Bambutwile bamo bengila twaji bakwatanga butyibi bwa kutuma babo bana kebafundile ku mobo a bilelelo—mobo adi pamo bwa masomo. Le nobe ukatuma obe mwana ku njibo ya kilelelo?

•  Bipangujo byofwaninwe kwiipangula

•  Byobwanya kulonga

 Le njibo ya kilelelo ikapalakanya kipwano kyami na mwana? Bibwanika. Ku ngalwilo kwa būmi bwa mwana, bongolo bwandi buvungulukanga bukidibukidi mu mwanda utala kupwana na bantu. Longa bukomo bwa kushikata abe mwine na obe mwana mu kino kitatyi kya kwifunda bintu.—Kupituluka mu Bijila 6:6, 7.

•    Bambutwile basaka kuleleja mwana, bafwaninwe kulangulukila pa muswelo obabwanya kulama kipwano kyobapwene nandi.

 Lelo kumuleleja kukatyepeja lupusa lobe pādi? Bibwanika. Dibuku dimo (Hold On to Your Kids) dinena’mba, “shi bana kebaendele ku masomo bapityija kitatyi kivule na muntu ungi, bakalonda byobya bilonga bakwabo.”

•    Bambutwile basaka kuleleja mwana bafwaninwe kwiipangula shi bakendelela kwikala na lupusa pa būmi bwa wabo mwana.

 Le kumuleleja kukakwasha obe mwana akekale mwanā masomo muyampe kitatyi kyakashilula kufunda? Bamo balondololanga’mba en-en. Bakwabo nabo banena’mba kuleleja mwana ke kudipo na lupusa pa bukomo bwandi bwa kwifunda bintu. Nansha shi bikale namani, Penelope Leach, mwifundi wa mikadila ya bana walembele amba: “Kokakulupila’mba ‘kufunda’ masomo ye kubwina mu būmi, ne amba shi mwana wafunde masomo ukidi mwanuke bininge, i biyampe kutabuka. Shi ye byokulupile, nabya ukapēlula byobya byofundije mwana abe mwine tamba ku kubutulwa kwandi.”

•    Bambutwile basaka kuleleja mwana bafwaninwe kwiipangula shi i byendele’mo ne shi bidi na kamweno.

 Le bibwanika abe ne mwinē pobe mumulelele ku njibo? Kyaba kimo bambutwile bonso babidi bashikatanga ku njibo ne kupityija kitatyi pamo na wabo mwana pa kyaba kya kukimba kaji kakatakata. Lelo bamwenanga mu kulonga namino?

•    Bambutwile basaka kuleleja mwana bafwaninwe kwiipangula shi bakokeja kulupula lupeto lutyetye mwanda wa mbutwile umo ashale na mwana ku njibo.

 Butyibi bwa kutuma mwana ku njibo ya kilelelo bufwaninwe kukwatwa’nka pa kupwa kulangulukila pa bīya ne bibi bibwanya kulupuka’ko. Le bikekala namani shi pa kupwa kulangulukila’po, mubamone amba kumuleleja i butyibi buyampe ku kisaka kyenu?

 Bible unena’mba, “mukosoke ulangulukilanga pa matabula onso.” (Nkindi 14:15) Na uno musoñanya mu ñeni, languluka senene kumeso kwa kukwata butyibi bwa kuleleja mwana.

 Langulukila pa miswelo palapala ya mwa kulelela bana

•    Bambutwile bamo batoñanga kuleleja mwana ku mobo a bilelelo, kudi muledi umo nansha batyetye batala kisumpi kityetye kya bana.

•    Bambutwile bakwabo betanga muntu wa mu kisaka, nansha muledi mukwabo wa kwibalelela wabo mwana ku yabo njibo.

 Ano manwa abidi adi na byabuyabuya ne bikoleja. Le ubulwepo kwipangula bambutwile bakwabo bakaleleje mwana? Bible unena’mba: “Tunangu tudi na boba bakimba madingi.”—Nkindi 13:10.

 Le bikekala namani shi ubakwata butyibi bwa kuleleja mwana ku njibo ya kilelelo? Pa kino . . .

 Ipangula myanda itala njibo’ya

•    Le njibo’ya i mitabijibwe mungya bijila, ne ilondanga byobya binena bijila? Le idi kwepi ne i mitumbile bika?

•    Le ku njibo kwine kudi bukundwe ne balondanga’ko misoñanya ya kwikinga ku misongo?

•    Le obe mwana ukengila’ko mingilo’ka? a

 Ipangula myanda ya bengila’ko

•    Le i bafundijibwe namani? Jingulula shi bapotolwele kulela bana batyetye, ne shi i bafundijibwe kushintulula bikimba kunena mwana ne kupumputumuna mwana mukotoke.

•    Le ubwanya kujingulula shi bantu batala obe mwana kebadipo na myanda ku kidye?

•    Le bebashintashitanga? Shi i amo, obe mwanda ukanenwa kwibidila baledi bonso.

•    Le muledi wa ku njibo ya kilelelo utalanga bana banga? Shi muledi ne muledi unenwe kutala bana bavule, nabya kebakatepo obe mwana mutyima bininge. Shako kuta obe mwana mutyima kukalondakana na myaka yadi nayo ne bukomo bwandi bwa kulonga bintu.

•    Lelo baledi bene betabije kwisambila nobe pa byosaka’ni nansha i enka pa byobasaka?