Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 33

“Boba Bakwivwana” Bakapanda

“Boba Bakwivwana” Bakapanda

“Kyaba kyonso wite mutyima abe mwine ne bufundiji bobe. Ūminina mu bino bintu’bi, mwanda shi ulonge namino ukepandija abe mwine ne boba bakwivwana.”​—1 TM. 4:16.

LWIMBO 67 “Sapula Kinenwa”

BIDI MU KISHINTE *

1. Le batwe bonso tusakilanga babutule betu bika?

KAKA umo witwa bu Pauline * unena’mba, “ponefundile bubine nadi nsaka muntu ense wa mu kyami kisaka akekale nami mu Paladisa. Nakampata nadi nsaka kwingidila Yehova pamo na wami mulume Wayne ne wetu mwana.” Lelo udi na babutule kebayukile Yehova ne kumusanswa? Padi nobe wiivwananga na mweivwanine Pauline pa kyandi kisaka.

2. Le i bipangujo’ka byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

2 Ketubwanyapo kuningila babutule betu betabije myanda miyampe, ino tubwanya kwibakankamika balanguluke ne kwitabija musapu wa mu Bible. (2 Tm. 3:14, 15) Mwanda waka tufwaninwe kusapwila babutule betu? Mwanda waka tufwaninwe kwitūla pa kyabo kyaba? Le i bika byotubwanya kulonga pa kukwasha babutule betu basanswe Yehova na motumusanshilwe? Ne i muswelo’ka ubwanya kwitukwasha’ko bantu bonso mu kyetu kipwilo?

MWANDA WAKA TUFWANINWE KUSAPWILA BABUTULE BETU?

3. Mungya 2 Petelo 3:9, mwanda waka tufwaninwe kusapwila babutule betu?

3 Panopano ponka, Yehova usa kufudija ino ngikadilo ya bintu. Bakapanda i enka boba “badi na mutyima muyampe wa kukamona būmi bwa nyeke.” (Bil. 13:48) Tupityijanga kitatyi kivule ne kwingidija bukomo bwetu mwanda wa kusapwila bantu boketuyukilepo mu kyetu kibundi, nanshi i biyampe tusapwile ne babutule betu amba twingidile Yehova nabo pamo. Yehova Tata wetu wa buswe “kasakilepo muntu nansha umo oneke, ino usaka bonso bafikile pa kwisāsa.”​—Tanga 2 Petelo 3:9.

4. Le i kilubo’ka kyotubwanya kulonga kitatyi kyotusapwila babutule betu?

4 Tufwaninwe kuvuluka nyeke amba kudi muswelo muyampe ne mubi wa kusapula musapu wa lupandilo. Nansha byotubwanya kusapwila muntu oketuyukilepo na bunwa, ino padi tubulwanga bunwa potwisamba na babutule betu.

5. Lelo i bika byotufwaninwe kuvuluka kumeso kwa kusapwila babutule betu bubine?

5 Bavule mu bukata mwetu babwanya kwialakanya shi bavuluke muswelo obasapwidile babutule babo mu mafuku kunyuma, ne kusaka kushinta muswelo wa kwibasapwila dyalelo. Mutumibwa Polo wādingile bene Kidishitu amba: “Binenwa byenu bikale kyaba kyonso bilumbuluke, byelwe’mo mwepo, amba muyuke mwa kulondolwela muntu ne muntu.” (Kol. 4:5, 6) I biyampe kuvuluka ano madingi kitatyi kyotwisamba na babutule betu. Shi bitupu, tubwanya kwibasonsolwela kulampe pa kyaba kya kwibanekenya.

LE I BIKA BYOTUBWANYA KULONGA PA KUKWASHA BABUTULE BETU?

Ubwanya kusapula bininge kupityila ku mwiendelejo obe ne kwitūla pa kyaba kya bakwenu (Tala musango 6-8) *

6-7. Leta kimfwa kilombola’mba i biyampe kwitūla pa kyaba kya mulume nansha mukaji wampikwa kwitabija.

6 Witūle pa kyabo kyaba. Pauline, otwatelanga kala unena’mba: “Dibajinji, nadi nsaka kwisambila na wami mulume’nka pa bintu bya ku mushipiditu. Ketwadipo twisamba ‘myanda’ mikwabo.” Inoko Wayne, mulumya Pauline kadipo uyukile myanda mivule mu Bible kadi kadipo wivwanija byadi binena Pauline. Aye wadi umona’mba Pauline ulañanga’nka kyandi kipwilo. Kalangalanga’mba wakatwela mu katangotango kaleta kyaka ne amba waongolwa.

7 Pauline witabija’mba kyaba kimo wadi upityija kitatyi kivule kyolwa kyonso ne ku mfulo kwa yenga na batutu ne bakaka​—ku kupwila, mu busapudi, ne ku mafetyi. Pauline unena’mba, “kyaba kimo Wayne wadi ujoka kwinjibo untana kutupu’ye, kaemone bu udi bunka.” Na bubine Wayne wadi ulanga wandi mukaji ne wandi mwana. Kadipo uyukile bantu baadi nabo, kadi byadi bimweka’mba Pauline umwene balunda nandi na mvubu kupita’ko aye. Wayne wazakaja Pauline amba nsa kukulubula. Molangila shi abe ye wadi Pauline, le i bika byowadi wa kulonga?

8. Mungya 1 Petelo 3:1, 2, le i bika padi bibwanya kwikala na lupusa lukatampe pa babutule betu?

8 Leka mwiendelejo obe unene pa kyobe kyaba. Divule dine, byobya byotulonga bikalanga na lupusa lukatampe pa babutule betu kupita’ko byotunena. (Tanga 1 Petelo 3:1, 2.) Pauline wajingulwile uno mwanda mwenda mafuku. Unena’mba, “Nadi ndyukile amba Wayne witusenswe ne amba kasakengapo kundubula. Ino aye pa kunzakaja nayuka’mba mfwaninwe kulonga bintu musakila Yehova. Pa kyaba kya kwisamba bivule, nadi mfwaninwe kuleta kimfwa kiyampe kupityila ku mwiendelejo wami.” Pauline waleka kuningila Wayne besambile pa myanda ya mu Bible, ino waanza kwisamba nandi myanda ya bukile-bukya. Wayne wamona’mba wandi mukaji ke muntu wa ndoe, kadi wabo mwana nandi waikala na mwiendelejo muyampe. (Nki. 31:18, 27, 28) Wayne pa kumona’mba musapu wa mu Bible ubakwasha kyandi kisaka, wata mutyima ku musapu wa mu Kinenwa kya Leza.​—1 Ko. 7:12-14, 16.

9. Mwanda waka tufwaninwe kūminina?

9 Ūminina pokwasha babutule bobe. Yehova i mwitupe kimfwa kiyampe. Upanga bantu “kyaba ne kyaba” mukenga wa kwivwana myanda miyampe amba bakamone būmi. (Yel. 44:4) Mutumibwa Polo nandi wāsapwidile Temote ōminine mu kukwasha bakwabo. Mwanda waka? Mwanda pa kūminina, wadi wa kwipandija aye mwine ne boba bamwivwana. (1 Tm. 4:16) Tusenswe babutule betu, o mwanda tusakanga bayuke bubine budi mu Kinenwa kya Leza. Binenwa ne bilongwa bya Pauline byaikele na lupusa luyampe pa kisaka kyandi mwenda mafuku. Pano udi na nsangaji ya kwingidila Yehova pamo na wandi mulume. Abo bonso i bapania, kadi Wayne i mukulumpe.

10. Mwanda waka tufwaninwe kwikala na kitūkijetyima?

10 Ikala na kitūkijetyima. Shi ketwiendeja mungya misoñanya ya Leza, babutule betu babwanya padi kukomenwa kwitabija nkulupilo yetu mipya ne kushinta kwetu. Divule dine, bajingululanga dibajinji amba ketukyendangapo nabo ku mafetyi a bipwilo nansha kwikuja mu myanda ya politike. Ku ngalwilo babutule bamo babwanya kwitulobela. (Mat. 10:35, 36) Inoko ketufwaninwepo kwibasūla. Shi tuleke kwibakwasha bevwanije nkulupilo yetu, nabya tubebatyibila mambo amba kebafwaninwepo kukamona būmi bwa nyeke. Yehova ketupelepo mwingilo wa kutyiba mambo, ino i mupe’o Yesu. (Yoa. 5:22) Shi tudi na kitūkijetyima, babutule betu bakevwana musapu wetu mwenda mafuku.—Tala kapango kanena’mba “ Ingidija Diteba Dyetu pa Kufundija.”

11-13. Le i ñeni’ka yowaboila ku muswelo wadi wikele Alice na bambutwile bandi?

11 Sumininwa koku kadi na bunwa. (Nki. 15:2) Tulangulukilei bidi pa kimfwa kya Alice. Wefundile myanda ya Yehova paadi ushikete kulampe na bambutwile bandi, badi batuna kwikala’ko kwa Leza kadi beelele bininge mu myanda ya politike. Wajingulwile amba, ufwaninwe kulombola bambutwile bandi pampikwa kwija bintu biyampe byaadi wifunda. Alice unena’mba, “Shi wilaije kitatyi kilampe pampikwa kwibalombola kushinta kwa nkulupilo yobe ne bibidiji byobe, ba mu kisaka bakafītwa bininge.” Walembela bambutwile bandi mukanda, webepangula mobalangila pa bintu bifundija Bible pa myanda yaadi umona’mba babwanya kwiisangela, kimfwa pa buswe. (1 Ko. 13:1-13) Wafwija’ko bambutwile bandi pa kumutamija ne kumukwatakanya, webatumina ne byabuntu. Pawaendele kudi bambutwile bandi, wadi ulonga bukomo bwa kukwasha’ko inandi ku mingilo ya njibo. Ku ngalwilo, bambutwile bandi kebadipo basangala padi pebasapwila Alice nkulupilo yandi mipya.

12 Alice paadi na bambutwile bandi, wadi utanga nyeke Bible. Alice unena’mba, “kino kyakweshe mama evwanije amba Bible udi na mvubu kondi.” Kitatyi pa kupita’po, shandya Alice wakwata butyibi bwa kwifunda myanda ya mu Bible mwanda wa kuyuka kine kyalengeja wandi mwana ashinte milangwe yandi, kadi wadi usa kuboya kilubo mu Bible. Alice unena’mba, “namupele Bible, monadi nembele tumyanda kufulakufula.” Le byafula kwepi? Pa kyaba kya kutana’mo kilubo, shandya Alice watengwa bininge na byaatangile mu Kinenwa kya Leza.

13 Tufwaninwe kusumininwa koku kadi na bunwa, nansha shi bitulomba kūminina makambakano. (1 Ko. 4:12b) Kimfwa, Alice wadi ufwaninwe kūminina kupangwapangwa na inandi. Alice unena’mba, “ami pa kubatyijibwa, mama waunena’mba ‘wi mwana mubi.’” Le Alice walongele’po namani? Unena’mba, “pa kyaba kya kuleka kwisamba nandi, namushintulwila na bulēme amba ne mukwate butyibi bwa kwikala Kamoni wa Yehova kadi nkikashinta’bopo. Nalonga bukomo bwa kukulupija mama amba musenswe bya binebine. Batwe bonso twadila, kupwa namutēkela byakudya byasenswe. Tamba penepa, mama washilula kwitabija’mba Bible waunshinta kendi muntu muyampe.”

14. Mwanda waka ketufwaninwepo kwitabija kuningilwa?

14 Bibwanya kulomba kitatyi pa kusaka’mba babutule betu bevwanije amba twi basumininwe kwingidila Yehova. Kimfwa, pakwete Alice butyibi bwa kwingila bupania pa kyaba kya kwingila kaji kadi kamusakila bambutwile bandi, inandi wadila monka. Ino Alice wadi’nka musumininwe. Alice unena’mba, “shi witabije kuningilwa mu mwanda’tu umo, padi kisaka kyobe kikakuningila ne mu myanda mikwabo. Ino shi wikele na kyobe kisaka na kanye koku kadi musumininwe, bamo mu bukata mwabo bakakwivwana.” Bino ye byemwenine Alice. Pano bambutwile bandi bonso babidi i bapania, kadi shandi i mukulumpe.

LE I MUSWELO’KA UBWANYA KWITUKWASHA’KO BANTU BONSO MU KYETU KIPWILO?

Le kipwilo kibwanya kukwasha namani bantu ba mu kyetu kisaka bampikwa kwitabija? (Tala musango 15-16) *

15. Mungya Mateo 5:14-16 ne 1 Petelo 2:12, le ‘mingilo milumbuluke’ ya bakwetu ibwanya kukwasha babutule betu namani?

15 Yehova ukokelanga bantu kwadi kupityila ku ‘mingilo milumbuluke’ ya kipwilo kya bene Kidishitu. (Tanga Mateo 5:14-16; 1 Petelo 2:12.) Shi mwinē pobe ke Kamonipo wa Yehova, lelo wiyukile na bantu ba mu kipwilo kyenu? Pauline otwatelanga kala, wadi wita batutu ne bakaka ku yandi njibo mwanda wa Wayne wandi mulume ebayuke. Wayne uvuluka tutu umo wamukweshe ashinte mumweno wandi mubi amba: “Walombele konje ku kaji, mwanda’tu wa tutale nandi makayo a futu ku televijo. Kupwa namona’mba, ‘udi biyampe!’”

16. Mwanda waka tufwaninwe kwita babutule betu bāye batanwe ku kupwila?

16 Muswelo muyampe wa kukwasha babutule betu i kwibeta bakatanwe netu ku kupwila. (1 Ko. 14:24, 25) Wayne watenwe ku kupwila kwandi kubajinji​—ku Kivulukilo​—mwanda kuloñwanga pa kupwa kwa kaji kadi mpangiko i mīpi. Unena’mba, “Nkyaivwanijepo mwisambo onso, ino mvulukanga bantu badi’ko. Baile kondi bauntundaila ne kunkunka mu maboko. Bine kebadipo na buzazangi.” Ba mulume ne mukaji bamo badi nyeke biyampe na Pauline, bamukwasha aye ne mwana ku kupwila ne mu busapudi. Ebiya Wayne wakwata butyibi bwa mfulo amba ufwaninwe kwivwanija nkulupilo ya Pauline, wanena’po mulume amufundije Bible.

17. Le ketufwaninwepo kwitopeka pa bika, ino mwanda waka ketufwaninwepo kuleka kukwasha babutule betu?

17 Tukulupile amba tukengidila Yehova pamo na babutule betu bonso. Inoko nansha byotulonga bukomo bwa kukwasha babutule betu bekale bengidi ba Leza, padi babwanya kupela kwitabija bubine. Shi bidi uno muswelo, ketufwaninwepo kwitopeka pa butyibi bwabo. Ne kadi, ketubwanyapo kuningila muntu etabije nkulupilo yetu. Nansha nankyo, kokapēlula lupusa lobwanya kwikala nalo pa babutule bobe, pobemwena nsangaji yodi nayo mwanda wa Yehova oingidila. Lombela pa mwanda wabo. Wisambe nabo na bunwa. Kokaleka kwibakwasha! (Bil. 20:20) Kulupila’mba Yehova ukakwesela pa bukomo bolonga. Kadi shi babutule bobe bakwivwane, nabya bakapanda!

LWIMBO 57 Kusapwila Bantu ba Miswelo Yonso

^ mus. 5 Tusakanga babutule betu bayuke Yehova, ino i abo bene bafwaninwe kukwata butyibi bwa kumwingidila nansha kuleka kumwingidila. Kino kishinte kīsambila pa byotubwanya kulonga mwanda wa kukwasha babutule betu bapēlelwe kwitwivwana.

^ mus. 1 Majina amo i mashintwe. Mu kino kishinte, kishima “babutule” kifunkila pa bantu ba mu kisaka kebengidilapo Yehova.

^ mus. 53 NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Tutu umo nkasampe ukwasha’ko shandi wampikwa kwitabija palongolola motoka. Ebiya pa kitatyi kifwaninwe wamulombola video pa jw.org®.

^ mus. 55 NSHINTULWILO YA BIFWATULO: Kaka umo uteja na katentekeji wandi mulume wampikwa kwitabija umulombola mwapityila difuku. Kupwa, kebepwija mukose mu kisaka.

^ mus. 57 NSHINTULWILO YA BIFWATULO: Kaka umo waite bantu ba mu kyabo kipwilo ku yandi njibo. Abasangala bya binebine pa kwiyuka na wandi mulume. Mwenda mafuku, mulume wakatanwa ku Kivulukilo na wandi mukaji.