Mu Iyakatwange Za Kwapili

MWA ngambolo ya hae ye zibahala hahulu ya fa lilundu kwa Galilea, Jesu Kreste na ize: “Mu si ke mwa bilaelela za kamuso; kakuli la kamuso li ka ipatela za lona.”—Mateu 6:34.

Pulelo ya kuli “la kamuso li ka ipatela za lona” i talusañi? Kana fo kikuli mu swanela ku iyakatwa fela za kacenu ni ku libala za kamuso? Kana luli Jesu ni balateleli ba hae kona mo ne ba ngela lika cwalo?

“Mu Si Ke Mwa Bilaela”

Mu apule Bibele ya mina kwa Mateu 6:25-32 mi mu ipalele manzwi a na bulezi Jesu. Na ize: “Mu si ke mwa bilaela ka za bupilo bwa mina, ka se mu ka ca, ni ka se mu ka nwa; nihaiba ka za mibili ya mina, ka se mu ka apala. . . . Mu talime linyunywani za lihalimu; kakuli ha li cali, ha li kutuli, ha li buluki mwa matuli; kono Ndat’a mina ya kwa lihalimu wa li uta. . . . Mi ku mina ki mañi ya kona ku ekeza kwa butelele bwa hae, se si likana ni ñokolwa, ka ku isa pilu kwateñi? Mi ka liapalo, kiñi se mu bilaela? Mu lemuhe mayangayanga a mwa naheñi mw’a melela; kakuli h’a sebezi, h’a oti bwanda . . . Hakulicwalo mu si ke mwa bilaela, inze mu li: Lu ka cañi? kamba, Lu ka nwañi? kamba, Lu ka apalañi? Kakuli linto zeo kaufela li batwa ki bahedeni; kono Ndat’a mina ya kwa lihalimu u ziba kuli mwa li tokwa kamukana.”

A mano bulela manzwi ao, Jesu u eleza batu ku eza lika ze ñwi. Pili u li: “Kono mu bate pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae, mi linto zeo kamukana mu ka li ekelezwa kwateñi.” Hape na ize: “Cwalehe, mu si ke mwa bilaelela za kamuso; kakuli la kamuso li ka ipatela za lona. Lizazi le liñwi  ni le liñwi li likanwa ki ziyezi ya lona.”—Mateu 6:33, 34.

Ndat’a Mina Wa Ziba Ze Mu Tokwa

Kana kikuli Jesu na hanisa balutiwa ba hae, mane cwalo ni balimi kuli ba si ke ba ‘cala, ku kutula, kamba ku buluka mwa matuli’? Kamba kana na ba hanisa ku ‘sebeza ni ku ota bwanda’ kuli ba fumane libyana ze ne ba tokwa? (Liproverbia 21:5; 24:30-34; Muekelesia 11:4) Batili. Ha ne ba ka tuhela ku beleka, ne ba ka kalisa ku kupelela “ka nako ya ku kutula,” bakeñisa kutokwa lico ni liapalo.—Liproverbia 20:4.

Kono ku cwañi ka za lipilaelo? Kana Jesu na talusa kuli bateelezi ba hae ne ba sa swaneli ku bilaela nihanyinyani? Kutokwa. Hanili Jesu yena ka sibili na kalezwi hahulu lizazi la tamiwa.—Luka 22:44.

Jesu fo na luta fela taba ya butokwa. Ku bilaela hahulu ha ku na ku mi tusa ku tatulula butata bufi kamba bufi. Ha ku na ku mi tusa ku pila nako ye telele. Jesu na ize ku bilaela hahulu ha ku na ku “ekeza kwa butelele” bwa bupilo bwa mina. (Mateu 6:27) Kono mane ku bilaela hahulu ka nako ye telele ku kona ku tisa fela kuli mu pile nako ye kuswani.

Kacwalo kelezo ya hae ne i swanela luli. Kakuli hañata mane lu bilaelanga fela ni ze siyo. Munna wa kwa Britain ya bizwa Winston Churchill na lemuhile taba yeo ka nako ye ne i kolota Ndwa ya Lifasi ya Bubeli. Na ñozi cwana ka za lipilaelo za hae kuli: “Lipilaelo za ka li ni hupulisa munna-muhulu yo muñwi ya na li fa makateñi a lifu ya na ize na ikalezwi lika ze ñata mwa bupilo bwa hae, kono buñata bwa zona mane ne li si ka ezahala.” Kacwalo ki kwa butokwa ku tatulula butata bo lu kopana ni bona ku fita ku bilaela za lizazi le li tatama, sihulu haiba ki butata bo bu kona ku lu bilaeza hahulu.

“Mu Bate Pili Mubuso wa Mulimu”

Jesu na sa iyakatwi fela lika ze ne ba tokwa bateelezi ba hae kwa mubili. Na ziba kuli haiba lu bilaela hahulu lika ze lu tokwa mwa bupilo, maluo ni minyaka, lu ka  swana lu libala lika za butokwa hahulu. (Mafilipi 1:10) Mu kana mwa ipuza kuli ‘Ki lika mañi za butokwa hahulu mwa bupilo ku fita lika za kwa mubili? Kalabo kikuli lika za kwa moya ze ama bulapeli bwa luna ku Mulimu kona za butokwa ni ku fita. Jesu na lu susuelize kuli lu “bate pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae.”—Mateu 6:33.

Batu ba bañata mwa miteñi ya Jesu ne ba ndongwama sifumu. Ne ba nga sifumu ku ba nto ya butokwa hahulu. Kono Jesu na susuelize bateelezi ba hae ku ba ni mubonelo o shutana. Bakeñisa kuli ne ba ineezi ku Mulimu, ne ba swanela ku ‘saba Mulimu, ni ku mamela milao ya hae. Kakuli ki yona swanelo kaufela ya mutu.’—Muekelesia 12:13.

Ku bata hahulu maluo kamba ku ba ni “lipilaelo za lifasi, ni takazo ya bufumu” ne ku ka fokolisa tumelo ya bona. (Mateu 13:22) Paulusi na ize: “Ba ba lata ku fuma ba wela mwa miliko ni mwa malaba, ni mwa litakazo ze ñata ze sa utwahali, ze sinya, ze tibiseza batu mwa ku y’o sinyeha ni ku latehelela.” (1 Timotea 6:9) Kuli a ba tuse ku pima “malaba” ao, Jesu na hupulisize balateleli ba hae kuli Ndat’a bona wa kwa lihalimu na ziba lika kaufela ze ne ba tokwa. Mulimu na ka ba babalela sina fela mwa babalelela “linyunywani za lihalimu.” (Mateu 6:26, 32) Mwa sibaka sa ku bilaela hahulu za bupilo, ne ba swanela ku sebeza ka t’ata ni ku sepa kuli Jehova na ka ba bonela ze ñwi kaufela.—Mafilipi 4:6, 7.

Jesu ha na bulezi kuli “la kamuso li ka ipatela za lona,” na talusa kuli lu swanela ku talimana ni matata e lu kopana ni ona cwale isiñi ku bilaela za matata a lizazi le li tatama. Bibele ye ñwi i bala cwana: “Mu si ke mwa bilaela za kamuso, la kamuso li ka iponela. Ha ku na tuso ya ku ekeza kwa matata e mu kopana ni ona ka zazi.”—Mateu 6:34, Today’s English Version.

“Ku Tahe Mubuso wa Hao”

Kono ku bilaela hahulu za lizazi le li tatama ni ku sa iyakatwa ni hanyinyani za kwapili ku shutanela kwahule. Jesu ni kamuta na si ka luta balutiwa ba hae kuli ba si ke ba iyakatwa za kwapili. Kono mane na ba susuelize ku iyakatwa hahulu za kwapili. Ne ba swanela ku lapela kuli ba fiwe buhobe bo ne ba tokwa ka zazi. Kono pili ne ba swanela ku lapelela lika ze ne sa li kwapili, kuli Mubuso wa Mulimu u tahe ni kuli tato ya hae i ezwe fa lifasi.—Mateu 6:9-11.

Lu si ke lwa ba sina batu ba mwa miteñi ya Nuwe. Batu bao “ne ba ca, ba nwa, ba nyala, ba nyalisa” mi ne “ba si ka lemuha se siñwi.” Ki lifi ze ne zwile mwateñi? “Munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela.” (Mateu 24:36-42) Muapositola Pitrosi na itusisize mutala wo kuli a lu hupulise butokwa bwa ku iyakatwa za kwapili. Na ñozi kuli: “Cwale linto zeo kaufela sina ha li na ni ku fela, ni li, mu lukela ku pila ka mizamao ye kenile hahulu, ni ka bulapeli; inze mu libelezi ni ku akufisa lizazi la Mulimu.”—2 Pitrosi 3:5-7, 11, 12.

Mu Ikubukanyeze Bufumu kwa Lihalimu

Lu zweleñipili ku “akufisa” lizazi la Jehova. Ku eza cwalo ku ka ama mo lu itusiseza nako, m’ata, buikoneli ni maluo a luna. Ha lu swaneli ku patehiswa hahulu ki ku bata bufumu kuli mane lu palelwe ku fumana nako ya ku eza lika ze bonisa kuli lu iyakatwa za “bulapeli.” Ku iyakatwa hahulu za kacenu ku kana kwa bonahala kuli kwa tusa, kono tuso yeo ki ya nakonyana fela. Jesu na bulezi kuli sa butokwa ni ku fita kikuli lu “ikubukanyeze bufumu kwa lihalimu” isiñi fa lifasi.—Mateu 6:19, 20.

Jesu na bonisize taba yeo mwa nguli ya munna ya na na ni milelo ye mituna ka za  kwapili. Munna yo na si ka iyakatwa za Mulimu. Mubu wa hae ne u nunile luli. Kiha yahulula matuli a hae ni ku yaha a matuna ilikuli a ce ni ku nwa, a ikole. Ki sika mañi se ne si fosahalile ka ku eza cwalo? Na shwile a si ka ikola kale za na belekezi. Mane sa na fosize hahulu kikuli na si ka eza silikani ni Mulimu. Jesu na felize ka ku bulela kuli: “Ya ikubukanyeza bufumu, a sa bu fumeli ku Mulimu, ki mw’a inezi.”—Luka 12:15-21; Liproverbia 19:21.

Mu Swanela ku Ezañi?

Mu si ke mwa ba sina munna yani wa mwa nguli ya Jesu. Mu iyakatwe za lelile ku eza Mulimu kwapili mi mu sepe lisepiso za hae. Mulimu ha si ka siya batu mwa simbwi ka za lelile ku eza. Mupolofita wa ikale Amosi na ñozi kuli: “Mulena [Muñ’a] Bupilo h’a na ku eza se siñwi, a si ka sebela mulelo wa hae kwa batanga ba hae ba bapolofita.” (Amosi 3:7) Za patuluzi Jehova ka bapolofita li ñozwi mwa Bibele, ona Linzwi la hae le li tile ka moya.—2 Timotea 3:16, 17.

Bibele i patulula kezahalo ye ñwi ye tuna ye ka ama lifasi kaufela, ili ye samba ba i ezahale. Jesu na ize: “Ñalelwa ikaba ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo.” (Mateu 24:21) Ha ku na mutu ya kona ku tibela kezahalo yeo. Mi mane nihaiba balapeli ba niti ha ba tokwi ku i tibela. Kabakalañi? Kakuli kezahalo yeo i ka feza bumaswe kaufela fa lifasi ni ku tisa “lihalimu le linca ni lifasi le linca,” ili mulonga o munca wa kwa lihalimu ni lifasi le linca la batu. Mwa lifasi le linca leo, Mulimu “u ka takula miyoko kaufela kwa meto a [batu] ; mi lifu ha li sa na ku ba teñi; nihaiba ku tahelwa ki maswabi ni ku lila, ni ku utwa butuku; kakuli za pili li felile.”—Sinulo 21:1-4.

Kacwalo ki kwa butokwa cwale ku nyakisisa ze i bulela Bibele ka za kezahalo yeo. Kana ne mu ka tabela ku tusiwa ku eza cwalo? Mu bonane ni Lipaki za Jehova kuli ba mi tuse. Kamba mu ñolele kwa bahatisi ba magazini ye. Kacwalo haike mu si iyakatwi fela za kacenu kono mu iyakatwange ni ze nde ze ka ezahala kwapili.

[Maswaniso a fa likepe 7]

“Mu si ke mwa bilaela . . . Kakuli la kamuso li ka ipatela za lona”