 115:16 i bonisa kuli: “Haili mahalimu, ki mahalimu a [Muñ’a] Bupilo, mi lifasi u li file bana ba batu.” Mi Samu ye ñwi i li: “U tiisize mitomo ya lifasi, kuli li si ke la zikinyeha ni hanyinyani.” (Samu 104:5) Haiba kuli mbyumbyulu ni ze ku yona kaufela, ku kopanyeleza cwalo ni pulaneti ya luna ye kateleha, ne li lukisizwe ni ku bupiwa ki Mulimu, ha ku si ka fosahala he ku lumela kuli hape Mubupi ya swana yo u na ni m’ata a ku li babalela. Taba yeo i talusa kuli mwa kona ku kolwa kuli sepiso ye i ka talelezwa: “Ba ba na ni niti ba ka yola sanda sa naha, ni ku yaha mwateñi ku ya ku ile.” (Samu 37:29) Ki niti, Mulimu na ‘si ka bupa fela [lifasi]’ kono na li bupezi kuli “li yahiwe” ku ya ku ile ki batu ba ba na ni buitebuho ni ba ba lemuha misebezi ya hae.—Isaya 45:18.
Mañolo a bonisa kuli Jesu na tile fa lifasi kuli a to luta za Mulimu ni milelo ya Hae ya ku fa batu ba ba ipeya ku utwa bupilo bo bu sa feli. (Joani 3:16) Lu kozwi kuli ona cwale-cwale fa, Mulimu u ka “yundisa ba ba shandaula lifasi,” kono haili ba ba na ni kozo ba ba zwa mwa macaba kaufela ili ba ba amuhela litukiso za hae za ku piliswa ba ta banduka. (Sinulo 7:9, 14; 11:18) Mu nahane fela mo bu ka tabiseza bupilo muta batu ba ka zwelapili ku ituta lika ze nca ni ku ikola lika ze makaza za pupo ya Mulimu ku ya ku ile!—Muekelesia 3:11; Maroma 8:21.
[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 8]
NASA photo