Ku Lukululwa mwa Tutwa twa Mutei wa Linyunywani

“[Jehova] u ka ku lukulula mwa katwa ka mutei wa linyunywani.”—SAMU 91:3.

1. “Mutei wa linyunywani” ki mañi, mi ki kabakalañi ha sabisa hahulu?

BAKRESTE kaufela ba niti ba sweli ku mangana ni sila se si m’ata hahulu ili se si butali hahulu ku fita batu. Kwa Samu 91:3 sila seo si bizwa “mutei wa linyunywani.” Sila seo ki mañi? Ku kala ka Tora ya ku Libelela ya June 1, 1883, Satani Diabulosi u zibahalizwe kuli ki yena sila seo. Sila se si m’ata seo si itusisanga mano ku lika ku puma ni ku swasa batu ba Jehova sina mwa ezezanga mutei wa linyunywani.

2. Ki kabakalañi Satani ha swanisezwa ku mutei wa linyunywani?

² Kwaikale, batu ne ba teyanga linyunywani ka mabaka a fapahana-fapahana, inge cwalo ku li eza busunso, ku li teeleza ha li nze li opela, ku buha mibala ya zona ye minde, kamba ku li eza matabelo. Kono linyunywani li butali hahulu mi kona kuli li t’ata ku li swasa. Kacwalo mutei wa linyunywani n’a na ni ku ituta mikwa ya linyunywani za n’a bata ku swasa. Kihona ha n’a itusisa mikwa ye butali ya ku li swasa ka yona. Bibele ha i swaniseza Satani ku mutei wa linyunywani, i lu tusa ku utwisisa mikwa ya itusisa kuli a lu swase. Diabulosi wa itutanga mw’a inezi mañi ni mañi. Wa lemuhanga mikwa ya luna ni mo lu inezi mi wa teyanga tutwa to tu sa bonahali ilikuli a lu swase. (2 Timotea 2:26) Ha lu swasiwa ki yena, lwa shwa kwa moya mi mafelelezo ki lifu luli. Kacwalo, kuli lu isileleze, lu tokwa ku ziba liteo za “mutei wa linyunywani.”

3, 4. Satani u lwanisanga cwañi batu sina tau? ni sina sibili?

³ Ka ku itusisa swanisezo ye ñwi hape, walisamu u swaniseza tushambwe twa Satani kwa tushambwe twa mwan’a tau kamba twa sibili. (Samu 91:13) Sina tau, Satani fokuñwi u lwanisanga batu ba Jehova patalaza ka ku ba nyandisa kamba ka ku itusisa ba muuso ku kwalela musebezi wa bona. (Samu 94:20) Nyandiso ye cwalo fokuñwi i kona ku fokolisa ba bañwi kuli ba tuhele ku sebeleza Jehova. Kono hañata nyandiso ye cwalo i susuezanga batu ba Mulimu kuli ba swalisane hamoho. Kono cwale Satani u tasezanga cwañi batu ka ku sa lemuseha, sina mo si ezezanga sibili?

⁴ Diabulosi u itusisanga butali bwa hae bo butuna kuli a taseze batu ka linzila ze sa lemusehi sina mo i ezezanga noha ye shwatami. Ka ku itusisa linzila zeo ze sa lemusehi, Satani u konile ku sinya minahano ya batu ba Mulimu ba bañwi, ili ku ba puma kuli ba eze tato ya hae ku fita ku eza tato ya Jehova, mi ze zwile mwateñi ki ze maswe hahulu. Kono ka litohonolo lwa ziba milelo ya Satani. (2 Makorinte 2:11) Cwale ha lu nyakisiseñi tutwa to tune twa itusisa “mutei wa linyunywani.”

Ku Saba Batu

5. Ki kabakalañi katwa ka ku “saba batu” ha ka swasa hahulu?

⁵ “Mutei wa linyunywani” wa ziba kuli batu ba lata ku tabelwa ni ku latiwa ki ba bañwi. Bakreste ha ba itibangi mazebe ku ze ba bulela ba bañwi mi ba isezanga pilu kwa maikuto a ba bañwi. Ka ku ziba taba yeo, Diabulosi wa kona ku itusisa maikuto a ba bañwi kuli a fokolise Bakreste. Ka mutala, u swasanga batu ba Mulimu ba bañwi ka ku itusisa katwa ka ku “saba batu.” (Liproverbia 29:25) Haiba batanga ba Mulimu ba swalisana ni ba bañwi ku eza lika za hanisa Mulimu kamba haiba ba tuhela ku latelela lika ze ba laelwa ki Linzwi la  Mulimu kabakala ku saba batu, fohe ba swasizwe ki “mutei wa linyunywani.”—Ezekiele 33:8; Jakobo 4:17.

6. Ki mutala mañi o bonisa mwa kona ku swasezwa mutangana ki “mutei wa linyunywani”?

⁶ Ka mutala, mutangana u kona ku kukuezwa ki ba kena ni bona sikolo kuli a zube kwai. Mwendi mutangana yo ha na ya kwa sikolo zazi leo n’a si ka nahana za kuli u ka yo zuba kwai. Ku kumbuluka sa zuba kwai ye kona ku mu kulisa ni ku sa tabisa Mulimu. (2 Makorinte 7:1) Mutangana yo n’a kukuelizwe cwañi? Mwendi ki kabakala kuli n’a utwana ni batu ba ba maswe mi n’a bata ku ba tabisa. Mikulwani, mu si tuheleli “mutei wa linyunywani” ku mi kukueza ni ku mi swasa! Kuli mu si ke mwa swasiwa, mu swanela ku ba ni tokomelo nihaiba mwa lika ze nyinyani. Mu utwe temuso ya mwa Bibele ya kuli mu ambuke litwaelano ze maswe.—1 Makorinte 15:33.

7. Satani u kona ku palelwisa cwañi bashemi ba bañwi ku eza tato ya Mulimu?

⁷ Bashemi ba Sikreste ba ba na ni tokomelo ba babalelanga mabasi a bona sina mo ba laelezwi mwa Mañolo. (1 Timotea 5:8) Kono Satani u bata kuli Bakreste ba iseze fela pilu kwa ku babalela mabasi a bona. Ba kona ku sa fumanehanga kwa mikopano bakeñisa kuli babelekisi ba bona ba ba hapelezanga ku beleka nihaiba ka nako ya mikopano. Ba kona ku saba ku kupa sibaka kwa bazamaisi ba bona kuli ba fumanehe ka mazazi kaufela a mukopano wa sikiliti kuli ba yo lapela Jehova ni mizwale ba bona. Kuli lu si ke lwa swasiwa ki katwa kao, lu lukela ku sepa Jehova. (Liproverbia 3:5, 6) Ku zwa fo, haiba lu hupula kuli kaufela luna lu mwa lubasi lwa Jehova ni kuli Jehova u itamile ku lu babalela, fohe ha lu na ku iseza fela pilu kwa ku babalela mabasi a luna. Bashemi, kana mu na ni tumelo ya kuli Jehova u ka mi babalela ni ku babalela lubasi lwa mina haiba mu eza tato ya hae? Kamba kana Diabulosi u ka mi swasa ni ku mi ezisa tato ya hae bakeñisa kuli mu saba batu? Shangwe lu mi susueza ku nyakisisa lipuzo ze ka tokomelo.

Katwa ka ku Lata Hahulu Bufumu

8. Satani u teyanga cwañi batu ka ku itusisa lilato la ku lata hahulu sifumu?

⁸ Satani hape u teyanga batu ka ku itusisa lilato la ku lata hahulu sifumu. Lifasi kacenu li susueza hahulu batu ku eza lipisinisi za ku ifumisa kapili ili ze kona ku lyanganisa nihaiba batu ba Mulimu. Fokuñwi batu ba kona ku mi susuezwa kuli: “Mu beleke ka t’ata. Ha se mu fumani pene, mu ka ca kobe ka mutwa. Mi mane mu ka kona nihaiba ku eza bupaina.” Manzwi ao a konwa ku bulelwa ki ba bañwi mwa puteho ya Sikreste ba ba bata ku bukula mizwale ni likaizeli ba bona. Mu nahanisise lika ka tokomelo ha mu bulelelwa cwalo. Kana mubulelelo o cwalo wo ha u swani ni wa munna yani wa mufumi wa “litanya” ya bulezwi mwa nguli ya Jesu?—Luka 12:16-21.

9. Bakreste ba bañwi ba kona ku swasiwa cwañi ka ku tabela hahulu lika?

⁹ Satani u zamaisa lifasi la hae le li maswe ka ku kukueza batu kuli ba tabele hahulu lika. Takazo ye cwalo i kona ku hula hanyinyani-hanyinyani mwa bupilo bwa Mukreste, ku  pukutisa linzwi ni ku li tokwisa “ku beya” miselo. (Mareka 4:19) Bibele i lu susueza kuli ha lu na ni lico ni liapalo, lu kolwe ki zona. (1 Timotea 6:8) Kono ba bañata ba swasiwanga ki “mutei wa linyunywani” bakeñisa kuli ha ba latelelangi kelezo yeo. Esi mwendi kabakala muipo ba ikutwa kuli ba swanela ku pila mupilelo o pahami? Luna bo? Kana takazo ya ku luwa lika i tahisa kuli lu keshebise bulapeli bwa niti? (Hagai 1:2-8) Ka bumai, ba bañwi mwa linako za bunjebwe, ba fokozi kwa moya ka libaka fela la kuli ba bata ku zwelapili ku pila mo ne ba pilelanga. Moya o cwalo wo wa ku lata mupilelo o pahami u tabisa “mutei wa linyunywani.”

Katwa ka ku Tabela Minyaka ya Lifasi

10. Mukreste kaufela u swanela ku itekula mwa taba mañi?

¹⁰ “Mutei wa linyunywani” hape u swasanga batu ka ku ba nahanisa kuli ze maswe ki zona ze nde. Moya o swana ni o no li mwa Sodoma ni Gomora ki ona o so atile mwa minyaka ya lifasi kacenu. Nihaiba fela litaba za makande a fa TV ni a mwa limagazini li bonisa za mififili mi li zusulusa takazo ya buhule. Buñata bwa lika ze buhiswa kacenu li palelwisa batu ku “keta ze nde ku ze maswe.” (Maheberu 5:14) Kono mu hupule manzwi a Jehova a n’a bulezi ka mupolofita Isaya, a li: “Bumai ki bwa ba ba itumelela bumaswe kuli ki bona bunde, mi bunde ba li ki bumaswe.” (Isaya 5:20) Kana “mutei wa linyunywani” u sinyize munahano wa mina ha ku taha kwa lika ze mu buha, ze mu bala ni ze mu teeleza? Ku itekula mwa taba ye ku ka mi tusa.—2 Makorinte 13:5.

11. Ki temuso mañi ye ne filwe mwa Tora ya ku Libelela ka za ku buha mafilimu?

¹¹ Lilimo ze bat’o ba 25 kwamulaho, Tora ya ku Libelela ne i file temuso ka lilato kwa balapeli ba Jehova ka za ku buha mafilimu. * Ne ku bulezwi cwana ka za mafilimu a tumile: “Mwa mafilimu, mutu ya bata ku latiwa u kona ku eza nto ifi kamba ifi. Ka mutala, musizana ya itwezi wa kona ku bulelela mulikan’a hae kuli: ‘Na lata Victor. Ha ni na taba ni ze ka ezahala. . . . Ni na ni ku pepa mwana ni yena!’ Tupina to tu sweli ku lilela mwatasi tu kona ku mi lyanganisa kuli mu palelwe ku lemuha kuli kezo ya ezize musizana yo i maswe. Ni mina mu ka lata Victor. Mi mu ka utwela musizana yo makeke. Mu ka fita fa ku nga kuli lika ze maswe ze ba ezize li lukile. Mutu yo muñwi ya tuhezi ku buhanga mafilimu a cwalo n’a bulezi kuli, ‘Mu ka komoka hahulu mo mu ka ngela lika. Lwa ziba kuli buhule bu maswe. . . . Kono ne ni tilo lemuha kuli ni na kanti ne ni bu tabela.”

12. Ki lifi ze bonisa kuli litemuso ze lu fiwanga ka za mafilimu za swanela?

¹² Ku zwa fo li hatisezwa litaba zeo, mifuta ya mafilimu a maswe hahulu a cwalo s’a atile  hahulu. Mwa linaha ze ñata, mifuta ya mafilimu a cwalo a buhiswa musihali ni busihu. Banna, basali, ni banana ba bañata ba buhanga hahulu mafilimu a cwalo. Kono luna ha lu swaneli ku ipuma. Ha lu swaneli ku nahana kuli ze boniswa mwa mafilimu ha li ezahali luli. Kana Mukreste wa swanela luli ku buha mafilimu mo ku na ni batu ba ba maswe ba sa koni ku memela kwa ndu ya hae?

13, 14. Batu ba bañwi ne ba tusizwe cwañi ki kelezo ya ku tokomela mafilimu a fa TV?

¹³ Ba bañata ba ne ba latelezi kelezo yeo ya “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ne ba tusizwe hahulu. (Mateu 24:45-47) Hamulaho wa ku bala kelezo ye ikutwahalela hande yeo ya mwa Bibele, ba bañwi ne ba bulezi mo ne ba tuselizwe ki kelezo yeo. * Musali yo muñwi n’a itumelezi kuli: “Ka lilimo ze 13, ne ni buhanga hahulu mafilimu a bonisa za malato. Ne ni nahana kuli ne ni si ke na fokola kwa moya kakuli ne ni fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste ni ku yanga mwa simu fokuñwi. Kono na kenelwa ki moya wa mwa mafilimu ao wa kuli haiba munn’a hao wa ku nyandisa kamba haiba ha ku bonisi lilato, ku buka ku lukile kakuli ki yena ya ku tahiseza ku eza cwalo. Kacwalo ha ne ni boni kuli munn’a ka n’a ni nyandisa mi n’a sa ni bonisi lilato, se ni buka mi n’a foseza Jehova hamohocwalo ni munn’a ka.” Musali yo n’a zusizwe mwa puteho. Hamulaho wa nako, n’a inyazize ni ku baka mi a kutiswa mwa puteho. Litaba ze ne ñozwi mwa Tora ya ku Libelela za ku ambuka mafilimu a bonisa za malato ne li mu tiisize kuli a si ke a buhanga lika za toile Jehova.—Amosi 5:14, 15.

¹⁴ Mutu yo muñwi ya n’a buhanga mafilimu a cwalo, n’a bulezi kuli: “Ne ni lilile ha ne ni balile litaba zeo, kakuli ne ni lemuhile kuli ne ni sa sebelezi Mulimu ka pilu ya ka kaufela. Ne ni sepisize Mulimu wa ka kuli ha ni sa tuha ni buhanga mafilimu ao.” Hamulaho wa ku itebuha litaba zeo za mwa Tora ya ku Libelela, kaizeli yo muñwi n’a itumelezi kuli ni yena n’a komilwe ki mukwa wo, mi n’a ñozi kuli: “Ne ni lemuhile kuli . . . ha ne ni ka zwelapili ku buhanga mafilimu ao ne ni si ke na ba ni silikani se sinde ni Jehova. Ne ni ka ba cwañi mulikan’a batu ba mwa mafilimu ni ku ba mulikan’a Jehova?” Haiba mafilimu a fa TV ao n’a sinyize lipilu za batu lilimo ze 25 kwamulaho, u zibe kacenu a sweli ku sinya hahulu batu. (2 Timotea 3:13) Lu swanela ku tokomela katwa ka Satani ka ku lu swasa mwa lika ze maswe za ku itabisa ka zona, ibe kuli ki mafilimu a fa TV, lipapali za mifilifili za fa mavidio, kamba mavidio a lipina ze bonisa za buhule.

Katwa ka ku Sa Utwana ni Ba Bañwi

15. Ba bañwi ba swasiwanga cwañi ki Diabulosi?

¹⁵ Satani u itusisanga katwa ka ku sa utwana kuli a tise lifapano mwahal’a batu ba Jehova. Lwa kona ku swaseha mwa katwa kao ku si na taba ni buikalabelo bo lu na ni bona. Ba bañwi  ba swasehanga inge ba eza tato ya Diabulosi bakeñisa kuli ba tuhelelanga lifapano ni ba bañwi ku sinya kozo ni swalisano ye mwahal’a batu ba Jehova.—Samu 133:1-3.

16. Satani ka ku sa lemuseha u likanga cwañi ku sinya buñwi bwa luna?

¹⁶ Ka nako ya Ndwa ya Lifasi ya Pili, Satani n’a likile ku yundisa kopano ya Jehova ya fa lifasi-mubu ka ku i lwanisa luli, kono n’a palezwi. (Sinulo 11:7-13) Ku zwelela yona nako yeo, Satani ka ku sa lemuseha u likanga ku sinya buñwi bwa luna. Ha lu tuhelela lifapano ku lu kauhanya, fohe lu fa “mutei wa linyunywani” m’ata a ku lu kauhanya hahulu. Kacwalo lu ka tibela moya o kenile ku lu etelela ni ku etelela puteho. Mi haiba ku ba cwalo, Satani u ka ba ni tabo bakeñisa kuli haiba puteho ha i pilisani ka kozo ni buñwi, nihaiba musebezi wa ku kutaza ha u na ku zwelapili.—Maefese 4:27, 30-32.

17. Ki nto mañi ye kona ku tusa batu ba ba shelani kuli ba tatulule butata bwa bona?

¹⁷ Mu swanela ku ezañi haiba mu shelani ni Mukreste yo muñwi? Ki niti kuli miinelo ha i swani. Kono nihaike kuli matata a tiswanga ki mabaka a mañata, ha lu swaneli ku tuhelela lifapano ku zwelapili li sa tatululwi. (Mateu 5:23, 24; 18:15-17) Kelezo ya mwa Linzwi la Mulimu i ñozwi ka ketelelo ya moya mi i na ni tuso. Likuka za mwa Bibele ha li mamelwa, za tusanga kamita. Ha li palangi.

18. Ki kabakalañi ku likanyisa Jehova ha ku kona ku lu tusa ku tatulula lifapano?

¹⁸ Jehova wa “lata ku swalela.” (Samu 86:5; 130:4) Lu ka bonisa kuli lu bana ba Jehova ba ba latwa haiba lu mu likanyisa. (Maefese 5:1) Kaufela luna lu baezalibi mi lu tokwa hahulu ku swalelwa ki Jehova. Kacwalo lu swanela ku tokomela haiba lu ikutwa kuli ha lu koni ku swalela mutu yo muñwi. Lu ka swana lwa ba inge mutanga wa mwa nguli ya Jesu ya n’a hanile ku swalela mutanga yo muñwi ya n’a mu kolotezi penenyana, hailifo yena n’a swalezwi sikoloti sa pene ye tuna ya n’a kolotezi mulen’a hae. Mulen’a mutanga yo ha n’a zibisizwe za teñi, a mu lenga mwa tolongo. Jesu n’a felize nguli yeo ka ku bulela kuli: “Ndate ya kwa lihalimu u ka mi eza cwalo, mutu ni mutu ya sa swaleli mwanahabo lifoso, ka pilu ya hae kaufela.” (Mateu 18:21-35) Ha lu shelani ni muzwale wa luna, ku nahanisisa hahulu nguli yeo ni mwa lu swalezi Jehova hañata-ñata ku ka lu tusa kuli lu utwane.—Samu 19:14.

Ku Yaha “mwa Mukunda wa Muambakani-ya-Pahami”

19, 20. Mwa linako ze t’ata ze, lu swanela ku nga cwañi “mukunda” ni “muluti” wa Jehova?

¹⁹ Lu pila mwa linako ze t’ata. Satani n’a kabe a lu yundisize kaufela luna kambe kuli Jehova ha lu silelezi ka lilato. Kacwalo kuli lu si ke lwa swasiwa mwa tutwa twa “mutei wa linyunywani,” lu lukela ku zwelapili ku ba mwa sibaka sa swanisezo sa silelezo ili ku ‘yaha mwa mukunda wa Muambakani-ya-Pahami,’ ni ku “pila mwa muluti wa Ya-Mata-Kaufela.”—Samu 91:1.

²⁰ Haike lu zwelepili ku nga likupuliso ni litaelo za Jehova ku ba ze lu sileleza isi sina ze lu yawisa lika ze ñwi. Kaufela luna lu sweli ku mangana ni sila se si m’ata hahulu ili se si butali hahulu ku fita batu. Kambesi tuso ya lu fa Jehova, ha ku na ni yo mukana ku luna ya n’a ka banduka mwa tutwa twa mutei. (Samu 124:7, 8) Kacwalo ha lu lapeleñi kuli Jehova a lu lukulule mwa tutwa twa “mutei wa linyunywani.”—Mateu 6:13.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Hupula?

• Ki kabakalañi katwa ka ku “saba batu” ha ka swasa hahulu?

• Diabulosi u itusisanga cwañi katwa ka ku lata hahulu sifumu kuli a swase batu?

• Satani u swasize cwañi ba bañwi mwa katwa ka ku tabela minyaka ya lifasi?

• Diabulosi u itusisanga katwa ka ka cwañi kuli a sinye buñwi bwa luna?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 27]

Ba bañwi ba swasizwe mwa katwa ka ku “saba batu”

[Siswaniso se si fa likepe 28]

Kana mu ikolanga ku buha lika za toile Jehova?

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Mu swanela ku ezañi haiba mu shelani ni Mukreste yo muñwi?