Jesu Mwa Bubaniseza ku Luka Kwa Mulimu
Jesu Mwa Bubaniseza ku Luka Kwa Mulimu
“[Mulimu u tahisize Jesu], kuli i be yena sitabelo sa tifo ya ya na ni tumelo kwa mali a hae. U bonahalisize cwalo ku luka kwa hae.”—MARO. 3:25.
1, 2. (a) Bibele i lutañi ka za muinelo wa batu? (b) Ki lipuzo lifi ze lu ka nyakisisa mwa taba ye?
LIKANDE la mwa Bibele le li bulela ka za bukwenuheli bwa mwa simu ya Edeni la izibelwa hande. Kaufelaa luna lu talimana ni ze tisizwe ki sibi sa Adama sina mwa boniseza manzwi a: “Sibi sina ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi, mi ka sibi ku keni lifu, kamukwaocwalo lifu li tile kwa batu kaufela kakuli ba ezize sibi kaufela.” (Maro. 5:12) Niha lu ka lika ka taata ku eza se si lukile, lwa fosanga mi kacwalo lu tokwa swalelo ya Mulimu. Nihaiba muapositola Paulusi naa bilaezi kuli: “Ha ni ezi bunde bo ni lata; kono ni eza bumaswe bo ni sa lati. Ni mutu ya maibile cwañi!”—Maro. 7:19, 24.
2 Bakeñisa kuli kaufelaa luna lu pepezwi mwa sibi, lwa kona ku buza lipuzo za butokwa ze: Jesu wa kwa Nazareta naa pepilwe cwañi a si na sibi mi ki kabakalañi ha naa kolobelizwe? Mupilelo wa Jesu ne u bubanisize cwañi ku luka kwa Jehova? Mi puzo ya butokwa ni ku fita ki ya kuli, lifu la Kreste ne li petileñi?
Taba ya Kuli Mulimu U Lukile ya Hanyezwa
3. Satani naa kwashekile cwañi Eva?
3 Bashemi ba luna ba pili bo Adama ni Eva ne ba ezize ka butoto ku hana bubusi bwa Mulimu ni ku keta ku busiwa ki “noha ya kale, ye bizwa Diabulosi ni Satani.” (Sin. 12:9) Ha lu nyakisiseñi mo ne i ezahalezi taba yeo. Satani naa kakanyize taba ya kuli Jehova Mulimu u busa ka mukwa o lukile. Naa ezize cwalo ka ku buza Eva kuli: “Kana ki niti kuli Mulimu u ize: Mu si ke mwa ca likota kaufela ze mwa simu?” Eva naa kutezi ku bulela mulao o ikutwahalela hande wa naa file Mulimu wa kuli ne ba sa swaneli ku swala kwa kota i liñwi ye ne ba hanisizwe ilikuli ba si ke ba shwa. Kacwalo Satani naa tamelelize Mulimu kuli naa bulezi buhata. Diabulosi naa ize: “Ku shwa, ha mu na ku shwa.” Naa zwezipili ku kwasheka Eva kuli a lumele kuli Mulimu naa ba tima nto ye ñwi ye nde ni kuli ha naa ka ca kwa muselo naa ka ba sina Mulimu, ili ku ba ni tukuluho ya ku izibela ze nde ni ze maswe.—Gen. 3:1-5.
4. Batu ne ba kalile cwañi ku busiwa ki Satani ya lwanisa bubusi bwa Mulimu?
4 Satani naa talusa kuli batu ne ba ka ba ba ba tabile hahulu ha ne ba ka izamaisa ku fita ku zamaiswa ki Mulimu. Ku fita ku yemela ku luka kwa bubusi bwa Mulimu, Adama naa utwile musalaa hae mi ni yena a ca kwa muselo o no hanisizwe. Kacwalo Adama a latehelwa ki bulikani bo bu petehile bwa naa na ni bona ni Jehova mi a lu kenya mwa butanga bwa sibi ni lifu. Mi hape kezo ya naa ezize Adama ne i tahisize kuli batu ba be mwa puso ya Satani, yena “mulimu wa lifasi le,” ya lwanisa puso ya Mulimu.—2 Makor. 4:4; Maro. 7:14.
5. (a) Jehova naa bonisize cwañi kuli linzwi la hae ne li la niti? (b) Mulimu naa file bana ba Adama ni Eva sepo ifi?
5 Ku likana ni linzwi la hae la niti, Jehova naa atulezi Adama ni Eva lifu. (Gen. 3:16-19) Kono fo ne ku sa talusi kuli mulelo wa Mulimu ne u palile. Ne u si ka pala ni hanyinyani! Ha naa atula Adama ni Eva, Jehova naa file bana ba bona be ne ba ka pepwa sepo ye nde. Naa ezize cwalo ka ku zibahaza mulelo wa hae wa ku tahisa “peu” ye ne i ka lumwa kwa lisito ki Satani. Kono sitombo sa kwa lisito la Peu yeo ye ne i sepisizwe ne si ka fola mi ne i ka “pyata toho” ya Satani. (Gen. 3:15) Bibele i talusa hande taba yeo ka ku bulela cwana ka za Jesu Kreste: “Mwanaa Mulimu ha tahile, libaka kikuli a felise misebezi ya Diabulosi.” (1 Joa. 3:8) Kono muzamao wa Jesu ni lifu la hae ne li bubanisize cwañi ku luka kwa Mulimu?
Taluso ya Kolobezo ya Jesu
6. Lu ziba cwañi kuli Jesu naa si ka yambula sibi sa Adama?
6 Jesu ha naa ka hula ku ba muuna naa ka ba sina Adama ya naa petehile. (Maro. 5:14; 1 Makor. 15:45) Kacwalo Jesu naa ka tokwa ku pepwa inze a li ya petehile. Taba yeo ne i ka konahala cwañi? Lingeloi Gabriele ne li taluselize Maria mahe Jesu kuli: “Moya o Kenile u ka shulumukela ku wena, mi maata a Muambakani-ya-Pahami a ka ku ukama; ki fo, Ya-Kenile ya ka pepwa ki wena u ka bizwa Mwanaa Mulimu.” (Luka 1:35) Kwa makalelo a bupilo bwa Jesu, mwendi Maria naa bulelezi Jesu litaba ze ñwi ka za ku pepwa kwa hae. Ki lona libaka ka nako ye ñwi Maria ni Josefa, ndatahe Jesu ya naa mu añuzi, ha ne ba fumani mwanaa bona Jesu mwa tempele ya Mulimu, Jesu naa ba buzize kuli: “Ne mu sa zibi kuli ni swanezi ku ba kwa litaba za Ndate?” (Luka 2:49) Ku bonahala kuli ku zwa kwa bwanana, Jesu naa ziba kuli ne li Mwanaa Mulimu. Mi ku bubanisa ku luka kwa Mulimu ne li kwa butokwa hahulu ku yena.
7. Ki lika mañi za butokwa za naa na ni zona Jesu?
7 Jesu naa bonisize kuli naa tabela hahulu litaba za Mulimu ka ku yanga kwa mikopano ku yo lapela. Bakeñisa kuli naa na ni munahano o petehile, ku swanela kuli naa utwisisize lika kaufela za naa utwile ni za naa balile mwa Mañolo A Siheberu. (Luka 4:16) Hape naa na ni nto ye ñwi ya butokwa—ili mubili o petehile o no konwa ku fiwa sina sitabelo kuli a liulule batu. Ha naa kolobezwa, Jesu naa lapela mi mwendi naa nahana ka za manzwi a bupolofita a kwa Samu 40:6-8.—Luka 3:21; mu bale Maheberu 10:5-10. *
8. Ki kabakalañi Joani Mukolobezi ha naa batile ku hana ku kolobeza Jesu?
8 Joani Mukolobezi naa batile ku hana ku kolobeza Jesu sapili. Kabakalañi? Kabakala kuli Majuda ne ba kolobezwa ki Joani ilikuli ba bonise kuli ne ba bakezi libi ze ne ba ezize ka Mat. 3:15.
ku loba Mulao. Ka ku ba muhabo Jesu, ku bonahala kuli Joani naa ziba kuli Jesu naa li ya lukile mi kacwalo naa sa tokwi ku bakela libi. Jesu naa kolwisize Joani kuli ne li swanelo kuli A kolobezwe. Jesu naa talusize kuli: “Kwa lu lukela ku feleleza cwalo Ku Luka kamukana.”—9. Kolobezo ya Jesu ne i talusañi?
9 Bakeñisa kuli Jesu naa li mutu ya petehile, naa kona ku ikutwa kuli ka ku swana sina Adama, naa kona ku tahisa lusika lwa batu ba ba petehile. Kono Jesu naa si ka lakaza taba yeo kakuli yeo ne si yona tato ya Jehova. Mulimu naa lumile Jesu fa lifasi kuli a to ba Peu ye ne i sepisizwe, kamba Mesia. Mi hape naa tokwa ku fa bupilo bwa hae bo bu petehile sina sitabelo. (Mu bale Isaya 53:5, 6, 12.) Ki niti kuli taluso ya kolobezo ya Jesu ha i swani ni ya kolobezo ya luna. Ne isi sisupo sa kuli cwale naa ineezi ku Jehova, kakuli Jesu naa pepezwi mwa sicaba sa Isilaele se ne si ineezi kale ku Mulimu. Kono kolobezo ya hae ne i bonisa kuli naa itahisa ku Mulimu kuli a eze tato ya Hae ku likana ni mwa naa polofitezi Mañolo kuli Mesia naa ka eza cwalo.
10. Ka ku ba Mesia, Jesu naa tokwa ku ezañi kuli a pete tato ya Mulimu, mi naa ikutwile cwañi ka za teñi?
10 Tato ya Jehova ne li ya kuli Jesu a kutaze taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu, ku tusa batu kuli ba be balutiwa, ni ku ba luta kuli ni bona kwapili ba kone ku eza musebezi wa ku tusa batu ku ba balutiwa. Hape ku itahisa kwa Jesu ne ku bonisa kuli naa lata ku tiyela nyandiso ni ku shwa lifu le li situhu ilikuli a yemele bubusi bo bu lukile bwa Jehova Mulimu. Bakeñisa kuli Jesu naa lata hahulu Ndatahe wa kwa lihalimu, naa tabela hahulu ku eza tato ya Mulimu ni ku fana mubili wa hae sina sitabelo. (Joa. 14:31) Hape naa tabiswa ki ku ziba kuli tifo ya bupilo bwa hae bo bu petehile ne i konwa ku fiwa ku Mulimu kuli lu liululwe kwa sibi ni lifu. Kana Mulimu naa amuhezi Jesu ha naa itahisize ku yena kuli a pete buikalabelo bo butuna bo? Eni!
11. Jehova naa bonisize cwañi kuli naa amuhezi Jesu sina Mesia, kamba Kreste, ya naa sepisizwe?
11 Bañoli ba bane kaufela ba Evangeli ba paka kuli Jehova Mulimu naa bulezi manzwi a bonisa kuli naa amuhezi Jesu ha naa omboka mwa Nuka ya Jordani. Joani Mukolobezi naa pakile kuli: “Ni boni Moya o Kenile, u zwa mwa lihalimu sina liiba mi wa to ina ku [Jesu] . . . Mi ni boni, mi ni pakile kuli ki yena Mwanaa Mulimu.” (Joa. 1:32-34) Hape ka nako yeo Jehova naa zibahalize kuli: “Yo ki mwana ka ya latiwa, ye ni katelwa.”—Mat. 3:17; Mare. 1:11; Luka 3:22.
Jesu Naa Sepahalile ku Isa Kwa Lifu
12. Hamulaho wa kolobezo ya hae, Jesu naa ezizeñi ka lilimo ze talu ni licika?
12 Ka lilimo ze talu ni licika hamulaho wa kolobezo ya hae, Jesu naa sweli ka taata musebezi wa ku luta batu ka za Ndatahe ni ka za ku luka kwa bubusi bwa Mulimu. Misipili ya naa zamayanga Jesu ka mahutu mwa Naha ya Sepiso ne i mu katalisanga, kono ne ku si na se ne si kona ku mu tuhelisa ku paka niti ka ku tala. (Joa. 4:6, 34; 18:37) Jesu naa lutile ba bañwi ka za Mubuso wa Mulimu. Ka ku eza limakazo za ku folisa bakuli, ku fepa likwata za batu ba ba lapile, mane ni ku zusa ba ba shwile, Jesu naa bonisize zeo Mubuso u ka ezeza batu.—Mat. 11:4, 5.
13. Jesu naa lutileñi ka za tapelo?
13 Mwa sibaka sa ku itumba ka lituto za naa luta ni ka misebezi ya ku folisa bakuli, Jesu naa tomile mutala o munde hahulu wa buikokobezo ka ku fa tumbo kaufela ku Jehova. (Joa. 5:19; 11:41-44) Jesu hape naa bonisize lika za butokwa hahulu ze lu swanela ku lapelelanga. Mwa litapelo za luna lu swanela ku lapelelanga libizo la Mulimu, la Jehova, kuli “li be le li kenile,” ni kuli bubusi bwa Mulimu bo bu lukile bu yole puso ye maswe ya Satani ilikuli “se si latwa ki [Mulimu] si ezwe mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.” (Mat. 6:9, 10) Hape Jesu naa lu susuelize kuli lu pile ka ku lumelelana ni litapelo ze cwalo ka ku “[bata] pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae.”—Mat. 6:33.
14. Nihaike kuli Jesu naa petehile, ki kabakalañi ha naa tokwa ku ikataza kuli a pete musebezi wa hae wa ku taleleza mulelo wa Mulimu?
14 Nako ya Jesu ya kuli a shwe lifu la sitabelo ha ne i nze i atumela, Jesu a kalisa ku kalelwa hahulu kabakala buikalabelo bo butuna bwa naa na ni bona. Kuli mulelo wa Ndatahe u petahale ni kuli Ndatahe a be ni libubo le linde, Jesu naa tokwa ku zwelapili ku tiya niha naa ka atulwa ka sobozi ni ku bulaiwa ka situhu. Ha ne ku siyezi mazazi a ketalizoho kuli a shwe, Jesu naa lapezi kuli: “Cwale moya wa ka u kalelilwe; mi ni ka liñi? Ndate u ni lukulule kwa nako yeo? Bo ki sona se si ni tisize fa nako ye.” Hasamulaho wa ku bonisa maikuto ao a butu, Jesu naa isize mamelelo kwa taba ya butokwa hahulu mi a lapela, a li: “Ndate, u lumbe Libizo la hao.” Kapili-pili Jehova a alaba, a li: “Ni se ni li lumbile, mi ni ka li lumba hape.” (Joa. 12:27, 28) Kaniti, Jesu naa itatela ku likiwa ka tiko ye tuna ka ku fitisisa ya busepahali ili ya si ka ipumana kale ku yona mutu ufi kamba ufi. Kono ku utwa manzwi ao a Ndatahe wa kwa lihalimu ne ku file Jesu buikolwiso bo butuna bwa kuli naa ka kona ku bubanisa ku luka kwa Mulimu ni ku yemela swanelo ya Jehova ya ku busa. Mi naa konile ku eza cwalo!
Ze ne Petilwe ki Lifu la Jesu
15. Ki kabakalañi Jesu ha naa bulezi kuli: “Ku petehile,” nakonyana a si ka shwa kale?
15 Jesu ha naa kokotezwi fa kota ya linyando mi inge ku siyezi feela nakonyana kuli a felelwe ki moya, naa ize: “Ku petehile.” (Joa. 19:30) Ka tuso ya Mulimu, Jesu naa petile lika za butokwa hahulu mwahalaa lilimo ze talu ni licika ku zwa ka nako ya kolobezo ya hae ku to fita ka nako ya lifu la hae! Jesu ha naa shwile ne ku ezahezi zikinyeho ye tuna, mi mulauli wa masole wa Siroma ya naa zamaisa za ku bulawa kwa Jesu naa susumelizwe ku bulela kuli: “Luli, yo, ne li Mwanaa Mulimu.” (Mat. 27:54) Ku bonahala kuli muzamaisi yo naa iponezi Jesu ha naa nyandiswa kabakala kuli naa bulezi kuli ki Mwanaa Mulimu. Ku si na taba ni manyando kaufela a naa ipumani ku ona Jesu, naa tiiselize ku sepahala mi naa bonisize kuli Satani ki lihata le li maswe-maswe. Satani naa tamelelize batu kaufela ba ba yemela bubusi bwa Mulimu, a li: “Mutu u kona ku fanisa za na ni zona kamukana kuli yena a pile.” (Jobo 2:4, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Bakeñisa busepahali bwa hae, Jesu naa bonisize kuli Adama ni Eva ne ba kona ku sepahala mwa muliko wa bona o bunolo. Mi taba ya butokwa ni ku fita kikuli bupilo bwa Jesu ni lifu la hae ne li bubanisize bubusi bwa Jehova bo bu lukile. (Mu bale Liproverbia 27:11.) Kana ku na ni ze ñwi hape ze li petile lifu la Jesu? Eni!
16, 17. (a) Ki kabakalañi lipaki za Jehova be ne ba pilile pili Kreste a si ka taha kale fa lifasi ha ne ba kona ku ba ba ba lukile mwa meeto a Jehova? (b) Jehova naa fuyozi cwañi Mwanaa hae kabakala busepahali bwa hae, mi Mulena Jesu Kreste u zwelapili ku ezañi?
16 Ne ku na ni batanga ba Jehova ba bañata be ne ba pilile pili Jesu a si ka taha kale fa lifasi. Mulimu naa ba nga kuli ba lukile mi naa ba file sepo ya ku zusiwa kwa bafu. (Isa. 25:8; Dan. 12:13) Kono Mulimu ya kenile Jehova naa kona cwañi ku fuyaula batu ba baezalibi ka nzila ye nde cwalo? Bibele i talusa kuli: “[Mulimu u tahisize Jesu], kuli i be yena sitabelo sa tifo ya ya na ni tumelo kwa mali a hae. U bonahalisize cwalo ku luka kwa hae, niha naa si ka talima libi za pili, za mwa nako ya buiswalo bwa hae; ni li: U bonahalisize ku luka kwa hae mwa nako ya cwale; a bonwe kuli ki Ya lukile, ni kuli mutu ya na ni tumelo ku Jesu, Mulimu u mu beya ya lukile.”—Maro. 3:25, 26. *
17 Jehova naa file Jesu mupuzo ka ku mu zusa kwa bafu ni ku mu fa situlo se si pahami ku fita sa naa na ni sona a si ka taha kale fa lifasi. Jesu ka nako ya cwale u ikola bupilo bo bu sa koni ku shwa sina sibupiwa sa moya se si na ni kanya. (Maheb. 1:3) Ka ku ba Muprisita yo Muhulu ni Mulena, Jesu Kreste u zwelapili ku tusa balateleli ba hae kuli ba bubanise ku luka kwa Mulimu. Mi lu itumela hahulu kuli Ndataa luna wa kwa lihalimu, Jehova, u fanga mupuzo kwa batu kaufela ba ba bubanisa libizo la hae ili ba ba mu sebeleza ka ku sepahala sina mwa naa ezelize Mwanaa hae!—Mu bale Samu 34:3; Maheberu 11:6.
18. Lu ka nyakisisañi mwa tuto ye tatama?
18 Batu ba ba sepahala kaufela ku kala ka Abele ne ba na ni bulikani bo bu tiile ni Jehova bakeñisa kuli ne ba bonisize tumelo ni sepo ya kuli Peu ye ne i sepisizwe ne i ka taha. Jehova naa ziba kuli Mwanaa hae naa ka sepahala ni kuli lifu la hae ne li ka kwahela “sibi sa lifasi.” (Joa. 1:29) Lifu la Jesu hape li tusa batu ba ba pila kacenu. (Maro. 3:26) Kacwalo, tiululo ya Kreste i kona ku mi fumanisa limbuyoti mañi? Lu ka nyakisisa taba yeo mwa tuto ye tatama.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 7 Mwa liñolo le, muapositola Paulusi u kutela ku bulela manzwi a kwa Samu 40:6-8 ku likana ni toloko ya Sigerike ya Septuagint, ye na ni manzwi a li: “U ni lukiselize mubili.” Manzwi ao ha fumanehi mwa miputo ye li teñi kacenu ya Mañolo A Siheberu a kwaikale.
^ para. 16 Mu bone taba ye li “Lipuzo ze Zwa Kwa Babali” ye fa likepe la 6 ni la 7.
Mu Kona ku Alaba Cwañi?
• Taba ya kuli Mulimu u lukile ne i hanyelizwe cwañi?
• Kolobezo ya Jesu ne i yemelañi?
• Lifu la Jesu ne li petileñi?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 9]
Kana mwa ziba se ne i yemela kolobezo ya Jesu?