1. Le Ñimbo ya Mitōto 15:​1-5 ibwanya kwitukwasha namani?

 MU KISHINTE kibadikile, twefundile’mo amba bengidi bepāne ba Yehova babwanya kwikala beni mu pema wandi wa kyelekejo na kupwana nandi kipwano kya mpwaninine. Ino le i bika byotufwaninwe kulonga pa kwikala beni bandi? Lwimbo lwa Mitōto lwa 15 lwitulombola bivule pa uno mwanda. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 15:​1-5.) Luno lwimbo lwa mitōto lwitupa madingi a kamweno aketukwasha twikale pabwipi na Leza.

2. Le i bika padi byātonwene Davida kaimba wa mitōto atele pema wa Yehova?

² Lwimbo lwa Mitōto lwa 15 lushilula’mba: “A Yehova, i ani ubwanya kwikala mweni mu pema obe? I ani ubwanya kwikala mu lūlu lobe lujila?” (Ñim. 15:1) Davida kaimba wa mitōto paātelele “pema” wa Yehova, ye uno wādi ulangulukila pa kipema kyādi mu Ngibeone mu kitatyi kampanda. Kadi Davida wātelele “lūlu lujila” lwa Leza. Padi ye uno wādi wisambila pa lūlu lwa Ziona mu Yelusalema. Pa luno lūlu, ku makilometele mavule kunshi kwa Ngibeone, Davida wāshimikile’po pema ne kutūla’mo sanduku wa kipwano kufika enka ne byāubakilwe tempelo.—2 Sa. 6:17.

3. Mwanda waka tufwaninwe kuta mutyima ku myanda idi mu Lwimbo lwa Mitōto lwa 15? (Tala ne kifwatulo.)

³ Shako, bene Isalela bavule kebāpelwepo nansha dimo lupusa lwa kwingidila mu kipema, kadi i bantu batyetye kete bādi batwela munda mwa pema mwine mwādi sanduku wa kipwano. Inoko bengidi bonso ba kikōkeji ba Yehova bādi babwanya kwikala beni mu pema wandi wa kyelekejo na kupwana  nandi nyeke. Kino kyo kintu kyotusakanga batwe bonso. Lwimbo lwa Mitōto lwa 15, lulombola ngikadila kampanda yotunenwe kwikala nayo pa kushala nyeke balunda na Yehova.

NANGA PAMPIKWA KILUBO NE KULONGA KYOKYA KYOLOKE

4. Le tubayuka namani amba Yehova ketulombengapo’nka kubatyijibwa kete? (Isaya 48:1)

⁴ Mu Ñimbo ya Mitōto 15:​2, mulunda na Leza i mutelwe’mo bu “yewa unanga pampikwa kilubo, ulonga kyokya kyoloke.” Kishima “unanga” ne “ulonga” bidi na mulangwe wa kintu kilongwa kitatyi kyonso kadi mu muswelo wa endaenda. Ino le bine tubwanya ‘kunanga pampikwa kilubo’? I amo. Byokekudipo muntu mubwaninine, Yehova uketumona bu ‘bananga pampikwa kilubo’ shi tulonga bukomo bwa kumukōkela. Kitatyi kyotwipāna kudi Leza ne kubatyijibwa, i ngalwilo’tu ya kwenda lwendo pamo nandi. Vuluka’mba mu kitatyi kyāsonekelwe Bible, kwikala’tu wa mu muzo wa Isalela kekwādipo kulengeja kala muntu ekale mweni wa Yehova. Bamo bādi bamwita, inoko ke ‘mu bubinepo ne mu boloke.’ (Tanga Isaya 48:1.) Bene Isalela ba mityima miyampe bādi banenwe kwifunda bijila bya Yehova ne kwibikōkela. Mo monka ne dyalelo, pa kwitabijibwa na Leza, ketunenwepo’tu enka kubatyijibwa ne kutanwa ku kupwila, inoko tunenwe ne kulonga bintu bikwabo bivule. Tufwaninwe kwendelela kulonga “kyokya kyoloke.” Le ko kunena namani?

5. Le kukōkela Yehova mu bintu byonso kushintulula bika?

⁵ Kudi Yehova, ‘kunanga pampikwa kilubo’ ne ‘kulonga kyokya kyoloke’ kushintulula bivule kutabuka’ko’tu kukapwila kitatyi ne kitatyi ku Njibo ya Bulopwe. (1 Sa. 15:22) Tufwaninwe kulonga bukomo bwa kukōkela Leza mu myanda yonso ya mu būmi bwetu, nansha ke potudi kwa bunka. (Nki. 3:6; Mus. 12:​13, 14) I kya mvubu tulonge  bukomo bwa kukōkela Yehova nansha ke mu myanda mityemitye. Potulonga namino, tulombolanga’mba tumusenswe bya binebine kadi kino kimulengejanga nandi etusanshilwe’ko.—Yoa. 14:23; 1 Yo. 5:3.

6. Le kukwatañana na Bahebelu 6:​10-12, i kintu’ka kya mvubu mpata kutabuka bintu byotwalongele mafuku kunyuma?

⁶ Yehova usangelanga bininge bintu byotwamulongēle mafuku kunyuma. Inoko bilongwa bya mu mafuku kunyuma kete kebilengejangapo twikale nyeke beni mu pema wandi. Kino i kilombolwe patōka mu Bahebelu 6:​10-12. (Tanga.) Yehova kelwangapo bintu biyampe byotwalongele mafuku kunyuma. Inoko usakanga twendelele kumutōta na muya wetu onso “kufika ne ku mfulo.” Nabya ukapwana netu nyeke “shi ketupūngilepo.”—Ngt. 6:9.

WISAMBE BUBINE MU MUTYIMA OBE

7. Le kwisamba bubine mu mutyima wetu kushintulula bika?

⁷ Muntu usaka kwitabijibwa bu mweni mu pema wa Yehova ufwaninwe “kwisamba bubine mu mutyima wandi.” (Ñim. 15:2) Kino kilomba bivule kutabuka’ko kuleka kubepa. Yehova usakanga twikale bampikwa budimbidimbi mu byonso byotunena ne byotulonga. (Bah. 13:18) Kino i kya mvubu, “mwanda Yehova ushikilwe muntu wa buzazangi, ino upwananga bulunda bwa pa mutyima na bantu boloke swā.”—Nki. 3:32.

8. Le i mwiendelejo’ka otufwaninwe kwepuka?

⁸ Bantu ‘besamba bubine mu mutyima wabo’ kebelombolangapo ku meso a bantu bu bakōkele bijila bya Leza inoko kufula kwibikōkela mpika. (Isa. 29:13) Bepukanga kulonga bintu na buzazangi. Nzazangi ubwanya kushilula kutatana tunangu twa Yehova tudi mu bijila byandi bimo. (Yak. 1:​5-8) Ubwanya kuleka kukōkela Yehova mu myanda yamona bu i ya mvubu mityetye. Kupwa, shi byamweka’mba kekudipo bipa bilula byaangula’mo, ubwanya kwipāna bininge mu kujilula bijila bya Leza, ne butōtyi bwandi bwaikala bwa buzazangi. (Mus. 8:11) Inoko batwe tusakanga kwikala bampikwa budimbidimbi mu bintu byonso.

9. Le i bika byotubwanya kwifunda ku kwitana kubajinji kwa Yesu na Natanela? (Tala ne kifwatulo.)

 ⁹ Tubwanya kwifunda kamweno kadi mu kwikala na mutyima wampikwa budimbidimbi ku kwitana kubajinji kwa Yesu na Natanela. Fidipa pawāendele na mulunda nandi Natanela kudi Yesu, kwālongekele kintu kya kutendelwa. Nansha Yesu byaādi ketene kashā na Natanela, wānenene amba: “Talai, mwine Isalela wa binebine wampikwa bongojani nansha dimo munda mwandi.” (Yoa. 1:47) Na bubine, Yesu wādi umona bandi bana ba bwanga bakwabo bu bampikwa budimbidimbi. Inoko wāmwene kubulwa budimbidimbi kwa pa bula mudi Natanela. Natanela wādi muntu wampikwa kubwaninina pamo’nka bwa batwe. Inoko wādi muntu wampikwa budimbidimbi mu bintu byonso. Yesu wāsangedile ino ngikadila ya Natanela ne kumufwija’ko. Bine dikekala dyese dikatampe shi netu Yesu etumone namino!

10. Mwanda waka ketufwaninwepo kwingidija bibi kyabuntu kya kwisamba? (Yakoba 1:26)

¹⁰ Bisakibwa bivule bidi mu Lwimbo lwa Mitōto lwa 15 bīsambila pa muswelo otwikele na bantu bakwabo. Ñimbo ya Mitōto 15:3 ishilula’mba mweni wa mu pema wa Yehova “kavubakanyangapo myanda na ludimi lwandi, kaloñangapo mukwabo kintu kibi, kadi kafutululangapo balunda nandi.” Kwingidija bibi binenwa byetu mu uno muswelo kubwanya kusanshija bininge bakwetu ne kwitulengeja tukomenwe kwikala beni mu pema wa Yehova.—Tanga Yakoba 1:26.

11. Le buvubavuba i bika, ne i bika biloñwanga bavubavuba kebesāsapo?

¹¹ Kaimba wa mitōto utela patōkelela buvubavuba. Le buvubavuba i bika? Divule dine i binenwa bya bubela bibwanya kona bulēme bwa muntu. Bavubavuba kebesāsapo bapañwanga mu kipwilo.—Yel. 17:10.

12-13. Le i mu myanda’ka imoimo motubwanya kupya bakwetu mambo pampikwa kusaka? (Tala ne kifwatulo.)

 ¹² Kadi Ñimbo ya Mitōto 15:3 ituvuluja’mba beni ba Yehova kebaloñangapo bakwabo kintu kibi nansha kufutulula balunda nabo. Le i muswelo’ka otubwanya kufutulula balunda netu?

¹³ Tubwanya kufutulula muntu kampanda pampikwa kusaka na kusambakanya myanda mibi pādi. Langulukila pa ino myanda: (1) kaka waimika mwingilo wa bupania, (2) ba mulume ne mukaji kebakingilapo ku Betele, nansha (3) tutu kakingilapo bu mukulumpe nansha bu mwingidi wa mingilo. Le bikekala biyampe kwanza kusapwila bantu bakwabo bubinga botufwatakanya’mba bo bobemikīle mwingilo? Kubwanya kwikala bubinga buvule bobemikīle mwingilo bwine boketuyukilepo. Ne kadi, mweni mu pema wa Yehova “kaloñangapo mukwabo kintu kibi, kadi kafutululangapo balunda nandi.”

LĒMEKA BOBA BAKAMINWE YEHOVA

14. Shintulula mupelelanga beni ba Yehova “muntu ense mukobakane.”

¹⁴ Ñimbo ya Mitōto 15:4 inena’mba mulunda na Yehova “upelanga muntu ense mukobakane.” Le i muswelo’ka otubwanya kulonga kino? Byotudi bampikwa kubwaninina ketubwenyepo bisakibwa bya kuyuka shi muntu kampanda i mukobakane. Mwanda waka? Mwanda tubwanya kukokwa na bantu bamo kukwatañana na ngikadila yabo ne kusanshijibwa na bantu bakwabo pangala pa ngikadila yabo. O mwanda tufwaninwe kupela enka boba bamonwa na Yehova bu “bakobakane.” (1 Ko. 5:11) Mu bano’ba mubadilwa boba balonga bintu bibi pampikwa kwisāsa, bafutulula lwitabijo lwetu ne nkulupilo yetu, nansha balonga bukomo bwa kuzozeja kipwano kyetu na Yehova.—Nki. 13:20.

15. Lelo i muswelo’ka umo bidi otubwanya kulēmeka “boba bakaminwe Yehova”?

¹⁵ Kupwa, Ñimbo ya Mitōto 15:4 inena’mba lēmeka “boba bakaminwe Yehova.” O mwanda tukimbanga’ko miswelo ya kulombola’mo kanye ne bulēme ku balunda na Yehova. (Loma 12:10) Muswelo’ka? Muswelo umo bidi i uno udi mu Ñimbo ya Mitōto 15:4 wa amba mweni mu pema wa Yehova “kabulwangapo kulēmeka mulao wandi, nansha shi i mubi kwadi.” Kuleka kufikidija milao yetu kusanshijanga bakwetu. (Mat. 5:37) Kimfwa, Yehova usakanga beni bandi balēmeke mpiko yabo ya busongi. Kadi usangalanga kitatyi kilonga bambutwile bukomo bwa kufikidija bintu byobalaya babo bana. Buswe botusenswe Leza ne mukwetu buketutonona tulonge bukomo bwetu bonso mwanda wa kufikidija byotulaya.

16. Le i muswelo’ka mukwabo wa kulēmeka balunda na Yehova?

¹⁶ Muswelo mukwabo wa kulēmeka balunda na Yehova i kwikala na kizaji ne buntu. (Loma 12:13) Kwisangaja pamo na batutu ne bakaka kwitukwashanga tuningije kijimba kya bulunda botupwene nabo ne na Yehova. Kadi kitatyi kyotulombola kizaji, twiulanga Yehova.

LEKA KUSANSWA LUPETO

17. Mwanda waka myanda ya lupeto i mīsambilwe’po mu Lwimbo lwa Mitōto lwa 15?

¹⁷ Tutanga’mba mweni wa Leza “kapujangapo lupeto lwandi na kamweno, kadi ketabijangapo kutyibwa milomo mu mwanda wa muntu wampikwa mambo.” (Ñim. 15:5) Mwanda waka myanda ya lupeto i mīsambilwe’po mu luno lwimbo lwa mitōto lwīpi? I mwanda mumweno wampikwa bujalale pa lupeto ubwanya kusanshija bakwetu ne kona kipwano kyetu na Leza. (1 Tm. 6:10) Mu kitatyi kyālembelwe Bible, bamo bādi bamwena pa  mitwe ya banababo balanda na kwibapwija lupeto lwa kumwena’mo. Kadi batyibi bamo bādi betabija kutyibwa milomo ne kutyibila muntu wampikwa mambo butyibi bubi. Yehova ushikilwe bilongwa bya uno muswelo.—Ezk. 22:12.

18. Le i bipangujo’ka bibwanya kwitukwasha tubandaule muswelo otumona lupeto? (Bahebelu 13:5)

¹⁸ I biyampe tubandaule muswelo otumona lupeto. Wiipangule amba: ‘Le divule nangulukilanga pa lupeto ne pa bintu byombwanya kupota shi ngidi nalo? Le shi naapula lupeto, ndejalejanga pa kufuta mapu na kulanga’mba muntu ongapwile kasakilwa’lopo? Le kwikala na lupeto kunengejanga nemone bu muntu wa mvubu? Le Lunengejanga nkomenwe kwikala na buntu? Le monanga batutu ne bakaka bu basenswe bintu bya ku ngitu mwanda’po’tu badi na lupeto? Le nkimbanga kupwana enka na bampeta?’ Tudi na mukenga muyampe wa kwikala beni ba Yehova. Tubwanya kulama dino dyese na kuleka kusanswa lupeto mu būmi bwetu. Shi tulonge namino, Yehova kaketwelapo nansha dimo!—Tanga Bahebelu 13:5.

YEHOVA USENSWE BALUNDA NANDI

19. Mwanda waka Yehova usakanga tulonge bintu byonso bidi mu Lwimbo lwa Mitōto lwa 15?

¹⁹ Lwimbo lwa Mitōto lwa 15 lufula na mulao wa amba: “Yewa ense ulonga bino bintu’bi kakatenkanibwapo nansha dimo.” (Ñim. 15:5) Pano kaimba wa mitōto ulombola kine kitusakilanga Yehova tulonge bintu byonso bidi mu luno lwimbo lwa mitōto. Yehova usakanga twikale na nsangaji. O mwanda i mwitupe bulombodi buketuletela madyese ne kwitukinga.—Isa. 48:17.

20. Le i bika bibwanya kutengela beni ba Yehova?

²⁰ Beni betabijibwe na Yehova babwanya kutengela būmi bulumbuluke mu mafuku a kumeso. Bashingwe māni ba kikōkeji baketabijibwa kutwela mu “bīkalo bivule” bibateakeninye Yesu momwa mūlu. (Yoa. 14:2) Boba badi na lukulupilo lwa kwikala pano pa ntanda batengēle na kipyupyu kwimwena kufikidila kwa milao idi mu Kusokwelwa 21:3. Na bubine, batwe bonso tumonanga’mba i dyese dikatampe kwitabija lwito lwa Yehova lwa kwikala balunda nandi ne kwikala nyeke beni mu pema wandi!