“Na Bona, Kono na Tokwa ku Utwiseza Hande”
ZE EZAHEZI MWA BUPILO
“Na Bona, Kono na Tokwa ku Utwiseza Hande”
Taba ye kandekilwe ki bo Olivier Hamel
Ka silimo sa 1975 ha ne ni na ni lilimo ze peli, bo ma ba lemuha kuli ne ku na ni nto ye ne fosahezi ku na. Bo ma ha ne ba nze ba ni sweli mwa mazoho, mulikanaa bona a wiseza nto ye bukiti fafasi, mi kwa utwahala mulumo o mutuna. Bo ma ba lemuha kuli ne ni si ka nyanganya nihaiba hanyinyani. Ne ni kwanisize lilimo ze taalu kono ne ni sa koni ku bulela. Cwale baalafi ba taluseza lubasi lwa ka kuli ne ni li susu, mi lubasi lwa ka lwa komokiswa hahulu ki taba yeo!
Bashemi ba ka ne ba kauhani inze ni sa li mwanana, mi kamukwaocwalo, na ni bahulwani ba ka ba balaalu, bashimani ba babeli ni musizana a li muñwi, lwa utiwa feela ki bo ma. Ka nako yeo mwa France banana ba li susu ne ba sa lutiwangi ka nzila ye ba lutiwa ka yona mazazi a, mi fokuñwi linzila ze ne ba lutiwanga ka zona ne li ba tahisezanga manyando. Nihakulicwalo, ku zwelela feela kwa bwanana bwa ka ne ni bile ni tohonolo ye ba si na yona bo susu ba bañata. Kashe ni mi taluseze libaka ha ni bulela cwalo.
Ka nako ye telele, baluti ba bañata ne ba lumela kuli banana ba li susu ba swanela ku hapelezwa ku ituta ku bulela ka ku utwisisa za naa bulela muluti wa bona ha ba nze ba talima mo i zamaela milomo ya hae ha bulela. Kwa France, ko ne ni hulezi, puo ya bo susu ne i sa lumelezwi ni hanyinyani mwa likolo. Banana ba bañwi ba li susu mane ne ba tamiwanga mazoho kwamulaho ka nako ya lituto.
Ha ne ni sa li mwanana, ne ni ya nga ka sunda ni sunda ku caziba ya naa cuukile mwa musebezi wa ku luta li susu ku bulela kuli a ni lute ku bulela. Ne ni swaliwanga kwa mutahali kamba kwa toho kuli ni kuta-kutele ku zwisa manzwi a ne ni sa koni nihaiba ku utwa. Ne ni sa koni ku ambolisana ni banana ba bañwi. Ne ni nyandile luli.
Ha se ni kwanisize lilimo ze 6, na iswa kwa sikolo sa banana ba li susu. Lo ne li lona lwa pili ku kopana ni banana ba bañwi ba li susu. Kwa sikolo seo ni kona ne ba sa lumelezi ku itusisa puo ya bo susu. Ne ba lu natanga kwa minwana kamba ku lu hoha milili ha ne lu ambolanga ka ku itusisa mazoho. Nihakulicwalo, ne lu ambolisananga ka ku itusisa mazoho baluti ba sa lemuhi. Ka nako yeo, ne se ni kona ku ambolisana ni banana ba bañwi. Kona mo ne li kalezi lilimo zee ne ze ne ni bile ni tabo mwa bupilo bwa ka.
Kono ha se ni kwanisize lilimo ze 10, na iswa kwa sikolo se ñwi sa banana ba ba kona ku utwa ni ku bulela. Taba yeo ne i ni filikanyize hahulu! Ne ni nahanile kuli banana kaufela ba li susu mwa lifasi ne ba shwile ku siya feela na. Bakeñisa kuli ba lubasi lwa ka ne ba taluselizwe ki baalafi kuli ha ni na ku ituta ku bulela, ne ba si ka ituta puo ya bo susu mi ne ba si ka ni lumeleza ku zwelapili ku swalisana ni banana ba li susu. Ni sa hupula nako ye ñwi ha ne lu yo bona caziba yo muñwi ya cuukile mwa litaba za bo susu. Naa na ni buka ya puo ya bo susu fa tafule ya hae. Ha ne ni boni maswaniso a fa likepe la fahalimu la buka yeo, naa i supa ni ku bulela kuli: “Ni bata nto yeo!” Kapili-pili mualafi a pata buka yeo. *
HA NI KALISA KU ITUTA BIBELE
Bo ma ne ba likile ku lu hulisa ka likuka za Sikreste. Ne ba yanga ni luna kwa mikopano ya Sikreste kwa Puteho ya Mérignac ya Lipaki za Jehova ye ne li kwatuko ni tolopo ya Bordeaux. Bakeñisa kuli ne ni li mwanana ne si sa utwisisangi lika ze ñata ha ni li kwa mikopano. Niteñi batu ba bañwi ba mwa puteho yeo, ne ba icapanga ku ina kwatuko ni na ni ku ni ñolela lisupo za litaba ze ne bulelwa ka nako ya mikopano. Ne ni susuelizwe hahulu ki lilato ni sishemo sa bona. Kwa ndu, bo ma ne ba ni lutanga Bibele, kono ne ni sa utwisisangi ka ku tala litaba ze ne ba ni lutanga. Ne ni ikutwile sina mwa naa ikutwezi mupolofita Daniele, ha naa filwe bupolofita ki lingeloi, naa ize: “Na utwa, kono na tokwa ku utwiseza hande.” (Daniele 12:8) Kono ku na taba yeo ya ba kuli: “Na bona, kono na tokwa ku utwiseza hande.”
Nihakulicwalo, na kala ku utwisisa hanyinyani-hanyinyani lituto za Bibele za matatekelo. Ne ni likile ku utwisisa hande lika ze ne ni ituta mi ne ni ikataza ku itusisa zona mwa bupilo bwa ka. Hape ne ni itutile lika ze ñwi ka ku bona mo ne ba ezezanga lika batu ba bañwi. Ka mutala, Bibele i lu bulelela kuli lu be ni pilu-telele. (Jakobo 5:7, 8) Ne ni sa utwisisi hande kuli ku ba ni pilu-telele ku talusañi. Niteñi, ha ne ni bonanga balumeli ba bañwi inze ba bonisa kalemeno kao ne ni fitile fa ku utwisisa ze ku talusa ku ba ni pilu-telele. Ku bulela feela niti, puteho ya Sikreste i ni tusize hahulu.
NAA ZWAFA HAHULU KONO HAMULAHO NA BA NI TABO YE TUNA
Zazi la le liñwi ha ne ni nze ni nonoboka, na bona banana mwa mukwakwa ba ne ba ambola puo ya bo susu. Na kala ku bapalanga ni bona bashemi ba ka ba sa zibi mi naa ituta puo ya bo susu ya kwa France. Na zwelapili ku yanga kwa mikopano ya Sikreste, ko ne ni fumani mulikani ya li Paki wa mwanana ya bizwa Stéphane, mi mulikani yo naa ni isa pilu luli. Naa likanga ka taata ku ambola ni na mi lwa ba balikani ba batuna. Kono ne ni sa zibi kuli ne ku ka ezahala nto ye maswe. Stéphane naa tamilwe bakeñisa kuli ka ku ba Mukreste naa hanile ku kena musebezi wa busole. Ne ni filikanyizwe hahulu ki taba yeo! Stéphane ha naa li mwa tolongo ne ni zwafile hahulu kuli mane naa tuhela ku yanga kwa mikopano.
Hasamulaho wa likweli ze 11, Stéphane a lukululwa mwa tolongo mi a kutela kwa ndu. Ne ni komokile hahulu Stéphane ha naa kalile ku ambola ni na mwa puo ya bo susu. Taba yeo ne i komokisize luli! Mi na ipuza kuli ne ku ezaheziñi? Stéphane ha naa li mwa tolongo naa itutile puo ya bo susu ya kwa France. Ha ne ni boni mo Stéphane naa sweli ku itusiseza mazoho a hae ni mwa naa sweli ku zamaiseza lilama za sifateho sa hae ha naa nze a ambola ni na mwa puo ya bo susu, naa tabela hahulu kuli cwale naa ka ni luta niti ka nzila ye ne ni ka utwisisa hande.
CWALE NAA FITA FA KU UTWISISA BIBELE
Stéphane a kala ku ituta Bibele ni na. Ku zwelela feela ona fo, naa kala ku kopanya litaba za mwa Bibele ze ne ni itutile. Ha ne ni sa li mwanana, ne ni tabela hahulu ku buha maswaniso a mande a mwa libuka za luna ze tomile fa Bibele, ne ni bapanyanga maswaniso ao ni ku nyakisisa ka butungi litaba kaufela kuli ni kone ku hupulanga makande ao a mwa Bibele. Ne ni ziba litaba za Abrahama, za “lusika” lwa hae, ni litaba ze ama “buñata bo butuna bwa batu,” kono ne ni konile ku li utwisisa hande ha ne li talusizwe mwa puo ya bo susu. (Genese 22:15-18; Sinulo 7:9) Ku si na ku kakanya ne ni fumani puo ye ni utwisisa hande ili ye ni fita kwa pilu.
Bakeñisa kuli ne se ni kona ku utwisisa hande ze ne bulelwa kwa mikopano, ne ni tabile hahulu mi ne ni bata ku ituta ze ñata. Ne ni zwezipili ku utwisisa lituto za Bibele kabakala kuli Stéphane naa ni tusize ku eza cwalo, mi ka 1992, naa ineela ku Jehova Mulimu ni ku kolobezwa. Ku si na taba ni zwelopili ye ne ni ezize, ne ni sa ikutwanga maswabi mi ne ku ni bezi taata ku swalisana ni batu bakeñisa kuli ha ne ni sa li mwanana ne ni sa ambolangi ni batu ba bañwi.
MWA NAA FELEZI MASWABI A KA
Sikwatanyana sa bo susu se ne ni kopananga ni sona, ne si kopanyizwe ni puteho ya bo susu ye
fumaneha mwa Pessac, sibaka se si fakaufi ni tolopo ya Bordeaux. Ku eza cwalo ne ku ni tusize hahulu, mi naa zwelapili ku ituta litaba za niti ya mwa Bibele. Nihaike kuli ku ambolisana ni batu ba bañwi ne ku sa li taata, balikani ba ka ba ba utwa ni ku bulela ne ba bonanga teñi kuli naa utwisisa lika kaufela ze ne bulelwa. Bo Gilles ni basali ba bona bo Elodie, ne ba likile ka taata kuli ba ambolange ni na. Hañata hamulaho wa mikopano, ne ba ni memanga kwa ndu ya bona kuli ni yo ca ni bona lico kamba ku nwa kofi ili nto ye ne tahisize kuli lu be balikani ba batuna. Kwa tabisa luli ku ba mwahalaa batu ba ba lata likuka za Mulimu!Mwa puteho yeo ki mona mo ne ni fumani Vanessa musali ya na ni tulemeno to tunde. Ne ni hapilwe hahulu ki yena bakeñisa kuli naa iseza batu pilu mi naa lata ze lukile. Naa sa ngi kuli ha koni ku ambola ni na bakeñisa kuli ne ni li susu, kono naa bona kuli ne li yona kolo ye nde ya kuli a itute ku ambola ni mutu ya li susu. Kamukwaocwalo, naa mu lata hahulu mi lwa nyalana ka silimo sa 2005. Nihaike kuli ku taata ku na ku ambola hande, Vanessa u ni tusize ku felisa maswabi a ka mi u ni tusize ku ambolanga ka ku lukuluha. Ni itumela hahulu kuli u ni tusa ku peta hande misebezi ya Mulimu ye ni filwe.
MPO YE ÑWI YE ZWA KU JEHOVA
Silimo se ne lu nyalani, ofisi ya mutai wa Lipaki za Jehova mwa France ye fumaneha mwa tolopo ya Louviers, ya ni mema ku yo ituta musebezi wa butoloki ka kweli i liñwi. Mwa lilimo za cwanoñu fa mutai wa France u belekile ka taata ku zusa libuka ze ñatanyana fa ma DVD mwa puo ya bu susu ya kwa France. Kono bakeñisa kuli ne ku na ni misebezi ye miñwi ye miñata, sikwata sa batoloki ne si tokwa ku ekezwa.
Na ni musalaa ka Vanessa ne lu ikutwile kuli ku sebeleza fa mutai ne li tohonolo ye tuna ni mpo ye ne zwa ku Jehova Mulimu, kono ku bulela feela niti ne lu ikalezwi ka za teñi. Lwa ipuza kuli, ku ka ezahalañi kwa sikwata sa luna sa puo ya bo susu? Lu ka ezañi kwa ndu ya luna? Kana Vanessa u ka fumana musebezi? Kono Jehova naa lu tusize ku tatulula butata kaufela bo ne lu na ni bona ka nzila ye komokisa. Ne ni iponezi lilato la Jehova ku luna hamohocwalo ni kwa batu ba bañwi ba li susu.
KU TUSIWA KI BATU BA BA SWALISANI
Bakeñisa ku beleka sina mutoloki, ni fitile fa ku utwisisa hande ze ezahalanga mwa musebezi wa ku tusa bo susu ku ziba Mulimu. Mi kwa tabisa luli ku bona mo buñata bwa batoloki ba ezeza ka taata kuli ba ambolisane ni na. Ha ba ituta liswanisezo li sikai ni ku li belekisa ni tabelanga hahulu. Ha ni ikutwangi bulutu ni hanyinyani. Lika ze kaufela li bonisa lilato ni swalisano ye ipitezi ye mwahalaa batu ba Jehova.—Samu 133:1.
Ni itumela hahulu ku Jehova kakuli kamita u ni fanga tuso ye ni tokwa mi u ezanga cwalo ka ku itusisa batu ba mwa puteho ya Sikreste. Hape ni itumela kwa musebezi o ni konile ku abana ku ona wa ku tusa batu ba bañwi ba li susu ku ziba Mubupi wa luna ya lilato ni ku sutelela ku yena. Ni libelezi nako ye ku si ke kwa ba ni butata bwa ku bulela kamba bwa ku utwa ili fo batu kaufela ba ka swalisana sina lubasi lu lu luñwi ku bulela ka “milomo ye kenile” kamba puo ye kenile. Mi puo yeo ki niti ka za Jehova Mulimu ni milelo ya hae.—Zefania 3:9.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 9 Ka silimo sa 1991 naha ya France ne i lumelelize baluti ku itusisa puo ya bo susu kwa ku luta banana ba li susu mwa likolo.
[Siswaniso se si fa likepe 10]
Ha ne ni li wa lilimo ze bato ba 5
[Siswaniso se si fa likepe 11]
Stéphane naa ni tusize ku utwisisa Bibele
[Siswaniso se si fa likepe 12]
Musalaa ka, Vanessa, u ni tusanga hahulu
[Siswaniso se si fa likepe 12]
Ni fa ngambolo mwa puo ya bo susu ya kwa France
[Siswaniso se si fa likepe 12]
Inze ni beleka mwa Liluko la Toloko kwa ofisi ya mutai