Kana Banana ba Swanela ku Kolobezwa?

BO Carlos, * bo ndate-lubasi ba ba li Bakreste ili ba ba pila mwa naha ya Philippines, ne ba ize: “Ni tabile hahulu kuli mwanaka wa musizana sa li mutangaa Jehova, mi na ziba kuli ni yena u tabile.” Bo ndate-lubasi ba bañwi ba ba pila mwa Greece ne ba ñozi kuli: “Na ni musalaa ka lu tabile kakuli bana ba luna ba balalu ne ba kolobelizwe mi ba ba Lipaki za Jehova inze ba sa li banana. Ba sweli ku eza zwelopili mwa niti mi ba tabile bakeñisa kuli ba sebeleza Jehova.”

Bashemi ba Sikreste ba tabanga hahulu bana ba bona ha ba kolobezwa, kono fokuñwi hape ba ikalelwanga. Me yo muñwi naa ize: “Ne ni tabile hahulu kono hape ne ni ikalezwi hahulu.” Ki kabakalañi me yo ha naa ikutwile cwalo? Naa ize: “Ne ni ziba kuli mwanaka cwale naa na ni ku ikabela hahulu ku Jehova.”

Banana kaufela ba swanela ku itomela sikonkwani sa ku sebeleza Jehova sina ba bañwi ba Lipaki za hae ze kolobelizwe. Kono fokuñwi bashemi ba Sikreste ba kona ku bulela kuli: ‘Na ziba kuli mwanaka u ezize zwelopili, kono kana u ka kona ku hana likukuezo ze maswe ni ku ba ya kenile mwa meeto a Jehova?’ Bashemi ba bañwi bona ba kona ku ipuza kuli: ‘Kana mwanaka u ka zwelapili ku sebeleza Mulimu ka tabo ni ka tukufalelo ha tahelwa ki muliko wa ku lata sifumu?’ Kono ki lika mañi ze i bulela Bibele ze kona ku tusa bashemi ku ziba haiba bana ba bona ba swanela ku kolobezwa?

Pili ba Swanela ku ba Balutiwa

Linzwi la Mulimu li talusa za swanela ku eza mutu kuli a kolobezwe. Jesu naa laezi balateleli ba hae kuli: “Mu ye . . . kwa batu ba macaba kaufela, mu ba lute ku ba balutiwa ba ka; mu ba kolobeze.” (Mat. 28:19, Bibele ye Kenile, Hatiso ya 1984) Kacwalo ba ba swanela ku kolobezwa ki batu ba ba bile kale balutiwa ba Kreste.

Ku ba mulutiwa ku talusañi? Buka ya Insight on the Scriptures i li: “Linzwi leo sihulu li talusa batu kaufela ba ba lumela lituto za Kreste ni ku li mamela.” Kana banana ba kona ku ba balutiwa ba Kreste luli? Kaizeli yo muñwi ya sa ezize  sebelezo ya bulumiwa ka lilimo ze fitelela 40 mwa libaka za Latin America u talusa za naa ezize yena hamoho ni munyanaa hae ni muhulwanaa hae, u li: “Niha ne lu li banana ne lu bata ku sebeleza Jehova kuli lu to pila mwa Paradaisi. Buineelo bwa luna ne bu lu tusize ku tiyela miliko ye ba talimananga ni yona banana. Ha lu inyazi kuli ne lu ineezi ku Mulimu inze lu sa li banana.”

Mu kona ku ziba cwañi kuli mwanaa mina ki mulutiwa wa Kreste? Bibele i li: “Mane ni mwana, ka mikwa ya hae, u bonisa kana mizamao ya hae i ka ba ye minde ni ye lukile.” (Liprov. 20:11) Ha mu nyake mikwa ye bonisa haiba nji mwanana wa eza ‘zwelopili’ ka ku ba mulutiwa.—1 Tim. 4:15.

Ze Bonisa Kuli Mwanaa Mina ki Mulutiwa

Kana mwanaa mina wa mi utwa? (Makolo. 3:20) Kana wa ezanga misebezi ya filwe fa lapa? Bibele i bulela cwana ka za Jesu ha naa na ni lilimo ze 12: “Naa ikokobeza [kwa bashemi ba hae].” (Luka 2:51) Ki niti kuli ha ku na mwana ya kona ku utwa bashemi ba hae a sa fosi. Kono Bakreste ba niti ba swanela ku ‘hata mwa naa hatile Jesu.’ Kacwalo banana ba ba bata ku kolobezwa ba swanela ku zibahala ka ku utwa bashemi ba bona.—1 Pit. 2:21.

Ha mu nyake lipuzo ze latelela: Kana mwanaa mina wa ‘bata pili Mubuso’ ka ku ba ni kabelo ye tezi mwa musebezi wa ku kutaza? (Mat. 6:33) Kana wa itatelanga ku bulelela ba bañwi taba ye nde, kamba kana mu tokwa ku mu susuezanga hahulu kuli a yange mwa simu ni ku ambola ni batu fa mandu a bona? Kana wa ziba buikalabelo bwa na ni bona ka ku ba muhasanyi ya si ka kolobezwa? Kana wa lata ku kutelanga kwa batu ba ba tabela ba fumananga mwa simu? Kana wa izibahazanga ku ba kena ni bona sikolo ni kwa baluti ba hae kuli ki Paki ya Jehova?

Kana wa yanga kwa mikopano ya puteho kamita? (Samu 122:1) Kana wa ikolanga ku alaba ka nako ya Tuto ya Tawala ya Mulibeleli ni Tuto ya Bibele ya Puteho? Kana u iñolisize mwa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki mi kana wa tabela ku banga ni kabelo ku sona?—Maheb. 10:24, 25.

Kana mwanaa mina wa ikatazanga ku ba ni mizamao ye kenile ka ku ambuka litwaelano ze maswe ha li kwa sikolo kamba ko kuñwi cwalo? (Liprov. 13:20) Ki lipina ze cwañi za lata ku teeleza, mafilimu ni liprogilamu za fa mazimumwangala za lata ku buha, ni lipapali za fa kompyuta za tabela ku bapala, mi u itusisanga cwañi Intaneti? Kana lipulelo ni likezo za hae za bonisa kuli wa lata ku pila ka likuka za mwa Bibele?

Kana mwanaa mina wa ziba Bibele hande? Kana wa kona ku talusa ka manzwi a hae litaba za ituta ka Nako ya ku Lapela Sina Lubasi? Kana wa kona ku talusa lituto za makalelo za mwa Bibele? (Liprov. 2:6-9) Kana wa tabela ku balanga Bibele ni lihatiso za mutanga ya sepahala ya na ni kutwisiso? (Mat. 24:45) Kana wa buzanga lipuzo  ka za lituto za mwa Bibele ni litimana ze ku yona?

Lipuzo zeo za kona ku mi tusa ku bona haiba mwanaa mina wa eza zwelopili mwa niti. Ha se mu li nyakisisize, mwendi mu ka lemuha lika za swanela ku sebeleza ku zona a si ka kolobezwa kale. Kono haiba a bonisa kuli ki mulutiwa wa Kreste luli mi u ineezi ku Mulimu, fo mwa kona ku mu lumeleza ku kolobezwa.

Banana ba Kona ku Lumbeka Jehova

Batanga ba Mulimu ba bañata ne ba bonisize busepahali ha ne ba sa li banana. Ba bañwi ku bona ne li Josefa, Samuele, Josiasi, ni Jesu. (Gen. 37:2; 39:1-3; 1 Sam. 1:24-28; 2:18-20; 2 Makol. 34:1-3; Luka 2:42-49) Mi ku bonahala kuli bana ba Filipi ba bane ba basizana be ne ba polofitanga ne ba lutilwe hande ha ne ba sa li banana.—Lik. 21:8, 9.

Paki yo muñwi ya pila mwa Greece naa ize: “Ne ni kolobelizwe inge ni na ni lilimo ze 12 za buhulu. Ha ni inyazi kuli ne ni iketezi ku kolobezwa. Se ku fitile lilimo ze 24, mi se ni ezize bupaina ka lilimo ze 23. Lilato la ka ku Jehova kamita ne li ni tusanga ku tiyela butata bo ba talimananga ni bona ba banca. Ha ne ni na ni lilimo ze 12, ne ni sa zibi Mañolo sina mo se ni a zibela cwale. Kono ne ni ziba kuli ne ni lata Jehova mi ne ni bata ku mu sebeleza ku ya ku ile. Ni tabile kakuli u ni tusize ku zwelapili ku mu sebeleza.”

Mutu ya bonisa kuli ki mulutiwa wa Kreste luli, wa swanela ku kolobezwa ibe kuli ki mwanana kamba ki yo muhulu. Muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Mutu u lumela ka pilu, kuli a beiwe ya lukile; mi u paka ka mulomo, kuli a piliswe.” (Maro. 10:10) Mwanana ya li mulutiwa wa Kreste ha nga muhato wa butokwa wa ku kolobezwa, yena ni bashemi ba hae ba tabelanga hahulu. Mu si ke mwa tuhelela nto ifi kamba ifi ku mi palelwisa kamba ku palelwisa bana ba mina ku ba ni tabo yeo.

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi fa likepe 5]

Mo I Swanelwa ku Ngelwa Kolobezo

Bashemi ba bañwi ba ikutwanga hande bana ba bona ha ba kolobezwa kono hape ba ikutwanga kuli mwendi ha ba na ku zwelapili ku sepahala. Kono kana ku kolobezwa ni ku eza sebelezo ye kenile kwa kona ku palelwisa mutu ku kondisa kwapili? Bibele ha i bonisi cwalo. Liñolo la Liproverbia 10:22 li li: “Ku fuyolwa ki Muñaa Bupilo ku fumisa mutu; ku ipilaeza mwa pilu ha ku tusi se siñwi.” Mi Paulusi naa ñolezi mutangana Timotea kuli: “Ki niti kuli bulapeli ni ku kolwa kwa pilu, ki bufumu bo butuna.”—1 Tim. 6:6.

Ki niti kuli ku sebeleza Jehova haki nto ye bunolo. Jeremia naa talimani ni butata bo bu shutana-shutana ha naa nzaa sebeleza Mulimu sina mupolofita. Kono naa ñozi cwana ka za bulapeli bwa hae ku Mulimu: “Manzwi a hao a ni fa tabo, a nyakalisa pilu ya ka; kakuli ni bizizwe ka Libizo la hao, Wena Muñaa Bupilo wa limpi.” (Jer. 15:16) Jeremia naa ziba kuli ku sebeleza Mulimu ne ku mu tahiseza tabo. Lifasi la Satani lona li tahisa butata. Bashemi ba swanela ku tusa bana ba bona ku ziba shutano yeo.—Jer. 1:19.

 [Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 6]

Kana Mwanaka wa Swanela ku Isa Kolobezo Kwapili?

Ka linako ze ñwi, bana niha ba kwanisize ze tokwahala kuli ba kolobezwe, bashemi ba bona ba kona ku ba bulelela kuli ba litele. Ki kabakalañi ha ba kona ku ikutwa cwalo?

Ni ikalelwanga kuli haiba mwanaka a kolobezwa, u kona ku eza sibi se situna mi wa konwa ku zwisiwa mwa puteho. Kana lwa swanela ku nahana kuli mwanana ya isa kolobezo ya hae kwapili ha na ku ikalabela ku Mulimu ka za eza? Salumoni naa bulelela banana ha naa ize: “U zibe kuli, ka [likezo za hao] kaufela, Mulimu u ka ku biza kwa katulo.” (Muek. 11:9) Mi Paulusi naa sa buleleli feela ba bahulu ha naa ize: “Mutu kaufela ku luna u ka ba ni ku ikalabela ku Mulimu, ka za hae.”—Maro. 14:12.

Balapeli ba ba kolobelizwe ni ba ba si ka kolobezwa kaufelaa bona ba ka ikalabela ku Mulimu. Mu si ke mwa libala kuli Jehova wa silelezanga batanga ba hae ka ku sa ba tuhelela kuli ‘ba likwe ki ze ba fita.’ (1 Makor. 10:13) Ba ka tusiwa ki Mulimu haiba ba “iswala” ni ku tula miliko. (1 Pit. 5:6-9) Me yo muñwi wa Sikreste u ñola kuli: “Banana ba ba kolobelizwe sihulu ba swanela ku ambuka lika ze maswe za lifasi. Mwanaka ya naa kolobelizwe inge a na ni lilimo ze 15 u ikutwa ku silelezwa kabakala kuli u kolobelizwe. Naa ize: ‘Mutu ya kolobelizwe wa ziba kuli ha swaneli ku eza lika ze loba mulao wa Mulimu.’ Kolobezo i susumeza mutu ku eza lika ze lukile.”

Haiba mu lutile bana ba mina kuli ba swanela ku utwa Jehova, mi haiba mu ba tomezi mutala wa ku eza cwalo, mwa kona ku ba ni sepo ya kuli ba ka zwelapili ku mu utwa niha se ba kolobelizwe. Liñolo la Liproverbia 20:7 li li: “Mutu ya na ni niti mi a pila ka ku sepahala, u ka siyela bana ba hae mbuyoti mwamulaho wa hae.”

Ni bata kuli mwanaka a pete lika ze ñwi pili. Banana ba tokwa ku ituta misebezi kuli kwapili ba kone ku ipabalela. Kono ku ba susueza kuli ba ise hahulu pilu kwa ku ndongwama tuto ni ku bata mali ku fita ku isa pilu kwa bulapeli bwa niti ku kona ku ba tahiseza kozi. Jesu naa bulezi cwana ka za mutu ya amuhezi peu, kamba linzwi la Mubuso, ili ya sa ezi zwelopili: “Haili ya amuhezi fahali a mikakani, ki ya utwa Linzwi; kono lipilaelo za lifasi, ni takazo ya bufumu, li pukutisa Linzwi, mi la tokwa ku beya.” (Mat. 13:22) Ku ndongwama likonkwani za lifasi ku kona ku tahisa kuli mwanana a si ke a isa hahulu pilu kwa bulikani bwa hae ni Jehova, mi u kona ku tuhela ku ba ni takazo ya ku mu sebeleza.

Eluda yo muñwi ya yeziseli u bulela cwana ka za bashemi ba ba tibela bana ba bona ku kolobezwa, u li: “Ku hanisa mwanana ku kolobezwa ku kona ku mu palelwisa ku eza zwelopili mi kwa mafelelezo u kona ku zwafa.” Mi muokameli wa maeto yo muñwi naa ize: “Mwanana u kona ku kalisa ku ikutwa kuli ha koni ku ba ni bulikani bo bu tiile ni Jehova, kamba u kona ku ikutwa kuli ha ezi hande sina mo ba ezeza ba bañwi. Mi u kona ku ndongwama za lifasi kuli a ikutwe kuli u peta se siñwi.”

[Siswaniso]

Kana mwanaa mina u swanela ku ya kwa sikolo se si pahami pili?

[Siswaniso se si fa likepe 3]

Mwanana wa kona ku bonisa kuli ki mulutiwa wa Kreste luli

[Maswaniso a fa likepe 3]

U itukiseza mikopano kuli a yo alaba

[Siswaniso se si fa likepe 4]

U ipeya ku utwa bashemi

[Siswaniso se si fa likepe 4]

Wa kutaza

[Siswaniso se si fa likepe 4]

Wa lapela