Baeleve bavule pano bafundanga masomo na kwikala mu “kalasa” ka muswelo mukwabo—ke ku njibo kadi. Shi nobe ye mofundila, le ubwanya namani kwiafunda senene? Tala bidi milangwe imoimo. a

•  Manwa atano akukwasha ubinge

•  Binena bakwenu

•   Pangika bya kulonga. Tompa kulama mpangiko imo yonka na yowadi nayo powadi wenda ku masomo. Sansanya kitatyi kya kulonga madevwala, twaji tofwaninwe kwingila, ne bintu bikwabo bya mvubu. Ubwanya ne kujadika mpangiko’ya mungya bisakibwa.

   Musoñanya wa mu Bible: “Bintu byonso bilongwe . . . mu ndudi.”—1 Bene Kodinda 14:40.

   “Mona difuku pamo bwa abe udi’dyo ku masomo. Vuija bya kulonga na kulonda kitatyi.”—Katie.

   Languluka’po: Mwanda waka kulemba mulongo wa bya kulonga ne kwibitūla pantu powibimona bukidi i kuyampe?

•   Ikala na bukomo bwa kwidingila. Kwingila mingilo mikomo kulombolanga kutama kobe—ingila’yo nansha shi kwadipo na mutyima wa kwiingila. Kokatundululatundulula mingilo!

   Musoñanya wa mu Bible: “Ikalai bankanka, kemwakikalai na mulēle.”—Bene Loma 12:11, kunshi kwa dyani.

   “Mwanda mukatampe i kwidingila. I kipēla kwibingija ne kunena’mba, ‘Nsa kulonga devwala nsá mikwabo.’ Ebiya wakomenwa kwiilonga, ku mfulo byakuvudila.”—Alexandra.

   Languluka’po: Mwanda waka kulonga madevwala mu kifuko kimo kyonka ne mu kitatyi kimo kyonka kubwanya kukukwasha wikale mwidingile?

•   Tonga kifuko kiyampe kwa kwifundila. Paika bingidilwa byonso byosakilwa. Kimba kifuko kiyampe kwa kutangila, kokekala mu kifuko kikuletela tulo. Kyoendēle’mo i kukengila, ke kukakunukapo! Shi kutenepo kifuko kiyampe kya kulongela’mo madevwala, nabya lomba nansha mu mpishi, nansha kwenda mu kyumba ke mobe mwa kulongela madevwala mu kitatyi kyoingila bya masomo.

   Musoñanya wa mu Bible: “Mpango ya muntu wa kininga bine ikendeka.”—Nkindi 21:5.

   “Tūla futu kulampe ne makayo a video, bula diwi dya telefone, bīka kindadi mu kiboyo kyakyo. Kutalula byonso bikuletela kilabi kudi na mvubu.”—Elizabeth.

   Languluka’po: Le i bika byofwaninwe kushinta pa kusaka’mba kifuko kyobe kya kwifundila’mo kikale kiyampe?

•   Tá mutyima pantu pamo. Tá mutyima pa kintu kyowifunda, kokavudija twa kulongalonga. Shi ulonga twaji tuvule mu kitatyi kimo kyonka, nabya ukavudija bilubo kadi ukeja pa kupwa mwingilo mubajinji.

   Musoñanya wa mu Bible: “[Ingidijai] biyampe shē kitatyi kyenu.”—Bene Efisesa 5:16.

   “Nadi nkomenwa kuta mutyima pa kintu kimo shi telefone idi pabwipi. Nadi njimija kyaba na kulonga bintu byampikwa mvubu.”—Olivia.

   Languluka’po: Le bibwanika wanze kubweja’ko bityebitye bulampe bwa kitatyi kyopityija ku kuta mutyima pa mwingilo kampanda opēlwe?

•   Kōkolokwa. Keolole maulu, kanyenge nkinga, nansha kwitamuna bidyoma. Kukaya makayo osenswe nako kubwanya kulengeja uleke kukōka. Kitabo School Power kinena’mba: “Vuya bidi byowadi ulonga. Ukasangela bininge kitatyi kya kukōkolokwa shi kudipo na ndeni ya bya kulonga.”

   Musoñanya wa mu Bible: “Kuboko kuyule kukōkolokwa i kupite buya maboko abidi mayule mingilo mikomo ne kupanga luvula.”—Musapudi 4:6.

   “Ku masomo, ubwanya kwifunda komba minjiki nansha kwifunda bwino kampanda. Nabudilwe kulonga bintu bivule ku masomo, nebivuluka papo kebipwe kupita. I biyampe kusangela ne bipindi bya makayo bidi mu mpangiko ya ku masomo.”—Taylor.

   Languluka’po: Le i kukōkolokwa kwa muswelo’ka kukukwasha utalaje mutwe mwa kulongela madevwala alonda’ko?