LELO kodi mumone bantu bavule mu ino ntanda bemona bu bafwaninwe kulongelwa bintu mu muswelo wa pa bula nansha kupebwa byepelo kampanda? Nansha ke kitatyi kyobalongelwa bintu mu muswelo wa pa bula, abo bamonanga’mba bafwaninwe kulongelwa’ko bintu bikwabo. Bantu balanga namino i ba kwisakila ne ba kubulwa kufwija’ko. Kadi kino i kiyukeno kya mafuku a mfulo.—2 Tm. 3:2.

Shako, kwisakila kekushilwilepo dyalelo. Ba Adama ne Eva bākwete butyibi bwa kwitongela abo bene kiyampe ne kibi, bine byālupwile bipa bilula. Myaka tutwa na tutwa pa kupita’po, Mulopwe Uzia wa Yuda wālangile amba ufwaninwe kupebwa kyepelo kya kusōka ensense, inoko kyādi kibi mpata kwadi kulonga namino. (2 Bi. 26:​18, 19) Muswelo umo onka, Bafadiseo ne Basadusea bādi bakulupile amba Leza ufwaninwe kwibalongela bintu mu muswelo wa pa bula kutabuka bantu bakwabo, mwanda’po’tu bādi ba ku lutundu lwa Abalahama.—Mat. 3:9.

Twi bajokolokwe na bantu ba kwisakila, kadi mwikadila wabo ubwanya kwikala na lupusa potudi. (Ngt. 5:26) Tubwanya kushilula kulanga’mba tufwaninwe madyese kampanda, nansha kulongelwa bintu mu muswelo wa pa bula. Le i bika biketukwasha twepuke uno mulangilo? Dibajinji, tufwaninwe kwikala na mumweno wa Yehova pa uno mwanda. Misoñanya ibidi ya mu Bible iketukwasha.

 Yehova ye ukwatanga butyibi pa byotufwaninwe kupebwa. Tubandaulei’ko bimfwa bimobimo.

• Mu kisaka, mulume usakilwa kwimona bu mulēmekibwe na wandi mukaji, ne mukaji nandi usakilwa kwimona bu musanshibwe na wandi mulume. (Ef. 5:33) I byendele’mo mulume nansha mukaji kutengela kulombolwa bukena enka na mwinē pandi. (1 Ko. 7:3) Bambutwile badi na bubinga bwa kusaka babo bana bebakōkele, ne bana nabo basakilwa kusanshibwa ne kukwatakanibwa na bambutwile babo.—2 Ko. 12:14; Ef. 6:2.

• Mu kipwilo, Yehova witusapwila tulēmeke bakulumpe bengila bininge. (1 Ts. 5:12) Inoko kino kekibapengapo lupusa lwa kutādila banababo mu lwitabijo.—1 Pe. 5:​2, 3.

• Leza i mupe maludiki a bantu lupusa lwa kulomba bitanshi ne bulēme ku babikalwa bao.—Loma 13:​1, 6, 7.

Yehova witupanga na buswe kutabuka ne pa bine byotufwaninwe. Byotudi bantu ba bubi, kintu’tu kyotufwaninwe i kufwa. (Loma 6:23) Inoko, Yehova i mwitwesele madyese mavule pa mwanda wa buswe bwandi bwa ndamatyidile kotudi. (Ñim. 103:​10, 11) Tutambulanga madyese atamba kwadi pa mwanda wa kanye kandi ka ku buntu bitupu.—Loma 12:​6-8; Ef. 2:8.

Tadija amba uleke kwikala na mulangilo wa ino ntanda. Pampikwa ne kuyuka, tubwanya kushilula kulanga’mba tufwaninwe kulongelwa bintu mu muswelo wa pa bula kutabuka bantu bakwabo. Yesu wāsekunwine lusango lulombola’mba i bipēla kwikala na uno mulangilo. Wēsambīle pa bengidi bamo bāitabijibwe kwingila difuku dituntulu mwanda wa kufutwa ndenadi imo. Kitatyi pa kupita’po, mwinē njibo wākaselela’ko bengidi bakwabo. Ebiya ku kyolwa, wāfuta bengidi bonso lupeto lwa buvule bumo, nansha bamo byobāingile’tu nsá umo. Inoko bengidi bāshilwile lubanga bwē bālangile amba bafwaninwe kufutwa lupeto luvule kupita bakwabo, mwanda abo bāingile difuku dituntulu mu mwinya mukomo. (Mat. 20:​1-16) Kupityila ku kino kyelekejo, Yesu wālombwele amba balondi bandi bafwaninwe kuloelelwa byobya bitonga Leza kwibapa.

Ikala wa kufwija’ko pa kyaba kya kwikala wa lulombo. (1 Ts. 5:18) Iula mutumibwa Polo mwine  kālombelepo bukwashi bwa ku ngitu ku banababo mu Kodinda, nansha byaādi na lupusa lwa kulonga namino. (1 Ko. 9:​11-14) Tufwaninwe kufwija’ko pa kintu kyonso kyobetupa ne kwepuka mushipiditu wa lulombo.

Ikala mwityepeje. Shi muntu wilangila aye mwine bipitepite, divule ushilulanga kulanga’mba ufwaninwe kwikadila’ko na bivule kutabuka pa byadi nabyo. Kwityepeja bo bwanga buketukinga ku uno mulangilo mubi.

Mupolofeto Danyele wētushidile kimfwa kiyampe mu kulombola kwityepeja. Kisaka kyabo, buya bwandi, ñeni, ne bwino bwaādi nabo byādi bibwanya kumulengeja emone bu i mufwaninwe kulongelwa bintu mu muswelo wa pa bula, ne amba madyese aādi nao ādi mamufwaninwe. (Dan. 1:​3, 4, 19, 20) Inoko, Danyele wāikele nyeke mwityepeje, kadi ino ngikadila yāmulengeje ekale mulēme ku meso a Yehova.—Dan. 2:30; 10:​11, 12.

Nanshi tupelei mushipiditu wa kwisakila utādile dyalelo mu ino ntanda. Ino twendelelei kusangela madyese onso etupa Yehova pa kanye kandi ka ku buntu bitupu.