“Nako ye Swanela ki ya Cwale”
“Nako ye Swanela ki ya Cwale”
“Bona, nako ye swanela ki ya cwale; bona, lizazi la ku pilisa ki le.” —2 MAKOR. 6:2.
1. Ki nto mañi ya butokwa hahulu ye lu swanela ku eza?
“NTO ni nto i na ni nako ya yona, mi nako i teñi ya linto kamukana mwatasaa lihalimu.” (Muek. 3:1) Salumoni naa ñola ka za butokwa bwa ku lemuha nako ye swanela ya ku eza nto ifi kamba ifi ya butokwa—ibe ku lima, ku tama musipili, ku eza pisinisi, kamba ku ambola ni ba bañwi. Kono hape lu swanela ku lemuha musebezi wa butokwa hahulu o lu swanela ku eza ka nako ifi kamba ifi. Ka mubulelelo o muñwi, lu lukela ku ziba hande lika za butokwa hahulu mwa bupilo bwa luna.
2. Lu ziba cwañi kuli Jesu naa lemuhile butokwa bwa nako ya naa pila ku yona ha naa kutaza?
2 Ha naa li fa lifasi, Jesu naa ziba hande butokwa bwa nako ya naa pila ku yona ni za naa tokwa ku eza. Bakeñisa kuli naa ziba lika za butokwa hahulu za naa tokwa ku eza, naa lemuhile kuli nako ye ne libelezwi hahulu ya kuli bupolofita bo buñata bo bu bulela ka za Mesia bu talelezwe ne i fitile. (1 Pit. 1:11; Sin. 19:10) Naa na ni musebezi wa ku tusa batu kuli ba mu zibe kuli ne li yena Mesia ya naa sepisizwe. Naa bata ku paka niti ka za Mubuso ka ku tala ni ku kubukanya batu be ne ba ka busa ni yena mwa Mubuso. Mi naa tokwa ku toma puteho ya Sikreste ye ne ka eza musebezi wa ku kutaza ni ku luta batu ku isa kwa mafelelezo a lifasi.—Mare. 1:15.
3. Jesu naa amilwe cwañi ki ku lemuha butokwa bwa nako ya naa pila ku yona?
3 Ku lemuha butokwa bwa nako ya naa pila ku yona ne ku tusize hahulu Jesu ku tukufalelwa ku eza tato ya Ndatahe. Naa bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Lukau ki lo lutuna, kono ba ba kutula ki ba banyinyani. Mu lapele kihona Muñaa lukau, kuli a lume babeleki mwa lukau lwa hae.” (Luka 10:2; Mala. 4:5, 6) Jesu naa ketile ba 12 kihona a keta ba 70 mwahalaa balutiwa ba hae, mi a ba fa litaelo ni ku ba luma ku yo kutaza taba ye nde, ye li: “Mubuso wa kwa lihalimu so li fakaufi.” Lu bala ka za Jesu kuli: “A sino laela balutiwa ba hae ba ba lishumi ka ba babeli, Jesu a zwa mo, ku yo luta ni ku bulela Evangeli mwa minzi ya naha yeo.”—Mat. 10:5-7; 11:1; Luka 10:1.
4. Paulusi naa likanyisize cwañi Kreste?
4 Jesu naa tomezi balutiwa ba hae mutala o munde hahulu wa ku tukufalelwa sebelezo ya Mulimu. Taba yeo ki yona ya naa talusa muapositola Paulusi ha naa susuelize balumeli ka yena kuli: “Mu be ba ba ni likanyisa, sina na, ha ni li ya likanyisa Kreste.” (1 Makor. 11:1) Paulusi naa likanyisize cwañi Kreste? Sihulu ki ka ku eza ka mwa naa konela kaufela kuli a kutaze taba ye nde. Mwa mañolo a Paulusi a naa ñolezi liputeho, lu fumana lipulelo ze cwale ka ze li, “ka za ku ikataza, mu si ke mwa fokola,” “mu sebeleze Mulena,” “mu tiise kamita musebezi wa Mulena,” ni “se mu eza kaufela, mu si eze ka pilu, inge mu ezeza Mulena.” (Maro. 12:11; 1 Makor. 15:58; Makolo. 3:23) Paulusi naa si ka libala ze ne ezahezi mwa nzila ha naa ya kwa Damaseka ni manzwi a Mulena Jesu Kreste ili ao mwendi mulutiwa Ananiasi naa mu bulelezi, a li: “Mutu yo ki sisebeliso se ni iketezi ku isa Libizo la ka kwa macaba, ni kwa malena, ni kwa bana ba Isilaele.”—Lik. 9:15; Maro. 1:1, 5; Magal. 1:16.
“Nako ye Swanela”
5. Ki nto mañi ye ne susumelize Paulusi ku eza musebezi wa hae ka tukufalelo?
5 Ha lu bala buka ya Likezo, lwa kona ku iponela bundume ni tukufalelo za naa bonisize Paulusi mwa bukombwa bwa hae. (Lik. 13:9, 10; 17:16, 17; 18:5) Paulusi naa lemuhile butokwa bwa nako ya naa pila ku yona. Naa ize: “Bona, nako ye swanela ki ya cwale; bona, lizazi la ku pilisa ki le.” (2 Makor. 6:2) Ka 537 B.C.E., ne li nako ye swanela ya kuli lihapwa ze ne li mwa Babilona li kutele habo zona. (Isa. 49:8, 9) Kono Paulusi naa talusañi mwa timana yeo? Litimana ze ñwi za mwa liñolo la bubeli la naa ñolezi Makorinte li lu tusa ku ziba za naa talusa.
6, 7. Ki ifi tohonolo ye tuna ye ba filwe Bakreste ba ba tozizwe kacenu, mi ki bo mañi ba ba sebeza hamoho ni bona?
6 Pili a si ka bulela kale manzwi ao, Paulusi naa bulezi ka za tohonolo ya naa filwe hamoho ni Bakreste ba bañwi ba ba tozizwe. (Mu bale 2 Makorinte 5:18-20.) Naa talusize kuli Mulimu naa ba bizelize ku eza “sebelezo ya kutisano” ya ku kupa batu kuli ba “kutisane ni Mulimu.”
7 Ku zwa ka nako ya petuhelo ya mwa Edeni, batu kaufela ba kauhanyizwe ku Jehova. (Maro. 3:10, 23) Ku kauhanywa ko, ku tahisize kuli batu ba be mwa lififi le li tahisa manyando ni lifu. Paulusi naa ñozi kuli: “Lwa ziba kuli ze bupilwe kaufela li tonga hamoho, mi hamoho li utwa butuku bwa ku pepa ku fitela cwale.” (Maro. 8:22) Kono Mulimu u ngile muhato wa ku susueza batu kamba mane ku ba “lapela” kuli ba kutisane ni yena. Bo, ne li bona bukombwa bwa naa filwe Paulusi ni Bakreste be ne ba tozizwe sina yena ka nako yeo. “Nako ye swanela” ne i kona ku ba “lizazi la ku pilisa” batu be ne ba lumezi ku Jesu. Bakreste kaufela ba ba tozizwe ni balikani ba bona ba ba li “lingu ze ñwi” ili ba ba sebeza hamoho ni bona, ba sweli ku mema batu kuli ba tusiwe mwa “nako ye swanela.”—Joa. 10:16.
8. Ki kabakalañi kupo ya Mulimu ya kuli batu ba kutisane ni yena ha i li ye ipitezi?
8 Kupo ya kuli batu ba kutisane ni Mulimu i ipitezi hahulu, kakuli nihaike batu ki bona be ne ba sinyize bulikani bwa bona ni yena ha ne ba mu kwenuhezi mwa simu ya Edeni, Mulimu ki yena ya naa ngile muhato wa ku kutisana ni bona. (1 Joa. 4:10, 19) Mulimu naa ezizeñi? Paulusi naa alabile kuli: “Ka Kreste, Mulimu naa bata ku kutiseza batu kamukana ku yena, a sa bali milatu ya bona. Mi u lu file musebezi wa ku luta batu mukwa wa ku kutisana ni yena.”—2 Makor. 5:19, Bibele ye Kenile, Hatiso ya 1984; Isa. 55:6.
9. Paulusi naa bonisize cwañi buitumelo bwa hae kwa sishemo sa Mulimu?
9 Ka ku fa sitabelo se si liulula, Jehova naa tahisize kuli batu ba ba lumela sitabelo seo ba kone ku swalelwa lifoso za bona ni ku kutela ku yena. Hape naa lumile batanga ba hae kuli ba susueze batu kai ni kai kuli ba kutisane ni yena. (Mu bale 1 Timotea 2:3-6.) Ku utwisisa tato ya Mulimu ni ku lemuha butokwa bwa nako ya naa pila ku yona ne ku susuelize Paulusi ku sebeza ka taata mwa “sebelezo ya kutisano.” Tato ya Jehova ha i si ka cinca. U sa bata kuli batu ba kutisane ni yena. Manzwi a Paulusi a kuli “nako ye swanela ki ya cwale” ni kuli “lizazi la ku pilisa ki le” a sa beleka. Kaniti, Jehova ki Mulimu ya sishemo ni ya na ni mukekecima!—Ex. 34:6, 7.
“Mu si ke Mwa Amuhela Sishemo sa Mulimu ku sa Tusi se Siñwi”
10. Bakreste ba ba tozizwe ba kwakale ne ba itusisize cwañi “lizazi la ku pilisa,” mi ba mwa miteñi ya cwale ba itusisa cwañi lona?
10 Batu ba pili be ne ba bile ni tohonolo ya ku kutisana ni Mulimu ne li batu be ne ba “li ku Kreste.” (2 Makor. 5:17, 18) “Lizazi la ku pilisa” la bona ne li kalile ka Pentekonta ya 33 C.E. Ku zwa ka nako yeo, batu bao ne ba filwe musebezi wa ku zibahaza “Linzwi la kutisano.” Kacenu, Bakreste ba ba tozizwe ba ba siyezi fa lifasi ba sa eza “sebelezo ya kutisano.” Ba ziba kuli mangeloi a mane a naa boni Joani mwa pono “a yemi kwa maneku a mane a lifasi, kuli ku fuka kwa moya ku tokwahale mwa lifasi.” Kacwalo, “lizazi la ku pilisa” ni “nako ye swanela” ha li si ka fela kale. (Sin. 7:1-3) Kabakaleo, ku zwa kwa makalelo a lilimo za ma-1900, batoziwa ba ba sa li teñi fa lifasi ba zwezipili ku eza “sebelezo ya kutisano” ka tukufalelo mwa lifasi kamukana.
11, 12. Bakreste ba ba tozizwe ne ba bonisize cwañi kuli ne ba lemuha butokwa bwa nako ye ne ba pila ku yona kwa makalelo a lilimo za ma-1900? (Mu bone siswaniso se si fa likepe la 15.)
11 Ka mutala, sina mo ku boniselizwe mwa buka ya Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, kwa mafelelezo a lilimo za ma-1800 bo “bo C. T. Russell ni balikani ba bona ne ba lumela hahulu kuli ne ba pila mwa nako ya ku kutula ni kuli batu ne ba tokwa ku utwa niti ye lukulula.” Ne ba ezizeñi ka za taba yeo? Ka ku ziba kuli ne ba pila mwa nako ya ku kutula, ili “nako ye swanela,” mizwale bao ne ba si ka ikutwa kuli ku likani ku memela feela batu kwa lisebelezo za bulapeli, sina mo ba ezezanga ba bahulu ba bulapeli bo bu twi ki bwa Sikreste, ili be se ba ezize cwalo ka lilimo ze ñata. Kono Bakreste ba ba tozizwe bao ba kalisa ku bata linzila ze ñwi za mwa ku hasanyeza taba ye nde. Ye ñwi ya linzila zeo ne li ya ku itusisa hande lipangaliko za lifasi kuli ba zwisezepili musebezi wa bona.
12 Kuli ba hasanye taba ye nde ya Mubuso, babeleki bao be ne ba tukufalezwi ne ba itusisize matrakiti, libroshuwa, limagazini, ni libuka. Hape ne ba ñolanga litaba ni ku li hasanya kuli li hatiswe mwa mitende ye eza likiti-kiti. Ne ba hasanyanga litaba za Mañolo fa wayalesi mwa naha ye ne ba pila ku yona ni mwa lifasi lote. Ne ba panganga ni ku itusisa maswaniso a zamaya ili a naa zamaelelanga ni mulumo, pili bapangi ba mafilimu ba si ka kalisa kale ku hasanyanga maswaniso a zamaya ili a na ni mulumo. Tukufalelo yeo i tahisizeñi? Kacenu, ku na ni batu ba ba fitelela 7,000,000 ba ba amuhezi manzwi a li: “Mu kutisane ni Mulimu,” mi ba shaela manzwi ao ku ba bañwi hape. Kaniti, batanga ba Jehova bao ne ba tomile mutala o munde wa ku ba ni tukufalelo ku si na taba kuli ne li ba banyinyani ni kuli ne ba si na hande yeloseli.
13. Ki mulelo ufi wa Mulimu o lu swanela ku mamela?
13 Manzwi a Paulusi a li: “Nako ye swanela ki ya cwale,” a sa sebeza ni kacenu. Luna ba ba shemubilwe ki Jehova lwa itumela kakuli lu filwe kolo ya ku utwa ni ku amuhela lushango lwa kutisano. Mwa sibaka sa ku iteselela, lu mamela manzwi a Paulusi a tatama, a li: “Lwa mi kutaza kuli mu si ke mwa amuhela sishemo sa Mulimu ku sa tusi se siñwi.” (2 Makor. 6:1) Mulelo wa sishemo sa Mulimu ki ku “kutiseza lifasi ku Yena” ka Kreste.—2 Makor. 5:19.
14. Ki lika mañi ze nde ze sweli ku ezahala mwa libaka ze ñata?
14 Batu ba bañata ba ba foufalizwe minahano ki Satani ba sa ikauhanyize ku Mulimu mi ha ba zibi mulelo wa sishemo sa Mulimu. (2 Makor. 4:3, 4; 1 Joa. 5:19) Kono kabakala miinelo ye maswe ya mwa lifasi, batu ba bañata ba ngile muhato ha ba bonisizwe kuli se si tisa manyando ni kuli batu ba eze ze maswe ki ku ikauhanya ku Mulimu. Nihaiba mwa libaka ze ñwi mo buñata bwa batu ne ba sa tabelangi musebezi wa luna wa ku kutaza, ba bañata cwale se ba amuhela taba ye nde mi ba ngile muhato wa kuli ba kutisane ni Mulimu. Kacwalo, kana lwa utwisisa kuli ye ki yona nako ya kuli lu tukufalelwe hahulu ku shaela kupo ye li: “Mu kutisane ni Mulimu”?
15. Mwa sibaka sa ku kutaza taba ye ka tabisa feela batu, ki nto mañi ye lu bata kuli batu kai ni kai ba i zibe?
15 Musebezi wa luna haki wa ku bulelela feela batu kuli haiba ba sutelela ku Mulimu, u ka ba tatululela butata kaufela bo ba na ni bona ni kuli ba ka angulukelwa. Nto yeo ki yona ye ba batanga batu ba bañata ha ba ya kwa likeleke, mi baluti ba likeleke ba talusezanga batu litaba ze ba bata ku utwa. (2 Tim. 4:3, 4) Wo haki wona mulelo wa musebezi wa luna. Taba ye nde ye lu kutaza ki ya kuli Jehova wa lata ku lu swalela lifoso za luna ka Kreste, bakeñisa kuli wa lu lata. Kacwalo, batu ba kona ku kutisezwa ku Mulimu. (Maro. 5:10; 8:32) Kono “nako ye swanela” i tuha i fela.
‘Mu Tukufalelwe ka Moya’
16. Ki nto mañi ye ne tusize Paulusi ku ba ni bundume ni tukufalelo?
16 Kono cwale lu kona cwañi ku tukufalelwa bulapeli bwa niti ni ku zwelapili ku ba ni tukufalelo yeo? Ba bañwi ba kona ku ba batu ba ba kuzize kamba ba ba na ni maswabi, mi ku kona ku ba bela taata ku bulela maikuto a bona kamba ku eza silikani ni batu. Kono lu swanela ku hupula kuli ku tukufalelwa ha ku talusi ku bonisa feela mwa ikutwela mutu, mi ha ku si ka itinga ka mwa inezi mutu. Paulusi naa bonisize ka mo lu kona ku bela ni tukufalelo ha naa susuelize Bakreste ka yena kuli: “Mu be ni ku tukufalelwa mwa moya.” (Maro. 12:11) Moya wa Jehova ki ona o ne u tusize hahulu Paulusi kuli a be ni bundume ni buitiiso mwa musebezi wa ku kutaza. Paulusi naa li ya tukufalezwi ku zwa ka nako ya naa bizizwe ki Jesu ku yo fita ka nako ya naa tamilwe ni ku bulaiwa mwa Roma—ili nako ye ne fitelela lilimo ze 30. Naa sepile Mulimu kamita, mi Mulimu naa tiisize Paulusi ka moya wa hae. Paulusi naa ize: “Ni fumana maata mwa lika kaufela ka yena ya ni fa maata.” (Mafil. 4:13, NW) Lwa kona ku tusiwa hahulu haiba lu mu likanyisa.
17. Lu kona cwañi “ku tukufalelwa mwa moya”?
17 Mwa liñolo la Maroma 12:11, muapositola Paulusi naa itusisize pulelo ya Sigerike ye talusa “ku bila.” Kuli ketulu i zwelepili ku bila, lu tokwa ku zwelapili ku koteza mulilo. Ka ku swana, kuli ‘lu tukufalelwe ka moya,’ lu tokwa ku ba ni moya wa Mulimu nako ni nako. Lwa kona ku ba ni moya wa Jehova ka ku itusisa lika kaufela za lu fa kuli li lu tuse ku tiisa bulikani bwa luna ni yena. Kacwalo, lu swanela ku ezanga tuto ya ka butu kamita, ku itutanga ni lubasi lwa luna, ku lapelanga, ni ku kopananga hamoho ni Bakreste ka luna kwa mikopano ya puteho. Lika zeo li ka lu tusa “ku tukufalelwa mwa moya” sina mulilo o zwelapili ku bilisa ketulu.—Mu bale Likezo 4:20; 18:25.
18. Ka ku ba Bakreste, ki ufi mulelo o lu swanela ku iseza mamelelo?
18 Mutu ya tundamezi nto ye ñwi u isa pilu ya hae kaufela kwa nto yeo mi ha yaululwi kamba ku zwafa ha nze a i ndongwama. Ka ku ba Bakreste, mulelo wa luna ki ku eza nto ifi kamba ifi ya bata Jehova kuli lu i eze, sina mwa naa ezelize Jesu. (Maheb. 10:7) Jehova u lata kuli batu kaufela kacenu ba kutele ku yena. Kacwalo, ka ku likanyisa bo Jesu ni Paulusi, lu ezeñi ka tukufalelo musebezi wa butokwa hahulu o swanelwa ku ezwa ka putako kacenu.
Kana Mwa Hupula?
• Ki ifi “sebelezo ya kutisano” ya naa filwe Paulusi ni Bakreste ba bañwi ba ba tozizwe?
• Batoziwa ba ba sa siyezi fa lifasi ba itusisize cwañi “nako ye swanela”?
• Bakreste ba kona cwañi “ku tukufalelwa mwa moya”?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 12]
Paulusi naa si ka libala ze ne ezahezi mwa nzila ha naa ya kwa Damaseka