Ki bo Mañi ba ba Swanela ku Luta Banana ka za Mulimu?

“Mulutiwa haa fiti muluti wa hae. Mulutiwa kaufela ikaba ya petehile, ha swana sina muluti wa hae.”—LUKA 6:40.

BASHEMI ba bañwi ba ikutwanga kuli ha ba na buikoneli bwa ku luta bana ba bona ka za Mulimu. Ba ikutwa kuli ha ba koni ku ba baluti ba bande kabakala kuli ha ba si ka ituta hahulu kwa sikolo kamba mane kuli ha ba zibi ze ñata ka za Mulimu. Kacwalo, ba siyelanga bahabo bona kamba baeteleli ba bulapeli musebezi wa ku luta bana ba bona ka za Mulimu.

Kono ki bo mañi luli ba ba swanela ku luta banana niti ka za bulapeli ni likuka za muzamao o munde? Ha mu nyakisise ze i bulela Bibele fa taba ye, mi mu bapanye litaba zeo ni ze ba fumani babatisisi.

Buikalabelo Bwa Mushemi wa Muuna ki Bufi?

Ze i luta Bibele: “Bondate, mu si ke mwa halifisa bana ba mina; kono mu ba hulise ka ku ba lemusa, ni ka tuto ya Mulena.”—Maefese 6:4.

Ze ba fumani babatisisi: Ki bunde mañi bo ba kona ku fumana bashemi ba baana ha ba tiisa tumelo ya bona mwa bulapeli? Taba ye ne hatisizwe mwa 2009, ye li, Fathers’ Religious Involvement and Early Childhood Behavior, i bulela kuli: “Baana ba banga bashemi ba bande ni ku fita ha ba ikenya mwa likwata za bulapeli ze na ni litumelo  ze swana ni za bona. Bulapeli bu tusanga batu ni ku ba etelela hamohocwalo ni ku ba fa liketelelo za mwa ku pilela.”

Bibele i koñomeka hahulu butokwa bwa buikalabelo bwa mushemi wa muuna mwa ku uta ni ku luta banana. (Liproverbia 4:1; Makolose 3:21; Maheberu 12:9) Kono kana kelezo yeo i sa sebeza ni kacenu? Mwa silimo sa 2009, fa Yunivesiti ya Florida ne ku hatisizwe taba ye ne i nyakisisize mo bashemi ba baana ba kona ku amela bana bona. Babatisisi ne ba fumani kuli banana ba ne ba na ni bo ndataa bona ba ne ba tukufalezwi mwa ku ba hulisa, hañata ne ba banga ni mufelañeke ni ku ikutwa kuli ki batu ba butokwa. Bana ba bona ba bashimani ne ba si ke ba tapala, mi basizana ne ba ka ba ni buikangulo bo bunde bwa mwa munahano. Kaniti, kelezo ya mwa Bibele i sa sebeza luli.

Buikalabelo Bwa Mushemi wa Musali ki Bwa Butokwa Cwañi?

Ze i luta Bibele: “U si ke wa hanyeza maho ha ku luta.”—Liproverbia 1:8.

Ze ba fumani babatisisi: Mwa silimo sa 2006, buka ye bizwa Handbook of Child Psychology ne i bulezi kuli: “Bashemi ba basali ba tandanga nako ye ñata hahulu ni bana ba bona ku fita nako ye ba tandanga bashemi ba baana ni bana ba bona, mi muinelo wo u fumaneha mwa linaha ze ñata.” Bakeñisa kuli bashemi ba basali ba tandanga nako ye ñata ni bana ba bona, ze ba bulela, ze ba eza, mane ni mibonelo ya bona li amanga hahulu muhulelo wa mwanana.

Mushemi wa musali ni mushemi wa muuna ha ba sebeza hamoho mwa ku luta bana ba bona niti ka za Mulimu, ba fa bana ba bona limpo ze peli ze nde hahulu. Mpo ya pili ki ya kuli banana bao ba ka ba ni kolo ya ku itama bulikani ni Ndataa bona wa kwa lihalimu, ili bulikani bo bu kona ku ba tusa mwa bupilo bwa bona kaufela. Mpo ya bubeli ki ya kuli banana bao ba ituta ku zwelela kwa mitala ya bashemi ba bona ka za mo muuna ni musalaa hae ba swanela ku swalisanela kuli ba kone ku peta likonkwani za butokwa. (Makolose 3:18-20) Nihaike kuli batu ba bañwi ba kona ku tusa bashemi mwa ku luta bana, bashemi ki bona ba ba na ni buikalabelo bwa ku luta bana ka za Mulimu ni mwa batela kuli lubasi lu pile.

Kono bashemi ba swanela ku luta cwañi bana ba bona? Ki milutelo ifi ye kona ku sebeza hande?