MFWIJANGA’KO pa kutamijibwa na bambutwile bene Kidishitu, ba Fred ne Edna Molohan, bene bakomeneje mondi bwine Leza. Badi Befundi ba Bible bakankamane (Batumoni ba Yehova) mu myaka 20 kitatyi kyonabutwilwe mu 1934. Kyetu kisaka kyadi kishikete mu Parsons, kakibundi katyetye kadi kutunduka ne kunshi kwa Kansas. Kisengele bantu bonso ba mu kipwilo kyotwadi’mo badi bene Kidishitu bashingwe māni. Kisaka kyetu kyadi na kibidiji kya kutanwa ku kupwila ne kusapwila bakwetu bubine budi mu Kinenwa kya Leza. Twadi na kibidiji kya kusapula mu bipito Dya Mposo dyonso kyolwa, busapudi botwadi twita mu mene mafuku’a bu busapudi bwa mu bantu bavule. Kyaba kimo bwadi bupungijana, ino shi tubapu, Tata wadi nyeke witutūja na kwitupa creme ya mashika.

Kakipwilo ketu katyetye kadi na mwaba mukatampe ne tubibundi tuvule ne bibundi bya kunja bya mu bipindi bya kubwipi. Potwadi twenda ku babidimye, twadi tuvudile kushinta mabuku ku munamuna, mai (obakyelaela), nansha ku banzolo bōmi. Tata byaadi utuma byabuntu bya mabuku kumeso kwa kitatyi, bino bintu twadi twibidya.

Bambutwile bami bebapele fono yobadi basapula nayo. Nkyadipo mbwanya komba’yo mwanda nadi nakidi mwanuke, inoko nadi nkwasha Tata ne Mama pobadi batūla’ko mīsambo ya Tutu Rutherford mu kujokela’mo ne mu bifundwa bya Bible.

Tata waalamwine kotoka ketu ka 1936 ke kotoka kotwadi twita bu kotoka ka diwi, kotoka kadi na lansevwa mikatampe pangala. Kano kadi kotoka kayampe pa kusambakanya musapu wa Bulopwe. Divule dine twadi tuvumija bidi minjiki mwanda wa kukoka milangwe ya bantu, kupwa twatūla’ko mwisambo wa mu Bible. Mwisambo pa kupwa, twadi tupa bantu basangela mabuku.

 Mu kakibundi katyetye ka Cherryvale mu Kansas, bampulushi basapwila Tata amba kebetabijepo kushīka kotoka ka diwi mu kiwanza kya mityi kya mu vile, mwadi mwenda bantu bavule kwipwija mukose Dya Yenga dyonso, ino poso panja pa kiwanza. Ebiya ne kupatana kwine mpika, Tata watundulwila motoka mu kipito kitadidile na kiwanza amba bantu badi’mo bendelele kwivwana musapu, kupwa waendelela na mpangiko. Nadi nyeke nsangela kwikala na Tata ne tutu wami Jerry mu bino bitatyi.

Ku mfulo kwa myaka ya 1930, twashilula kampanye “kakatampe” mwanda wa kusambakanya bukidibukidi myaba yadi’mo kupangwapangwa. Twadi tubūka bufuku (na motwalongele mu Joplin, mu Missouri), tutweja bityebitye matrakte ne tubuku munshi mwa milango ya mobo a bantu. Kupwa twaketana panja pa kibundi, ketutale shi kudi obakwete nansha obakutyile kudi bampulushi.

Mu ino myaka, kwaikele kintu kikwabo kisangaja mu mwingilo wetu kyotwaityile bu kwenda kibumbo. Pa kusapula Bulopwe, twadi tuvwala matabulo, ketwenda mu mulongo kibundi kyonso. Navuluka difuku dimo dyaendelwe kibumbo mu kyetu kibundi, balunda netu badi bavwele matabulo palembe amba “Mutōtelo I Dikinga ne Budimbidimbi.” Banangile mu kibundi kyonso kintu kya kilometele 1,6 kupwa bajokela ku yetu njibo. Na bya dyese, mu lwendo lwabo kebebakankejepo, ino batene bantu bavule badi bebatala na nsangaji.

Kyetu kisaka kyadi kivudile kutamba ku Kansas kyenda ku Texas kukatanwa ku bitango. Tata wadi wingila ku ndyandya ya Missouri-Kansas-Texas (iyukene ne bu M-K-T, nansha ndyandya ya Katy), o mwanda twadi twenda lwa kudiye ku bitupu na mukanda wa Tata wa ku kaji, wadi witukwasha tukapempule babutule ne kutanwa ku bitango. Tutu wa mama, Fred Wismar ne wandi mukaji Eulalie, badi bashikata mu Temple, mu Texas. Muyomba Fred wafundile bubine ukidi nkasampe ku ngalwilo kwa myaka ya 1900, kupwa wabatyijibwa ne kusapwila banababo byaadi wifunda, kubadila’mo ne mama. Banabetu badi bamuyukile biyampe pa bukata bwa Texas, mwaingile bu mwingidi wa zone (uyukene dyalelo bu mutadi wa kipindi). Wadi biyampe, muntu wa nsangaji kadi nadi nsangela kwikala nandi nyeke. Wadi upyasakenine bubine, kadi waikele na lupusa luyampe pondi mu bunkasampe bwami.

Mu 1 941 kisaka kyetu kyaenda na kudiye ku St. Louis, mu Missouri ku kitango kikatampe. Banenene bankasampe bonso bashikate pa kifuko kya pa bula kitunduke mwanda wa kwivwana mwisambo wa Tutu Rutherford unena’mba “Bana ba Mulopwe.” Ku mfulo kwa mwisambo wandi, batwe bonso mu kyetu kisumpi twatulumukile pa kutambula kyabuntu kya dibuku dipya dinena’mba Bana, dyetupele Tutu Rutherford ne bakwashi bandi. Twadi bankasampe 15 000 ne kupita baikele na dino dyese dya ku mushipiditu.

 Mu Kweji 4, 1943, twaikala na kitango kityetye akyo’ko kya mvubu kinena’mba “Lwito lwa Mingilo” mu Coffeyville, mu Kansas. Bashitula Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike adi a kupityijibwa mu bipwilo byonso, kwatamba ne kabuku ka bifundwa 52 ka kwingidija ku ano masomo. Mwenda mafuku enka mu uno mwaka, napityija mwisambo wami mubajinji wa bana ba masomo. Kino kitango kyadi kya pa bula, mwanda ami ne bantu bakwabo batyetye, twabatyijibwe mu kijiba kya mashika kyadi kubwipi.

Napwile masomo mu 1951 kadi nadi mfwaninwe kukwata butyibi pa būmi bwami bwa kumeso. Nadi na mutyima wa kwingila ku Betele, kwine kwaingile Jerry dibajinji, kepejije batuma fomu yami ku bilo ya Brooklyn. Buno butyibi bwaunkweshe bininge ku mushipiditu. Kitatyi’tu kityetye, yami fomu yaitabijibwa, baungita kukengila ku Betele mu mafuku 10 Kweji 3, 1952.

Nadi nkulupile kukengila ku kitampilo mwanda wa kukwasha ku mwingilo wa kulupula mapepala ne mabuku. Inoko napelwe mwingilo wa bu kaseya, mwenda mafuku keñingila ku mpishi, kwine konefundile bintu bisangaja. Nkyaikelepo kashā na dyese dya kwingila ku kitampilo. Inoko mpangiko ya mingilo ya kisumpi kya ku mpishi yadi inshila pa difuku kitatyi kya kwifunda pa kasuku, ñingidija kibīko kikatampe kya mabuku kya ku Betele. Kino kyaunkweshe ntame ku mushipiditu ne kuningija lwitabijo lwami. Kadi kyaunengeje nsumininwe bininge kwingidila Yehova ku Betele ponso pobibwanika. Jerry watambile ku Betele mu 1949, wasonga Patricia, badi bashikete kubwipi mu Brooklyn. Badi bankwasha ne kunkankamika mu myaka yami mibajinji mu mwingilo wa Betele.

Kitatyi kityetye pa kupwa kufika ku Betele, bateakanya’ko kutongwa kwa batutu ba kubweja ku baneni ba Betele. Batutu bobatongele badi bebatuma pa mwaka kukapempula bipwilo ku makilometele 322 kufulakufula kwa Brooklyn kukanena mwisambo ne kusapula pamo na kipwilo. Naikele na dyese dya kutongwa. Nanenene mwisambo wami mubajinji na moyo, wadi wa nsá mituntulu. Nadi mvudile kwenda ku bipwilo na kudiye. Nakivulukile biyampe Dya Yenga dimo kyolwa mu buyo mu 1954. Nakandile mu kudiye wenda ku New York na kikulupiji kya amba nsa kufika kyolwa ku Betele. Inoko kwatetukile kivula kya mashika. Kyaba kyonso motele wa kudiye wadi ubula ne kupwa mudilo. Mfulo mfulō, kudiye wafika ku ngala ya New York City na nsá ya 5:00, Dya Mwanzo lubanga. Penepa naanza kwenda mu dishinda dya munshi ñenda ku Brooklyn, napitaila ku kaji mu mpishi nsá kemipite bityetye kadi mukōke pa kupwa kukesha nshikete bufuku bonso mu kikudiye kifwe. Inoko ano makambakano apingakanibwe na nsangaji ya kwingidila banabetu ne kwitana na balunda bapya mu uno mwingilo wa pa bula wa ku mfulo kwa yenga.

Mu myaka yami mibajinji ku Betele, bauntongele kukasapula ku ladiyo ya WBBR. Ino ladiyo yadi pa etaje ya bubidi ya 124 Columbia Heights. Nadi mu kisumpi kya bantu ba kupityija mpangiko ya kifundwa kya Bible yadi ilongwa yenga ne yenga. Tutu Alexander Macmillan, wadi kemwije mu kisaka kya Betele, wadi utanwa kitatyi ne kitatyi ku ino mpangiko. Tutu Macmillan wadi kimfwa kiyampe kya kūminina mu mwingilo wa Yehova ku batwe bankasampe ba mu kisaka kya Betele.

Mu 1958 baungita kukengila ku Masomo a Ngileade. Kaji kami kadi ka kukimbila boba batambula mapolome mikanda ya dishinda ne kuteakanya lwendo lwa bano bana-balume ne bana-bakaji bapyasakane. Lwendo lwa amviyo lwadi na bei mikande mu mine myaka’ya, o mwanda i batyetye kete badi benda lwa amviyo. Bavule badi benda mu Afrika ne Kulampe Kutunduka, badi benda na byombo bikatampe. Amviyo wa busunga pa kushilula, bei ya kufuta yatyepa, kepejije bamishonele bavule kebenda mu mwingilo wabo lwa amviyo.

Mwingilo wami wabaile mu 1960 na mpangiko ya kuluwa amviyo wa kutamba mu États-Unis kwenda mu Bulaya ku bitango bya matanda mu 1961. Twaendele na amviyo kutamba ku  New York kwenda ku Hamburg, mu Alemanye kukalonga kitango. Kitango pa kupwa, ami ne batutu bakwabo basatu ba ku Betele twaluwa motoka, twatamba mu Alemanye twaenda ku Itadi kukapempula bilo ya musambo mu Loma. Twatamba mu Itadi twaenda mu Franse, pangala pa Ngulu ya Pyrénées, kupwa ke mu Eshipanye mobadi bakankeje mwingilo wa busapudi. Twapēle banabetu ba mu Barcelone mabuku amoamo, mavungile mu kintu pamo bwa byabuntu. Bine twasangele pa kwitana nabo! Batwe tufika ku Amsterdam, twajokela ku New York na amviyo.

Kintu kya mwaka umo pa kupita’po, baumbweja’ko ku Betele ne mwingilo wa kutonga mikendi ya kwenda ku bitango bya matanda byadi bilongwa mu umbuo onso wa ntanda. Kino kyadi kitango kya mu 1963 kinena’mba “Myanda Miyampe ya Nyeke.” Kwakwetwe mpangiko ya kutuma mikendi 583 kujokoloka ntanda yonso ku bitango bya mu Bulaya, mu Azia ne mu Pasifike wa Kunshi, kukafula ne mu Honolulu, mu Hawaii, ne mu Pasadena, mu Kaliforni. Twadi ba kukafika ne ku Lebanona ne Yodano, mwanda wa bufundiji bwa pa bula bwa matanda a mu Bible. Kutentekela pa mpangiko ya kwenda na amviyo ne ku hotela kwa kukashikata, bilo yetu ya Betele yasokwele mikanda yonso ya dishinda isakibwa pa kwimana mu matanda palapala.

Mwaka wa 1963 i mwaka wa mvubu kondi pa bubinga bukwabo. Mu mafuku 29 Kweji 6, nasongele Lila Rogers wa mu Missouri, wadi kemulonge myaka isatu ku Betele. Yenga umo pa kupwa kwa kwitundaila, ami ne Lila twaenda ku Ngidiki, Edipito, ne ku Lebanona. Twatamba na amviyo mu Beirut, twapona mu kiwanza kityetye kya mu Yodano. Mwingilo wetu byowadi mukankajibwe mu Yodano kadi betulombwele amba kebapengapo Batumoni ba Yehova mikanda ya dishinda ya kutwela nayo mu ntanda’ya, twadi tulangalanga bikokeja kuketutana shi tubafika’mo. Ino twatulumukile bininge, mwanda batwe pa kufika, twamwene kibumbo kikatampe kya bantu kimene ku mfulo kwa kiwanza na bipeta bya bisandi palembe amba “Mwakoi Batumoni ba Yehova”! Twasangele bininge pa kwimwena batwe bene matanda a mu Bible! Twafikile mu bifuko byādi bishikata’mo bakulutuba ba pa kala, mwāsapwile Yesu ne batumibwa bandi, ne mwāshilwile kusambakana bwine Kidishitu kufika ne ku mfulo kwa ntanda.​—Bilongwa 13:47.

Twingilanga pamo na Lila mu mingilo yetu yonso pano kepadi myaka 55. Twaendele ku Eshipanye ne mu Portigale misunsa mivule kitatyi kyadi kikankajibwe mwingilo wetu mu ano matanda. Twadi tukankamika balunda ne kwibaselela mabuku ne bintu bikwabo byobadi basakilwa. Twakapempwile’nka ne banabetu bamo badi bakutwe mu Cádiz, mu kīkalo kya pa kala kya basola mu Eshipanye. Mutyima wami wasangele bininge pa kwibakankamika na mwisambo wa mu Bisonekwa.

Tamba mu uno mwaka wa 1963, nadi na dyese dya kuteakanya bitango bya matanda mu Afrika, Ostrali, Amerika wa pa Bukata ne wa Kunshi,  Bulaya, ne Kulampe Kutunduka, Hawaii, Nuvele-Zelande, ne mu Porto Riko. Ami ne Lila twaendele pamo ku bitango bivule byoketukelwapo, kubadila’mo ne kya mu Warsaw, mu Polonye mu 1989. Banabetu bavule ba mu Rusi batenwe ku kino kitango kikatampe musunsa wabo mubajinji! Batutu ne bakaka bavule botwetene nabo bakutyilwe myaka mivule mu bifungo bya Sovietike pa mwanda wa lwitabijo lwabo.

Kupempula mabilo a misambo kujokoloka ntanda mwanda wa kukomeja ne kukankamika bisaka bya Betele ne bamishonele i dyese dikwabo dyonadi nadyo. Mu bupempudi bwetu bwa mfulo botwakapempwile Korea wa Kunshi, twetene’ko na banabetu 50 mu kifungo kya mu Suwon. Bano banabetu bonso balombwele mumweno wabo muyampe kadi batengele kwingila monka mwingilo wabo wa busapudi. Twakankamikilwe bininge pa kwitana nabo!​—Loma 1:11, 12.

Ne mumone muswelo wesela Yehova bantu bandi kupityila ku kutanta kudi’ko myaka mivule, kutamba ku kintu kya basapudi 100 000 kitatyi kyonabatyijibwe mu 1943, pano ke basapudi 8 000 000 ne kupita bengidila Yehova dyalelo mu matanda 240. Bino byonso i bibwanike pa mwanda wa mwingilo wa kusapula utangidilwe na bana ba masomo a Ngileade. Bine i dyese’po kashā kwingila pamo na bano bamishonele bavule mu bula bwa myaka ne kwibakwasha bende bakengile mu matanda a bweni!

Nsangedile butyibi bonakwete nakidi nkasampe, bwa kutandabula mwingilo wami na kudinga fomu wa kukengila ku Betele. Yehova i mwesele kintu ne kintu kyonadi nonga. Kutentekela pa nsangaji ya kwingila ku Betele, ami ne Lila twaikele na dyese dya kwingila mu makumi a myaka pamo na bipwilo bya mu Brooklyn, mwine motwadi na balunda ba kitatyi kilampe.

Lila ukyendelela kunkwatakanya mu mwingilo wami wa ku Betele difuku ne difuku. Nansha byokendi na myaka 84 ne kupita, nakibwanya kwingila mwingilo wa kamweno, na kubandaula mikanda ya ku musambo.

Bine i nsangaji’po kashā kwikala mu bulongolodi bwa kutendelwa bwa Yehova ne kumona kwishila kukatampe kudi pa boba bengidila Yehova ne boba kebamwingidilapo. Tubwanya kwivwanija biyampe binenwa bya Malaki 3:18 bya amba: “Mukamona monka kwishila kudi pa bukata bwa muntu moloke ne muntu mubi, pa bukata bwa yewa wingidila Leza ne yewa kamwingidilapo.” Difuku dyonso, tumonanga ngikadilo ya bintu ya Satana yenda yoneka, iyudile bantu bampikwa lukulupilo kadi bampikwa nsangaji mu būmi. Inoko boba basenswe Yehova ne kumwingidila badi na būmi bwa nsangaji​—nansha ke mu bino bitatyi bya makambakano​—kadi badi na lukulupilo lwa binebine lwa mu mafuku a kumeso. Bine tudi na dyese dya kusambakanya myanda miyampe ya Bulopwe! (Mateo 24:14) Tutengele difuku disa kufika panopano, kitatyi kisa konakanya Bulopwe bwa Leza ino ntanda minunu ne kwitutweja mu ntanda mipya na madyese onso aetulaile, kubadila’mo ne bukomo bwa ngitu bubwaninine ne būmi bwampikwa mfulo. Kupwa bengidi ba Yehova ba kikōkeji pano pa ntanda bakekala’ko nyeke ne nyeke.